به طور کلی صرافی ارز دیجیتال، پلتفرمی است که به شما امکان خرید و فروش ارزهای دیجیتال را می‌دهد. شما می‌توانید رمزارزهای خود را با استفاده از ارز فیات یا پول رایج سایر کشورها معامله کنید. امروزه سه نوع مختلف از صرافی وجود دارد که در این دسته‌بندی‌ها بیش از ۵۰۰ صرافی برای انتخاب وجود دارد. صرافی متمرکز CEX، غیرمتمرکز DEX و ترکیبی HEX از جمله این موارد هستند. علاوه بر این طبقه‌بندی، آنها از لحاظ ساختار و نحوه سازوکار به دو نوع صرافی OTC و صرافی P2P، تقسیم می‌شوند.
او تی سی (Over The Counter)، یک بازار غیرمتمرکز است که در آن فعالان بازار، سهام، ارز، کالا و… را مستقیماً بین دو طرف و بدون یک صرافی یا کارگزار مرکزی، معامله می‌کنند. بازار OTC، مکان فیزیکی نداشته و معاملات به صورت الکترونیکی انجام می‌شود. این سیستم با بازار حراج (Auction Market)، بسیار متفاوت است. در ادامه این مقاله به صورت کامل، صرافی OTC را بررسی می‌کنیم.
صرافی ارز دیجیتال چیست و چگونه کار می‌کند؟
صرافی ارز دیجیتال، مانند سایر صرافی‌ها عمل می‌کند که به سرمایه‌گذاران برای خرید و فروش رمزارزها مانند بیت کوین، اتر، تتر و… کمک می‌کند. این پلتفرم‌ها در بازار دیجیتال از طریق برنامه‌های موبایل و دسکتاپ، مشابه کارگزاری‌های الکترونیکی عمل می‌کنند. آنها همچنین، مجموعه‌ای از ابزارهای تجاری و سرمایه‌گذاری را در اختیار کاربران خود قرار می‌دهند.
صرافی‌های کریپتو برای فراهم کردن این موارد از کاربران خود، کارمزد دریافت می‌کنند که میزان آن به نوع معامله و حجم تراکنش شما بستگی دارد. اکنون صدها صرافی ارز دیجیتال در سراسر جهان وجود دارد که می‌توانید انواع رمزارزها را در آنها مبادله کنید.
توضیح صرافی OTC به زبان ساده
بازار او تی سی یک بازار غیرمتمرکز است که مکان فیزیکی مرکزی ندارد. زمانی که شرکت‌ها نمی‌توانند تمام الزامات فهرست شدن در بورس‌هایی مانند NYSE را برآورده کنند، در این بازارها معامله می‌شوند. اما همچنان ممکن است کمیسیون بورس و اوراق بهادار SEC، برخی مقررات را بر آنها اعمال کند. معامله و ارتباط میان طرفین درگیر از طریق روش‌های مختلفی مانند ایمیل، تلفن و سیستم‌های الکترونیکی اختصاصی صورت می‌گیرد.
قیمت‌ها در صرافی OTC به عرضه و تقاضا در بازار، بستگی دارد.
بازار OTC چگونه عمل می‌کند؟
او تی سی به اصطلاح، معنای پیشخوان و معامله خارج از صرافی می‌دهد و در یک بازار OTC، معامله‌گران به عنوان بازارساز عمل می‌کنند. معامله بین دو طرف می‌تواند بدون آگاهی دیگران از قیمتی که در آن تراکنش کامل شده است انجام شود. به طور کلی این بازارها شفافیت و مقررات کمتری نسبت به سایر صرافی‌ها دارند. از جمله مواردی که در یک صرافی OTC معامله می‌شود شامل اوراق قرضه، اوراق مشتقه، محصولات ساختاریافته (Structured Products) و ارزها است.
معامله‌گران در این صرافی‌ها می‌توانند در هر زمانی از بازارسازی (Market Making)، خارج شوند که به نوبه خود باعث کاهش نقدینگی شده و توانایی مشارکت‌کنندگان برای خرید و فروش در بازار را مختل می‌کند. بازارهای OTC معمولاً دو بعد دارند. در بازار مشتری، معاملات دوجانبه بین فروشندگان و مشتریان آنها مانند افراد یا صندوق‌های پوشش ریسک، انجام می‌شود.
در بازار بین نمایندگان تجاری (Interdealer Market)، دلال‌ها قیمت‌ها را به یکدیگر اعلام می‌کنند. آنها می‌توانند مستقیماً با سایر معامله‌گران تماس گرفته و قیمت را تعیین کنند. به همین ترتیب می‌توانند با افراد دیگری تماس بگیرند و چندین مورد را در زمان کوتاهی، بررسی کنند.
چه مواردی در بازار OTC قابل معامله است؟
انواع طبقات دارایی را می‌توان در صرافی OTC، معامله کرد که در ادامه هر یک را توضیح می‌دهیم.
سهام
اکثر شرکت‌هایی که در بازار OTC، معامله می‌شوند، واجد شرایط فهرست شدن در بورس نیستند. طبیعتاً، آنها شرکت‌های نسبتاً کوچک‌تری هستند که سرمایه یا منابع لازم برای برای رشد سریع چند برابری را نداشته یا ماهیت کسب و کار آنها ممکن است مانع از برآورده کردن همه الزامات شود.
مشتقات
مشتقات، قراردادهای خصوصی و نوعی ابزار مالی هستند که به کاربر، حق خرید و فروش دارایی معینی را در آینده می‌دهند. معاملات آتی، اختیار معامله و فوروارد از جمله این موارد هستند.
اوراق قرضه
یکی دیگر از مواردی که در صرافی OTC معامله می‌شود، اوراق قرضه است. از آن جایی که این اوراق در بورس، قابل معامله نیستند، از طریق شبکه‌ای از کارگزاران و دلالان، معامله می‌شوند. معمولاً به آنها اوراق بهادار OTC نیز گفته می‌شود.
رسید سپرده آمریکایی ADR
این رسیدها یا گواهی‌های بانکی، مشخص می‌کنند که یک فرد یا مؤسسه دارای سهام در یک شرکت خارجی است. قیمت، تعداد سهام و تاریخ در گواهی ذکر شده است.
ارزهای دیجیتال
امروزه رمزارزها به صورت گسترده در سراسر جهان معامله می‌شود و افراد می‌توانند به سادگی از طریق سایت‌های معتبر، لیست قیمت ارزهای دیجیتال را مشاهده کنند. ارزهایی نظیر بیت کوین، سولانا، کاردانو و بسیاری دیگر از جمله مواردی هستند که در بازار OTC معامله می‌شوند.
ارز
ارزهای خارجی که در فارکس، معامله می‌شوند نیز از طریق صرافی OTC و با کمک کارگزار، قابل خرید و فروش هستند.
بازار OTC، شامل چه ریسک‌هایی است؟
در حالی که صرافی OTC در زمان‌های عادی به خوبی کار می‌کنند، یک ریسک مازاد به اسم ریسک طرف مقابل (Counterparty Risk) در آن وجود دارد. در این نوع ریسک، یکی از طرفین معامله ممکن است قبل از اتمام معامله، نکول کرده یا پرداخت‌های فعلی و آتی مورد نیاز را طبق قرارداد انجام ندهد. علاوه بر آن، فقدان شفافیت می‌تواند باعث یک چرخه معیوب در زمان استرس مالی شود، همانطور که در زمان بحران مالی جهانی سال ۲۰۰۸ رخ داد.
اوراق بهادار با پشتوانه وام مسکن و سایر مشتقات مانند CDO و CMO که صرفاً در بازارهای OTC معامله می‌شدند، به طور قابل اتکا قیمت‌گذاری نمی‌شدند. زیرا نقدینگی در نبود خریداران از بین می‌رود. این امر، منجر به خروج تعداد فزاینده‌ای از دلالان از عملکرد بازارسازی شد که مشکل نقدینگی را بیشتر کرده و باعث بحران اعتباری جهانی شد. از جمله اقدامات نظارتی که پس از بحران برای حل این مشکل، انجام شد، استفاده از اتاق‌های پایاپای (Clearing House) برای پردازش معاملات پس از معامله در صرافی OTC بود.
صرافی OTC چه مزایایی دارد؟
بازار OTC از مزایایی برخوردار است که در ادامه آنها را توضیح می‌دهیم.
- بازارهای OTC، به دلیل غیرمتمرکز بودن، امکان تجارت آزاد اوراق بهادار را میان طرفین و بدون دخالت شخص ثالث، فراهم می‌کنند.
- معامله‌گران در تعیین قیمت، آزاد هستند و دلال به تنهایی معامله می‌کند.
- بازار OTC امکان دسترسی به اوراق بهادار یا سهامی را فراهم می‌کند که در بورس اوراق بهادار، موجود نیست.
- شرکت‌های کوچکی که در بورس‌های معتبر، ثبت نشده‌اند، در این بازار، لیست می‌شوند.
- در صرافی OTC، سرمایه‌گذاران، هزینه‌های ترید کمتری را پرداخت می‌کنند تا بتوانند به سطح قابل توجهی از بازده دست یابند.
بازار OTC چه معایبی دارد؟
علی‌رغم مزایایی که در بخش بالا گفته شد، چند عامل دیگر وجود دارد که برای معامله‌گران و کارگزاران در این بازار، دردسر ایجاد می‌کند. نکات زیر از جمله این معایب هستند.
- به دلیل فقدان مقررات، امکان کلاه‌برداری در آن بیشتر است.
- قیمت اوراق بهادار یا سایر ابزارهای غیر مالی، نوسان زیادی دارد.
- بازارهای OTC، خطر نقدینگی پایین را به همراه دارند.
- ممکن است معاملات با تأخیر انجام شود.
- صرافی OTC فاقد شفافیت است.
معاملات کریپتو در OTC چگونه است؟
معاملات ارزهای دیجیتال OTC، نوعی تجارت ارز دیجیتال است که مستقیماً بین دو طرف و بدون نیاز به استفاده از صرافی انجام می‌شود. در این نوع ترید، خریدار و فروشنده در مورد شرایط معامله از جمله قیمت، مذاکره می‌کنند و معامله خارج از صرافی، انجام می‌شود. این روش به ویژه برای معاملات بزرگ و با حجم بالا کاربرد دارد.
معاملات کریپتو در OTC چه مزیتی دارد؟
ترید ارزهای دیجیتال در صرافی OTC مزایایی دارد که در ادامه آنها را بررسی می‌کنیم.
- معاملات در صرافی OTC، خصوصی بوده و به اندازه معاملات عادی بورس بر قیمت بازار، تأثیر نمی‌گذارند.
- معاملات OTC اغلب منجر به کاهش قیمت کمتر شده و قیمت بهتری را برای سفارشات بزرگ، ارائه می‌دهد.
- بخشی تحت عنوان OTC Desks وجود دارد که راه حل‌ها و پشتیبانی مناسب را برای هر فرد، ارائه می‌دهد.
- معاملات بزرگ در صرافی‌ها می‌تواند باعث نوسان قیمت شود که در بازار OTCبه حداقل می‌رسد.
بهترین صرافی‌های OTC کریپتو
صرافی‌های زیادی برای معاملات OTC وجود دارد که ما در ادامه بهترین آنها را معرفی می‌کنیم.
صرافی کوین بیس Coinbase
کوین بیس در سال ۲۰۱۲ با هدف ایجاد یک پلتفرم قابل اعتماد و کاربرپسند برای همه تأسیس شد. مشتریان از سراسر جهان می‌توانند با کمک صرافی OTC کوین بیس در مورد ارزهای دیجیتال، آموخته و آنها را مبادله کنند. محیط کاربری ساده و امن آن نیز، فضای خوبی را برای ذخیره NFTها فراهم می‌کنند.
صرافی کراکن Kraken
یکی دیگر از صرافی‌های کریپتو که از امنیت خوبی برخوردار بوده و طیف گسترده‌ای از ارزهای دیجیتال را ارائه می‌دهد کراکن است. این صرافی، انتخابی عالی برای هر دو گروه سرمایه‌گذاران با تجربه و مبتدی است. ارائه انواع خدمات مالی، معاملات OTC، تجارت ایمن، قابل اعتماد و کارمزد کم، از جمله ویژگی‌های این صرافی است.
صرافی OTC بایننس Binance
بایننس، بزرگ‌ترین صرافی ارزهای دیجیتال در ژانویه ۲۰۱۸ با ارزش ۱.۳ میلیارد دلار بود و علی‌رغم رقابت با کوین بیس و سایر پلتفرم‌ها، این روند را تا سال ۲۰۲۱ حفظ کرد. بایننس به کاربران این امکان را می‌دهد که کارمزد را با استفاده از BNBبپردازند. آنها همچنین دارای یک استیبل کوین به نام BUSD هستند که به دلار آمریکا وابسته است. بیش از ۵۰۰ رمزارز مختلف در این صرافی در دسترس است و انواع گزینه‌های معاملاتی مانند Spot، P2P و Margin در آن ارائه می‌شود.
صرافی Bitfinex
Bitfinex یک صرافی OTC است که از سال ۲۰۱۲ خدمات برجسته‌ای را به کاربران خود ارائه داد. به همین یکی از قدیمی‌ترین و برترین صرافی‌های ارز دیجیتال، محسوب می‌شود. چیزی که بیت فینکس را از سایر صرافی‌ها متمایز می‌کند این است که کاربران می‌توانند بدون واسطه با سایر کاربران، معامله کنند. همچنین کاربران از طریق OTC Desk می‌توانند به استخرهای نقدینگی فوری، دسترسی داشته باشند.
تفاوت صرافی OTC و P2P
هر یک از روش‌های معاملاتی، مزایا و معایب خود را دارد. به طور کلی در ترید، همه چیز بستگی به آن چیزی دارد که دنبال آن هستید. هر یک از این دو، دارای ویژگی‌های مشابهی نظیر پنل کاربر، پنل مدیریت، کیف پول چند ارزی، روش پرداخت چندگانه، احراز هویت دومرحله‌ای و… هستند. اما برخی موارد وجود دارد که OTC را از P2P متمایز می‌کند که در ادامه آنها را بررسی می‌کنیم.
ناشناس بودن
معاملات P2P، حریم خصوصی بیشتری را فراهم می‌کنند، زیرا کاربران نیازی به ارسال اطلاعات شخصی برای ترید ندارند. در مقابل، صرافی OTC سرمایه‌گذاران را ملزم به رعایت مقررات قانونی و ارائه اطلاعات شخصی می‌کنند.
هزینه
هنگامی که صحبت از هزینه‌ها می‌شود، معامله P2P ارزان‌تر است، زیرا هیچ هزینه واسطه‌ای در ارتباط با تراکنش‌ها وجود ندارد. از طرف دیگر، معاملات OTC به دلیل نیاز به کارگزار، کارمزد بیشتری دارد.
امکان تبادل مبالغ زیاد
اگر نیاز به مبادله سریع مقدار زیادی کوین دارید، بازار OTC گزینه مناسب‌تری است. در حالی که پردازش معاملات P2P ممکن است بیشتر طول بکشد، معاملات OTC را می‌توان با کمک یک کارگزار معتبر، به صورت کارآمد و به سرعت تکمیل کرد.
سه نوع اصلی صرافی ارز دیجیتال که باید بشناسید
سه نوع اصلی صرافی ارز دیجیتال وجود دارد که در ادامه هر یک را توضیح می‌دهیم.
صرافی متمرکز CEX
صرافی متمرکز مانند یک پلتفرم معاملاتی سهام یا یک مؤسسه مالی، عمل می‌کند. در این حالت، یک شخص ثالث بر تراکنش‌های کاربران، نظارت دارد. برای ارائه خدمات خود از معامله‌گران، کارمزد دریافت می‌کنند. معمولاً این نوع صرافی بهترین گزینه برای سرمایه‌گذاران مبتدی در کریپتو است. صرافی Coinbase، Binance و Kraken در این دسته قرار می‌گیرند.
صرافی غیرمتمرکز DEX
صرافی DEX مانند صرافی OTC، غیرمتمرکز بوده و توسط هیچ نهاد یا دولت مرکزی، کنترل نمی‌شود. معاملات به صورت خودکار و از طریق قراردادهای هوشمند در بلاک‌چین، اجرا می‌شوند. Uniswap و DYdX دو مورد از بزرگ‌ترین صرافی‌های DEX هستند که در طول روز، بیش از ۷۰۰،۰۰۰ دلار حجم معاملات دارند. صرافی غیرمتمرکز DEX، نقدینگی کمتری نسبت به صرافی متمرکز دارد.
صرافی ترکیبی HEX
صرافی‌های HEX به دنبال ترکیب بهترین ویژگی‌های صرافی CEX و DEX هستند تا یک پلتفرم امن و با کاربری آسان را برای سرمایه‌گذاری کریپتو ایجاد کنند. Qurrex یکی از انواع صرافی‌های ترکیبی است.
سخن پایانی
همانطور که متوجه شدید در صرافی OTC، معاملات مستقیماً بین خریدار و فروشنده از طریق یک کارگزار مورد اعتماد، انجام می‌شود. این صرافی‌ها بر خلاف صرافی‌های سنتی، دفتر سفارش عمومی ندارند. مزیت اصلی این معاملات، سرعت و سهولت بیشتر در انجام تراکنش‌های با مبالغ بالا است. این نوع صرافی‌ها معایبی نیز دارند که مهم‌تری آن، عدم شفافیت است. بنابراین در صورت انتخاب بازار OTC برای خرید و فروش دارایی‌های دیجیتال، تمام جوانب آن را در نظر بگیرید.
