در دنیای رمزآلود و پرنوسان رمزارزها، داستان‌های عجیب کم نیستند. اما یکی از باورنکردنی‌ترین ماجراها، مربوط به یک مرد اهل ولز است که به‌دلیل اشتباهی ساده، بیش از ۸,۰۰۰ بیت‌کوین خود را از دست داد؛ بیت‌کوین‌هایی که امروز ارزشی بالغ بر صدها میلیون دلار دارند و حالا در عمق مرکز دفن زباله‌ای در شهر نیوپورت دفن شده‌اند. این ماجرا نه‌تنها یک تراژدی دیجیتال است، بلکه سرشار از درس‌هایی درباره امنیت، آینده‌نگری و فناوری بلاکچین است.
آغاز ماجرا: اشتباهی کوچک، فاجعه‌ای بزرگ
سال ۲۰۱۳، «جیمز هاولز» (James Howells)، مهندس IT اهل نیوپورت، به‌طور اتفاقی یک هارد دیسک قدیمی را همراه با وسایل دورریختنی از خانه‌اش بیرون انداخت. هاردی که حاوی کلید خصوصی کیف پول بیت‌کوینی بود که در سال‌های اولیه ظهور این ارز دیجیتال استخراج کرده بود. در آن زمان، ارزش بیت‌کوین‌ها چندان بالا نبود و به‌نظر نمی‌رسید که این تصمیم، عواقب بزرگی داشته باشد.
اما فقط چند سال بعد، قیمت بیت‌کوین رشد عجیبی کرد و ثروت دیجیتالی که هاولز از دست داده بود، به ده‌ها میلیون دلار رسید. اکنون و در سال ۲۰۲۵، ارزش این ۸,۰۰۰ بیت‌کوین چیزی نزدیک به ۸۰۰ میلیون دلار برآورد می‌شود.
مرکز زباله داکس‌وی: گورستان بیت‌کوین‌ها
هارد دیسک مذکور اکنون در زیر هزاران تن زباله در مرکز دفن داکس‌وی (Docksway Landfill) در شهر نیوپورت، ولز دفن شده است. این مرکز یکی از بزرگ‌ترین سایت‌های دفن زباله در منطقه است و جستجو در آن مانند یافتن سوزن در انبار کاه، بلکه سخت‌تر است.
هاولز بارها تلاش کرده با مسئولان شهر مذاکره کند تا اجازه حفاری محل را بگیرد، اما شورای شهر نیوپورت همواره این درخواست را رد کرده است. آن‌ها نگرانند که حفاری نه‌تنها بسیار پرهزینه و غیرعملیاتی است، بلکه ممکن است با خطرات زیست‌محیطی جدی همراه باشد.
راه‌حل‌های عجیب برای بازیابی بیت‌کوین‌ها
هاولز تسلیم نشده است. او در سال‌های اخیر تیمی از متخصصان بازیافت، مهندسان هوش مصنوعی و حتی سگ‌های ردیاب تربیت‌شده را برای این مأموریت گرد هم آورده است. در سال ۲۰۲۳، او پیشنهادی با بودجه‌ای ۱۱ میلیون پوندی برای حفاری و جستجو ارائه داد که شامل اسکن سه‌بعدی زباله‌ها، استفاده از بازوهای روباتیک و فناوری تشخیص مواد بود.
در اقدامی جنجالی در سال ۲۰۲۵، هاولز حتی پیشنهاد خرید کامل مرکز زباله نیوپورت را مطرح کرد تا خود مسئول جستجو و حفاری باشد. او با شرکت‌های سرمایه‌گذاری وارد مذاکره شد تا بتواند این پروژه را شخصاً هدایت کند.
چرا بیت‌کوین‌ها قابل بازیابی نیستند؟
شاید این پرسش برایتان پیش آمده باشد که چرا نمی‌توان به سادگی به بیت‌کوین‌ها دست یافت؟ پاسخ در فناوری بلاکچین نهفته است. بیت‌کوین‌ها به خودی خود روی هیچ حافظه‌ای ذخیره نمی‌شوند. آنچه در هارد دیسک گم‌شده هاولز وجود داشت، کلید خصوصی دسترسی به کیف پول دیجیتال او بود. بدون این کلید، حتی اگر بلاکچین همچنان مالکیت بیت‌کوین‌ها را برای کیف پول هاولز نشان دهد، هیچ‌کس نمی‌تواند آن‌ها را خرج یا منتقل کند.
این ویژگی از یک‌سو، امنیت خارق‌العاده بیت‌کوین را تضمین می‌کند و از سوی دیگر، مسئولیت کامل حفاظت از دارایی را بر عهده کاربر می‌گذارد. بیت‌کوین نه امکان بازیابی گذرواژه فراموش‌شده دارد، نه مرکز پشتیبانی برای بازیابی رمز.
درس‌هایی که از این ماجرا می‌توان گرفت
۱. امنیت کلید خصوصی از نان شب واجب‌تر است
بزرگ‌ترین درس این ماجرا، اهمیت حفاظت از کلید خصوصی یا عبارت بازیابی کیف پول است. بسیاری از کاربران رمزارز، بدون درک درست از نحوه نگهداری کیف پول، دارایی‌های خود را در معرض خطر قرار می‌دهند. استفاده از کیف پول سخت‌افزاری، نگهداری کلیدها در مکان امن و تهیه نسخه پشتیبان چندگانه به‌صورت آفلاین و روی کاغذ، از جمله اقداماتی است که می‌تواند از فاجعه‌ای مشابه جلوگیری کند.
۲. مفهوم نهایی «مالکیت دیجیتال»
در دنیای سنتی، اگر رمز کارت بانکی خود را فراموش کنید، بانک آن را برای شما بازیابی می‌کند. اما در دنیای رمزارزها، شما خودتان بانک خود هستید. این استقلال با مسئولیت بزرگی همراه است. اگر بیت‌کوین دارید، فراموش نکنید که کلید خصوصی یا عبارت بازیابی (Seed Phrase) تنها راه دسترسی به آن است.
۳. ارزش‌گذاری صحیح دارایی‌های دیجیتال
در زمان گم‌کردن هارد دیسک، بیت‌کوین‌ها ارزشی بسیار اندک داشتند. اما هاولز بعدها گفت که «می‌دانستم ممکن است ارزش آن زیاد شود، اما انتظار نداشتم به این حد برسد». این داستان نشان می‌دهد که در دنیای نوظهور دارایی‌های دیجیتال، حتی سرمایه‌گذاری‌های کوچک نیز می‌توانند در آینده سرنوشت‌ساز شوند.
۴. تقاطع فناوری، سیاست و محیط زیست
شورای شهر نیوپورت میان فشار اجتماعی، چالش‌های محیط‌زیستی و جذابیت رسانه‌ای گیر افتاده است. آن‌ها نمی‌خواهند الگویی برای سایر کسانی باشند که می‌خواهند «گنج دیجیتال» در زباله‌ها پیدا کنند. این ماجرا ابعادی فراتر از فناوری دارد و نشان می‌دهد چگونه نوآوری دیجیتال می‌تواند به حوزه‌هایی چون سیاست محلی و محیط زیست هم کشیده شود.
پایان ماجرا؟ هنوز نه…
در حالی که هاولز همچنان در حال تلاش برای دست‌یابی به بیت‌کوین‌های دفن‌شده است، این ماجرا به یکی از نمادین‌ترین داستان‌های دنیای رمزارز بعد از روی پیتزای بیت کوین تبدیل شده است. رسانه‌ها، مستندسازان و علاقه‌مندان به فناوری، این قصه را دنبال می‌کنند؛ داستانی که ذات غیرقابل‌بخشش تکنولوژی غیرمتمرکز بیت کوین را به ما یادآوری می‌کند: یا کلید خصوصی کیف پول خود را داری، یا نداری؛ یا صاحب آن هستی، یا نیستی.
