نگاهی به سه ماه پر هیجان بازار رمزارز در ایران و جهان/ زمستان داغ کریپتوکارنسی

زمستان 1402 پر بود از خبرهای هیجان‌انگیر و البته نوسانات بازار ارزهای دیجیتال؛ از پذیرش ETF بیت‌کوین تا سقف‌شکنی قیمت.

بعد از یک سالِ راکد و نزولی در بازار رمزارزها، حالا گویا انتظارها به پایان رسیده بود و با آغاز زمستان، بهار سبز ارزهای دیجیتال، شکوفا شد.

معاملات تعهدی در ایران

در نخستین روز زمستان، بانک مرکزی نیجریه ممنوعیت تعامل با ارزهای دیجیتال برای بانک‌ها را لغو کرد، در همین روزها که قیمت بیت کوین در محدوده 44 هزار دلار بود، صرافی ایرانی نوبیتکس اعلام کرد که قابلیت خرید تعهدی و ضریب در معاملات تعهدی برای همه کاربران این پلتفرم فراهم شده است. معاملات تعهدی مدل قانونی و شرعی معاملات مارجین در بازارهای جهانی است. این خبر را می‌توان مهمترین اتفاق زمستان 1402 برای بازار رمزارزها در ایران دانست؛ چراکه کاربران ایرانی از طریق پلتفرم‌های پیشتاز داخلی، از پلتفرم‌های خارجی برای انجام معاملات مارجین بی‌نیاز شدند.

در همان روزها در حالی که تعداد کاربران بایننس به‌عنوان بزرگترین پلتفرم تبادل رمزارز جهان از 170 میلیون نفر عبور کرد، سازمان بانکداری اروپا بر تعمیق پیوندهای بین بانک‌ها و شرکت‌های ارز دیجیتال تاکید کرد و این خبر نویدبخش مسیری برای ارتباط بیشتر بانک‌ها و پدیده نوظهور ارزهای دیجتال بود.

خبر مهم دیگر که در ابتدای سال 2024 منتشر شد این بود که در سال 2023، 2.2 میلیارد دلار سرمایه به صندوق‌های مبتنی بر ارزهای دیجیتال وارد شده است.

در ایران، اواسط دی رویداد 9 ژانویه برگزار شد؛ رویدادی که برای سومین بار فعالان و پژوهشگران بلاکچین و رمزارز را گرد هم آورد تا در پنل‌های مختلف به تحلیل و بررسی آینده‌ مبتنی بر بلاکچین در ایران و جهان بپردازند و فرصت‌هایی را که بلاکچین، دیفای و رمزارز پیش روی کشورها برای توسعه اقتصادی قرار می‌دهد، بررسی کنند.  

تایید ETF بیت کوین

با نزدیک شدن به روزهای پایانی دی، پس از تاییدیه‌های مهمی که به ETF های بیت‌کوین اعطا شد، صندوق‌های اسپات بیت کوین قابل معامله در بورس آمریکا، به‌طور رسمی معاملات خود را آغاز کردند. یازده شرکت سرمایه‌گذاری تاییدشده، پس از اینکه کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده (SEC) ETF بیت کوین را تایید کرد، آغاز به کار کردند. این خبر باعث افزایش قیمت بیت کوین تا 49 هزار دلار شد. ارزش معاملات ETFهای اسپات بیت کوین در روز اول به 4.5 میلیارد دلار رسید. این اتفاق را می‌توان مهمترین خبر برای بازار کریپتوکارنسی در جهان نه فقط در زمستان 1402 بلکه در چند سال اخیر دانست؛ چراکه با افزایش اعتماد به بازار رمزارز، حجم زیادی از سرمایه را به سوی این بازار روانه می‌کند.

بر اساس گزارش CoinShares، به دنبال شروع به کار ETFهای نقدی بیت کوین در ایالات متحده، طی هفته پایانی دی ماه، رکورد حجم معاملات تمامی محصولات مالی مرتبط با ارزهای دیجیتال با رسیدن به ۱۷.۵میلیارد دلار شکسته شد.

رونمایی از ریال دیجیتال

بیست و ششم دی بود که بانک آینده در نمایشگاه تراکنش ایران از محصول نوآورانه‌ کاربری عملیاتی «ریال دیجیتال» روی اپلیکیشن آبانک رونمایی کرد. موضوع ارز دیجیتال بانک مرکزی و ریال دیجیتال، مسئله‌ای بود که همواره مورد بحث کارشناسان حوزه رمزارز در ایران و جهان بوده و مخالفان جدی دارد.

خودتنظیم‌گری حوزه تبادل رمزارزها به رسمیت شناخته شد

اوایل بهمن، خودتنظیم‌گری برای حوزه تبادل رمزارزها با تایید نهاد‌های تصمیم‌گیر روی سکوهای ایرانی آغاز شد. این روش که مبتنی بر الزامات و نظارت بخش خصوصی روی فعالیت‌های کسب‌وکارهای این حوزه است، از سوی سه نهاد انجمن بلاک‌چین، انجمن فین‌تک و سازمان نصر، اجرا و پیگیری خواهد شد. به این ترتیب ایران به عنوان پنجمین کشور از روش خودتنظیم‌گری برای رگولاتوری حوزه تبادل رمزارزها استفاده خواهد کرد. طبق آنچه در نشست خبری انجمن بلاک‌چین اعلام شده است، پلتفرم‌هایی که در قالب خودتنظیم‌گری قرار نگیرند درگاه‌ پرداخت‌شان مسدود خواهد شد.

ثبات نرخ بهره و تاثیر بر قیمت بیت کوین

بانک مرکزی آمریکا نرخ بهره را بدون تغییر اعلام کرد. با توجه به اینکه در دوره های گذشته اعلام افزایش نرخ سود در آمریکا، باعث افزایش ورود سرمایه به بانک ها و کاهش قیمت بیت کوین شده بود، اعلام عدم افزایش نرخ سود و امیدواری به کاهش این نرخ در دوره های بعدی، باعث افزایش قیمت بیت کوین شد. در همین روزها بود که وولک بانک آلمان با 130 سال سابقه، برنامه های خود را برای ارائه خدمات نوین مبتنی بر بیت کوین اعلام کرد.

تایید ETF بیت کوین و تحلیل های خوشبینانه از روند صعودی بازار، با خبر دیگری همراه بود؛ خرید ۸۵۰ بیت کوین توسط مایکرواستراتژی در ماه ژانویه. طبق اعلام مایکل سیلور، بنیان‌گذار مایکرواستراتژی، این شرکت در ماه ژانویه (دی) ۸۵۰ بیت‌کوین دیگر به مبلغ 37.2 میلیون دلار خریداری کرده است که متوسط قیمت پرداختی برای هر بیت کوین را به حدود 43 هزار و 765 دلار می‌رساند. او همچنین افزود که مایکرواستراتژی هم‌اکنون در مجموع 190 هزار بیت کوین به ارزش بیش از 8.15 میلیارد دلار در اختیار دارد.

گرچه صندوق‌های قابل معامله بیت کوین در بورس آمریکا پس از سال‌ها چالش به تایید و اجرا رسید، اما ETFهای اتریوم همچنان به تعویق می‌افتد و تا پایان سال 1402، چندین بار بررسی و تایید این صندوق‌ها با تاخیر مواجه شد. شاید ماه‌های آغازین سال 1403، با تایید ETF اتریوم همراه باشد.

نگاه ایران به امارت

گرچه کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه در استفاده از فرصت های رمزارز و بلاکچین در رقابت با هم هستند، اما در ایران شرایط با موانعی رو‌به‌رو است، در عین حال تلاش‌هایی جدی از سوی فعالان اکوسیستم رمزارز برای توسعه این صنعت و عقب نماندن از کشورهای منطقه صورت می‌گیرد. اواخر بهمن 1402، نشست صندوق توسعه ملی با عنوان واکاوی سرمایه‌گذاری در فناوری‌های نوپدید برگزار شد. نشستی که در آن درباره نقشه راه دوبی برای اقتصاد دیجیتال و برندسازی و رویکرد اکوسیستمی این شهر بحث و تبادل نظر شد. اعطای مجوز به کسب‌وکارهای رمزارزی و انتشار سند مترقی «وارا» در حوزه وب ۳ و دارایی دیجیتال بخشی از فعالیت‌های دوبی در حوزه رمزارز و بلاکچین بوده است. این سند آنقدر قدرتمند بوده که بایننس بلافاصله دفتر مرکزی خود را به دوبی آورد و جزو یونیکورن‌هایی است که دوبی با آن نمایش نوآوری خود را نشان می‌دهد.

رویکرد مثبت ترامپ به بیت کوین

اول اسفند، دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق و نامزد جمهوری‌خواهان برای انتخابات ریاست جمهوری پیش رو، اعلام کرد که بیت‌کوین، جایگاه خود را پیدا کرده است و احتمالاً نیاز به قانون‌گذاری دارد. او گفت: بسیاری از مردم بیت کوین را پذیرفته‌اند. من بیشتر و بیشتر افرادی را می‌بینم که می‌خواهند بیت‌کوین بخرند. من می‌توانم با آن به هر طریقی زندگی کنم.

خبرهای خوش در روزهای صعودی بیت کوین همیشه بیشتر است. در همین روزهای صعودی بود که وزارت اقتصاد و تجارت ژاپن اعلام کرد به‌دنبال تسهیل امکان سرمایه‌گذاری مستقیم شرکت‌ها در پروژه‌های ارز دیجیتال است.

تحولی که پذیرش صندوق‌های بیت‌کوین قابل معامله در بورس آمریکا در بازار سرمایه جهان ایجاد کردند، همچنان خبرساز است. دو بانک بزرگ ایالات متحده اعلام کردند که به مشتریان خود ETF‌های اسپات بیت کوین ارائه می‌کنند.

انتشار گزارش سال رمزدارایی

اواسط اسفند، صرافی نوبیتکس به عنوان بزرگترین بازیگر این صعت در ایران گزارش سال 2023 خود را منتشر کرد. این گزارش نشان می داد که ایرانی ها بیشتر از میانگین جهانی وارد بازار رمزارز شده اند. طبق این گزارش در سال 2023 تعداد کاربران نوبیتکس یک میلیون و 392 هزار نفر افزایش یافته و به نزدیک 6 میلیون کاربر رسیده است. همچنین در این سال 68 میلیون معامله موفق رمزارزی در نوبیتکس ثبت شده است.

بورس آلمان و راه اندازی صرافی رمزارز

در بیشتر کشورهای دنیا سازما نبورس و وزارت اقتصاد نهاد رگولاتور رمزارز هستند. اواسط اسفند، بورس آلمان صرافی ارزهای دیجیتال خود را راه‌اندازی کرد تا بتواند حضور پررنگ تری در این صنعت در آلمان داشته باشد.

رشد ۴۵ درصدی سرمایه قفل‌شده در پروتکل‌های دیفای

طبق داده‌های ارائه‌شده توسط پلتفرم دی‌اپ‌رادار (DappRadar)، میزان کل سرمایه قفل‌شده (TVL) در بخش دیفای (DeFi) یا همان امور مالی غیرمتمرکز در ماه فوریه میلادی افزایش یافته است. این پلتفرم در تحلیل ماهانه جدید خود می‌گوید که مجموع سرمایه قفل‌شده بخش دیفای در ماه فوریه (اواسط بهمن تا اواسط اسفند) به ۱۵۹ میلیارد دلار افزایش یافته است که رشد ۴۵ درصدی نسبت به ماه قبل را نشان می‌دهد. افزایش سرمایه‌گذاری‌ها در امور مالی غیرمتمرکز، حاکی از تغییر نگاه سازمان‌ها و نهادها به صنعت بلاکچین و دیفای است و نشان می دهد که برخی تحلیل‌ها مبنی بر رشد 30 درصدی امور مالی غیرمتمرکز تا سال 2030، تحلیل دور از واقعیت نیست.

رکوردشکنی بیت کوین

در روزهای پایانی زمستان 1402 که به واقع بهار سبز کریپتوکارنسی در جهان بود، رکورد قیمتی بیت کوین زده شد و ارزش این دارایی دیجیتال از 73 هزار دلار نیز عبور کرد. قیمت ریالی این رمزارز نیز از چهار میلیارد و سیصد میلیون تومان گذشت. قیمت سایر ارزهای دیجیتال نیز در این روزها افزایش چشمگیری را تجربه کردند و سودهای زیادی به سرمایه‌گذاران این بازار رساندند.

حالا تا حدود یک ماه آینده به هاوینگ بیت کوین می‌رسیم و همچنان خبرها حاکی از افزایش سرمایه‌گذاری‌ها در بازار و صنعت رمزارز در جهان است؛ برخی سال پیش رو را سال خبرهای خوب برای این صنعت می‌دانند و برخی نیز معتقدند با وجود روند رو‌به‌رشد قیمت‌ها، شاید باید منتظر یک نزول و بعد افزایش قیمت‌ها تا پایان سال 2024 باشیم.