پامپ و دامپ ارزهای دیجیتال: کلاهبرداری یا فرصت کسب سود؟
پامپ و دامپ (Pump and Dump) به عنوان یک رفتار نامناسب در بازار سرمایه شناخته میشود و در آن افراد یا گروههایی با استفاده از تکنیکهای مختلف، به طور مصنوعی قیمت یک دارایی را بالا میبرند تا سود بیشتری بدست آورند. این افراد با تبلیغات دروغین و ایجاد تحریکات مختلف، کاربران را به خرید دارایی مورد نظر تشویق میکنند.
عملیات پامپ و دامپ، که با تقلب و انتشار اطلاعات نادرست قیمتها را دستکاری میکند، حداقل از قرن 18 در زمینههای اقتصادی وجود داشته است. به عنوان مثال، کلاهبرداران در آغاز قرن هجدهم شروع به اظهارات نادرست در مورد تجارت شرکت ساوت سی (South Sea Company) و درآمدهای آن کردند.
هدف این کلاهبرداری این بود که قیمت سهام را بهطور مصنوعی قبل از فروختن آن به مشتریان بالا ببرند. با این کار مشتریان ناآگاه فکر میکردند در حال انجام یک سرمایهگذاری خوب هستند و کلاهبرداران آنان را گمراه میکردند. کلاهبرداران عصر جدید از حباب ساوت سی الگو گرفتهاند، چیزی که منجر به استراتژی پامپ و دامپ ارزهای دیجیتال شده است.
امروزه با ظهور فناوری بلاک چین و افزایش معاملات کریپتو، این موضوع گستردهتر و شدیدتر نیز شده است. از آنجایی که قوانین و مقررات دولتی در این مسیر کمی عقب ماندهاند، بازار ارزهای دیجیتال بیشتر از سایر بازارهای مالی در معرض این نوع دستکاریهای بازار هستند.
در این مقاله از مجله نوبیتکس مگ، خواهید آموخت که طرح پامپ و دامپ کریپتو چیست، چگونه کار میکند و چطور میتوانید آنها را شناسایی کنید.
پامپ چیست؟
پامپ (Pump) در لغت به معنی جهش کردن و با فشار بالا بردن است.در بازار کریپتو، پامپ به وضعیتی گفته میشود که قیمت یک ارز دیجیتال به شدت و به طور ناگهانی افزایش پیدا میکند. این وضعیت معمولاً به دلیل انجام تلاشهایی توسط گروهی از افراد یا شرکتها برای افزایش قیمت یک ارز دیجیتال به صورت مصنوعی ایجاد میشود. تفاوت پامپ با نوسانات بالای رمز ارزها این است که در پامپ این افزایش به صورت مصنوعی ایجاد میشود.
دامپ چیست؟
دامپ (Dump) در لغت به معنی تخلیه کردن است. در بازار کریپتو، دامپ به وضعیتی گفته میشود که قیمت یک ارز دیجیتال به شدت و به طور ناگهانی کاهش پیدا میکند. معمولاً در دامپ، افرادی که یک ارز دیجیتال را قبلاً خریداری کردهاند، سریعاً و همزمان ارز خود را به فروش میرسانند. بنابراین دامپ ممکن است برای افرادی که آن ارز دیجیتال را سبد خود دارند، باعث زیان شدید شود.
طرح پامپ و دامپ ارزهای دیجیتال چیست؟
ایده پشت طرح پامپ و دامپ ارزهای دیجیتال ساده است: گروهی از بازیگران بد به عمد یک دارایی، اغلب سهام با ارزش بازار کم یا سایر اوراق بهادار کم معامله، را میخرند و برای هر کسی که بتوانند با استفاده از اخبار یا اطلاعات نادرست از آن تعریف میکنند. در اینجا پامپ اتفاق میافتد. سپس زمانی که انجام این فعالیتها باعث افزایش قیمت سهام شود، آن سهام را به فروش میرسانند. این کار اغلب باعث میشود کسانی که فریب موج ایجاد شده را خوردهاند زنبیل خالی به دست در صف بمانند، زیرا قیمت دارایی آنها سقوط میکند و تقاضای کاذب ایجاد شده نیز از بین میرود.
زمانی این کار از طریق تلفن و در بخش فروش و مرکز تماس شرکتها انجام میشد، مانند فیلم گرگ وال استریت، اما امروزه طرحهای پامپ و دامپ به کمک اینترنت و رباتهای معاملهگر پیش میروند. استراتژی زیربنایی همچنان یکسان است: یک دارایی با حجم معامله کم بخرید، بازدهی بالقوه آن را برای سرمایهگذاران در جاهایی مانند چتهای گروهی و شبکههای اجتماعی جذاب نشان دهید، وعده بازدهی نجومی دهید و سپس با شروع خرید و افزایش قیمت، دارایی خود را بفروشید.
ارز دیجیتال میموسا MIMOSA نمونه یک طرح پامپ و دامپ
تفاوت اصلی بین کلاهبرداری پامپ و دامپ امروزه با گذشته این است که زمان بین ورود و سرمایهگذاری شما تا نگه داشتن زنبیل خالی در دستتان میتواند حتی کمتر از پنج دقیقه باشد. این مدت زمان به ندرت به بیش از یک یا دو روز میرسد. نمودار زیر نشان میدهد که چه اتفاقی برای ارز میموسا (MIMO) افتاده است.
همانطور که در نمودار بالا میبینید، در روز یکشنبه، 11 جولای، پمپ شروع به کار کرد. بازیگران بد با پخش اطلاعات نادرست و فریبدهنده تلاش کردند تا قیمت را بالا ببرند. با افزایش 10 برابری حجم معاملات نسبت به هفته قبل، قیمتها افزایش یافت و قیمتی که معمولاً حدود 0.20 دلار بود، به بالای 0.87 دلار رسید. با این حال، قیمت میمو تقریباً با همان سرعتی که به افزایش 340 درصدی رسیده بود، سقوط کرد.
تا صبح روز سه شنبه، قیمت به 0.20 دلار بازگشت و بیش از 750,000 دلار دست به دست شد. تنها سرمایهگذارانی که سود کردند، کسانی بودند که در طول پامپ ارز دیجیتال خود را فروخته بودند. افراد بسیاری نیز با ضرر و ارز دیجیتالی بدون ارزش واقعی در دست مواجه شدند. حجم پایین معاملات نشان دهنده پایان طرح دامپ است.
پامپ و دامپ ارزهای دیجیتال چگونه کار میکند؟
طرح پامپ و دامپ ارزهای دیجیتال یک کالای قدیمی در بستهبندی جدید است: این طرح برای قرنها وجود داشته است. نقطه قوت این طرح نیز اتفاقاً در سادگی آن نهفته است.
اولین قدم در راه اندازی طرح پامپ و دامپ ارز دیجیتال، یافتن ارز دیجیتال مورد نظر است. باید ارزی با حجم معاملات پایین باشد: از آنجایی که داراییهای کریپتویی به مقدار کم معامله میشوند، به احتمال زیاد هنگامی که حجم معاملات افزایش یابد واکنش مطلوبی نشان میدهند. دستکاری بازار در این نوع ارزهای دیجیتال بیشتر از آنهایی که حجم معاملات بالا یا متوسط دارند عمل میکند. همچنین ارز دیجیتال مورد نظر اغلب ارز دیجیتالی است که اخیراً از طریق عرضه اولیه کوین (ICO) منتشر شده است، زیرا ایجاد یک پامپ روی دارایی ناشناخته آسانتر از دارایی با سالها دادههای تاریخی است. همچنین بسیاری از سرمایهگذاران به دنبال یافتن ارز دیجیتال بزرگ بعدی هستند، بنابراین انتخاب یک ارز دیجیتال تازهکار اجرای این طرح را آسانتر میکند.
کلاهبرداران، تلاش میکنند تا دارایی با قیمت نسبتاً ثابت را انتخاب کنند، به طوری که در صورت عدم کارایی طرح دستکاری، دارایی بتواند بدون ضرر احتمالی ناشی از نوسانات معامله شود.
هنگامی که ارز دیجیتال هدف مشخص شد، بازیگران بد به آرامی شروع به خرید آن ارز دیجیتال میکنند. هدف این است که مقدار زیادی از آن ارز دیجیتال را به آرامی جمع آوری کنند، به طوری که سر و صدا نکند و دیگران خبردار نشوند. این را میتوان طی چند روز یا چند هفته انجام داد تا قیمت ثابت بماند.
حالا زمان پامپ میرسد. با توجه به سابقه طرحهای پامپ و دامپ و توانایی سرمایهگذاران برای تحقیق سریع در مورد ادعاها، تاکتیکهای جدیدی در حال استفاده است. کلاهبرداران امروزی به دیسکورد، تلگرام و یا سایر گروههای چت میروند تا به افراد پیشنهاد شرکت در عملیات پامپ و دامپ بدهند.
مراحل طراحی عملیات پامپ و دامپ
برای درک بهتر کلاهبرداریهای پامپ و دامپ کریپتو، بیایید مراحلی را که کلاهبرداران کریپتو برای فریب کاربران دنبال میکنند، مرور کنیم:
مشخص کردن اطلاعات اولیه
در کلاهبرداری پامپ و دامپ، ادمینها ابتدا اطلاعاتی مانند ارز دیجیتال مورد نظر، زمان دقیق شروع عملیات و رایگان یا VIP بودن طرح را مشخص میکنند. اگر برای همه رایگان باشد، کسانی که کاربر VIP هستند، پیام را در چند روز یا چند ساعت قبل از عملیات دریافت میکنند.
اعلام ارز دیجیتال مورد نظر
با نزدیک شدن به زمان شروع عملیات، این اعلامیه بیشتر تکرار میشود. اعضای گروه با شروع پامپ از ارز دیجیتال هدف باخبر میشوند. موقعیت شما در سلسله مراتب تعیین میکند که چه مدت زمانی پس از شروع پامپ به شما اطلاع داده شود.
نام ارز دیجیتال معمولاً به صورت گرافیکی و مبهم نوشته میشود تا فقط انسانها بتوانند به سرعت آن را رمزگشایی کنند. هدف این مبهمسازی جلوگیری از تجزیه و تحلیل پیام توسط رباتها با استفاده از تکنیکهای تشخیص کاراکتر نوری (OCR) و راه اندازی عملیات بازار سریعتر از افراد است.
تشخیص کاراکتر نوری (OCR) روشی است که برای تبدیل متن درون تصویر به قالب متنی قابل خواندن به وسیله ماشین استفاده میشود. برای مثال، اگر از فرم یا رسیدی عکس بگیرید، رایانه شما آن را به عنوان یک فایل تصویری ذخیره میکند. کلمات موجود در آن فایل را نمیتوان با استفاده از ویرایشگر متن ویرایش یا جستجو کرد.
انتشار اخبار برای جذب سرمایهگذاران
دستکاری بازار در کریپتو پس از شروع پامپ آغاز میشود و ادمینها به ارسال توییت و اشتراکگذاری اخبار میپردازند و از همه افراد گروه نیز میخواهند که این خبر را منتشر کنند که قیمت آن ارز دیجیتال در حال افزایش است. آنها با هدف تحریک فومو (Fear of Missing Out) و ایجاد حس از دست دادن یک فرصت سرمایه گذاری فوق العاده در سایرین و جذب سرمایهگذاران خارجی، پیام خود را با استفاده از شبکههایی مانند توییتر، دیسکورد، تلگرام، انجمنها و اتاقهای گفتگو پخش میکنند.
گروه پامپ و دامپ کریپتو چیست؟
طرح پامپ و دامپ طرح یک نوع کلاهبرداری است و در آن کلاهبرداران کالایی را در طول زمان انباشته میکنند، با انتشار اطلاعات نادرست (پامپ) قیمت آن را بهطور مصنوعی افزایش میدهند و سپس آنچه را که جمعآوری کردهاند به قیمتی بالاتر به خریداران بیاحتیاط میفروشند (دامپ). قیمت پس از آنکه کلاهبرداران متقلبانه آن را افزایش دادند، معمولاً کاهش مییابد و خریدارانی که تصمیم خود را بر اساس اطلاعات گمراهکننده گرفتهاند، ضرر میکنند.
تیمهای خودجوش، عملیات پامپ و دامپ را به صورت آنلاین انجام میدهند. این گروههای پامپ و دامپ کلاهبرداریها را در جاهایی مانند دیسکورد (خدمات گفتگوی صوتی از طریق اینترنت و سرویس چت متنی) یا تلگرام سازماندهی میکنند و امکان پیوستن به گروهها را برای همه فراهم میکنند.
در گروههای پامپ و دامپ، سلسله مراتبی از اعضا و مدیران وجود دارد که گروه را مدیریت میکنند. اعضای دارای رتبه بالاتر، از طریق اطلاعیهای از ارز دیجیتال هدف کمی زودتر از کاربران رتبه پایینتر، باخبر میشوند. به این ترتیب، اعضای رتبه بالاتر شانس بیشتری برای خرید با قیمت کمتر و سود بیشتر از طرح پامپ و دامپ دارند.
اکثر گروهها با استفاده از یک سیستم افیلیت (همکاری در فروش، در اینجا بیشتر به معنی عضوگیری) ساختار یافتهاند، که در آن اعضا میتوانند با جذب اعضای جدید در سلسله مراتب گروه به سمت بالا حرکت کنند. رتبه هر عضو متناسب با تعداد اعضای جدیدی که به گروه اضافه میکند افزایش مییابد. در مقابل، برخی از گروهها دارای ساختار سلسله مراتبی ساده شده با دو سطح هستند: VIPها و اعضای عادی. برای عضویت در این گروهها، کاربر باید هزینهای را معمولاً با ارز دیجیتال بیتکوین بپردازد.
سیگنال پامپ و دامپ کریپتو چیست؟
سیگنال پامپ کریپتو پیامی است که برای ترغیب افراد به خرید یک ارز دیجیتال طراحی شده تا بتوانند از دستکاری قیمت ارزدیجیتال ناشی از افزایش ناگهانی تقاضا سود ببرند. پس از اینکه پامپ باعث افزایش قابل توجه قیمت شد، سیگنال دامپ صادر میشود و اعضا شروع به فروش با سود خوبی میکنند. گروههایی در تلگرام و دیسکورد وجود دارد که در آن سیگنالها را برای ارزهای دیجیتال ناشناخته صادر میکنند تا ارزش آنها را به طور مصنوعی افزایش دهند، که در ادامه به آن میپردازیم.
پیامها در گروههای پامپ و دامپ در تلگرام و دیسکورد معمولاً به روشهای زیر منتشر میشوند:
اطلاعات و نحوه انجام: این دو بخش مانند یک تابلوی اعلانات الکترونیکی پین شده حاوی پیام هستند. هر بخش از تعدادی اتاق تشکیل شده است که هر کدام فقط یک یا تعداد کمی پیام دارند. قوانین گروه، اخبار مربوط به گروه، اطلاعات مربوط به سیستم عضوگیری و سوالات متداول معمولاً در اتاقهای بخش اطلاعات (Info) یافت میشوند. همچنین ممکن است راهنماهایی در مورد حوزه کریپتو یا بهترین نمونههای عملیات پامپ و دامپ انجام شده را در داخل گروه بیابید.
سیگنال: فقط مدیران میتوانند در این بخش که هسته مرکزی گروه است، پست ارسال کنند. اتاقهای سیگنال پامپ و سیگنال معامله اغلب در این بخش قرار دارند. مدیران در مورد عملیات پامپ و دامپ پیش رو در اتاق اول صحبت میکنند و در اتاق دوم نکات معاملاتی مبادله میکنند.
دعوت: رباتها در این بخش حضور دارند. در اینجا، کاربران میتوانند برای جذب اعضای جدید از رباتها لینک دعوت بخواهند یا باخبر شوند که چند نفر با استفاده از لینکهای دعوت آنان به گروه پیوستهاند.
گفتگو: اعضای گروه میتوانند آزادانه در اتاقهایی که به موضوعات مختلف در این بخش اختصاص داده شده است، صحبت کنند.
تفاوت راگ پول و پامپ و دامپ چیست؟
یکی دیگر از طرحهای کلاهبرداری بزرگی که امروزه مطرح شده است، راگ پول (Rug Pull) است. راگ پول ایجاد یک پروژه کریپتو توسط یک توسعهدهنده است که تنها هدف آن فرار با پول سرمایهگذاران است. در لغت راگ پول به معنای کشیدن فرش است و از همین عبارت میتوان یافت که کلاهبرداران چه بلایی بر سر قربانیان میآورند. مانند پامپ و دامپ، آنها زمان خود را صرف تبلیغ آن ارز دیجیتال برای هر کسی میکنند که به آنها گوش دهد. آنها حتی به منظور افزایش هیاهو برای تبلیغات در وبسایتهای بزرگ با ترافیک بالا هزینه میکنند.
راگ پول اغلب در صرافیهای غیرمتمرکز (DEX) با نظارت کم اتفاق میافتد. کلاهبرداران یک ارز دیجیتال برای فهرست کردن در صرافی غیرمتمرکز ایجاد میکنند و سپس آن را در سراسر اینترنت تبلیغ میکنند. پس از اینکه گروهی از سرمایهگذاران بی خبر رمز ارز معتبر خود را با ارز دیجیتال جدید و قلابی مبادله کردند، کلاهبرداران داراییها را از استخر نقدینگی خارج میکنند و ارز دیجیتال بیارزشی را برای سرمایهگذاران باقی میگذارند.
گاهی اوقات مرحله ایجاد هیاهو در طرح راگ پول مانند طرح پامپ و دامپ به نظر میرسد، زیرا سازندگان برای ایجاد فومو (FOMO) و خارج کردن پول بیشتر با استفاده از این کلاهبرداری قیمت را بالا میبرند و قربانیان بیشتری را هدف قرار میدهند. برای جلوگیری از راگ پول، بهتر است به صورت مداوم پروژهها را زیر نظر بگیرید و در صورت وجود هرگونه نشانهای از رفتار نامناسب یا نامطمئن در پروژه، از سرمایهگذاری خودداری کنید. نشانههایی مانند محبوس شدن دارایی شما در یک استخر میتواند علامت راگ پول باشد. حتی اگر نقدینگی کمی وجود دارد یا دارایی شما قفل نمیشود، بهتر است مدتی به آن ارز دیجیتال جدید زمان دهید تا از سلامت پروژه مطمئن شوید. این را در نظر داشته باشید که پیش از سرمایهگذاری همیشه باید در مورد ارز دیجیتال مورد نظر کاملاً تحقیق کنید.
آیا میتوان از پامپ و دامپ کریپتو سود کسب کرد؟
پامپ و دامپ منجر به نوسانات بزرگ در حرکت قیمت میشود که میتواند سود زیادی ایجاد کند. سود بردن از پامپ و دامپ، حتی بدون اطلاع و ناآگاهانه، اگر در سمت درست معامله باشید، ممکن است. اما اگر زمانبندی شما درست نباشد و سوار موج اشتباهی شوید، ممکن است در سود بردن از پامپ و دامپ با مشکل مواجه شوید. در واقع، حتی ممکن است ضررهای مالی قابل توجهی را تجربه کنید.
شناسایی استراتژی پمپ و تخلیه مستلزم داشتن اطمینان کافی است که گروهی که دنبال میکنید در رتبه اول قرار دارد و قیمتها را بهطور مصنوعی افزایش میدهد. همچنین برای کسب درآمد باید بتوانید به موقع از معامله خارج شوید.
برای به حداقل رساندن ضرر، میتوانید یک حد ضرر (stop-loss) نهایی تنظیم کنید که به شما کمک میکند تا زمانی که قیمتها به شدت به سمت پایین حرکت میکنند، از یک موقعیت خارج شوید. این به این معنی است که یک سفارش فروش را با قیمتی مشخص تنظیم کنید تا ضرر حداقلی داشته باشید و در نتیجه موقعیت شما در آن ارز حذف شود. در غیر این صورت، اگر یک موقعیت را برای مدت طولانی نگه دارید و به آرامی از آن خارج شوید، ممکن است قربانی افت قیمت ناشی از دامپ شوید.
چگونه کلاهبرداری پامپ و دامپ کریپتو را تشخیص دهیم؟
سادهترین راه برای تشخیص کلاهبرداری پامپ و دامپ این است که از درک مکانیسم آن آغاز کنید. اگر ارزش یک ارز دیجیتال نسبتاً ناشناخته به طور ناگهانی و بدون دلیل افزایش یابد، احتمال زیادی برای دستکاری وجود دارد. همیشه بهتر است قبل از خرید تحقیق کنید. از عجله کردن در ورود به پروژه بدون تحقیق در مورد آن اجتناب کنید.
اگر کمی برای سرمایه گذاری صبر کنید، ممکن است مقداری از بازدهی را از دست بدهید، اما اعتماد بیشتر به سرمایهگذاری در بلندمدت به سود شماست. در مورد پامپ و دامپ، این زمان اضافی حتی میتواند شما را از نگه داشتن کیف پولی پر از کوینهای بیارزش نجات دهد.
در ادامه، پنج نشانه اصلی وجود دارد که برای تشخیص کلاهبرداری پامپ و دامپ باید به دنبال آنها باشید.
حرکات قیمتی را زیر نظر بگیرید
یکی از ویژگیهای اصلی طرحهای پامپ و دامپ حرکت قیمتی شدید آنها است. در حالی که نوسانات قیمت میتواند برای هر کوینی اتفاق بیفتد، در حین پامپ و دامپ، اقدامی هماهنگ بین گروهی از طراحان نقشه رخ میدهد. ارزش یک کوین بدون هیچ دلیل قابل تشخیصی به سرعت شروع به افزایش میکند و بعداً بدون هیچ علت واضحی به همان سرعت کاهش مییابد.
نگاهی به نمودار قیمت کوین میتواند چیزهای زیادی در مورد تغییرات حجم و تاریخچه قیمت آن به شما بگوید. همچنین ردیابهای آنلاینی وجود دارند که به شما در مورد طرحهای پامپ و دامپ بالقوه هشدار میدهند. به عنوان مثال، ولت اینوستر (WalletInvestor) هر افزایش بیش از 5٪ در مدت 5 دقیقه را پیگیری میکند تا کاربران را در مورد کلاهبرداریهای احتمالی آگاه کند.برای مثال میتوانید در سایت ولت اینوستور با امکان Rise Alert از افزایش قیمت بیت کوین اطلاع پیدا کنید.
منبع تبلیغات
عملیات پامپ و دامپ اغلب طرحهای هماهنگی هستند که در گروههای چت آنلاین برنامهریزی شدهاند. گروههای پامپ و دامپ شناخته شده را میتوان دنبال کرد، اگرچه ممکن است نیاز باشد برای کسب اطلاعات به موقع هزینه پرداخت کنید. تعداد اعضا در این گروهها میتواند به 200,000 نفر برسد، اگرچه گروههای کوچکتر ممکن است حدود 2000 نفر عضو داشته باشند. همچنین اغلب از کانالهای ناشناس و خصوصی در دیسکورد و تلگرام برای هماهنگی چنین طرحهایی استفاده میشود.
بررسی منبع اطلاعات ارز دیجیتالی شما، کلید تشخیص کلاهبرداریها است. اگر میبینید که افراد ناشناس دیگران را تشویق به خرید کوینی میکنند، یا پستهای زیادی از منابع نامعتبر مربوط به یک کوین کمتر محبوب یا ریسکی است، احتمالاً باید بیش از پیش احتیاط کنید. همچنین اگر یک سکه با ارزش بازار پایین ناگهان در توییتر شروع به ترند شدن کرد یا در تبلیغات فیس بوک ظاهر شد و سپس ناخواسته یک پیشنهاد سرمایهگذاری دریافت کردید، باید جوانب احتیاط را در نظر بگیرید.
گروههایی که سیگنالهای معاملاتی کریپتو ارائه میکنند ممکن است فقط طرحهای پامپ و دامپ را پیاده کنند. آنها سعی میکنند برای مبتدیانی که ممکن است تجربه معاملاتی کمی داشته باشند جذاب به نظر برسند. پس از جلب اعتماد آنها، ممکن است برای سیگنالهای معاملاتی کارمزد دریافت کنند، اما نمیتوان فهمید که این سیگنالها از کجا میآیند و آیا از دستکاری کنندهها منشأ میگیرند یا خیر.
امروزه اینفلوئنسرها در هر مدل و شکلی وجود دارند. اگر یک اینفلوئنسر تصادفی با پیشینه مشکوک و بدون تجربه ارز دیجیتال به طور ناگهانی شروع به تبلیغ یک کوین کرد، به آن شک کنید. بسیاری از تبلیغکنندگان نیز ممکن است وعده بازگشت تضمین شده را بدهند. مراقب هرگونه وعده پول رایگان و بازگشت تضمینی باشید. اگر پیشنهادی بیش از حد خوب به نظر میرسد معمولاً ریگی در کفش پیشنهاد کننده وجود دارد.
به حجم معاملات توجه کنید
حجم معاملات ناچیز معمولاً به معنای نقدینگی ناچیز و دفتر سفارشاتی است که برای تثبیت قیمتها تعداد خریداران و فروشندگان آن کم است. در نتیجه، بالا رفتن قیمت از سطوح همیشگی، به خصوص در مدت زمان کوتاه، آسانتر است. هر دارایی با دفتر سفارشات کم حجم بیشتر مستعد دستکاری در قیمت و معاملات است.
ارزش بازار
ارزش بازار یک کوین با ضرب قیمت آن در تعداد عرضه آن محاسبه میشود. گروههای پامپ و دامپ اغلب کوینهای با ارزش بازار (market cap) پایین را هدف قرار میدهند، زیرا کوینهایی با عرضه کمتر اغلب کمتر معامله میشوند. این کوینهای کوچک و اغلب ناشناخته در معرض دستکاری قیمت توسط بازیگران بد هستند. اگرچه آنچه به عنوان ارزش بازار کوچک در نظر گرفته میشود سلیقهای است، اما کوینهایی که ارزش بازار آنها زیر 1 میلیون دلار است به احتمال زیاد در این دسته قرار میگیرند.
مقررات
صرافیهایی که مقررات کمتری دارند اغلب در برابر طرحهای پامپ و دامپ آسیبپذیرتر هستند. تجزیه و تحلیلها نشان داده است که طرحهای پامپ و دامپ در صرافیهایی مانند Binance در مقایسه با صرافیهای مستقر در ایالات متحده که به شدت تحت نظارت هستند، نسبتاً بیشتر است. در طرح پامپ و دامپ افزایش قیمت و حجم اغلب در یک صرافی به جای چندین صرافی اتفاق میافتد.
اگر با هر یک از علائم بالا مواجه شدید، به احتمال زیاد شاهد یک کلاهبرداری پامپ و دامپ هستید.
انواع طرح های پامپ و دامپ
انواع مختلفی از طرحهای پامپ و دامپ وجود دارد که ممکن است توسط کلاهبرداران استفاده شود. در ادامه به سه نوع رایج طرحهای پامپ و دامپ میپردازیم:
1. طرح پامپ و دامپ کلاسیک
طرح کلاسیک ممکن است شامل هر نوع دستکاری اطلاعات در مورد یک دارایی و یا سهام باشد. ممکن است شامل عرضه سهام از طریق تلفن، انتشار اخبار جعلی، و توزیع نوعی از اطلاعات خصوصی داخل شرکتی باشد که می تواند قیمت سهام را افزایش دهد. علاوه بر این می توان از خدمات پیشنهاد دهندگان سهام برای جلب توجه سرمایه گذاران به سهام استفاده کرد.
2. اتاق بخار (Boiler room)
منظور از اصطلاح اتاق بخار (Boiler room) یک شرکت کارگزاری کوچک است که تعدادی کارگزار را استخدام می کند و با روشهای فروش غیر صادقانه برای فروش سهامهای نامطمئن به سرمایه گذاران تلاش میکند. کارگزاران سهام کم قیمت را که شرکت به عنوان یک بازارساز خرید و فروش میکند، با استفاده از تماس تلفنی می فروشند. کارگزارانی که در اتاق بخار کار می کنند سعی میکنند تا حد امکان سهام بفروشند و در نتیجه قیمت سهام را افزایش دهند. هنگامی که قیمت سهام افزایش می یابد، شرکت سهام خود را برای کسب سود می فروشد.
3. شماره اشتباه (Wrong number)
روش “شماره اشتباه” یک طرح پامپ و دامپ جدید است. ممکن است افراد از یک غریبه پیام صوتی با مضمون “پیشنهادی جذاب برای سرمایهگذاری به یک دوست” دریافت کنند. کلاهبرداران انتظار دارند که شما باور کنید که پست صوتی به طور تصادفی به گوشی شما رسیده است. اما این اتقاق یک اقدام هدفمند برای جلب توجه سرمایه گذاران بالقوه به یک سهم خاص و افزایش تقاضا برای این سهام است.
چه ارزهای دیجیتالی مستعد پامپ و دامپ هستند؟
برخی از ارزهای دیجیتالی که مستعد پمپ و دامپ هستند عبارتند از:
• ارزهایی با ارزش بازار (market cap) کم:
ارزهایی که ارزش بازار (market cap) کمتری دارند، مستعد تغییرات قیمتی شدیدتر و پامپ و دامپ بیشتر هستند. چرا که سرمایه کمتری در آنها جریان دارد و قیمت آنها راحتتر میتواند افزایش پیدا کند.
• ارزهایی با مخاطب کمتر:
ارزهایی که اهمیت و جایگاه پایینی در بازار دارند و کمتر مورد توجه هستند، بیشتر در معرض عملیات پامپ و دامپ قرار می گیرند.
• ارزهایی با اهداف ناشناخته:
ارزهایی که پروژه های زیربنایی مبهم و نامشخصی دارند، احتمال بیشتری برای پامپ و دامپ شدن دارند.
• ارزهایی که در صرافیهای کم اعتبار معامله میشوند:
ارزهایی که در صرافیهایی معامله می شوند که اعتبار و شفافیت کمتری دارند، بیشتر در معرض پامپ و دامپ قرار دارند.
جمعبندی
به طور کلی، طرح پامپ و دامپ کریپتو یک استراتژی سرمایهگذاری بسیار پرخطر است که شامل افزایش مصنوعی قیمت یک ارز دیجیتال و سپس فروش آن با سود پیش از کاهش قیمت است. اگرچه ممکن است این روش راهی سریع برای کسب درآمد به نظر برسد، اما توجه به این نکته مهم است که این عمل غیراخلاقی است و میتواند برای سرمایه گذاران ناآگاه بسیار زیانبخش باشد. حتی در بعضی از صرافیهای تحت نظارت این کار غیرقانونی است. طرحهای پامپ و دامپ اغلب توسط افراد بیوجدان که به دنبال سواستفاده از ماهیت غیرمتمرکز و بدون مقررات بازار ارزهای دیجیتال هستند، تداوم مییابد. مانند هر سرمایهگذاری، انجام تحقیقات کامل و احتیاط قبل از سرمایهگذاری در هر ارز دیجیتالی مهم است. با افزایش آگاهی و هوشیاری، سرمایهگذاران میتوانند از خود در برابر گرفتار شدن در طرحهای پامپ و دامپ و سایر فعالیتهای کلاهبرداری در بازار ارزهای دیجیتال محافظت کنند.