به‌دنبال کاهش تقاضا و سرمایه ورودی به ETFها، بیت کوین به زیر میانگین قیمت خرید سرمایه‌گذاران سقوط کرد. احساسات منفی در بازار مشتقات بیت کوین نیز منعکس شده است؛ اوپن اینترست کاهش یافته، فاندینگ ریت به کف چرخهای خود رسیده و جریان معاملات بازار آپشن شدیدا در جهت پوشش ریسک نزولی است. افزایش نوسانات ضمنی (IV) و تقاضای بالا برای قراردادهای پوت (Put) نشان‌دهنده این است که وضعیت بازار آپشن بیت کوین به حفظ سرمایه و پوشش ریسک تغییر کرده است.
خلاصه تحلیل
- شکست حمایت‌های کلیدی، نبود تقاضا در ETFها و کاهش ریسک‌پذیری معامله‌گران، همه از ورود بیت کوین به فاز نزولی عمیق خبر می‌دهند.
- رفتار معامله‌گران کاملا به پوشش ریسک و حفظ سرمایه تغییر کرده است و تریدرها تمایلی به خرید پوزیش‌های پرریسک و اهرمی ندارند.
- بازار بیت کوین برای رویداد مهم بعدی، یعنی جلسه FOMC در سه هفته بعد آماده می‌شود و انتظار می‌روند که در آستانه این جلسه نوسانات تشدید شود.
به‌گزارش گلسنود، محدوده تثبیت بیت کوین رو به پایین شکسته شد و قیمت آن تا نزدیکی ۸۹,۰۰۰ دلار کاهش یافت. سطح ۸۹,۰۰۰ دلار کف چرخهای جدید بیت کوین محسوب می‌شود و با سقوط به این ناحیه، عملکرد سالانه بیت کوین منفی شده است. به‌دنبال این اصلاح شدید، می‌توان گفت که روند نزولی خفیف بیت کوین اکنون به روند نزولی عمیق تبدیل شده است. در این شرایط، این سوالات برای سرمایه‌گذاران پیش می‌آید که آیا بیت کوین در این سطوح حمایت خواهد شد؟ یا سقوط قیمت بیت کوین همچنان ادامه خواهد داشت؟
برای پاسخگویی به این سوالات، در بخش اول تحلیل مدل‌های آنچین قیمت بیت کوین و شدت ضرر سرمایه‌گذاران هولدرهای کوتاه‌مدت را بررسی می‌کنیم تا وضعیت فعلی بازار بیت کوین مشخص شود. در بخش دوم تحلیل، بازارهای آپشن و فیوچرز و وضعیت ETFهای بیت کوین را بررسی می‌کنیم تا درکی از احساسات و موضع‌گیری معامله‌گران بازار مشتقات بیت کوین داشته باشیم.
بخش اول؛ تحلیل آنچین
شکست حمایت‌های کلیدی
شکست حمایت ۹۷,۰۰۰ دلار که آستانه پایین محدوده تثبیت قیمت بیت کوین بود، منجر به یک اصلاح عمیق‌تر شد. قیمت بیت کوین تا محدوده ۸۹,۰۰۰ دلار سقوط کرد و یک کف چرخهای جدید در زیر سطح انحراف معیار ۱- قیمت خرید هولدرهای کوتاه‌مدت (۹۵,۴۰۰ دلار) تشکیل داد. در حال حاضر قیمت خرید هولدرهای کوتاه‌مدت تقریبا برابر با ۱۰۹,۵۰۰ دلار است.
با شکست این حمایت‌های کلیدی، تقریبا تمام هولدرهای کوتاه‌مدت بیت کوین در ضرر هستند. در چرخه‌های قبل چنین ساختاری معمولا منجر به فروش از ترس و ضعف شدید روند بیت کوین شده است. در این شرایط، بازار به زمان نیاز دارد تا دوباره بازیابی شود. در کوتاه‌مدت، محدوده ۹۵,۰۰۰ تا ۹۷,۰۰۰ دلار مهم‌ترین مقاومت پیش روی بازار است و بازگشت بیت کوین به بالای این سطح، نشان‌دهنده برقراری تعادل در بازار خواهد بود.
فروش از ترس به اوج خود رسیده است
از اوایل سال ۲۰۲۴ تا به الان، این سومین بار است که قیمت بیت کوین به زیر قیمت خرید هولدرهای کوتاه‌مدت سقوط می‌کند، اما این بار شدت ترس سرمایه‌گذاران نسبت به دفعات قبلی بسیار بیشتر است. میانگین متحرک ۷ روزه ضرر تحقق‌یافته هولدرهای کوتاه‌مدت به ۵۲۳ میلیون دلار در روز رسیده است که از زمان ورشکستگی صرافی FTX تا به الان، بیشترین حد ضرر سرمایه‌گذاران کوتاه‌مدت محسوب می‌شود.
حجم بالای ضرر تحقق‌یافته سرمایه‌گذاران کوتاه‌مدت نشان‌دهنده این است که بازار بیت کوین در محدوده ۱۰۶,۰۰۰ تا ۱۱۸,۰۰۰ دلار ساختار سرسنگین (Top-heavy) دارد؛ یعنی حجم خرید سرمایه‌گذاران جدیدترین محدوده زیاد است. بنابراین، باید یک تقاضای قوی در بازار ایجاد شود تا فشار فروش فعلی را جذب کند. در غیر این صورت، به یک فاز انباشت بلندمدت نیاز خواهیم داشت تا بازار بیت کوین دوباره متعادل و پایدار شود.
سقوط به زیر قیمت تحقق‌یافته سرمایه‌گذاران فعال
یکی از حمایت‌های بسیار مهم بیت کوین، قیمت تحقق‌یافته سرمایه‌گذاران فعال، یعنی ۸۸,۶۰۰ دلار بود. با شکست این حمایت، قیمت بیت کوین در روز گذشته تا محدوده ۸۲,۰۰۰ دلار سقوط کرد. شاخص قیمت تحقق‌یافته سرمایه‌گذاران فعال، قیمت خرید سرمایه‌گذارانی را نشان می‌دهد که دارایی‌های آن‌ها در ماه‌های اخیر به‌صورت فعال جابه‌جا شده و برای مدت طولانی ثابت و بی‌حرکت نبوده است.
در طول چرخه فعلی بیت کوین، برای این اولین بار است که سطح قیمت تحقق‌یافته سرمایه‌گذاران فعال شکسته شده است. این موضوع نشان می‌دهد که احساسات منفی بر بازار حاکم است و بیت کوین رسما در فاز نزولی یا خرسی به سر می‌برد.
الگویی متفاوت با چرخه‌های قبل
با اینکه قیمت بیت کوین به زیر قیمت خرید هولدرهای کوتاه‌مدت سقوط کرده است، حجم و شدت ضرر سرمایه‌گذاران هنوز با سطوح بسیار بالایی که در بازار خرسی ۲۰۲۲ – ۲۰۲۳ دیده شده بود، فاصله دارد. نمودار بعدی، کل بیت کوین‌های در ضرر را نشان می‌دهد که بر اساس عمق دراوداون تحقق‌نیافته (درصد اصلاح نسبت به قیمت خرید) دسته‌بندی شده‌اند. در حال حاضر تقریبا ۶.۳ میلیون BTC در ضرر قرار دارند و شدت ضرر بخش عمده این بیت کوین‌ها بین ۱۰٪- تا ۲۳.۶٪- هستند.
این وضعیت شباهت زیادی به فاز تسلیم (Capitulation) سه‌ماهه اول سال ۲۰۲۲ دارد. بنابراین می‌توان گفت که مانند بازار خرسی ۲۰۲۲ – ۲۰۲۳، محدوده قیمت تحقق‌یافته سرمایه‌گذاران فعال تا میانگین حقیقی بازار (۸۸,۶۰۰ تا ۸۲,۰۰۰ دلار) مرز قطعی و تعیین‌کننده فاز نزولی ملایم و فاز خرسی کامل بیت کوین محسوب می‌شود.
بخش دوم؛ تحلیل آف‌چین
ضعف تقاضا در ETFهای بیت کوین
کمبود تقاضا در ETFهای بیت کوین همچنان ادامه دارد.میانگین ۷روزه موجودی ETFهای بیت کوین در چند هفته اخیر به‌صورت پیوسته منفی بوده است. خروج مداوم سرمایه از صندوق‌های بورسی بیت کوین نشان‌دهنده این است سرمایه‌گذاران سنتی در وضعیت فعلی تمایلی به خرید بیت کوین ندارند. بنابراین حوزه ETFها با دوره پررونق خود که نقش موثری در رشد قیمت بیت کوین داشت، کاملا فاصله گرفته است.
با توجه به اینکه ETFها یکی از منابع اصلی تقاضا برای بیت کوین هستند، ضعف این بازار بر این موضوع تاکید می‌کند که تقاضا از سمت سرمایه‌گذاران نهادی به‌شدت کاهش یافته است. در نتیجه، تا زمانی که تقاضا در ETFها شکل نگیرد و سرمایه‌گذاران بزرگ تمایلی به خرید بیت کوین نداشته باشند، احتمال بازگشت بازار و آغاز روند صعودی جدید بسیار کم است.
کاهش ریسک‌پذیری معامله‌گران
هم‌زمان با کاهش قیمت بیت کوین در طول هفته اخیر، اوپن اینترست بازار فیوچرز نیز کاهش یافته است. روند نزولی شاخص اوپن اینترست در هفته‌های اخیر نشان‌دهنده این است که ریسک‌پذیری (تمایل به معاملات پرریسک یا اهرمی) در میان معامله‌گران به‌شدت کاهش یافته است. معامله‌گران به‌جای اینکه در کاهش قیمت پوزیشن‌های جدید اضافه کنند، معاملات اهرمی خود را بسته و ریسک خود را به حداقل رساند‌ه‌اند. این رویکرد باعث شده که حجم پوزیشن‌های بازار مشتقات بیت کوین در مقایسه با اصلاح‌های گذشته کمتر باشد. حجم پایین اهرم در بازار فیوچرز نشان‌دهنده این است که معامله‌گران بازار مشتقات با احتیاط رفتار می‌کنند و بهاندازه قبل ریسک‌پذیر نیستند. این نشانه‌ها با روند کاهشی تقاضا در بازار اسپات و ETFها هم‌خوانی دارد.
در نتیجه، فشردگی معاملات اهرمی در بازار فیوچرز بیت کوین بر این موضوع تاکید می‌کند که معامله‌گران دیگر مایل به خرید یا باز کردن پوزیشن‌های جدید نیستند و در پی اصلاح شدید قیمت بیت کوین، اعتماد و اطمینان آن‌ها به این بازار از بین رفته است.
فاندینگ ریت بیت کوین به کمترین حد خود رسیده است
با کاهش اوپن اینترست بازار فیوچرز، معاملات پرریسک در بازار مشتقات بیت کوین به‌طور چشمگیری کاهش یافته است. کاهش پوزیشن‌های اهرمی بر شاخص فاندینگ بازار مشتقات بیت کوین و حتی آلت کوین‌ها نیز اثر گذاشته است. در حال حاضر، فاندینگ ریت ۵۰۰ ارز دیجیتال برتر از نظر ارزش بازار در محدوده منفی تا خنثی قرار دارد.
سیر نزولی اوپن اینترست و منفی شدن فاندینگ ریت بر این مسئله تاکید می‌کند که تقاضا برای پوزیشن‌های اهرمی لانگ تقریبا از بین رفته است و معامله‌گران رویکرد دفاعی و پوشش ریسک اتخاذ کرده‌اند.
جهش شدید نوسانات ضمنی
بازار آپشن معمولا اولین بازاری است که ریسک و رویدادهای منفی را قیمت‌گذاری یا به‌اصطلاح پرایس می‌کند؛ یعنی اثرات ریسک، قبل از سایر بازارهای (اسپات و فیوچرز) در بازار آپشن ظاهر می‌شود. به محض اینکه قیمت بیت کوین به زیر ۹۰,۰۰۰ دلار رسید، نوسانات ضمنی (IV) تمام سررسیدهای آپشن (به‌خصوص سررسیدهای کوتاه‌مدت) به‌شدت افزایش یافت.
در نمودار نوسانات ضمنی بازار آپشن بیت کوین، مشخص است که یک جهش شدید در نوسانات ضمنی سررسیدهای یک‌هفته‌ای (خط قرمز) رخ داده است.
جهش شدید نوسانات ضمنی قراردادهای نتیجه دو چیز است: ۱. تقاضای شدید برای پوشش ریسک در برابر سقوط قیمت و آماده شدن معامله‌گران برای اصلاح شدیدتر. ۲. پاسخ موقعیت‌های شورت گاما به ریزش قیمت. بسیاری از معامله‌گران مجبور شدند قراردادهای فروش را بازخرید کرده و قراردادهای کال را مجددا تنظیم کنند. این باعث شد که یک جهش ناگهانی در نوسانات ضمنی قراردادهای کوتاه‌مدت رخ دهد.
در حال حاضر، نوسانات ضمنی قراردادهای آپشن نزدیک به سطوحی است که در لیکوییدیشن بزرگ ۱۰ اکتبر (۱۸ مهر) دیده شده بود. این نشان می‌دهد که معامله‌گران آپشن قراردادهای خود را به‌سرعت مدیریت کرده‌اند تا ریسک کوتاه‌مدت را به حداقل برسانند.
انحراف قراردادهای آپشن از ترس معامله‌گران خبر می‌دهد
بررسی انحراف قراردادهای بازار آپشن (Skew) نیز نتیجه‌گیری بالا را تایید می‌کند. شاخص انحراف ۲۵ دلتا تقریبا برای کل سررسیدهای آپشن منفی است و قراردادهای یک‌هفته‌ای وضعیت نزولی شدید را نشان می‌دهند. هزینه یا پریمیوم قراردادهای پوت یک‌هفته‌ای به ۱۴٪ افزایش یافته است و این نشان می‌دهد که صرف نظر از قیمت اسپات بیت کوین، معامله‌گران حاضرند برای پوشش ریسک هزینه زیادی بپردازند.
این رفتار نوعی فرض خودانجام یا پیشگویی خودتایید (Self-fulfilling Prophecy) در بازار آپشن ایجاد می‌کند. وقتی که معامله‌گران پوت‌های گران را می‌خرند، بازارسازها موقعیت شورت دلتا می‌گیرند و برای پوشش ریسک این موقعیت، پوزیشن‌های فیوچرز یا پرپچوال (دائمی) می‌فروشند. این فروش‌ها، فشار بیشتری را بر بازار تحمیل می‌کند و باعث کاهش بیشتر قیمت می‌شود. در واقع رفتار پوشش ریسک معامله‌گران برای در امان ماندن از کاهش قیمت، خود باعث افزایش فشار فروش و کاهش قیمت می‌شود.
انحراف قراردادهای بلندمدت نیز وضعیت نزولی دارد، اما بهاندازه سررسیدهای کوتاه‌مدت شدید نیست. انحراف ۲۵ دلتا برای قراردادهای شش‌ماهه کمتر از ۵٪ است. این یعنی معامله‌گران عمدتا درباره وضعیت کوتاه‌مدت بیت کوین نگران هستند، نه روند بلندمدت آن.
تقاضای برای پوشش ریسک
جریان معاملات تیکر (سفارش‌بردار) بازار آپشن بیت کوین در ۷ روز اخیر نیز تایید می‌کند که تقاضا برای پوشش ریسک به‌طور قابل‌توجهی افزایش یافته است. در طی ۷ روز اخیر، حجم قراردادهای پوت خریداری‌شده توسط معامله‌گران بسیار بیشتر از قراردادهای کال بوده است. این الگو با رفتار پوشش ریسک معامله‌گران هم‌خوانی دارد و بیانگر این است که معامله‌گران بیشتر به‌دنبال حفاظت از سرمایه هستند تا کسب سود از رشد قیمت.
کاهش خرید قراردادهای کال نشان‌دهنده این است که معامله‌گران مایل به ریسک کردن برای پایان سال میلادی نیستند. حجم قراردادهای کال خریداری‌شده و فروخته‌شده، هر دو نسبت به قراردادهای پوت کمتر است و این یعنی رفتار احتیاط بر ریسک‌پذیری غلبه دارد.
به‌طور کلی، بازار آپشن در جهت صعودی چندان فعال نیست و معامله‌گران آپشن عمدتا به فکر کاهش ریسک و حفاظت از دارایی‌های خود هستند.
نقش تعیین‌کننده قراردادهای پوت با قیمت اعمال ۹۰,۰۰۰ دلار
اگر جریان قراردادهای پوت با قیمت اعمال ۹۰,۰۰۰ دلار را بررسی کنیم، متوجه می‌شویم که با کاهش قیمت بیت کوین، تقاضا برای پوشش ریسک در بازار آپشن شدت گرفته است. طی دو هفته اخیر، پریمیوم قراردادهای پوت با قیمت اعمال ۹۰,۰۰۰ دلار تقریبا ثابت و متعادل بود. اما وقتی که حمایت ۹۳,۰۰۰ دلار شکسته شد، تقاضا برای این قراردادها بیشتر شد و پریمیوم قراردادهای پوت ۹۰,۰۰۰ دلار به‌طور چشمگیری افزایش یافت.
این رفتار نشان می‌دهد که با کاهش قیمت بیت کوین و افزایش فشار فروش، تریدرها حاضرند هزینه بالایی برای پوشش ریسک و حفظ سرمایه خود بپردازند. علت اصلی جهش نوسانات ضمنی سررسیدهای کوتاه‌مدت که بالاتر به آن اشاره شد نیز همین است؛ چون افزایش تقاضا برای قیمت‌های اعمال حساس باعث افزایش نوسانات ضمنی و بالا رفتن منحنی نوسانات آپشن می‌شود.
قیمت‌گذاری سریع پوت‌های ۹۰,۰۰۰ دلار نشان‌دهنده این است که با شکست حمایت‌های کلیدی، معامله‌گران به‌سرعت رفتار خود را به پوشش ریسک و حفظ سرمایه تغییر می‌دهند.
ضعف و شکنندگی بازار
شاخص نوسانات ضمنی کل (DVOL) به ما نشان می‌دهد که بازار آپشن تا چه حد ریسک موجود را قیمت‌گذاری کرده است. در حال حاضر شاخص DVOL تا نزدیکی سطح ۵۰ افزایش یافته است که اوج ماهانه این شاخص محسوب می‌شود. این در حالی است که سه هفته پیش، عدد شاخص DVOL حدودا ۴۰ بود. از آنجایی که شاخص DVOL نوسانات ضمنی سررسیدهای ثابت را نشان می‌دهد، افزایش عدد این شاخص به این معنی است که معامله‌گران انتظار دارند نوسانات قیمت بیت کوین در آینده شدت بگیرد.
رشد شاخص DVOL با تمام داده‌های بازار آپشن هم‌سو است: نوسانات ضمنی برای تمام سررسیدها افزایش یافته، انحراف قراردادهای آپشن منفی است، جریان معاملات منفی و پوت-محور است و معامله‌گران تا پایان سال میلادی جاری تمایلی به خرید موقعیت‌های پرریسک ندارند. این داده‌ها در کنار هم نشان می‌دهند که بازار برای نوسانات شدید آماده می‌شود. لیکویید شدن معاملات دائمی، نااطمینانی‌های مربوط به اقتصاد کلان و نبود تقاضا در ETFهای بیت کوین، محرک‌های اصلی وضعیت نامطلوب بازار بیت کوین هستند.
مهم‌ترین رویداد پیش روی بازار، احتمالا جلسه FOMC است که سه هفته بعد برگزار خواهد شد. تا آن زمان، بازار آپشن همچنان محتاط خواهد بود و معامله‌گران موضع دفاعی خواهد داشت. رشد شاخص DVOL نشان می‌دهد که تریدرهای آپشن برای نوسانات شدیدتر در هفته‌های آینده آماده می‌شوند.
