بیت کوین یک شبکه غیرمتمرکز همتا به همتا است که رایانه‌هایی در سراسر جهان آن را اداره می‌کنند. این رایانه‌ها نود (Node) نامیده می‌شوند و وظیفه آن‌ها، اجرای نرم‌افزار بیت کوین و اعتبارسنجی تراکنش‌های شبکه است. در روش‌های پرداخت سنتی، این کار برعهده بانک‌ها و پردازنده‌های پرداخت است؛ اما بلاک چین بیت کوین مرجع مرکزی ندارد و درنتیجه، به نودها متکی است. هرکسی می‌تواند با دانلود نرم‌افزار بیت کوین کور (Bitcoin Core) به یک اپراتور نود بیت کوین تبدیل شود و در امنیت شبکه سهیم باشد. این ویژگی باعث شفافیت، تغییرناپذیری و غیرمتمرکزبودن بلاکچین بیت کوین می‌شود که مسلماً در افزایش قیمت بیت کوین و حفظ ارزش آن در آینده تأثیر دارد.
دوست دارید بدانید چطور می‌توان یک نود بیت کوین را راه‌اندازی کرد؟ در این مقاله، با ماهیت نودها آشنا می‌شویم و مراحل راه‌اندازی انواع نود را توضیح می‌دهیم. با ما همراه باشید.
نود بیت کوین چیست؟
به‌طور کلی، هر رایانه‌ای که نرم‌افزار بیت کوین را دانلود می‌کند و به شبکه بیت کوین می‌پیوندد، یک نود نامیده می‌شود. نودها ستون‌های شبکه بیت کوین را تشکیل می‌دهند. آن‌ها تاریخچه و گاه‌شمار بلاک چین بیت کوین را که مانند یک دفتر کل است، ذخیره می‌کنند و به‌شکل مداوم درحال رصد آن هستند تا قوانین اجماع شبکه به‌درستی اجرا شود. نودها هر تراکنش نامعتبری را که این قوانین را نقض کند یا سعی در دوباره خرج کردن (Double-Spending) بیت کوین داشته باشد رد می‌کنند. بنابراین، وجود نودها برای تأمین امنیتی شبکه بیت کوین و حفظ یکپارچگی آن ضروری است.
ساتوشی ناکاموتو، خالق ناشناس بیت کوین، از همان ابتدا در وایت پیپر این ارز دیجیتال که در ۳۱ اکتبر ۲۰۰۸ منتشر کرد، درباره نودهای بیت کوین توضیح داد:
«این سیستم تا زمانی امن است که نودهای درستکار، به‌شکل جمعی قدرت پردازش بیشتری نسبت به هر گروه دیگر از نودهای مهاجم داشته باشند».
بنابراین، ناکاموتو با سپردن کنترل و امنیت شبکه بیت کوین به تعداد زیادی از نودهای مستقل که در سراسر جهان توزیع شده‌اند، راهی یافت تا هیچ نهاد واحدی نتواند این سیستم را تصاحب کند.
چند نود بیت کوین در جهان وجود دارد؟
ارزیابی تعداد دقیق نودهای فعال بیت کوین بسیار دشوار است؛ زیرا برخی کاربران به‌صورت خصوصی به شبکه متصل می‌شوند یا از Tor یا VPN استفاده می‌کنند که موقعیت مکانی آن‌ها را حذف می‌کند. این نودها را نمی‌توان شناسایی کرد و شمرد. درنتیجه، آمار بسیار متناقضی در منابع مختلف وجود دارد. سایت بیتنودز (Bitnodes) تا ۵ اوت سال ۲۰۲۵، تعداد ۲۳٬۴۰۵ نود بیت کوین فعال قابل‌دسترسی را گزارش داد. آن‌ها در ۱۸۱ کشور (تقریباً کل جهان) پراکنده بودند. آمریکا با ۲۳۳۹ نود فعال، بیشترین تعداد نودها را در اختیار داشت و پس از آن، آلمان، فرانسه و کانادا قرار داشتند. جالب اینجاست که در برخی از کشورها مثل پرو، الجزایر، کامبوج و ازبکستان فقط یک نود شناسایی شد. از همه شگفت‌آورتر، السالوادور بود که بیت کوین پول رسمی قانونی آن است و آن هم فقط یک نود فعال بیت کوین دارد!
در سطح شهری، شهرهای آلمان چهار رتبه برتر را به خود اختصاص دادند. برلین در صدر و مونیخ، هامبورگ و فرانکفورت در رتبه‌های بعد از آن قرار گرفتند.
آمار دقیقی از نودهای ایرانی هم در دسترس نیست؛ چرا که کاربران ایرانی از ابزارهای تغییر آی‌پی استفاده می‌کنند. در همان تاریخ ۵ اوت، بیش از ۱۵٬۰۰۰ نود ثبت شدند که مکان آن‌ها مشخص نبود. براساس داده‌های قبلی، ممکن است این نودها در برزیل، چین، استرالیا یا آسیای جنوبی قرار داشته باشند.
مقایسه تعداد نودهای فعلی با سال ۲۰۱۷
با اینکه ممکن است تعداد واقعی نودها بسیار بیشتر از این تعداد باشد، داده‌های فعلی کمی نگران‌کننده هستند. براساس برآوردهای لوک دش جونیور (Luke Dash Jr) که یکی از توسعه‌دهندگان محبوب بیت کوین کور است، در ژانویه ۲۰۲۱ حدود ۸۳٬۰۰۰ نود بیت کوین فعال بودند و در سال ۲۰۲۲ به حدود ۵۰٬۰۰۰ نود فعال کاهش یافتند. حتی در حالت کاهش‌یافته، تعداد نودها دو برابر امسال بود. حال این تعداد را با اوج بازار صعودی سال ۲۰۱۷ مقایسه کنید که بیش از ۲۰۰٬۰۰۰ نود فعال شناسایی شده بود! می‌دانیم که هرچه تعداد نودهای فعال و متصل به شبکه بیت کوین بیشتر باشند، این شبکه قوی‌تر و غیرمتمرکزتر است.
نودهای بیت کوین چگونه کار می‌کنند؟
نودها بسته به نوع و نقش خود در شبکه، یک نسخه کامل از بلاکچین بیت کوین یا بخشی از آن را دانلود و ذخیره می‌کنند. سپس می‌توانند به‌شکل مستقل یا با کمک نودهای دیگر، تراکنش‌ها و بلاک‌ها را اعتبارسنجی کنند و از انطباق آن‌ها با قوانین پروتکل بیت کوین اطمینان یابند.
هنگامی که یک تراکنش انجام می‌دهید، تراکنش شما در کل شبکه منتشر می‌شود. نودهای مختلف آن را دریافت می‌کنند و بعد از بررسی امضاهای دیجیتال، کافی‌بودن بودجه فرستنده و اطمینان از پایبندی تراکنش به قوانین شبکه، آن را تأیید می‌کنند. اگر تراکنش معتبر باشد، به نودهای دیگر منتقل می‌شود و در سراسر شبکه پخش خواهد شد تا زمانی که به همه شرکت‌کنندگان برسد.
نودها نقش مهمی در حفظ اجماع شبکه بیت کوین دارند و به اجرای قوانین پروتکل کمک می‌کنند. هر تراکنشی که نامعتبر یا جعلی باشد یا سعی کند بیت کوینی را که جای دیگری خرج شده است دوباره خرج کند، رد می‌شود تا تغییرناپذیری دفتر کل پابرجا بماند.
یک‌سری از نودها علاوه بر اعتبارسنجی تراکنش‌ها، با فرایند استخراج به حفظ شبکه کمک می‌کنند. آن‌ها از بین تراکنش‌هایی که به‌عنوان «در انتظار» در فضایی به نام ممپول قرار گرفته‌اند، تعدادی را انتخاب می‌کنند و درون یک بلاک قرار می‌دهند (تراکنش‌ها به‌صورت جداگانه تأیید نمی‌شوند). بعد از اینکه همه تراکنش‌های این بلاک تأیید شدند، نود مورد نظر باید بلاک را به کل شبکه عرضه کند. اگر همه نودها معتبربودن و رعایت قوانین شبکه را در آن تأیید کنند، بلاک جدید به بلاکچین افزوده می‌شود و تسویه نهایی تراکنش‌ها صورت می‌گیرد.
انواع مختلف نود بیت کوین
نودهای بیت کوین انواع مختلفی دارند و هریک عملکردهای خاصی را در شبکه بیت کوین انجام می‌دهند. در ادامه با انواع نود بیت کوین آشنا می‌شویم.
نود کامل (Full Node)
نودهای کامل بخش جدایی‌ناپذیر شبکه بیت کوین هستند. آن‌ها یک نسخه کامل از بلاکچین بیت کوین را ذخیره می‌کنند و به‌شکل مستقل، تمام تراکنش‌ها و بلاک‌ها را اعتبارسنجی می‌کنند. تأیید قانونی‌بودن تمام تراکنش‌های انجام‌شده در شبکه بیت کوین و بررسی اینکه هیچ‌یک از بیت کوین‌های یک تراکنش قبلاً در جای دیگری خرج نشده‌اند، برعهده نودهای کامل است.
نود کامل باید همه تراکنش‌هایی را که قبلاً انجام شده‌اند، تمام تراکنش‌های جدید و هدرهای بلاک را دانلود کند و درعین‌حال، داده‌های مربوط به هر خروجی تراکنش خرج نشده (UTXO) را تا زمان خرج‌شدن نگه دارد. اگر می‌خواهید یک تصویر ذهنی از نود کامل داشته باشید، به آن مثل یک سرور فکر کنید. اگر نود خودتان را اجرا کنید، برای اعتبارسنجی و پخش تراکنش‌ها به شبکه، به سرور خودتان متکی هستید. در غیر این صورت، برای این کار باید از سرورهای خارجی (در اینجا یعنی سایر نودها) استفاده کنید.
نودهای کامل، قوانین پروتکل بیت کوین را به اجرا درمی‌آورند و بین شرکت‌کنندگان، اجماع برقرار می‌کنند. البته اجرای چنین نودی برای همه مناسب نیست؛ زیرا به فضای ذخیره‌سازی زیاد و قدرت محاسباتی قابل‌توجهی نیاز دارد. اندازه دفتر کل بیت کوین تا به امروز بالغ بر ۶۰۰ گیگابایت است و چنین حجمی را هر رایانه‌ای نمی‌تواند دانلود کند.
نود سبک (Lightweight Node)
نودهای سبک که نودهای SPV (کوتاه‌شدهٔ Simplified Payment Verification) هم نامیده می‌شوند، کل بلاکچین را ذخیره نمی‌کنند. بنابراین، برای اعتبارسنجی تراکنش‌ها به‌ناچار باید به نودهای کامل متکی باشند.
داده‌هایی که نود سبک دانلود می‌کند، فقط شامل داده‌های ضروری مثل هدر بلاک است. هدر در هر بلاک خلاصه‌ای از اطلاعات آن شامل ارجاع هش به بلاک قبلی، زمان استخراج و عدد نانسِ تراکنش‌های قبلی را ارائه می‌دهد.
وظیفه نود سبک این است که بررسی کند آیا تراکنش خاصی در یک بلاک گنجانده شده است یا نه. آن‌ها تمام تراکنش‌ها را اعتبارسنجی نمی‌کنند و نیازی به به ذخیره نسخه کامل بلاکچین ندارند. بنابراین، اجرای نود سبک برای کاربران عادی که فضای ذخیره‌سازی و قدرت محاسباتی کمتری در اختیار دارند، مناسب‌تر است. این نودها مقرون‌به‌صرفه‌تر از نودهای کامل هستند و معمولاً نزدیک به ۱۰ گیگابایت فضا برایشان کافی است.
نودهای ماینینگ (Mining Node)
این نودها همان ماینرها هستند که علاوه بر ذخیره کل نسخه بلاکچین، فرایند استخراج بیت کوین‌های جدید را با استفاده از تجهیزات و نرم‌افزارهای استخراج انجام می‌دهند. آن‌ها مسئول اجرای مکانیزم اجماع اثبات کار (PoW) هستند و با حل معماهای ریاضی پیچیده، برای به‌دست‌آوردن حق اضافه‌کردن بلاک جدید به بلاکچین با هم رقابت می‌کنند. ماینرها نقش مهمی در امنیت شبکه دارند و قدرت محاسباتی خود را برای حفظ یکپارچگی دراختیار آن قرار می‌دهند.
تا سال ۲۰۱۰، می‌توانستید با یک CPU ساده به‌عنوان یک نود ماینر فعالیت کنید؛ اما با گسترش عظیم شبکه بیت‌کوین، دیگر این امکان وجود ندارد. هرچه ماینینگ رقابتی‌تر می‌شود و سختی شبکه افزایش می‌یابد، تجهیزات استخراج گران‌تر و پرمصرف‌تر می‌شوند.
نودهای هرس‌شده (Pruned Node)
نودهای هرس‌شده نوعی از نودهای کامل هستند که با حذف داده‌های تاریخی بی‌اهمیت، فقط زیرمجموعه‌ای از داده‌های جدید بلاکچین را ذخیره می‌کنند. در واقع، آن‌ها ابتدا کل بلاکچین را دانلود می‌کنند اما وقتی به حد مشخصی مثل ۱۰۰ گیگابایت رسیدند، بلاک‌های قدیمی‌تر را حذف می‌کنند تا بلاک‌های جدید برای ذخیره فضا داشته باشند. درنتیجه، این نودها هم به نودهای کامل شبکه که کل بلاکچین را در آرشیو خود دارند وابسته هستند.
کاربرانی که ظرفیت رایانه‌شان کمتر از نود کامل و بیشتر از نود سبک است، می‌توانند این نود را اجرا کنند.
نودهای شنونده یا لیسنینگ (Listening Node)
این نودها در شبکه مشارکت می‌کنند اما بلاکچین را ذخیره نمی‌کنند. آن‌ها بیشتر بر انتقال اطلاعات بین نودها تمرکز دارند. در واقع نودهای شنونده تراکنش‌ها و بلاک‌ها را دریافت می‌کنند و برای نودهای دیگر در شبکه می‌فرستند. وظیفه آن‌ها به‌جای اعتبارسنجی تراکنش‌ها، انتشار اطلاعات و تسهیل برقراری ارتباط بین اعضای شبکه است.
نکته: هر نود بیت کوین به تمرکززدایی، امنیت و عملکرد درست شبکه کمک می‌کند. بنابراین، هیچ‌یک از آن‌ها کم‌اهمیت نیستند و همه با هم، شفافیت و یکپارچگی شبکه را تضمین می‌کنند.
انواع دیگر نود در شبکه بلاکچین بیت کوین
- نودهای آرشیوی کامل (Archival Full Nodes): نودهای کاملی هستند که کل بلاکچین را ذخیره کرده‌اند و به نودهای دیگر اجازه می‌دهند بلاک‌های قدیمی را از روی آن‌ها دانلود کنند. برای این کار، نرم‌افزار باید به‌شکل پیش‌فرض در حالت -listen=1 اجرا شود.
- نودهای لایتنینگ (Lightning Nodes): این نودها به شبکه لایتنینگ متصل‌اند و برای انجام تراکنش‌های سریع‌تر و ارزان‌تر طراحی شده‌اند. برخلاف نودهای کامل بیت کوین که تمام تراکنش‌ها را بررسی می‌کنند، نودهای لایتنینگ فقط تراکنش‌هایی را که مستقیماً با این شبکه تعامل دارند، اعتبارسنجی می‌کنند.
نکته: بلاکچین می‌تواند نودهای متنوع دیگری ازجمله نودهای مرجع و مسترنودها را هم داشته باشد؛ اما این نودها در شبکه بیت کوین وجود ندارند. برای مثال، نود مرجع (Authority Nodes) برای مدیریت بلاکچین‌های خصوصی مناسب است و با ماهیت غیرمتمرکز بیت کوین سازگار نیست. مسترنود خدمات اضافی مثل تراکنش‌های خصوصی ارائه می‌دهد و بنابراین، در بلاکچین‌هایی مثل دش قابل اجراست. به همین دلیل در بیت کوین، مستر نود تعریف نمی‌شود.
مقایسه نودهای بیت کوین
همه نودهای بیت کوین به تأمین امنیت، تمرکززدایی و بی‌نیازی به اعتماد این شبکه کمک می‌کنند و برای حفظ عملکرد درست آن ضروری هستند. بااین‌حال، هریک از آن‌ها روش‌ها و الزامات متفاوتی برای این کار دارند:
نودهای کامل، باید کل بلاکچین را از بلاک جنسیس تا جدیدترین بلاک، دانلود کنند. وظیفه آن‌ها این است که تراکنش‌ها و بلاک‌ها را اعتبارسنجی کنند و قوانین پروتکل شبکه را به اجرا درآورند. بنابراین، به فضای ذخیره‌سازی بسیار بزرگ و اتصال قوی اینترنت نیاز دارند. ازآنجاکه این نودها کل بلاکچین را ذخیره می‌کنند، به‌شکل کاملاً مستقل در شبکه عمل می‌کنند (البته به جز استخراج که در آن به ماینرها نیاز خواهند داشت).
نودهای سبک، فقط بخشی از بلاکچین را ذخیره می‌کنند. بنابراین، برای کاربرانی مناسب‌اند که فضای ذخیره‌سازی کافی و اتصال قوی اینترنت در اختیار ندارند. این نودها هم تراکنش‌ها را اعتبارسنجی می‌کنند اما برای عملکرد خود به نودهای کامل متکی هستند.
نودهای ماینر نود کامل به شمار می‌روند اما هر نود کاملی، ماینر نیست. ماینرها علاوه بر ذخیره کل بلاکچین بیت کوین، باید سخت‌افزارهای تخصصی ماینینگ (مثل ASIC) را برای حل مسائل پیچیده ریاضی تهیه کنند. این نودها در قالب بیت کوین‌های جدید و کارمزد تراکنش‌ها پاداش می‌گیرند. نودهای کاملی که ماینر نیستند، در استخراج نقشی ندارند.
پس ماینرها از هر نودی قوی‌ترند؟
این‌طور نیست. برخلاف تصور رایج، قدرت ماینرها در شبکه محدود است. درست است که آن‌ها توانایی بازآرایی بلاکچین یا حذف و اضافه تراکنش‌های خاصی را دارند، اما این کار فقط روی کاغذ امکان‌پذیر است و توان محاسباتی بسیار بالایی را می‌طلبد که ارزشش را ندارد. یک ماینر بسیار قدرتمند حتی اگر به بیت کوین حمله کند، نمی‌تواند آن را به‌طور کامل تغییر دهد یا از بین ببرد؛ چون نودهای کامل اجازه نمی‌دهند. این نودهای کامل هستند که قوانین شبکه را اجرا می‌کنند و فقط برای چند عملکرد محدود به ماینرها وابسته‌اند.
چگونه یک نود بیت کوین را راه‌اندازی کنیم؟
قبل از هرچیز بگوییم که هرکسی می‌تواند یک نود اجرا کند. کافی است یک لپ‌تاپ یا سیستم مناسب و حداقل سطح دانش فنی لازم برای اجرای نود را داشته باشید. خوبی بیت کوین این است که فقط تراکنش‌ها را ثبت می‌کند و قراردادهای هوشمند ندارد. به همین دلیل، با اینکه قدیمی‌ترین بلاکچین است، دفتر کل آن درمقایسه‌با اتریوم، ترون و سولانا نسبتاً کوچک است.
مرحله اول: تهیه الزامات سخت‌افزاری
بسته به اینکه چه نودی را می‌خواهید راه‌اندازی کنید، به الزامات سخت‌افزاری زیر نیاز خواهید داشت:
الزامات سخت‌افزاری نود کامل
- فضای ذخیره‌سازی (هارد دیسک): ۱ ترابایت. استفاده از SSD به‌جای HDD پیشنهاد می‌شود؛
- فضای رم (RAM): حداقل ۴ گیگابایت، ولی برای عملکرد بهتر، ۸ گیگابایت به بالا پیشنهاد می‌شود؛
- پردازنده (CPU): پردازنده با حداقل ۲ هسته. هرچه قوی‌تر باشد برای همگام‌سازی سریع‌تر بهتر است.
همچنین، پهنای باند اینترنت شما حداقل ۵ مگابیت بر ثانیه برای دانلود و ۱ مگابیت بر ثانیه برای آپلود باشد بهتر است. برق و اتصال اینترنت پایدار از اهمیت زیادی برخوردار است.
الزامات سخت‌افزاری نود سبک
- فضای ذخیره‌سازی (هارد دیسک): بین ۱۰۰ تا ۵۰۰ مگابایت. فقط هدر بلاک‌ها و داده‌های موقت قرار است ذخیره شوند؛
- فضای رم (RAM): حداقل ۱ گیگابایت؛
- پردازنده (CPU): پردازنده معمولی.
اینترنت عادی با حداقل ۱ مگابیت برای دانلود و ۵۰۰ کیلوبیت برای آپلود کافی است.
الزامات سخت‌افزاری نود ماینر
- فضای ذخیره‌سازی (هارد دیسک): ۱ ترابایت. استفاده از SSD به‌جای HDD پیشنهاد می‌شود؛
- فضای رم (RAM): حداقل ۸ گیگابایت، برای هماهنگی با نرم‌افزار ماینینگ؛
- پردازنده (CPU): پردازنده قوی برای هماهنگی با دستگاه ASIC؛
- دستگاه ماینر: دستگاه‌های ASIC مدرن مثل بیت‌مین انت‌ماینر اس ۱۹ (Bitmain Antminer S۱۹) یا واتس‌ماینر ام ۵۰ (Whatsminer M۵۰) با قدرت هش بالا مثل ۱۰۰ تراهش بر ثانیه یا بیشتر.
نکته: البته درحال‌حاضر ماینرهای تکی شانس موفقیت ندارند و باید به استخرهای استخراج بپیوندید.
برای اینترنت به پهنای باند بالا نیاز دارید. حداقل ۱۰ مگابیت برای دانلود و ۲ مگابیت برای آپلود باید داشته باشید تا دریافت تراکنش‌ها و پخش بلاک‌های جدید به‌سرعت انجام شوند.
مرحله دوم: تهیه الزامات نرم‌افزاری
نودهای بیت کوین برای اجرا به یک کلاینت بلاکچین نیاز دارند؛ یعنی نرم‌افزاری که همگام‌سازی نودها، هرس داده‌ها، اتصالات RPC و سایر مؤلفه‌ها را تنظیم می‌کند. محبوب‌ترین کلاینت بیت کوین، نرم‌افزار بیت کوین کور (Bitcoin Core) است که آخرین نسخه آن در صفحه گیت‌هاب (GitHub) یافت می‌شود. البته کلاینت‌های فرعی دیگری هم وجود دارند اما بیت کوین کور انتخاب بسیار بهتری است.
بیت کوین یک سیستم عامل مستقل است و بدون هیچ مشکلی روی ویندوز، مک او اس (macOS) و لینوکس اجرا می‌شود. علاوه بر آن، نود لایتنینگ بیت کوین را هم می‌توانید راه‌اندازی و اجرا کنید و برای تراکنش‌هایی که پردازش می‌کنید بیت کوین به دست آورید.
درباره استخراج، تنظیمات کاملاً متفاوت است و به سرمایه‌گذاری اولیه هنگفتی برای آن نیاز است. البته درحال‌حاضر ماینر فردی واقعاً شانسی برای موفقیت ندارد؛ زیرا ماینینگ بسیار دشوارتر از گذشته شده است.
مرحله سوم: راه‌اندازی و اجرای نود بیت کوین
برای راه‌اندازی یک نود مراحل زیر را دنبال کنید:
نصب نرم‌افزار بیت کوین کور
به وب‌سایت رسمی Bitcoin Core بروید و آخرین نسخه نرم‌افزار را دانلود کنید. برای یک فول نود، حداقل ۶۰۰ گیگابایت فضای دیسک نیاز دارید. برای نود هرس‌شده بیت کوین به حدود ۱۶۰ گیگابایت فضا نیاز خواهید داشت.
اگر بخواهید یک نود لایتنینگ بیت کوین را اجرا کنید باید کلاینت لایتنینگ را نیز نصب کنید. محبوب‌ترین آن، لایتنینگ نتورک دایمون (Lightning Network Daemon) است.
همگام‌سازی نود بیت کوین با بلاکچین
پس از دانلود و نصب بیت کوین کور، همگام‌سازی (Sync) با بلاکچین آغاز می‌شود. این فرایند بسته به تنظیمات نود و اتصال اینترنت شما، ممکن است از چند ساعت تا چند روز طول بکشد.
پیکربندی نود برای بهینه‌سازی عملکرد آن
در مرحله آخر باید پیکربندی‌های نود را انجام دهید. خود نرم‌افزار بیت کوین کور همه نکاتی را که برای پیکربندی باید در نظر بگیرید، توضیح داده است. بسته به ترجیحات شما، می‌توانید آن را از رابط خط فرمان (CLI) یا رابط کاربری گرافیکی (GUI) پیکربندی کنید.
برای مثال، تنظیمات زیر را در نظر بگیرید:
- به‌روزرسانی نود؛
- مدیریت تراکنش‌ها؛
- هرس‌کردن داده‌های نود؛
- تنظیم سرعت همگام‌سازی؛
- تنظم اتصال با نودهای دیگر؛
- تنظیم اتصال RPC API برای توسعه Web3؛
- پیکربندی سرویس‌های اضافی مانند کلاینت لایتنینگ بیت کوین.
حالا این نود کاملاً آماده است و می‌توانید برای پردازش تراکنش‌ها از آن استفاده کنید.
چرا افراد نود بیت کوین راه‌اندازی می‌کنند؟
هرکسی ممکن است برای راه‌اندازی و اجرای یک نود بیت کوین دلایل خاصی داشته باشد. برخی از این دلایل را در ادامه بررسی می‌کنیم.
کمک به غیرمتمرکزسازی و امنیت بیت کوین
اجرای نود بیت کوین برای این شبکه بسیار مهم است. هر نود جدید، شبکه را غیرمتمرکزتر می‌کند و مقاومت آن را در برابر حملات احتمالی افزایش می‌دهد. وجود تعداد محدودی از نودهای بزرگ، باعث آسیب‌پذیری شبکه دربرابر کنترل یا دستکاری بازیگران مخرب می‌شود و این همان چیزی است که ساتوشی ناکاموتو در وایت پیپر بیت کوین درباره آن هشدار داده است. همان‌طور که می‌دانیم، اگر تا به امروز حتی یک مورد هک موفق در شبکه بیت کوین وجود نداشته است، به‌لطف نودهای قدرتمند آن است که در سراسر جهان توزیع شده‌اند و برای حفظ امنیت شبکه تلاش می‌کنند.
بسیاری از طرفداران وب ۳ که به پروژه‌های متن باز برای دستیابی به اینترنت آزاد، رهایی از سانسور و حریم خصوصی اعتقاد دارند، حتی برای سرگرمی هم شده، نود بیت کوین را اجرا می‌کنند تا در امنیت این شبکه غیرمتمرکز سهیم باشند.
کمک به پایداری و انعطاف‌پذیری شبکه
نودهای بیت کوین با پخش تراکنش‌ها و بلاک‌ها در شبکه، به انتقال سریع اطلاعات کمک می‌کنند. این موضوع باعث می‌شود شبکه در برابر قطع‌شدن مقاوم بماند. برای مثال، اگر یک نود در یک منطقه از کار بیفتد، سایر نودها در مناطق دیگر فعال‌اند و شبکه به کار خود ادامه خواهد داد. به همین دلیل است که شبکه بیت کوین تاکنون هرگز با قطعی مواجه نشده است.
پردازش تراکنش‌ها و کسب درآمد
برخی از افراد با هدف پردازش تراکنش‌ها و کسب درآمد نود بیت کوین را راه‌اندازی می‌کنند. البته باید بدانید که اپراتورهای نود بیت کوین، به‌شکل مستقیم از پردازش تراکنش‌ها درآمدی ندارند؛ مگر اینکه یک نود ماینر راه‌اندازی کنند. ماینرها هم پاداش بلاک را که شامل بیت کوین‌های جدید است و هم کارمزد تراکنش‌ها را دریافت می‌کنند.
نکته مهم این است که ماینینگ برای سودآوری به منابع محاسباتی خیلی زیادی نیاز دارد. برای درآمد معقولانه از این فرایند، باید یک دستگاه ماینر ASIC تهیه کنید که چند تراهش در ثانیه تولید کند. قیمت چند صد میلیونی این دستگاه، هزینه‌های اینترنت، قبض نجومی برق و نرخ هش دستگاه همگی در سودآوری ماینینگ تأثیر دارند. تازه اگر توان مقابله با استخرهای استخراج را داشته باشید. به همین دلیل، بیشتر افراد به‌جای تبدیل‌شدن به یک ماینر فردی، در استخرهای استخراج مشارکت می‌کنند.
برخی دیگر، کلاً عطای نود ماینینگ را به لقای آن می‌بخشند و یک نود لایتنینگ راه‌اندازی می‌کنند تا از این راه به درآمد برسند. هر نود لایتنینگ امکان انتخاب‌شدن برای پردازش یک تراکنش را دارد. نودهایی که کارمزد کمتری می‌گیرند شانس بیشتری برای انتخاب‌شدن دارند. درنتیجه، قیمت کارمزد را براساس کارمزدهای شبکه تنظیم کنید.
درآمد این روش زیاد نیست ولی برخی افراد به این دلیل که نود لایتنینگ منابع زیادی نمی‌خواهد، آن را به‌عنوان منبع درآمد غیرفعال کوچک ولی منظم راه‌اندازی می‌کنند.
توسعه وب ۳
برخی افراد با هدف توسعه وب ۳ یک نود بیت کوین راه‌اندازی می‌کنند. می‌دانیم که بیت کوین یک بلاکچین قابل‌برنامه‌ریزی (Programmable) نیست. بعد از راه‌اندازی پروتکل اوردینالز (Ordinals) در سال ۲۰۲۳، بیت‌کوین از NFTها پشتیبانی می‌کند اما هنوز امکان اجرای قراردادهای هوشمند را ندارد و فقط تراکنش‌های معمولی را پردازش می‌کند.
بااین‌حال، پلتفرم‌ها، پروتکل‌ها و زنجیره‌های لایه دومی مثل آرک نتورک (Arch Network) و استکس (Stacks) برای واردکردن قابلیت‌های قرارداد هوشمند به بیت کوین راه‌اندازی شده‌اند که به کاربران امکان می‌دهند بیت کوین را استیک کنند، معاملات خودکار شبیه پلتفرم‌های دیفای (DeFi) انجام بدهند و قراردادهای هوشمند خودشان را برای کاربردهای مختلف بسازند.
بنابراین، با اجرای یک نود RPC بیت کوین (نودی که با تنظیمات خاصی از بیت کوین کور کار می‌کند)، می‌توانید قابلیت‌های بتی کوین را در اپلیکیشن‌ها و پروژه وب ۳ خودتان پیاده کنید.
هزینه اجرای یک نود بیت کوین چقدر است؟
هزینه‌های اجرای یک نود بیت کوین به هدف آن نود و قدرت محاسباتی مورد نیاز آن بستگی دارد. برای مثال، راه‌اندازی یک نود کامل باتوجه‌به الزامات سخت‌افزاری، هزینه برق و اینترنت آن، مستلزم صرف سرمایه بسیار بیشتری نسبت به نود سبک، هرس‌شده و لایتنینگ است. اجرای نودهای ماینینگ هزینه بسیار بالاتری می‌طلبد، چرا که برای آن‌ها باید هزینه دستگاه ماینر، هزینه هنگفت برق و اینترنت را هم در نظر بگیرید.
سخن پایانی
توزیع نودهای بیت کوین در سراسر جهان، عامل مهمی برای تضمین تمامیت شبکه بیت کوین و امنیت آن است. اکوسیستم بیت کوین برای جلوگیری از ترسناک‌ترین سناریوی حمله، یعنی حمله ۵۱ درصد، به نودهای خود وابسته است. هرچه تعداد نودها و پراکندگی آن‌ها بیشتر باشد، هرگز یک نهاد مرکزی یا جمع محدودی از نودهای قوی، توان به‌دست‌گرفتن کنترل اکثریت قدرت محاسباتی شبکه را نخواهند داشت. هزینه حمله به چنین سیستمی در مقابل پاداشی که به دست می‌آید، آن‌قدر بالاست که برای هیچ مهاجمی به‌صرفه نیست تراکنش‌ها را سانسور یا معکوس کند یا به بازنویسی بخش‌هایی از تاریخچه بلاکچین بپردازد. سیستم دفاعی قدرتمند نودهای توزیع‌شده، از شبکه بلاکچین بیت کوین محافظت می‌کند و شفافیت و اعتبار این سیستم بدون کنترل متمرکز را افزایش می‌دهد.
سؤالات متداول
بستگی دارد که چه نودی را راه‌اندازی کنید. یک نود کامل بیت کوین به‌عنوان سرمایه اولیه، به الزامات سخت‌افزاری ازجمله فضای ذخیره‌سازی ۱ ترابایت و یک رایانه با پردازنده مرکزی قوی نیاز دارد. علاوه بر آن، هزینه ماهانه برق و اینترنت پایدار با پهنای باند ۸ گیگابایتی را هم در نظر بگیرید. همچنین، حداقل ۲ تا ۶ ساعت در روز باید نود را فعال نگه دارید. نودهای ماینر هزینه بسیار بالاتری دارند که شامل دستگاه‌های ماینر هم هست. باتوجه‌به تغییر مداوم قیمت‌ها در ایران، عدد دقیقی نمی‌توان اعلام کرد.
نودهای بیت کوین رایانه‌هایی هستند که با ذخیره و انتقال تراکنش‌ها و بلاک‌ها در شبکه بیت کوین شرکت می‌کنند و نقش حیاتی در حفظ یکپارچگی و امنیت شبکه دارند.
هرچه تعداد نودهای فعال توزیع‌شده در سراسر جهان بیشتر باشد، شبکه بیت کوین غیرمتمرکزتر و امن‌تر می‌شود.
نودها بسته به نوع خود وظیفه اعتبارسنجی تراکنش‌ها، ساخت بلاک‌های جدید، اجرای قوانین پروتکل اجماع و رد تراکنش‌های نامعتبر یا جعلی را بر عهده دارند.
اپراتورهای نود به‌شکل مستقیم درآمدی از تراکنش‌ها ندارند، مگر آنکه به‌عنوان نود لایتنینگ یا نود ماینر فعالیت کنند.
