چانگ پنگ ژائو از آن دسته از افرادی است که تأثیر شگرفی روی دنیای ارزهای دیجیتال داشته‌اند و این مسئله بر کسی پوشیده نیست. هنگامی که صحبت از صرافی‌های ارز دیجیتال می‌شود، نمی‌توان به‌راحتی از کنار نام ژائو گذشت؛ چراکه او موفق به پایه‌گذاری بزرگترین صرافی ارز دیجیتال در جهان شد. ژائو که حالا یکی از ثروتمندترین افراد فعال در حوزه رمزارزهاست، روزهای پر فراز و نشیبی را در زندگی خود پشت سر گذاشته است؛ از مهاجرت به‌عنوان یک نوجوان به هزاران کیلومتر آن‌طرف‌تر گرفته تا کار کردن در مک‌دونالد و در نهایت فعالیت در حوزه ارزهای دیجیتال و رسیدن به ثروت میلیارد دلاری از طریق تأسیس بایننس.
حتی پس‌از اینکه او موفق به تأسیس بزرگترین صرافی ارز دیجیتال در جهان شد نیز مشکلاتی را بر سر راه خود دید و هنوز هم با آنها دست‌‌و‌پنجه نرم می‌کند. خواندن داستان زندگی مدیرعامل سابق بایننس و دانستن هرچه بیشتر در مورد او می‌تواند به علاقه‌مندان دنیای ارز دیجیتال کمک کند تا نسبت به یکی از تأثیرگذارترین و موفق‌ترین افراد دنیای ارزهای دیجیتال، شناخت بهتری پیدا کنند. برای آشنایی هرچه بیشتر با چانگ پنگ ژائو و مسیری که از کودکی تا رسیدن به قله ارزهای دیجیتال طی کرده است، با ما در این مقاله همراه باشید.
چانگ پنگ ژائو (Changpeng Zhao) کیست؟
چانگ‌پنگ ژائو (Changpeng Zhao) ملقب به CZ موسس و مدیرعامل سابق بایننس، بزرگترین صرافی ارز دیجیتال دنیاست. ژائو بایننس را در سال ۲۰۱۷ پایه‌گذاری کرد و این صرافی به‌سرعت با رشد در حجم معاملات روزانه مواجه شد تا جایی که حجم روزانه بیش از ۲۰ میلیارد دلار را ثبت کرد. ژائو که یکی از مشتاقان بیت کوین بود، با تأسیس بایننس ثروت زیادی از ارزهای دیجیتال به‌دست آورد. تا ماه مارس سال ۲۰۲۴، چانگ‌پنگ ژائو با ثروتی در حدود ۳۵.۸ میلیارد دلار یکی از ۵۰ فرد ثروتمند دنیاست.
ژائو در نوامبر ۲۰۲۳ در رابطه با اتهام‌های پول‌شویی که مقامات قضایی ایالات متحده به او نسبت داده بودند اعلام گناه‌کاری کرد. به‌عنوان بخشی از دادخواست تقاضای بخشش وی، او از موقعیت خود به‌عنوان مدیرعامل بایننس کناره‌گیری کرد و حاضر به پرداخت جریمه ۵۰ میلیون دلاری شد. بایننس نیز به‌عنوان یک شرکت حقوقی اعلام گناه‌کاری کرد و به پرداخت جریمه ۴.۳ میلیارد دلاری محکوم شد. در نهایت، دادگاه ژائو در تاریخ ۳۰ آوریل (۱۱ اردیبهشت) برگزار و او به ۴ ماه زندان محکوم شد.
دوران کودکی، نوجوانی و تحصیل چانگ پنگ ژائو
چانگ‌پنگ ژائو در روز پنجم فوریه سال ۱۹۷۷ در استان جیانگسو کشور چین به دنیا آمد. والدینش معلم بودند و پدرش زمانی به‌عنوان استاد در دانشگاه هفی (Hefei) چین تدریس می‌کرد. پدرش در سال ۱۹۸۴ برای اخذ مدرک دکتری خود به کشور کانادا مهاجرت کرد و باقی اعضای خانواده از جمله ژائو نیز ۵ سال بعد یعنی در سال ۱۹۸۹ راهی کانادا شدند. خانواده ژائو درست پس از قتل‌عام میدان تیانمن، چین را ترک کردند و توانستند تا پروسه دریافت ویزای کانادا خود را سرعت ببخشند. ژائو خود در یک پست در بلاگ بایننس می‌نویسد که بعد از واقعه میدان تیانمن و در ۱۲ سالگی از کشور چین فرار کرده است. او دراین‌باره نوشته است: «من و مادرم در ۶ اوت ۱۹۸۹ چین را ترک کرده و به کانادا که هزاران کیلومتر دورتر بود مهاجرت کردیم. آنهایی که با تاریخ چین آشنا هستند، می‌دانند که این مهاجرت تنها ۲ ماه بعد از حوادث چهارم ژوئن ۱۹۸۹ رخ داد.»
ژائو و خانواده‌اش چندین روز در بیرون از سفارت کانادا منتظر ماندند تا بتوانند به پروسه دریافت ویزای خود سرعت ببخشند. ژائو از زبان خود در این رابطه می‌نویسد: «صف طولانی پشت در سفارت کانادا را به خاطر دارم که سه روز طول کشید تا به سر صف برسیم. ما مجبور بودیم تا به‌صورت نوبتی بیدار بمانیم تا جایگاهمان را در صف نگه داریم. مهاجرت به کانادا زندگی‌ام را تغییر داد و موقعیت‌های بسیار زیادی را برای من به‌وجود آورد.»
سرانجام پس از چند روز ویزای آنها صادر شد تا ژائو دوران نوجوانی خود را در ونکوور بگذارند. او در دوران نوجوانی و جوانی چندین شغل را تجربه کرد و حتی به‌عنوان آشپز در رستوران مک‌دونالد مشغول به کار شد. کمی بعدتر او برای اولین بار هنگامی که پدرش یک کامپیوتر گران‌قیمت ۷٬۰۰۰ دلاری را خریداری کرده بود با دنیای کامپیوترها آشنا شد. در نهایت ژائو که به کامپیوترها و برنامه‌نویسی علاقه وافری نشان می‌داد، سر از کلاس‌های برنامه‌نویسی کامپیوتر درآورد و با مدرک علوم کامپیوتر از دانشگاه مک‌گیل کانادا فارغ‌التحصیل شد.
زندگی حرفه‌ای CZ و تأسیس بایننس
شروع دوران حرفه‌ای ژائو
پس از فارغ‌التحصیلی از دانشگاه مک گیل، ژائو به‌عنوان یک پیمانکار قراردادی با بورس توکیو همکاری کرد. سپس بین سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۵ ژائو به‌عنوان سرپرست بخش توسعه معاملات آتی Tradebook شرکت خدماتی بلومبرگ (Bloomberg) فعالیت کرد. پس از آن نیز او با کمک دوستانش یک شرکت مشاوره فناوری اطلاعات راه‌اندازی کرد و به همین منظور راهی کشور سنگاپور شد.
ژائو همچنین چندین کار پرریسک دیگر را نیز امتحان کرد که یکی از این کارها شامل تأسیس شرکت Bijie Tech بود که به صرافی‌ها خدمات ابری ارائه می‌کرد. درحالی که تجارت او در این شرکت در حال رشد بود، کشور چین در مارس ۲۰۱۷ شروع به جلوگیری از فعالیت صرافی‌های ارز دیجیتال کرد. همین مسئله چانگ‌پنگ ژائو را برای تأسیس یک صرافی متمرکز ارز دیجیتال به فکر فرو برد.
تأسیس بایننس توسط ژائو
بایننس کار خود را در ژوییه ۲۰۱۷ شروع کرد اما کشور چین در سپتامبر ۲۰۱۷ ممنوعیتی بر ضد تمامی صرافی‌های ارز دیجیتال اعمال کرد. همین مسئله موجب شد تا ژائو مجبور به جابجایی شود. اما بایننس به‌جای اینکه یک کشور دیگر را برای انجام امور خود انتخاب کند، به‌صورت کامل به کار از راه دور روی آورد.
بایننس به‌سرعت به یکی از بزرگترین صرافی‌های ارز دیجیتال دنیا از حیث حجم معاملات روزانه تبدیل شد. بایننس که حالا در سراسر جهان فعالیت می‌کند و بیش از ۹۰ میلیون کاربرد دارد، با حجم معاملات روزانه‌ای برابر ۷۶ میلیارد دلار روبرو است. ژائو به‌عنوان یکی از سهامداران عمده بایننس، با گذشت زمان افزایش قابل‌توجهی را در ثروت خالص خود تجربه کرد و حالا او یکی از ثروتمندترین افراد فعال در حوزه ارزهای دیجیتال است. در طی روند صعودی که در سال ۲۰۲۱ در بازار ارزهای دیجیتال رخ داد، ثروت ژائو اوج تاریخی خود را تجربه کرد و به نزدیک ۱۰۰ میلیارد دلار رسید. در پایان سال ۲۰۲۳ و در روزهایی که قیمت بیت کوین دو برابر شده بود، ثروت ژائو چیزی حدود ۲۵ میلیارد دلار تخمین زده شد.
یی هه (Yi He) هم‌بنیان‌گذار بایننس کیست؟
یی هه (Yi He)، کارآفرین و سرمایه‌گذار چینی است که بیش از هر چیزی برای کمک به تأسیس صرافی ارز دیجیتال بایننس شناخته می‌شود. او که یکی از هم‌بنیان‌گذاران بایننس است، به چانگ‌پنگ ژائو برای برپایی بزرگترین صرافی ارز دیجیتال حال‌حاضر جهان کمک کرد. او که به‌عنوان رئیس بخش بازاریابی بایننس فعالیت می‌کرد، رهبری امور این شرکت در زمینه‌های مختلف مربوط به بازاریابی و استراتژی‌های آن را بر عهده دارد. او پیش از تأسیس بایننس یکی از هم‌بنیان‌گذاران صرافی ارز دیجیتال OKX بود و همچنین به‌عنوان نایب‌رئیس شرکت فناوری Yixia Technlogy فعالیت می‌کرد.
او که در سال ۱۹۸۶ در روستایی در چین زاده شد، در سال ۲۰۱۳ با بیت کوین آشنا شد و علاقه خاصی به ارزهای دیجیتال پیدا کرد. در سال ۲۰۱۴ رسماً وارد دنیای ارزهای دیجیتال شد و صرافی ارز دیجیتال OKX را بنا نهاد. سرانجام در اوت ۲۰۱۷ او به چانگ پنگ ژائو پیوست تا این دو با همکاری یکدیگر صرافی بایننس را پایه‌گذاری کنند. بایننس تحت رهبری یی هه به‌عنوان مدیر بخش بازاریابی تنها در عرض چند ماه به بزرگترین صرافی ارز دیجیتال دنیا تبدیل شد و نقش یی هه در این موفقیت غیرقابل‌انکار است.
یی هه همچنین به‌عنوان یکی از مدرسان و سخنرانان حوزه بلاک چین و ارزهای دیجیتال شناخته می‌شود و مرتباً در رویدادهای مختلف مربوط به ارزهای دیجیتال مشارکت می‌کند تا به توسعه این صنعت کمک کند.
راه‌اندازی بایننس کوین (BNB) توسط ژائو
طبق گفته چانگ پنگ ژائو ایده راه‌اندازی ارز دیجیتالی مخصوص صرافی بایننس یعنی بایننس کوین (BNB) در ژوئن ۲۰۱۷ و در یک ضیافت شام در شهر چنگ دو استان سیچوان چین پرورش پیدا کرد. در همین ماه ژائو یک وایت پیپر ۱۷ صفحه‌ای منتشر کرد که حاوی اطلاعات و زمان‌بندی مربوط به راه‌اندازی یک ارز دیجیتال جدید به نام بایننس کوین بود. برخلاف رقیب آمریکایی‌اش کوین بیس، بایننس در آن دوره ارزهای فیات یا ارزهای سنتی مثل دلار آمریکا را نمی‌پذیرفت. این صرافی کاملاً مختص رمزارزها بود و می‌توانست با استفاده از سیستم‌های کامپیوتری در هر ثانیه ۱.۴ میلیون سفارش را پردازش کند.
ورود بایننس کوین به دنیای ارزهای دیجیتال خوش‌یمن بود؛ چراکه درست در زمان راه‌اندازی آن قیمت بیت کوین ۴ برابر شد و به نزدیک ۲٬۸۰۰ دلار رسید. طبق گفته‌های ژائو فروش ۱۰۰ میلیون توکن عرضه‌اولیه شده بایننس کوین در چیزی حدود دو هفته کامل شد و بایننس ۱۵ میلیون دلار از این عرضه‌اولیه کسب سرمایه کرد. بخشی از این پول صرف گسترش پلتفرم بایننس و بخشی دیگر از آن نیز صرف هزینه‌های بازاریابی بایننس شد.
ماجرای ژائو و ورشکستگی صرافی FTX
ژائو در نوامبر ۲۰۲۲ و در پی بحرانی نقدینگی که گریبان صرافی رقیب بایننس یعنی FTX شده بود، تیتر اخبار حوزه ارزهای دیجیتال را به خود اختصاص داد. ژائو ابتدا تمام خریدوفروش‌های مربوط به توکن بومی FTX یعنی FTT در بایننس را متوقف کرد. سپس و با گسترش بحران در FTX، ژائو اعلام کرد که در حال مذاکره با سم بنکمن فرید (Sam Bankman-Fried)، موسس FTX است تا بتواند مالکیت این صرافی را بر عهده بگیرد. روز پس از آن اما ژائو اعلام کرد که به‌دلیل کسری ۶ میلیارد دلاری در دارایی‌های FTX، دیگر قصد برعهده گرفتن مالکیت این صرافی را ندارد. دو روز بعد از این واقعه، صرافی FTX که ارزشش روزی به ۳۲ میلیارد دلار رسیده بود، با استناد به فصل ۱۱ قانون حمایت از ورشکستگی ایالات متحده آمریکا، اعلام ورشکستگی کرد.
ماجرای شکایت کمیسیون بورس آمریکا از بایننس و ژائو
روز پنجم ژوئن ۲۰۲۳، کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده آمریکا شکایت‌های متعددی را علیه بزرگترین صرافی ارز دیجیتال دنیا یعنی بایننس و افراد مربوط به این صرافی ثبت کرد. طبق این شکایت‌ها ادعا شده بود که بایننس از یک‌سری قوانین امنیتی و حقوقی مربوط به اوراق بهادار تخطی کرده است. این شکایت تاکنون یکی از جامع‌ترین شکایت‌های حقوقی بوده است که توسط کمیسیون بورس آمریکا علیه یک صرافی ارز دیجیتال صورت گرفته است.
کمیسیون بورس آمریکا اظهار کرد که رمزارزهای صرافی بایننس شامل بایننس کوین و استیبل کوین بایننس یو اس دی (BUSD) به‌عنوان اوراق بهادار محسوب می‌شوند و خدمات ارائه شده این شرکت تماماً غیرقانونی بوده است. همچنین کمیسیون بورس و اوراق بهادار مدعی شد که بایننس و شرکای آمریکایی آن خود را به‌عنوان یک شرکت صرافی ارز دیجیتال در ایالات متحده ثبت نکرده‌اند، در حالی که ملزم به انجام این کار هستند.
کمیسیون بورس آمریکا دست‌بردار نبود و این‌بار به‌دنبال طرح شکایت از مدیرعامل وقت و موسس بایننس یعنی چانگ پنگ ژائو رفت. ژائو به تخطی از قوانین مربوط به صرافی و اوراق بهادار ایالات متحده متهم شد. همچنین این مسئله مطرح شد که ژائو دیگر نمی‌تواند منصب خود به‌عنوان مدیرعامل بایننس را حفظ کند و باید هرچه زودتر از جایگاه خود کناره‌گیری کند. در بخشی دیگر از این شکایات نیز، بایننس و ژائو متهم به پول‌شویی شدند.
ماجرای جریمه بایننس و استعفای ژائو
پس از طرح شکایات از سوی سازمان‌های دولت ایالات متحده، چانگ‌پنگ ژائو از مدیرعاملی بایننس کناره‌گیری کرد. این اتفاق به‌عنوان بخشی از غرامت ۴ میلیارد دلاری که در پی توافق شاکی (سازمان‌های آمریکایی) و متشاکی (بایننس و ژائو) در دادگاه صورت گرفت، رخ داد. ژائو در این رابطه در توئیتی در شبکه اجتماعی X از اقدامات خود ابراز پشیمانی کرد و گفت که اشتباهاتی را مرتکب شده‌است و باید در این رابطه مسئولیت‌پذیر باشد. او افزود که با توجه به وضعیت موجود، استعفای او بهترین راه‌حل برای جامعه ارزهای دیجیتال، برای بایننس و در انتها برای شخص اوست.
همچنین صرافی بایننس در یک کنفرانس خبری به اشتباهات خود در نداشتن کنترل مناسب روی معاملات صورت‌گرفته در این صرافی اقرار کرد. کناره‌گیری ژائو از مدیرعاملی بایننس اما موجب قطع ارتباط کامل او با این صرافی نشد و موسس بایننس همچنان به‌عنوان یک سهامدار عمده در این شرکت فعالیت می‌کند. در پی این اتفاق، ریچارد تنگ (Richard Teng) که یکی از مدیران رده‌بالای بایننس بود، جایگزین ژائو در پست مدیرعاملی شد.
ژائو در پی اتهامات منتسب به او در دادگاه حاضر شد و در رابطه با تخطی از قوانین ضد پول‌شویی و دور زدن تحریم‌ها اعلام گناه‌کاری کرد. بایننس و ژائو برای پرداخت غرامت به‌عنوان جریمه با طرفین شاکی و وزارت دادگستری ایالات متحده به توافق رسیدند و بایننس مجبور به پرداخت یکی از سنگین‌ترین جریمه‌های تاریخ در ایالات متحده آمریکا شد.
در دادگاه رسیدگی به اتهامات ژائو نیز که در تاریخ ۳۰ آوریل (۱۱ اردیبهشت) برگزار شد، مدیرعامل سابق بایننس اعلام کرد که اشتباهات خود را می‌پذیرد و متأسف است. او تاکید کرد که به خاطر همین احراز هویت را در بایننس اجباری کرد و قبل از خروج خود از این پلتفرم، تلاش کرد تمام اشتباهاتش را جبران کند. او خاطرنشان کرد که مدت زیادی به کارهای اشتباه خود فکر کرده و حال برای جبرانش اشتباهاتش، پلتفرم آموزشی جدیدی را برای آموزش کودکان محروم راه‌اندازی کرده است. قاضی نیز روی سابقه مثبت ژائو، ورود داوطلبانه او به آمریکا و همکاری‌اش با قانون‌گذاران تأکید کرد. او در نهایت ژائو را به ۴ ماه زندان محکوم کرد.
وضعیت فعلی چانگ پنگ ژائو
دادستان‌ها از ژائو خواسته‌اند که تا زمان برگزاری دادگاه خود ایالات متحده را ترک نکند. دادگاه ژائو به‌تازگی برگزار شده است و او فعلاً در آمریکا حضور دارد. ژائو همچنین شهروندی کشور امارات متحده عربی را نیز دارد و اخیراً درخواست سفر به این کشور برای ملاقات با خانواده‌اش را داده بود که این درخواست از سوی قاضی رد شد. ضمناً ژائو هنوز راهی زندان نشده است.
ثروت چانگ پنگ ژائو چقدر است؟
طبق آخرین گزارش‌های رسانه بلومبرگ ثروت ژائو چیزی در حدود ۳۵.۸ میلیارد دلار است. بخش بسیار بزرگی از ثروت ژائو از طریق بایننس به دست آمده است. او که سهامدار عمده بایننس است، توانسته ثروت خوبی از طریق فعالیت بزرگترین صرافی دنیا کسب کند. حتی استعفای او از مدیرعاملی بایننس و غرامت‌های پرداختی نیز خللی به درآمد او از این صرافی وارد نکرد و ژائو همچنان ثروتمندترین فرد فعال در حوزه ارزهای دیجیتال محسوب می‌شود.
چالش‌های کاربران ایرانی با صرافی بایننس
کاربران ایرانی در طول سالیان گذشته برای استفاده از صرافی بایننس با چالش‌های متعددی روبرو شدند که از جمله می‌توان به تحریم‌های بین‌المللی و محدودیت‌های ناشی از آن اشاره کرد. به‌طور کلی، این محدودیت‌ها شامل مواردی مانند محدودیت احراز هویت، مشکلات متعدد در برداشت و واریز وجه و همچنین نگرانی‌های مربوط به بلوکه شدن دارایی‌ها می‌شود. همه این موارد ریسک‌های بزرگی بود که کار را برای کاربران ایرانی در هنگام استفاده از بزرگترین صرافی ارز دیجیتال دنیا با چالشی بزرگ مواجه می‌کرد. سرانجام و پس از کش‌وقوس‌های فراوان، با توجه به فشارهای حقوقی افزایش‌یافته بر بایننس از سوی نهادهای نظارتی کشورهای مختلف، کاربران ایرانی خود را در یک چالش بسیار بزرگ یافتند. احراز هویت برای تمام کاربران بایننس الزامی شد و معامله‌گران ایرانی که از سوی بایننس برای احراز هویت پذیرفته نمی‌شدند، در نهایت این صرافی را ترک کردند.
نکات جالب درباره چانگ پنگ ژائو
در ادامه ۵ نکته جالب درباره چانگ‌پنگ ژائو را باهم مرور می‌کنیم.
۱- ژائو به‌خاطر حضور فعالش در شبکه‌های اجتماعی شناخته می‌شود. او همواره مطالبی را در مورد آخرین توسعه‌های بازار ارزهای دیجیتال منتشر می‌کند و سعی می‌کند با دنبال‌کنندگان خود ارتباط داشته باشد.
۲- در سال ۲۰۱۸ ژائو در لیست میلیاردرهای مجله فوربس قرار گرفت.
۳- ژائو شخصیت فروتنی دارد. او همواره بخشی از وقت خود را به ارتباط با جامعه ارزهای دیجیتال اختصاص می‌دهد و اکثرا برای ارتباط گرفتن در دسترس است.
۴- چانگ‌پنگ ژائو از علاقه‌مندان امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) است و به قدرت آن باور دارد.
۵- ژائو ثروتمندترین فعال حوزه ارزهای دیجیتال است.
حساب چانگ پنگ ژائو در شبکه‌های اجتماعی
ژائو در شبکه‌های اجتماعی مختلفی مانند X (توئیتر سابق)، اینستاگرام و لینکدین فعالیت دارد.
سخن پایانی
چانگ‌پنگ ژائو در سال ۲۰۱۷ با تأسیس صرافی بایننس توانست راه خود را برای کسب سود هنگفت از دنیای ارزهای دیجیتال هموار کند. شاید ژائو در آن زمان فکرش را هم نمی‌کرد که بایننس روزی با فاصله به بزرگترین صرافی ارز دیجیتال دنیا تبدیل شود. ژائو که زندگی پر فراز و نشیبی را تجربه کرده است، حالا با اختلاف ثروتمندترین فردی است که در دنیای ارزهای دیجیتال فعالیت می‌کند.
ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد ژائو به‌ویژه ارتباط دائم با کاربران و فعالان حوزه ارزهای دیجیتال و همچنین دردسترس بودنش، او را به یک شخصیت جالب و محبوب در دنیای ارزهای دیجیتال تبدیل کرده است. با وجود محکومیت ژائو در دادگاه ایالات متحده، نمی‌توان از تأثیر او بر رشد و محبوبیت ارزهای دیجیتال و همچنین توسعه این بازار چشم‌پوشی کرد.
سوالات متداول
چانگ پنگ ژائو در کشور امارات متحده عربی و شهر دبی زندگی می‌کند، اما در حال حاضر در ایالات متحده آمریکا سکونت دارد.
بله. چانگ‌پنگ ژائو در مجموع سه فرزند دارد که دو فرزند او از رابطه‌اش با یی هه، هم‌بنیان‌گذار بایننس است.
در حال حاضر او به‌عنوان مدیرعامل بایننس فعالیت نمی‌کند و از سمت خود استعفا داده است.
بله. ژائو به ۴ ماه زندان محکوم شده است.
ریچارد تنگ در حال حاضر مدیرعامل بایننس است.
در حال حاضر ثروت ژائو چیزی بین ۳۳ تا ۴۱ میلیارد دلار تخمین زده می‌شود.
