ETF بیت کوین به زبان ساده و بررسی تاثیر تایید آن بر قیمت بیت کوین
در عصری که ارزهای دیجیتال به یکی از مهمترین و پرطرفدارترین موضوعات دنیای مالی تبدیل شدهاند، ETF بیت کوین به عنوان یکی از نوآوریهای جذاب، جدید و در عین حال بحث برانگیز در این حوزه مورد توجه قرار گرفته است.
عبارت ETF به صندوقهای معاملاتی اشاره دارد که مانند یک پل ارتباطی بین بازار سهام و داراییهای مختلف عمل میکند. اما چطور میتوانیم این تعریف را به بیت کوین ارتباط دهیم؟
بیت کوین، بهعنوان اولین و پیشروترین رمزارز، جهان را به سمت مفهوم جدیدی از ارزها و نوع معاملات سوق داده است اما مالکیت این دارایی و سرمایهگذاری بر روی آن اغلب با چالشهایی همراه بوده است. به همین دلیل ETF بیت کوین به عنوان یک وسیله توسط شرکتهاو متخصصان مالی طراحی و ارائه شده است تا به سرمایهگذاران این امکان را بدهد که با خرید یک واحد از این صندوق، به صورت غیرمستقیم در دنیای ارزهای دیجیتال شرکت کنند.
از طرف دیگر اما نگرانی بزرگ در مورد این ابزار مالی، از بین رفتن حریم خصوصی سرمایهگذار و همینطور تمرکزگرایی احتمالی بعد از پذیرفته شدن آن است. در این مقاله بعد از اشاره به مفهوم ETF و شناخت ETF بیت کوین، به مزایا، چالشها و در نهایت به چشمانداز قانونی و پذیرش آن نیز خواهیم پرداخت.
صندوق قابل معامله (ETF) چیست؟
ETF مخفف Exchange-Traded Fund به معنای صندوق قابل معامله است. این ابزار سرمایهگذاری را میتوان به نوعی ترکیبی از صندوق مشترک (Mutual Fund) و سهام (Stock) دانست، در حالیکه با هرکدام از این دو تفاوتهای زیادی دارد. به زبان سادهتر، ETF اوراق بهاداری است که میتواند قیمت چندین سهام متنوع به صورت همزمان یا تنها یک دارایی مستقل را دنبال کند. به عنوان مثال شاخص S&P500 دنبالکننده قیمت سهام 500 شرکت بزرگ آمریکاست که قابلیت خرید و فروش در بازار بورس را دارد. از طرف دیگر یک ETF میتواند صرفا دنبال کننده قیمت یک دارایی مانند طلا باشد.
صندوق قابل معامله (ETF) اولین بار در سال 1990 در کانادا معرفی شد و با فراهم کردن امکان سرمایهگذاری تجمیع شده، انقلابی را در این حوزه به وجود آورد. هرچند، در سال 1993 در ایالات متحده اولین ETF این کشور یعنی S&P500 معرفی شد و شروع به کار کرد. در طی سالها، صندوقهای قابل معامله تکامل و تنوع بیشتری پیدا کردهاند و به انواع دارایی و بخشهای مختلف توسعه یافتند.
امروزه صندوقهای قابل معامله در سراسر دنیا برای داراییهای متنوعی معامله میشوند. این ابزار مالی به سرمایهگذار اجازه میدهد با هزینه کمتر، به شکلی شفاف و منعطفتر به بازارهای متعددی دسترسی داشته باشد.
انواع مختلف ETF
همانطور که ذکر شد ETFها در طول زمان تکامل پیدا کردهاند و به شکلهای مختلفی تبدیل شدهاند که عبارتند از:
صندوق قابل معامله (ETF) صنفی
صندوقهایی که برای یک بخش خاص طراحی شدهاند را ای تی اف صنفی مینامند. برای مثال صندوقی که در حوزه ساخت و ساز فعالیت میکند و تمام شرکتهای این حوزه را در بر میگیرد.
صندوق قابل معامله (ETF) سهامی
ETFهایی سهامی، به سبدی از چندین سهام گفته میشود که ممکن است بر اساس صنعت یا جغرافیا در دسترس سرمایهگذاران قرار گرفته باشد. این صندوقها گزینه مناسبی برای افراد کمتجربه و تازهکار است و نسبت به صندوقهاس مشترک هم کارمزد کمتری دارند.
صندوق قابل معامله (ETF) قراردادی
صندوقهای گرانتری نسبت به بقیه ETFها هستند که در آن سود حاصل از قراردادهای بینالمللی، محلی یا شرکتی بین سرمایهگذاران توزیع میشود.
صندوق قابل معامله (ETF) کالا
این صندوق قابل معامله، در کالاهای فیزیکی مشخصی مانند طلا، نفت خام یا محصولات کشاورزی سرمایهگذاری میکند و سرمایهگذار را در معرض نوسانات قیمتی این کالاها قرار میدهد.
صندوق قابل معامله (ETF) ارزی
ETFهای ارزی، نرخ ارزهای مختلف را دنبال میکنند. این صندوقها برای پیشبینی نرخ ارزهای خارجی یا به منظور مقابله با ریسک آنها در سرمایهگذاریهای بینالمللی مورد استفاده قرار میگیرند.
صندوق قابل معامله (ETF) درآمد ثابت
ETFهای درآمد ثابت بر روی اوراق قرضه و دیگر داراییهای مشابه تمرکز دارند. آنها به سرمایهگذاران امکان دسترسی به مجموعهای متنوع از داراییهای درآمد ثابت مانند اوراق قرضه دولتی و اوراق قرضه شرکتی را ارائه میدهند. این ETFها از طریق پرداخت بهره، ایجاد درآمد میکنند و برای متعادل کردن سبد سرمایهگذاری مورد استفاده قرار میگیرند.
ETF بیت کوین چیست؟ مروری بر مفهوم ETF بیت کوین
پیش از آنکه تاثیر ETF بیت کوین بر بازار ارزهای دیجیتال و قیمت بیت کوین رابررسی کنیم، بد نیست که ETF بیت کوین را تعریف کنیم. به زبان ساده ETF بیت کوین یک نوع صندوق سرمایهگذاری متناظر با بیت کوین است. سرمایهگذاران میتوانند بدون اینکه درگیر پیچیدگیها و الزامات خرید بیت کوین، مانند پیدا کردن کیف پول رمزارز مناسب، صرافی معتبر ارز دیجیتال، نگهداری کلید خصوصی و … شوند، در بیت کوین سرمایهگذاری کنند؛ اما این مسئله چه اهمیتی دارد؟ در حال حاضر انواع روش برای خرید بیت کوین وجود دارد پس ETF بیت کوین چه امکان ویژه و تازهای اضافه خواهد کرد؟
این سوال پاسخهای متعددی دارد و شاید مهمترین آن است که برای سرمایهگذاران ثروتمند، بیت کوین به خاطر ماهیت فعلی، سرمایهگذاری امنی نیست؛ اما زمانی که به عنوان یک صندوق قابل معامله بتوان آن را خرید و فروش کرد، طبیعتا تحت نظارت و تایید مقامات مالی قرار خواهد داشت و باید مطابق با این قوانین عمل کند. این مسئله اعتماد کافی برای ورود این سرمایهگذاران را جلب خواهد کرد.
مزایای ETF بیت کوین
1.دسترسی آسان به بازار بیت کوین
یکی از مهمترین مزایای ETF بیت کوین، دسترسی آسان و سریع به بازار بیت کوین برای سرمایهگذاران مختلف است. این ابزار به افرادی که با تکنولوژی بلاکچین آشنایی کمی دارند امکان میدهد به سادگی وارد دنیای ارزهای دیجیتال و بیت کوین شوند و از فرصتهای سرمایهگذاری در این بازار بهرهمند شوند.
2.تنوع در پرتفولیوی سرمایهگذاری
ETF بیت کوین به سرمایهگذاران امکان میدهد با هر مقدار سرمایه، در بازار بیت کوین سرمایهگذاری کنند. این ابزار به سرمایهگذاران اجازه میدهد تا به عنوان یک بخش از پرتفولیوی سرمایهگذاریشان، در بازار ارزهای دیجیتال حضور داشته باشند و از نوسانات قیمتی بیت کوین بهرهبرداری نمایند.
3.نظارت قانونی و اعتماد سرمایهگذاران
ETF بیت کوین تحت نظارت و تأیید مقامات تصمیمگینده در سیستم مالی قرار دارد و معمولاً مطابق با قوانین بازارهای مالی عمل میکند. این مزیت باعث افزایش اعتماد سرمایهگذاران به این ابزار میشود و نقش بسیار مهمی در پذیرش بیشتر آن ایفا خواهد کرد.
4.حفاظت از امنیت دیجیتال
با اینکه ETF بیت کوین به سرمایهگذاران اجازه میدهد به صورت غیرمستقیم در بازار بیت کوین سرمایهگذاری کنند، اما نیاز به حفظ کلیدهای خصوصی یا دسترسی مستقیم به ارزهای دیجیتال را از میان برمیدارد. این امر به سرمایهگذاران در حفاظت از امنیت دیجیتال و جلوگیری از دزدیده شدن ارزهای دیجیتال آنها کمک میکند.
چالشها و نگرانیها
1.عدم کنترل و مالکیت مستقیم دارایی
یکی از ویژگیهای برجسته ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین، مالکیت مستقیم و کنترل کامل توسط کاربران است. افراد میتوانند با داشتن کلیدهای خصوصی، به طور مستقیم روی داراییهای خود نظارت و کنترل داشته باشند و تراکنشهای خود را مدیریت کنند. اما در مورد ETFهای بیت کوین، این کنترل مستقیم بر روی داراییها به دست مدیران صندوق خواهد بود. این موضوع باعث نگرانی افرادی است که علاقهمند به داشتن کنترل مستقیم بر روی داراییهای خود هستند.
2.زیر سوال رفتن تمرکززدایی
تمرکزگرایی در موضوع ETF بیت کوین به این معناست که تعداد محدودی شرکت و نهاد مالی این ابزارهای مالی را ایجاد و مدیریت میکنند. در واقع، تمرکز تصمیمگیری در دستگاههای محدود، میتواند منجر به افزایش قدرت و کنترل این نهادها بر بازار شود. به طور خلاصه، تمرکزگرایی مرتبط با ETFهای بیت کوین نگرانیهایی در خصوص شفافیت، عدالت و پایداری بازار ارزهای دیجیتال ایجاد میکند.
3.اعتماد به موسسه متمرکز در زمان فورک
زمانیکه در یک شبکه هاردفورکی صورت گیرد، به به دارندگان توکن آن شبکه، توکن جدیدی (مانند بیت کوین کش) اختصاص داده میشود. در صورتیکه فردی بر روی ETF بیت کوین سرمایهگذاری کرده باشد برای دریافت توکن جدید باید به تصمیمات مدیر صندوق اعتماد کند و ناگزیر هر تصمیمی که گرفته میشود را بپذیرد.
4.زیر سوال رفتن حریم خصوصی کاربر
یکی از نگرانیهای مهم در ارتباط با ETF بیت کوین، از میان رفتن حریم خصوصی سرمایهگذاران است. این نگرانی بیشتر در خصوص افشای اطلاعات شخصی و مالی سرمایهگذاران مطرح میشود. به عبارتs دیگر، زمانی که سرمایهگذار در یک ETF بیت کوین سرمایهگذاری میکند، اطلاعات مالی و هویتی او ثبت میشود. این موضوع میتواند به سوءاستفادههای مختلف از اطلاعات حساس سرمایهگذاران منجر شود.
از طرف دیگر، تعدادی از ETFهای بیت کوین از تکنولوژیهای مبتنی بر بلاکچین برای حفظ حریم خصوصی استفاده میکنند. این تکنولوژیها میتوانند اطلاعات شخصی سرمایهگذاران را به صورت رمزنگاریشده در بلاکچین ثبت کنند، به طوری که تنها صاحب اطلاعات قادر به دسترسی به آنها باشد. با این حال، همچنان این موضوع نیازمند بررسی دقیقتری در خصوص امنیت و قابلیت اجرای این تکنولوژیها است تا سرمایهگذاران بتوانند به طور کامل از حریم خصوصی خود مطمئن باشند.
در نهایت، حفظ حریم خصوصی سرمایهگذاران از جمله مسائل مهمی است که در مورد ETF بیت کوین مورد توجه قرار میگیرد و سرمایهگذاران باید با دقت به این نگرانیها، در انتخاب و سرمایهگذاری در این ابزارها توجه کنند.
چرا تایید ETF بیت کوین برای سرمایهگذاران اهمیت بسیاری دارد؟
در حال حاضر ETF بازار آتی بیت کوین در ایالات متحده مشغول به کار است، آنچه در حال حاضر بازار به انتظار آن نشسته، تایید ETF اسپات بیت کوین در آمریکاست. این مسئله به این معنی است که سرمایهگذاری در بیت کوین در آمریکا کاملا قانونی خواهد بود. این نکته به افزایش محبوبیت و پذیرش بیت کوین در جهان منجر خواهد شد. علاوه بر این مسئله، تایید ETF بیت کوین در آمریکا مزایای زیر را نیز به همراه خواهد داشت.
- دسترسی آسان به بازار بیت کوین: یادگیری اصول اولیه تکنولوژی بلاکچین چندان کار سادهای نیست. افراد بسیاری که حتی در دیگر بازارهای مالی فعال هستند، به خاطر پیچیدگی بازار ارز دیجیتال هنوز در آن سرمایهگذاری نکردهاند. ETF بیت کوین فرصت سرمایهگذاری را برای این افراد فراهم خواهد کرد.
- تنوع سبد سرمایهگذاری: وجود بیت کوین در سبد سرمایهگذاری به افراد این امکان را میدهد تا از نوسانات آن بهره ببرند.
- چهارچوب قانونی: همانطور که در ابتدای متن اشاره کردیم ETF بیت کوین تحت نظارت قانون قرار دارد و معمولا مطابق با قوانین بازار مالی عمل میکند. این مسئله منجر به افزایش اعتماد سرمایهگذاران میشود.
مزایا و معایب ETF
مثل هر محصولی ETFها نیز دارای مزایا و معایبی هستند که در این بخش به آنها میپردازیم.
مزایا ETF
- ETFها به سرمایهگذاران این امکان را فراهم میکنند که سرمایه خود را در میان کلاسهای مختلفی از داراییهای مختلف تقسیم کنند. این تنوعبخشی ریسک سرمایهگذاری را کاهش میدهد چرا که یک کلاس سرمایه ممکن است زیانده باشد اما کلاس دیگری سودده.
- از آنجایی که ETFها قدرت نقدشوندگی بسایر بالایی دارند، سرمایهگذاران میتوانند سهام را با سهولت و سرعت خریداری یا به فروش برسانند.
- یکی از مزایای قابل توجه ETFها شفافیت آنهاست. صندوقهای ETF هر روز دارایی های خود را آشکار میکنند و تصمیمات سرمایهگذاری آگاهانه را برای تمامی افراد ممکن میسازند.
- به طور کلی ETFها مقرون به صرفه هستند زیرا کارمزدهای این صندوقها کم است و بار مالی سرمایهگذاران از این جهت کاهش مییابد.
- علاوه بر این، صندوقهای قابل مبادله یا ETF به دلیل ساختاری که دارند، توزیع سود سرمایه را کاهش میدهند و به نوبه خود، تعهدات مالیاتی نیز کاهش پیدا میکند.
با توجه به این مزایا، صندوق های قابل معامله در بورس گزینه مطلوبی برای سرمایهگذارانی است که به دنبال یک سبد متنوع، مقرون به صرفه و به لحاظ مالیاتی کارآمد هستند.
معایب ETF
- سرمایه گذاران در صندوقهای قابل معامله در بورس به دلیل پتانسیل نوسانات ارزش در معرض ریسک بازار قرار دارند.
- عملکرد یک ETF ممکن است به دلیل بروز برخی مشکلات فنی برای شاخصی که برای انعکاس آن طراحی شده است متفاوت شود و در نهایت بازده دچار کاهش شود.
- سود حاصله ممکن است به خاطر هزینههای معاملاتی مانند هزینهها و اسپرد قیمت پیشنهادی کاهش یابد. این موضوع به ویژه برای معاملهگران عادی بیشتر به چشم میخورد.
- برخی از ETFها، به ویژه آنهایی که در حوزه ارزهای دیجیتال فعال هستند، ممکن است دارای پیچیدگیهای زیادی باشند و درک آنها دشوار باشد.
- ریسک معارض در صندوقهای قابل معامله کریپتویی وجود دارد. زیرا شرکتی که محصولات مشتق را ارائه میکند (مانند صندوق ETF اهرمی) ممکن است معاملاتش با ضرر کامل مواجه شود و باعث از دست رفتن دارایی شود.
با وجود این معایب به خاطر تطبیقپذیری ETFها، حضور آنها همواره در بازارهای سنتی و نوظهور در حال تقویت است.
تاثیر تایید ETF بیت کوین بر قیمت بیت کوین به چه شکل است؟
با وجود هیجان بسیار زیادی که برای تایید ETF بیت کوین در بازار وجود دارد، تحلیلگران هنوز بر سر تاثیرات این رویداد بر قیمت بیت کوین به اتفاق نظر نرسیدهاند. هرچند که برخی کارشناسان با اشاره به زیر سوال بردن تمرکز زدایی در اصل ETFها، به طور کلی چندان با این ایده موافق نیستند.
برخی از تحلیلگران معتقدند که در حال حاضر تاثیرات مستقیم تایید ETF بیت کوین بر قیمت این ارز دیجیتال، بیش از حد خوشبینانه است. با این وجود نمیتوان منکر تاثیر بسیار زیاد این رویداد بر بازار ارزهای دیجیتال شد. بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که حتی اگر ETF بیت کوین بلافاصله توجه زیادی جلب نکند، مطابق با الگوی طلا، در دراز مدت تاثیر خود را نشان خواهد داد.
در واقع برخی از تحلیلگران با مقایسه تایید ETF بیت کوین با ETF طلا به دنبال تکرار این روند هستند. بد نیست بدانید ETF طلا 8 سال پس از راهاندازی منجر به 4 برابر شدن قیمت طلا شد.
هرچند بهتر است فراموش نکنیم که به طور کلی پیش از هر چیز ETF بیت کوین دو دغدغه اصلی بیت کوین در جهان را بهبود خواهد داد. مشروعیت قانونی و پذیرش عمومی نگرانیهایی است که طلا به هیچ عنوان با آن دست و پنجه نرم نمیکرد. با توجه به این ممکن است تاثیر ETF بیت کوین بر قیمت این ارز دیجیتال با طلا و روند طی شده آن قابل مقایسه نباشد.
به هر صورت به ندرت میتوان در بازارهای مالی مخصوصا بازار ارزهای دیجیتال به یک پاسخ قطعی رسید و تنها آینده میتواند به تمامی این جوابها دسترسی داشته باشد.
برخی از تحلیلگران معتقدند که در حال حاضر تاثیرات مستقیم تایید ETF بیت کوین بر قیمت این ارز دیجیتال، بیش از حد خوشبینانه است. با این وجود نمیتوان منکر تاثیر بسیار زیاد این رویداد بر بازار ارزهای دیجیتال شد. بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که حتی اگر ETF بیت کوین بلافاصله توجه زیادی جلب نکند، مطابق با الگوی طلا، در دراز مدت تاثیر خود را نشان خواهد داد.
در واقع برخی از تحلیلگران با مقایسه تایید ETF بیت کوین با ETF طلا به دنبال تکرار این روند هستند. بد نیست بدانید ETF طلا 8 سال پس از راهاندازی منجر به 4 برابر شدن قیمت طلا شد.
هرچند بهتر است فراموش نکنیم که به طور کلی پیش از هر چیز ETF بیت کوین دو دغدغه اصلی بیت کوین در جهان را بهبود خواهد داد. مشروعیت قانونی و پذیرش عمومی نگرانیهایی است که طلا به هیچ عنوان با آن دست و پنجه نرم نمیکرد. با توجه به این ممکن است تاثیر ETF بیت کوین بر قیمت این ارز دیجیتال با طلا و روند طی شده آن قابل مقایسه نباشد.
به هر صورت به ندرت میتوان در بازارهای مالی مخصوصا بازار ارزهای دیجیتال به یک پاسخ قطعی رسید و تنها آینده میتواند به تمامی این جوابها دسترسی داشته باشد.
ویرایش پس از تایید ETF بیت کوین:
بالاخره پس از ده سال انتظار و کشمکش بین صندوقهای مدیریتکننده دارایی و کمیسیون بورس آمریکا، اولین ETF اسپات بیت کوین در ایالات متحده تایید شد و معاملهی این ETFها از پنجشنبه ۲۱ دی در آمریکا ممکن شد.
تایید اخیر ETF بیتکوین توسط کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده نقطهٔ عطفی بزرگ پس از یک دهه تلاش بود. و منجر به هجوم ۲ میلیارد دلار سرمایه به بازار ارزهای دیجیتال تنها در کمتر از دو هفته شد و این مسئله به طور قطع منعکسکننده اشتیاق رو به رشد پیرامون ETFهای بیتکوین است.
موجودی ایتیاف IBIT بلکراک به سرعت ۱۱,۴۳۹ بیتکوین رسید و طی دو روز معامله در نزدک به ارزش بازار ۵۰۰ میلیون دلار نزدیک شد.
هرچند همانطور که در متن اشاره کردیم؛ به احتمال زیاد تاثیر اصلی این تایید در بازه زمانی طولانیتری خود را نشان خواهد داد.
آیا پذیرش ETF بیت کوین موجب تمرکزگرایی میشود؟
همانطورکه اشاره شد یکی از بزرگترین نگرانیهای فعالان بازار ارزهای دیجیتال، موضوع تمرکزگزایی است. این افراد معتقدند ارائه ETF بیت کوین موجب خریدهای بسیار بزرگ از طرف موسسات مالی خواهد شد و این میتواند بخش بزرگی از شبکه را در اختیار این افراد قرار دهد.
در پاسخ به این نگرانی دو موضوع اهمیت پیدا میکند. اول اینکه داشتن بیت کوینهای بیشتر ارتباطی با در دست گرفتن قدرت شبکه آن ندارد. چرا که شبکه بیت کوین از مکانیزم اجماع اثبات کار (PoW) استفاده میکند. به این ترتیب شخص یا نهادی که قادر باشد 51 درصد از قدرت محاسباتی شبکه را در دست بگیرد، تهدیدی برای آن محسوب میشود.
اما فردی که مقدار زیادی بیت کوین داشته باشد میتواند با فروش آن روی قیمت تاثیر بگذارد. اتفاقی که در گذشته هم شاهد آن بودیم. به عنوان مثال فروش بیت کوین توسط تسلا یا فروش بیت کوینهای پشتوانه Terra روی قیمت بیت کوین تاثیر گذاشت. اما هیچکدام از این اتفاقات موجب ریزش دائمی بیت کوین نشد و این ارز دیجیتال محبوب همچنان به راه خود ادامه داد.
سخن پایانی
ETF بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال را به نحوی میتوان محل تقاطع دنیای مالی جدید و سیستم مالی سنتی دانست. جایی که به دلیلی پیچیدگیهای تکنولوژی این فضای جدید، سیستم مالی سنتی هم از نظر قانونی و هم از نظر زیربنایی به شکلی بی سابقه به چالش کشیده شده است.
ترکیب نوظهور بودن تکنولوژی و ادغام آن با سیستم مالی سنتی با خود بیم و امیدهای فراوانی را به همراه آورده است. اما نکتهای که نمیتوان از آن غافل شد این است که بدون شک پذیرفته شدن درخواستهای ETF از سمت موسسات بزرگی مانند Blackrock باعث ورود پولهای بزرگی به این بازار میشود و میتواند ارزهای دیجیتال را به مرحله دیگری از پذیرش عمومی وارد کند.