ییلد فارمینگ به‌معنای قرار دادن دارایی رمزارزی در یک استخر و کمک به تامین نقدینگی یک پلتفرم و به دست آوردن پاداش در ازای این کمک است. دارایی‌هایی که در این استخرها قرار می‌گیرند برای اهداف مختلفی در امور مالی غیرمتمرکز (دیفای) مانند استقراض، وام‌دهی و تامین نقدینگی استفاده می‌شود. افرادی که دارایی‌های خود را برای برآورده کردن نیازهای گفته‌شده در این استخرها قرار می‌دهند ییلد فارمر نام دارند و در ازای این کار پاداشی دریافت می‌کنند. نرخ پاداش‌ها در ییلد فارمینگ با APR سنجیده می‌شود که مخفف عبارت Annual Percentage Rate به معنی نرخ پاداش سالانه است.
اولین کاربرد ییلد فارمینگ که به محبوبیت زیادی در دنیای دیفای رسید، در کامپاند بود. کامپاند که یک پلتفرم دیفای بر بستر اتریوم است، از ژوئن ۲۰۲۰ شروع به توزیع پاداشی در قالب توکن COPM بین کاربران خود کرد. این پاداش به کاربرانی تعلق می‌گرفت که نقدینگی خود را در اختیار پلتفرم قرار می‌دادند. به این ترتیب، عبارت ییلد فارمینگ متولد شد.
اما سوال اینجاست که پلتفرم‌های دیفای چرا به نقدینگی نیاز دارند و چرا به کاربران خود پاداش پرداخت می‌کنند؟ صرافی غیرمتمرکز یونی سواپ را به‌عنوان یک مثال در نظر بگیرید. این صرافی یک بازارساز خودکار (AMM) است و عملیات خرید و فروش توکن‌ها را از طریق استخرهای نقدینگی انجام می‌دهد. برای پایداری عملیات این صرافی غیرمتمرکز، استخرها باید همواره نقدینگی داشته باشند. در اقتصاد سنتی، نهادها برای تامین نقدینگی مورد نیاز خود از روش‌هایی مانند دریافت وام یا جذب سرمایه استفاده می‌کردند، اما در دنیای دیفای، پلتفرمها نقدینگی را از کاربران خود جذب می‌کنند و برای ایجاد انگیزه در کاربران برای تامین نقدینگی به آنها پاداش می‌دهند.
برای کاربرانی که به‌صورت مکرر با دارایی‌های خود ترید انجام نمی‌دهند و آنها را هولد می‌کنند، ییلد فارمینگ روش مناسبی برای سرمایه‌گذاری است. چرا که در کنار کسب سود احتمالی از افزایش قیمت، می‌توانند پاداش ییلد فارمینگ را هم دریافت کنند.
ییلد فارمینگ در نوبیتکس
ییلدفارمینگ در نوبیتکس زیرمجموعه‌ای از محصول نوبیفای است. نوبیفای سرویسی است که کاربران نوبیتکس می‌توانند با سپردن دارایی‌های رمزارزی خود در آن، پاداش به دست بیاورند. استخر مشارکت، استیکینگ و ییلد فارمینگ بخش‌های مختلف نوبیفای هستند.
عملیات ییلد فارمینگ در نوبیتکس تا حدود زیادی مشابه استیکینگ است، با این تفاوت که فرآیند دریافت پاداش از استیکینگ فقط برای رمزارزهایی ممکن است که از مکانیزم اجماع اثبات سهام استفاده می‌کنند، اما در ییلد فارمینگ این امکان برای رمزارزهای دیگر هم فراهم است. به این ترتیب کاربر می‌تواند بدون نیاز به درگیر شدن با پیچیدگی‌ها و ملزومات ییلد فارمینگ در پلتفرم‌های دیفای و با استفاده از یک بستر یکپارچه، در ییلد فارمینگ رمزارزهای مختلف مشارکت کند.
مراحل ییلد فارمینگ در نوبیتکس
برای شروع ییلد فارمینگ در نوبیتکس، کاربر باید از طریق منوی نوبیفای به پلتفرم ییلد فارمینگ نوبیتکس مراجعه کرده و طرح و رمزارز موردنظر خود را انتخاب کند. مرحلهٔ بعدی، ثبت درخواست برای مشارکت در طرح مورد نظر است. توجه داشته باشید که ثبت درخواست برای هر کدام از طرح‌ها، بازهٔ زمانی خاصی دارد و خارج از آن بازه امکان درخواست وجود ندارد.
بعد از ثبت درخواست، دارایی بلافاصله قفل می‌شود و کاربر تا پایان دوره طرح نمی‌تواند رمزارز را برداشت کند. پاداش طرح تا ۲۴ ساعت پس از پایان طرح به کیف پول کاربر واریز می‌شود. در ادامه، تمام این مراحل با جزئیات بیشتر توضیح داده خواهد شد.
ارزهای دارای قابلیت ییلد فارمینگ در نوبیتکس
در حال حاضر، امکان استفاده از قابلیت ییلدفارمینگ برای رمزارز تتر در نوبیتکس فراهم است. به تدریج این قابلیت برای رمزارزهای دیگر هم فعال خواهد شد.
طرح‌های ییلد فارمینگ
ییلد فارمینگ در نوبیتکس در قالب طرح‌های تعریف‌شده برای هر رمزارز انجام می‌شود. برای هر یک از رمزارزهایی که قابلیت ییلد فارمینگ در نوبیتکس را دارند، طرح‌های مشخصی با تعداد روزهای مشخص وجود دارد.
بعد از اتمام زمان طرح و طی شدن بازه آزادسازی، پاداش تعلق‌گرفته به کاربر حداکثر تا یک روز بعد به کیف پول وی واریز می‌شود. در مدت زمانی که طرح اجرا می‌شود، دارایی کاربر در طرح قفل خواهد بود و امکان برداشت آن وجود نخواهد داشت.
ثبت درخواست ییلد فارمینگ
هر طرح از تاریخ مشخصی شروع می‌شود و مهلت ثبت درخواست برای شرکت در آن طرح، از ۳ روز پیش از تاریخ آغازِ طرح شروع می‌شود. بدیهی است که پس از آغاز هر طرح، امکان ثبت درخواست برای شرکت در آن طرح وجود نخواهد داشت. همچنین درخواست شرکت در یک طرح تنها در صورتی پذیرفته خواهد شد که ظرفیت طرحِ موردنظر تکمیل نشده باشد.
بعد از ارسال درخواست برای شرکت در طرح، دارایی بلافاصله قفل می‌شود؛ اما پاداش طرح از زمان آغاز طرح محاسبه می‌شود، نه از زمان ارسال درخواست.
دریافت پاداش
همان طور که گفته شد، با پایان بازهٔ زمانی طرح، پاداش محاسبه شده و به کیف پول کاربر واریز می‌شود. دریافت پاداش نیازمند درخواست یا عملیات خاصی از طرف کاربر نیست و این فرآیند به‌صورت خودکار انجام می‌شود.
قابلیت تمدید خودکار
طرح‌های ییلد فارمینگ در نوبیتکس از جهت امکان تمدید به دو دسته تقسیم می‌شوند:
- طرح‌های فاقد قابلیت تمدید خودکار:
در این طرح‌ها، رمزارز موردنظر بلافاصله بعد از اتمام دورهٔ زمانی طرح وارد فرآیند آزادسازی می‌شود. پاداش ییلد فارمینگ در بازهٔ فعال بودن طرح محاسبه می‌شود و پاداش برای بازهٔ آزادسازی تعلق نمی‌گیرد.
- طرح‌های دارای قابلیت تمدید خودکار:
این طرح‌ها در پایان دوره و در صورتی که توسط کاربر لغو نشوند، به‌صورت خودکار برای یک دورهٔ دیگر و با همان شرایط قبلی تمدید می‌شوند. بعد از اتمام یک مرحله و تمدیدِ طرح برای مرحلهٔ بعدی، برداشت دارایی امکان‌پذیر نخواهد بود و کاربر برای برداشت داراییِ خود باید درخواست لغو ییلد فارمینگ را ارسال کرده و تا پایان دورهٔ جدید منتظر بماند.
در هر دو نوع از طرح‌های ییلد فارمینگ، پاداش تعلق‌گرفته با پایان دوره محاسبه و به کیف پول کاربر واریز می‌شود.
لغو ییلد فارمینگ و آزادسازی دارایی
فرآیند لغو ییلد فارمینگ در طرح‌های فاقد قابلیت تمدید خودکار و دارای قابلیت تمدید خودکار متفاوت است.
در طرح‌هایی که قابلیت تمدید خودکار ندارد، کاربری که تمایل به آزادسازی دارایی خود را داشته باشد کافیست تا انتهای دوره صبر کند. پس از اتمام دورهٔ طرح، دارایی به‌صورت خودکار وارد بازهٔ آزادسازی خواهد شد.
اما در صورتی که کاربر در طرحی با قابلیت تمدید خودکار شرکت کرده باشد، باید طی دورهٔ طرح و پیش از اتمام آن، درخواست لغو ییلد فارمینگ خود را ثبت کند. به عبارت دیگر، از روز شروع طرح ییلد فارمینگ تا پیش از اتمام طرح، امکان ثبت درخواست برای لغو ییلد فارمینگ وجود دارد. در صورتی که کاربر در این بازه درخواست لغو ییلد فارمینگ را ثبت کند، طرح تا پایان دوره فعال خواهد ماند؛ اما با پایان دوره فرآیند آزادسازی آغاز می‌شود.
همچنین کاربر می‌تواند تنها بخشی از دارایی خود را آزاد کند. مثلا اگر کاربر ۱۰۰ توکن در یک طرح قابل‌تمدید قفل کرده باشد، می‌تواند ۵۰ توکن رو آزاد کرده و برداشت کند. ۵۰ توکن دیگر برای یک دورهٔ دیگر و با همان شرایط قبلی در فرآیند ییلد فارمینگ باقی خواهد ماند.
به طور کلی امکان لغو ییلد فارمینگ در میانهٔ یک دوره وجود ندارد و شما حتی اگر در ابتدای دوره درخواست لغو ییلد فارمینگ را ثبت کرده باشید؛ دارایی شما تا اتمام دوره آزاد نخواهد شد.
زمان‌بندی عملیات ییلد فارمینگ در نوبیتکس
عملیات ییلد فارمینگ در نوبیتکس در قالب زمان‌بندی زیر انجام می‌شود:
- شروع درخواست ثبت‌نام در طرح ییلد فارمینگ: از ۳ روز تقویمی قبل از تاریخ شروع ییلد فارمینگ
- انجام عملیات نهایی‌سازی ثبت‌نام در طرح‌های ییلد فارمینگ: ساعت ۱۵-۱۶ روز شروع طرح ییلد فارمینگ
- ثبت درخواست لغو ییلد فارمینگ: از زمان شروع طرح ییلد فارمینگ تا یک ساعت پیش از اتمام طرح
- اتمام طرح: ساعت ۱۵ روز آخر طرح بر مبنای تعداد روز سپری‌شده از تاریخ شروع
- محاسبه و واریز پاداش: از زمان اتمام طرح ییلد فارمینگ تا حداکثر ۲۴ ساعت بعد
- واریز اصل دارایی در صورت عدم تمدید: منطبق با بازهٔ آزادسازی هر طرح
کارمزد ییلد فارمینگ در نوبیتکس
کارمزد عملیات ییلد فارمینگ در نوبیتکس در قالب نرخ APR محاسبه و کسر می‌شود. در حال حاضر کارمزد عملیات ییلد فارمینگ در نوبیتکس، برای رمزارزهای مختلف متفاوت است. توجه داشته باشید که APR اعلامی نوبیتکس به کاربر، بعد از کسر کارمزد محاسبه می‌شود. یعنی پاداش کاربر به اندازهٔ APR اعلام‌شده توسط نوبیتکس خواهد بود و هیچ مبلغ دیگری از آن کسر نخواهد شد.
به یک مثال توجه کنید؛ فرض کنید نرخ APR ییلد فارمینگ یک رمزارز در پلتفرم‌های دیفای ۶ درصد است و شما ۱۰۰۰ واحد از این توکن را در طرح ۳۰ روزه ییلد فارمینگ وارد کرده‌اید. از آنجا که پاداش سالانه ییلد فارمینگ این توکن ۶ درصد است، پاداش برای طرحِ ۳۰ روزه یک‌دوازدهم از ۶ درصد یا همان ۰.۵ درصد، معادل ۵ توکن خواهد بود. فرض می‌کنیم کارمزد نوبیتکس برای این شبکه ۱۰ درصد است. پس ۹۰ درصد از این ۵ توکن متعلق به کاربر خواهد بود و ۱۰ درصد به‌عنوان کارمزد نوبیتکس کسر خواهد شد. به این ترتیب، پاداش کاربر ۴.۵ توکن و کارمزد نوبیتکس ۰.۵ توکن خواهد بود. همان طور که گفته شد، APR اعلام‌شده از طرف نوبیتکس، بعد از کسر کارمزد خواهد بود. به عبارت دیگر، کاربر با مراجعه به پلتفرم ییلد فارمینگ نوبیتکس، به جای ۶ درصد عدد ۵.۴ درصد (٪۱۰-۶) را مشاهده خواهد کرد.
مزایای ییلد فارمینگ در نوبیتکس برای کاربر
ییلد فارمینگ در نوبیتکس چند مزیت مهم برای کاربران این پلتفرم دارد که به تعدادی از آنها اشاره می‌کنیم:
- کاربر می‌تواند همزمان با هولد کردن توکن‌های خود، از آنها در پلتفرم ییلد فارمینگ نوبیتکس استفاده کرده و با کسب پاداش، تعداد توکن‌های خود را افزایش دهد.
- ییلد فارمینگ نوبیتکس یک پلتفرم یکپارچه است که کاربر می‌تواند به‌صورت یک‌جا از خدمات مربوط به ییلد فارمینگ در چندین رمزارز مختلف استفاده کند.
- انجام عملیات ییلد فارمینگ در پلتفرم‌های دیفای نیاز به بررسی شرایط چندین پلتفرم از جمله درصد پاداش، میزان پاداشو ریسک پلتفرمها دارد. انجام دادن این فرآیند برای کاربر عادی بسیار زمان‌بر خواهد بود و نیاز به دانش بالایی از فضای دیفای دارد. اما با ییلد فارمینگ در نوبیتکس، کاربر، دیگر نیازی به درگیر شدن با این پیچیدگی‌های ندارد و می‌تواند با چند کلیک و به سادگی از قابلیت ییلد فارمینگ نوبیتکس استفاده کند.
چگونه از قابلیت ییلد فارمینگ در نوبیتکس استفاده کنیم؟
ییلدفارمینگ در نوبیتکس، از طریق پلتفرم ییلدفارمینگ که زیرمجموعهٔ نوبیفای است قابل‌انجام است. در این پلتفرم کاربران می‌توانند طرح‌های مختلف را مشاهده کرده و در آنها مشارکت کنند، از طریق پنل عملکرد وضعیتِ کلی و تاریخچه ییلد فارمینگ خود را مشاهده کنند و به طور کلی، امور مربوط به آن را مدیریت کنند. در ادامه، هر کدام از بخش‌های پلتفرم ییلد فارمینگ نوبیتکس با جزئیات بیشتری معرفی خواهد شد.
مشاهده و انتخاب طرح
با ورود به بخش ییلدفارمینگ از منوی نوبیفای، می‌توانید فضای کاربری ییلد فارمینگ در نوبیتکس را مشاهده کنید. در این صفحه طرح‌های ییلد فارمینگ و جزئیات کامل این طرح‌ها قابل‌مشاهده است. همچنین کاربر می‌تواند از طریق همین صفحه به لیست پرطرفدارترین طرح‌های ییلد فارمینگ در نوبیتکس دسترسی داشته باشد. علاوه بر طرح‌های پرطرفدار، کاربر می‌تواند از بخش «همهٔ طرح‌ها» اطلاعات مربوط به تمام طرح‌های فعال را در قالب جدول طرح‌ها مشاهده کند.
اطلاعات موجود در جدول طرح‌ها
در جدول طرح‌ها، جزئیات مربوط به هر طرح ذکر شده است. این جزئیات شامل موارد زیر است:
- نام: نامِ رمزارزهایی که پلتفرم ییلد فارمینگ نوبیتکس از آنها پشتیبانی می‌کند.
- مدت طرح: لیستی از تمام طرح‌هایی که برای هر رمزارز تعریف شده است. این لیست از طریق منوی کشویی تعبیه‌شده قابل‌مشاهده است. با انتخاب یکی از گزینه‌های از این متو، اطلاعات مربوط به ییلد فارمینگ رمزارز موردنظر با توجه به طرح انتخاب شده به‌روزرسانی خواهد شد.
- مقدار تقریبی APR: طرح‌های مربوط به ییلد فارمینگ هر کدام از رمزارزها، دارای نرخ پاداش از پیش تعیین‌شده‌ای هستند. مقدار APR تقریبی است و امکان تغییر آن وجود دارد. با این حال معمولا نرخ تغییرات زیاد نخواهد بود.
- مدت زمان آزادسازی: این عدد نشان می‌دهد که با ثبت درخواست لغو ییلد فارمینگ، دارایی موردنظر تا چند روز بعد به کیف پول کاربر بازگردانده می‌شود.
- حداقل مقدار ییلد فارمینگ: کمترین مقدار مورد نیاز از هر رمزارز برای مشارکت در ییلد فارمینگ است. در صورتی که دارایی کاربر کمتر از این مقدار باشد، امکان ییلد فارمینگ در رمزارز موردنظر وجود نخواهد داشت.
- ظرفیت آزاد: هر کدام از طرح‌های فعال که امکان ثبت عضویت در آنها وجود دارد، ظرفیت محدودی دارند و امکان ثبت درخواست تنها در شرایطی فراهم خواهد بود که ظرفیت مشخص‌شده تکمیل نشده باشد. در صورت تکمیل ظرفیت، این ستون با عنوان تکمیل ظرفیت نمایش داده خواهد شد.
- شروع طرح: تاریخ آغاز طرح ییلد فارمینگ را نشان می‌دهد.
- تمدید خودکار: این ستون نشان می‌دهد که آیا طرح موردنظر دارای قابلیت تمدید خودکار است یا خیر.
انواع وضعیت طرح‌ها
هر یک از طرح‌های ییلد فارمینگ در نوبیتکس در سه حالت فعال، تکمیل ظرفیت و پایان‌یافته قرار دارند:
- فعال: طرح فعال به طرحی گفته می‌شود که حداکثر سه روز تا شروع طرح زمان باقی مانده است و ظرفیت طرح هم به اتمام نرسیده است. امکان عضویت در این طرح‌ها برای کاربران وجود دارد.
- تکمیل ظرفیت: طرح‌های تکمیل ظرفیت طرح‌هایی هستند که حداکثر سه روز تا شروع آنها زمان باقی مانده است، اما ظرفیت آنها به اتمام رسیده است. امکان ثبت درخواست برای عضویت در این طرح‌ها وجود ندارد، اما کاربر می‌تواند درخواست اطلاع‌رسانی افزایش ظرفیت را تکمیل کند تا در صورت افزایش ظرفیت طرح، این موضوع از طریق ایمیل به وی اطلاع‌رسانی شود.
- پایان‌یافته: طرح‌های پایان‌یافته طرح‌هایی هستند که از تاریخ شروع آنها گذشته و در حال حاضر در فرآیند ییلد فارمینگ و کسب پاداش قرار دارند.
ثبت درخواست برای طرح موردنظر
بعد از بررسی جزئیات هر کدام از طرح‌ها، کاربر می‌تواند با کلیک کردن بر گزینه «عضویت»، درخواست خود را برای عضویت در طرح موردنظر خود ارسال کند. بعد از انتخاب گزینه عضویت، پنل زیر را مشاهده خواهید کرد.
در قسمت بالایی این پنل، اطلاعات کلی هر طرح نمایش داده می‌شود. امکان تغییر طرح انتخابی از طرح‌های فعال در همین پنل وجود دارد. همچنین امکان وارد کردن مقدار موردنظر برای ییلد فارمینگ در این پنل فراهم است. این مقدار همواره باید از حداقل مقدار ییلد فارمینگ بیشتر و از ظرفیت آزاد موجود کمتر باشد.
در قسمت پایین پنل هم زمان‌بندی عملیات ییلد فارمینگ قابل‌مشاهده است. توجه داشته باشید که برای طرح‌های با قابلیت تمدید، در صورت عدم ارسال درخواست لغو، با پایان طرح دارایی شما برای یک بازه مشابه دیگر قفل خواهد شد. همچنین اطلاعات مربوط به تاریخ تسویه در این پنل تنها در صورتی نمایش داده می‌شود که درخواست لغو ییلد فارمینگ پیش از اتمام طرح از سمت کاربر ارسال شده باشد.
پنل عملکرد ییلد فارمینگ
پنل عملکرد ییلد فارمینگ از طریق گزینهٔ «طرح‌های من» در صفحهٔ ییلد فارمینگ در دسترس است. پنل عملکرد شامل سه بخش طرح‌های جاری، درخواست‌ها و تاریخچه است.
پنل طرح‌های جاری
در صورت ثبت‌نام در هر یک از طرح‌های ییلد فارمینگ، طرح‌های فعال کاربر در پنل «طرح‌های جاری» نمایش داده می‌شود. این پنل دربرگیرندهٔ طرح‌هایی است که در فاصلهٔ زمانی تاریخ شروع تا تاریخ اتمام قرار دارند. تاریخ پایان طرح و مجموع پاداش کسب‌شده تا روز گزارش‌گیری از دیگر مواردی است که در این پنل قابل‌مشاهده است. همچنین امکان ارسال درخواست لغو ییلد فارمینگ برای طرح‌های دارای قابلیت تمدید در همین پنل وجود دارد.
پنل درخواست‌ها
تمام درخواست‌های کاربر در پلتفرم ییلد فارمینگ، از طریق این پنل قابل‌مشاهده است. این درخواست‌ها شامل درخواست عضویت در یک طرح و درخواست لغو عضویت در یک طرح دارای قابلیت تمدید خودکار است.
پنل تاریخچه
این پنل نمایش‌دهندهٔ اطلاعات طرح‌هایی است که به اتمام رسیده‌اند. به عبارت دیگر، این پنل سابقهٔ عملکرد کاربر در پلتفرم ییلدفارمینگ نوبیتکس را نمایش می‌دهد. همچنین وضعیت طرح پس از اتمام نیز در ستون وضعیت همین پنل نمایش داده می‌شود.
لغو ییلد فارمینگ
در صورتی که کاربری در هر یک از طرح‌های ییلد فارمینگ با قابلیت تمدید خودکار مشارکت کرده باشد و بخواهد آن طرح را لغو کرده و با اتمام بازهٔ زمانی طرح فعلی، وارد بازهٔ آزادسازی دارایی شود، باید تا پیش از تاریخ اتمام طرح، درخواست لغو ییلد فارمینگ خود را از طریق گزینه «درخواست لغو» که در پنل «طرح‌های جاری» در دسترس است به ثبت برساند. با انتخاب این گزینه، پنل زیر به کاربر نمایش داده می‌شود:
در این پنل، امکان لغو همه یا بخشی از دارایی استفاده‌شده در ییلد فارمینگ وجود دارد. اگر طرح را فقط برای بخشی از دارایی لغو کنید، پس از اتمام دورهٔ طرح، مقدار لغوشده در فرآیند آزادسازی قرار می‌گیرد و مابقی دارایی به‌صورت خودکار برای یک دورهٔ دیگر در قالب طرح مشابه قفل خواهد شد.
توجه داشته باشید که کاربر در هر زمان از بازهٔ طرح که درخواست لغو را ارسال کند، باید تا اتمام طرحِ فعال و بازهٔ آزادسازیِ بعد از آن صبر کند تا دارایی‌اش آزاد شود. به یاد داشته باشید که پاداشی برای دارایی‌هایی که در بازهٔ آزادسازی قرار دارند تعلق نمی‌گیرد.
مراحل گفته‌شده برای لغو ییلدفارمینگ فقط شامل طرح‌هایی است که از قابلیت تمدید خودکار برخوردارند. برای آزاد کردن دارایی‌هایی که در طرح‌های فاقد قابلیت تمدید خودکار قفل شده‌اند، هیچ اقدام خاصی از سوی کاربر موردنیاز نیست و به محض اتمام دورهٔ زمانی طرح، دارایی به‌طور خودکار وارد بازهٔ آزادسازی خواهد شد.
