یکی از مهم‌ترین مباحث تحلیل تکنیکال شناسایی و ترسیم خطوط روند است. در واقع به کمک خطوط روند شما می‌توانید سطوح مهمی مانند مقاومت و حمایت را شناسایی کنید و بر اساس آن به خریدوفروش بپردازید. در این مقاله می‌توانید با خطوط روند و مقدمات ترسیم آن بیشتر آشنا شوید.
خطوط روند چیست؟
در بازارهای مالی، به خطوط صافی که روی نمودارها ترسیم می‌شوند، خطوط روند می‌گویند. این خطوط نقاط داده‌ای خاصی را به هم متصل کرده و معامله گران و تحلیل گران با استفاده از این خطوط قادر به پیشبینی حرکت قیمت‌ها و همچنین شناسایی روند بازار خواهند بود.
خطوط ترند یا روند یکی از اساسی‌ترین ابزارها در تحلیل تکنیکال به شمار می‌آیند. از این خطوط به طور گسترده در بازارهای سهام، ارزهای فیات (کاغذی)، بازار مشتقات و بازار رمزارزها استفاده می‌شود.
اساساً، خطوط روند مانند سطوح حمایت و مقاومت عمل می‌کنند با این تفاوت که این خطوط دارای شیب هستند. به همین ترتیب شب خطوط روند می‌تواند مثبت یا منفی باشد. هرچه شیب خط بیشتر باشد، روند قوی‌تر است.
می‌توان خطوط روند را به دو دسته اصلی صعودی (روند صعودی) و نزولی (روند نزولی) تقسیم کرد:
- روند صعودی: همان‌طور که از نام روند صعودی مشخص است، یک خط روند صعودی، از اتصال حداقل دو نقطه در کف یک نمودار ترسیم می‌شود. همان‌طور که در تصویر زیر نشان داده شده است، دو یا چند نقطه در کف به هم متصل شده‌اند.
- روند نزولی: در مقابل روند صعودی یک خط روند نزولی از اتصال حداقل دو نقطه در سقف یک نمودار ترسیم می‌شود. دو یا چند نقطه در سقف به هم متصل شده‌اند.
تفاوت بین این دو خطوط در نقاطی است که برای رسم آن انتخاب می‌کنید. در یک روند صعودی، خطوط با استفاده از نقاط کف نمودار ترسیم می‌شوند (به‌عنوان‌مثال، انتهای شمع‌ها (Candle) پایین‌ترین نقاط قیمتی را نمایش می‌دهند). از طرف دیگر ، خطوط روند نزولی با استفاده از نقاط سقف قیمت‌ها رسم می‌شوند.
چگونه می‌توان از خطوط روند برای پیشبینی بازار استفاده کرد؟
خطوط روند با توجه به نقاط بالا و پایین نمودار به شما نشان می‌دهد که روند اصلی به چه قیمتی واکنش نشان داده و دچار مشکل شده است و یا در چه قیمتی تست شده و سپس به روند قبلی خود ادامه می‌دهد.
می‌توان با رسم خطوط روند بلندتر نقاط مهم آینده را نیز پیشبینی کرد. خط روند ممکن است چندین بار به وسیله قیمت آزمایش شود اما تا زمانی که قیمت موفق به شکست خط روند نشود، روند معتبر خواهد بود.
با اینکه می‌توان از خطوط روند در انواع نمودارهای متفاوت استفاده کرد اما اغلب در نمودارهای مالی بر اساس قیمت مورد استفاده قرار می‌گیرند و اطلاعات کلیدی را در خصوص عرضه و تقاضای بازار ارائه می‌کنند. به این ترتیب که خط روند صعودی نشان‌دهنده افزایش قدرت خرید است یا به عبارتی تقاضا بیشتر از عرضه است. درحالی‌که خطوط روند نزولی به معنای افت قیمت و عرضه بالاتر از تقاضاست.
هرچند نباید در این میان از حجم معاملات غافل شد. به‌عنوان‌مثال زمانی که قیمت در حال افزایش است، اگر حجم معاملات افزایش پیدا نکند و یا در حال کاهش باشد، اغلب تصور غلطی از افزایش تقاضا ایجاد می‌شود.
خطوط روند و سطوح مقاومت و حمایت
از خطوط روند برای شناسایی سطوح حمایت و مقاومت استفاده می‌شود و این دو مفهوم، یکی از کلیدی‌ترین مفاهیم در تحلیل تکنیکال هستند. خط روند صعودی نشان‌دهنده سطح حمایت است و این به این معنی است که احتمال افت قیمت از آن سطح بسیار بعید است. خط روند نزولی نشان‌دهنده سطوح مقاومت است و سطح مقاومت به این معنی است که به‌احتمال‌زیاد قیمت از این سطح بالاتر نخواهد رفت.
اگر سطوح حمایت و مقاومت شکسته شوند، چه به سمت نزولی و چه صعودی ممکن است روند کل بازار نامعتبر تلقی می‌شود. هنگامی‌که این سطوح کلیدی موفق به حفظ روند خود نباشند، جهت بازار تغییر می‌کند.
البته فراموش نکنید که تحلیل تکنیکال تا حدی جهت‌دار است. بنابراین هر فرد نمودار را با دید خود تحلیل کرده و در نتیجه رسم خطوط هر فرد با دیگری متفاوت است. نتیجتاً برای کاهش ریسک از چندین متد تحلیل تکنیکال استفاده کرده و در این میان تحلیل بنیادین را از یاد نبرید.
رسم خطوط معتبر روند
در واقع هر دو نقطه‌ای را در یک نمودار می‌توان به یکدیگر متصل کرد. اما اکثر نمودار شناسان بر این باورند که برای معتبر شدن یک خط روند بهتر است سه یا تعداد نقاط بیشتری را به یکدیگر متصل کنید. در یکی از روش‌ها، می‌توان از دو نقطه ابتدایی به عنوان تعیین روند احتمالی استفاده کرد و نقطه سومی (که در آینده نمایان خواهد شد) می‌تواند به عنوان اعتبار و تأییدکننده خطوط ترسیم‌شده ایفای نقش کند.
بنابراین، اگر قیمت سه یا چند بار با خط روند تماس پیدا کند اما آن را نشکند، می‌توان روی خط روند حساب باز کرد. تست چندین‌باره یک خط روند نشان می‌دهد که شاید این روند صرفاً حاصل از نوسانات تصادفی قیمت نیست.
تنظیمات مقیاس
برای ایجاد یک خط روند معتبر دو نکته بسیار مهم وجود دارد. یکی انتخاب تعداد نقاط مناسب و دیگری در نظر گرفتن تنظیمات مناسب هنگام ترسیم است. از جمله مهم‌ترین تنظیمات نمودار، تنظیمات مربوط به مقیاس است.
در نمودارهای مالی، مقیاس وابسته به تغییر رفتار قیمت است. دو مقیاس محبوب در این زمینه مقیاس حسابی و نیمه لگاریتمی است.
در نمودار حسابی با حرکت قیمت به سمت بالا یا پایین تغییرات به همان اندازه در محور Y نمایش داده می‌شوند. این در حالی است که در نمودارهای نیمه لگاریتمی تغییرات به صورت درصد بیان می‌شوند.
به‌عنوان‌مثال:
در نمودار حسابی تغییر قیمت از 5 دلار به 10 دلار با همان فاصله تغییر قیمت از 120 دلار به 125 دلار نمایش داده می‌شود. اما در نمودار نیمه لگاریتمی تغییر قیمت از 5 دلار به 10 دلار به صورت 100 درصد نمایش داده می‌شود و در مقابل تغییر قیمت از 120 به 125 تنها افزایش 4 درصدی دارد. پس طبعاً تغییر قیمت از 5 به 10 فضای بیشتری را در نمودار اشغال خواهد کرد.
هنگام ترسیم خطوط روند، توجه به تنظیمات مقیاس اهمیت بسیاری دارد. در واقع بر این اساس در هر نمودار ممکن است کف و سقف متفاوتی ایجاد شده و خطوط روند رسم شده نیز متفاوت باشند.
سخن پایانی
گرچه خطوط روند ابزار مفیدی برای تحلیل تکنیکال به شمار می‌روند، اما استفاده از تنها این ابزار، ممکن است نتایج قابل اعتمادی نداشته باشد. انتخاب نقاطی که برای ترسیم خطوط روند استفاده می‌شود، بر میزان دقت نمایش چرخه‌های بازار و روند واقعی تأثیر گذاشته و آن‌ها را به صورت جهت‌دار و بی‌طرف نگه نمی‌دارد.
به‌عنوان‌مثال، برخی از نمودار شناسان، سایه‌های شمع را در ترسیم خود در نظر نمی‌گیرند و خطوط روند را صرفاً بر اساس بدنه شمع‌ها رسم می‌کنند. اما برخی دیگر ترجیح می‌دهند سایه شمع را هم برای در نظر گرفتن نقاط کف و سقف مورد استفاده قرار دهند.
بنابراین ، مهم است که از خطوط روند همراه با سایر ابزارها، اندیکاتورها و شاخص‌های نمودار استفاده کنید. نمونه‌ها و شاخص‌های تحلیل تکنیکال شامل: Ichimoku Clouds ، Bollinger Bands (BB) ، MACD ، Stochastic RSI ، RSI و میانگین متحرک (Moving average) است.
