امور مالی غیرمتمرکز یا دیفای (DeFi) به سرعت در حال پررنگ‌تر شدن در امور روزمره ما و جایگزین شدن با روش‌های سنتی در زندگی است. در این میان لازم است مکانیسم‌های حاکمیتی مؤثر نیز همراه با دیفای توسعه یکسانی پیدا کنند تا جایگاه این امور در آینده دچار چالش و ناکارآمدی نشود. برای رسیدن به این هدف لازم است توکن‌های حاکمیتی بیش از پیش مورد توجه قرار گیرند و خوشبختانه برخی از پروژه‌ها پتانسیل مناسبی برای پیشبرد این موضوع از خود نشان داده‌اند.
دلیل این دغدغه این است که توکن‌های حاکمیتی (Governance tokens) به کاربران توانایی تصمیم‌گیری و نظارت روی توسعه آینده پروژه‌ها در بخش‌های DeFi، توکن غیرقابل تعویض (NFT) و متاورس را فراهم می‌کنند. بنابراین بخش بزرگی از مباحث امور غیرمتمرکز و مالکیت واقعی دارایی با کمک توکن‌های حاکمیتی حل می‌شود.
در این مقاله برخی از محبوب‌ترین پروتکل‌ها در سال 2024 که از توکن‌های حاکمیتی بهره برده و تاثیر منحصربه‌فردی بر اکوسیستم‌های غیرمتمرکز داشته‌اند را به شما معرفی می‌کنیم. این توکن‌ها از محبوب‌ترین‌ها در سال 2023 بودند و طرفداران منحصر به فردی دارند.
برترین توکن‌های حکومتی سال گذشته که می‌توانند در 2024 نیز موفق باشند
با جمع‌آوری میزان فعالیت و مشارکت افراد در پروژه‌های دارای توکن حاکمیتی فهرستی از پروتکل‌های موفق در سال 2023 بدست آمده است که در این بخش به معرفی کلی آنها می‌پردازیم. برای سرمایه‌گذاری در سال 2024 می‌توانید این توکن‌ها را در نظر داشته باشید.
1. کرو دائو (Curve DAO) یا CRV
کرو دائو یا Curve DAO، یکی از برنامه‌های پیشرو در حوزه دیفای است و از توکن حاکمیتی خود، به نام CRV، برای تسهیل مدیریت آنچین (Onchain) استفاده می‌کند. کرو در سال 2020 راه اندازی شد و به کمک این توکن، کاربران این پلتفرم قادرند تا در فرآیندهای تصمیم گیری، مانند تعیین توسعه آینده پلتفرم و در سفارشات بازار خودکار شرکت کنند.
2. یونی سواپ (Uniswap) یا UNI
یونی سواپ یا Uniswap، یک صرافی غیر متمرکز محبوب است و توکن حاکمیتی خود، به نام UNI را در سپتامبر 2020 معرفی کرد. دارندگان توکن UNI مسئولیت مدیریت پلتفرم یونی سواپ، خزانه داری جامعه و فهرست توکن‌های پیش فرض را بر عهده دارند. توکن UNI پتانسیل حاکمیت غیرمتمرکز در اکوسیستم صرافی غیرمتمرکز (DEX) را از خود نشان داده است.
3. آوه (Aave)
پروتکل آوه Aave یک پلتفرم وام دهی شناخته‌شده در بستر دیفای است که روی بلاک چین اتریوم راه‌اندازی شده است. توکن حاکمیتی آن، آوه AAVE نام دارد و به دارندگان آن اجازه می‌دهد در فرآیندهای تصمیم‌گیری، مانند افزودن ویژگی‌های جدید یا تخصیص وجوه خزانه در این پلتفرم شرکت کنند. علاوه بر این، توکن AAVE به عنوان وثیقه در پروتکل Aave عمل می‌کند و به طور بالقوه کارمزدهای تراکنش درون پلتفرم را کاهش می‌دهد.
4. کامپاند (Compound) یا COMP
کامپاند Compound یک پلتفرم وام دهی غیرمتمرکز است و دارای یک توکن حاکمیتی به COMP است. دارندگان توکن کامپاند می‌توانند در فرآیندهای تصمیم‌گیری پلتفرم شرکت کنند و از دارایی‌های خود کسب سود کنند. COMP پتانسیل خود را برای تأثیرگذاری بر بخش وام‌دهی ارزهای دیجیتال و به طور کلی تسهیل تمرکززدایی در دیفای اثبات کرده است.
5. دیسنترالند (MANA)
دیسنترالند یا Decentraland یک پلتفرم متاورسی است که از توکن LAND برای مالکیت قطعات زمین مجازی استفاده می‌کند و در کنار آن توکن MANA، ارز دیجیتال بومی دیسنترالند محسوب می‌شود و برای تراکنش‌های درون پلتفرم مورد استفاده قرار می‌گیرد. مدل حاکمیت غیرمتمرکز Decentraland به گونه‌ای است که کاربران می‌توانند بر اساس سهم خود از دارایی مجازی درون این پلتفرم در مورد تصمیمات و برنامه‌ریزی‌ها سهیم بوده و حق رأی داشته باشند.
6. زیروایکس (ZRX) یا 0X
زیروایکس یا 0x یک صرافی غیرمتمرکز است که روی بلاک چین اتریوم فعالیت می‌کند. توکن حاکمیتی بومی آن به نام زیروایکس ZRX، در سال 2021 معرفی شد. اگرچه توکن ZRX در حال حاضر از امتیازات حاکمیتی ویژه‌ای به منظور بهبود پروژه برخوردار نیست اما نقشی کلیدی در مدیریت وجوه خزانه جامعه زیروایکس و ایجاد تأثیری مثبت روی اکوسیستم را بر عهده دارد.
7. دیکرد Decred یا (DCR)
دیکرد یا DCR یک توکن حاکمیتی منحصر به فرد است که دارای بلاک چین انحصاری خود است و در نوآوری خاصی از یک مکانیسم اجماع ترکیبی استفاده می‌کند. به طوری که پروتکل‌های اثبات سهام (PoS) و اثبات کار (PoW) را با یکدیگر ترکیب می‌کند. دیکرد عمداً برای جلوگیری از نفوذ نامتناسب افراد قدرتمند یا کمیته‌های برنامه ریزی مرکزی بر آینده پروژه طراحی شده است. ساختار حکمرانی دیکرد بر اساس اصل رای دادن دارندگان به امور است.
8. میکر دائو MakerDAO یا (MKR)
پلتفرم میکر دائو MakerDAO یک توکن حاکمیتی به نام میکر یا MKR، و همینطور یک استیبل کوین به نام DAI را ارائه می‌دهد. به طور کلی میکر یک پلتفرم وام‌دهی پیشتاز در عرصه دیفای روی پلتفرم اتریوم است و دارندگان توکن MKR قدرت رای دهی در مورد پیشنهادات مختلف از جمله مدیریت ریسک و مکانیزم‌های مرتبط با پروتکل را بر عهده دارند،استیبل کوین میکر؛ DAI نیز قیمت دلار آمریکا را دنبال می‌کند و ارزش آن همواره یکسان یا اختلافی بسیار جزئی با یک دلار دارد.
سخن نهایی
در فضایی که حوزه‌های دیفای، ان اف تی و متاورس به پیشرفت و تکامل خود ادامه می‌دهند، نمی‌توان از اهمیت مکانیسم‌های حاکمیت غیرمتمرکز به سادگی چشم‌پوشی کرد زیرا بخشی تاثیرگذار در آینده این حوزه به شمار می‌روند.
توکن‌های برتر حاکمیتی در سال 2023 نقش مهمی به شکل‌دهی آینده این اکوسیستم‌ها ایفا می‌کنند و شناخت آنها برای کاربران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. با گسترش جهان کریپتو، توکن‌های حاکمیتی کاربران این حوزه را با قابلیت‌های تصمیم‌گیری و نظارت توانمند می‌سازند.
باید توجه داشت که در این مقاله سعی شد مهم‌ترین‌های توکن‌های این بخش در سال 2023 معرفی شوند اما به طور قطع توکن‌های حاکمیتی با پتانسیل زیاد در آینده به وجود خواهند آمد. مهم‌ترین موضوع این است که همواره از اهمیت توکن‌های حاکمیتی آگاه باشید و دنبال کردن بهترین توکن‌های این بخش را فراموش نکنید.
