بیت کوین (BTC) بزرگ‌ترین و مهم‌ترین ارز دیجیتال جهان است و از زمانی که ETFهای آن تأیید شده، ارزش بیشتری هم پیدا کرده است. بیت کوین از زمان پیدایش تا به امروز، فرازونشیب‌های زیادی داشته است که در این مقاله آن‌ها را بررسی می‌کنیم. این شما و این ۴ بخش از تاریخچه BTC: اخبار و اتفاقات مهم بیت کوین، سافت فورک‌ها، هاوینگ‌ها و نوسانات قیمت آن.
تاریخچه اخبار و اتفاقات مهم بیت کوین
مهم‌ترین موضوعات مرتبط با بیت کوین قبل و بعد از ظهور آن عبارت‌اند از:
۱ نوامبر ۱۹۷۶ – روز دیفی-هلمن
جالب است بدانید که تولد ایده اصلی بیت کوین سال‌ها قبل از راه‌اندازی آن اتفاق افتاد. در این تاریخ ویتفیلد دیفی و مارتین هلمن مقاله‌ای منتشر کردند که روش جدیدی برای تبادل کلیدهای رمزنگاری‌شده ارائه می‌کرد. این فناوری پایه‌ای برای رمزنگاری مدرن شد و بعدها در تراکنش‌های رمزنگاری‌شده مانند بیت کوین استفاده شد.
۱۹۸۹ – تأسیس دیجی کش (DigiCash)
دیوید چام، رمزنگار معروف، دیجی کش را تأسیس کرد که یکی از اولین تلاش‌ها برای ایجاد یک سیستم پرداخت دیجیتال ناشناس و امن بود. این پروژه به‌دلیل مشکلات مالی شکست خورد اما ایده‌های آن در ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین ادامه یافت.
۱۸ اوت ۲۰۰۸ – ثبت دامنه Bitcoin.org
در این تاریخ، فردی ناشناس دامنه Bitcoin.org را ثبت کرد. درحال‌حاضر جامعه‌ای از توسعه‌دهندگان این وبسایت را اداره می‌کنند و اطلاعاتی درباره بیت کوین ارائه می‌دهند.
۳ ژانویه ۲۰۰۹ – بلاک جنسیس بیت کوین
ساتوشی ناکاموتو اولین بلاک بیت کوین را استخراج کرد. در این بلاک پیامی با این مضمون قرار داشت:
The Times 03/Jan/2009 Chancellor on brink of second bailout for banks
این پیام اشاره‌ای به بحران مالی و هدف بیت کوین برای ایجاد یک سیستم مالی غیرمتمرکز بود.
۱۲ ژانویه ۲۰۰۹ – اولین تراکنش بیت کوین
در این تاریخ ساتوشی ناکاموتو ۱۰ بیت کوین به هال فینی که یک دانشمند علوم رایانه بود، ارسال کرد. این اولین تراکنش ثبت‌شده بیت کوین بین دو نفر بود و آغازگر استفاده از آن به‌عنوان یک ارز دیجیتال شد.
فوریه ۲۰۰۹ – اولین کیف پول بیت کوین
اولین کیف پول بیت کوین با نام Bitcoin-Qt عرضه شد. این کیف پول امکان دریافت و ارسال بیت کوین و نیز مدیریت کلیدهای خصوصی کاربران را برای آن‌ها فراهم می‌کرد.
۲۲ مه ۲۰۱۰ – روز پیتزای بیت کوین
در این تاریخ لازلو هانیچ ۱۰,۰۰۰ بیت‌کوین برای خرید دو پیتزا پرداخت کرد. این اولین خرید ثبت‌شده با بیت کوین بود. جامعه ارزهای دیجیتال هرسال این روز را به‌عنوان «روز پیتزای بیت کوین» جشن می‌گیرند.
۱۷ مارس ۲۰۱۰ – اولین قیمت ثبت‌شده بیت کوین
در این روز، قیمت بیت کوین برای اولین بار در یک صرافی آنلاین با مبلغ ۰٫۰۰۳ دلار ثبت شد. این رویداد گام مهمی در پذیرش بیت کوین به‌عنوان یک دارایی قابل‌معامله بود.
۱۸ ژوئیه ۲۰۱۰ – تأسیس Mt. Gox
پلتفرم Mt. Gox ابتدا به‌عنوان پلتفرمی برای خرید و فروش کارت‌های مجازی ایجاد شده بود، اما بعدها به یکی از اولین صرافی‌های بیت‌کوین تبدیل شد. این صرافی در اوج خود ۷۰درصد از معاملات بیت کوین را پردازش می‌کرد، اما در نهایت به‌دلیل هک و مشکلات مالی سقوط کرد.
۱ نوامبر ۲۰۱۰ – طراحی لوگوی جدید بیت کوین
در این تاریخ، فردی ناشناس با نام «Bitboy» لوگوی مشهور بیت کوین (حرف B سفید روی پس‌زمینه نارنجی) را طراحی کرد. این لوگو نشان‌دهنده نقش بیت کوین به‌عنوان یک سیستم پرداخت دیجیتال غیرمتمرکز بود.
فوریه ۲۰۱۱ – راه‌اندازی بازار سیلک رود (Silkroad)
سیلک رود، یک بازار سیاه آنلاین بود که تا سال ۲۰۱۳ به فعالیت خود ادامه داد. این پلتفرم یکی از اولین موارد استفاده واقعی بیت کوین برای معاملات بود. بااین‌حال، به‌دلیل ارتباط با فعالیت‌های غیرقانونی، تصویری منفی از بیت کوین ایجاد کرد.
ژوئن ۲۰۱۱ – اولین حباب قیمتی بیت کوین
قیمت بیت‌کوین در این تاریخ از کمتر از ۱ دلار به بیش از ۳۱ دلار رسید و سپس سقوط کرد. این افزایش قیمت به‌دلیل توجه رسانه‌ها و افزایش علاقه سرمایه‌گذاران بود. سقوط بعدی تا ۲ دلار بود و تحت‌تأثیر هک‌شدن صرافی Mt. Gox و سرقت ۲۵٬۰۰۰ بیت‌کوین رخ داد.
ژوئن ۲۰۱۱ – اولین هک انفرادی بیت کوین
یک کاربر به نام “allinvain” مقدار ۲۵٬۰۰۰ بیت‌کوین (معادل ۵۰۰,۰۰۰ دلار در آن زمان) را از دست داد. این رویداد اهمیت امنیت کیف پول‌های دیجیتال را آشکار کرد که به توسعه راهکارهای امنیتی قوی‌تری انجامید.
ژوئن ۲۰۱۱ – هک شدن Mt. Gox
ام‌تی گاکس که تا آن زمان بزرگ‌ترین صرافی بیت کوین به شمار می‌آمد، مورد حمله قرار گرفت و قیمت بیت کوین در آن از ۱۷ دلار به چند سنت کاهش یافت. این رویداد آغازگر مشکلات امنیتی و مدیریتی بود که در نهایت به ورشکستگی این صرافی منجر شد.
آوریل ۲۰۱۱ – استخراج بلاک اولیه Namecoin
اولین آلت‌کوین یعنی Namecoin در این سال ایجاد شد. این ارز دیجیتال یک سیستم غیرمتمرکز برای نام‌گذاری دامنه ارائه کرد اما به پذیرش گسترده نرسید.
نوامبر ۲۰۱۲ – اولین هاوینگ بیت کوین
این اولین هاوینگ بیت کوین بود و طی آن، پاداش استخراج بیت کوین از ۵۰ واحد به ۲۵ واحد کاهش یافت. این رویداد نشان داد که کاهش عرضه می‌تواند بر قیمت تأثیر بگذارد؛ زیرا بعد از آن بیت کوین با افزایش قیمت روبه‌رو شد.
مه ۲۰۱۳ – نصب اولین دستگاه خودپرداز بیت کوین
اولین خودپرداز بیت‌کوین در این زمان در ونکوور کانادا نصب شد. این دستگاه‌ها راهی برای خرید و فروش بیت کوین با پول نقد ارائه کردند اما کارمزدهای بالایی داشتند.
مارس ۲۰۱۳ – عبور ارزش بازار بیت‌کوین از ۱ میلیارد دلار
برای اولین بار از زمان پیدایش بیت کوین، ارزش کل بازار آن از ۱ میلیارد دلار فراتر رفت.
ژوئیه ۲۰۱۳ – اولین عرضه اولیه سکه با مسترکوین
مسترکوین (Omni) اولین پروژه‌ای بود که از مدل ICO برای جمع‌آوری سرمایه استفاده کرد و زمینه‌ساز ایجاد بسیاری از پروژه‌های بعدی شد.
دسامبر ۲۰۱۳ – روز HODL
یک کاربر در فروم‌های بیت کوین تاک، به‌جای «HOLD» (نگه داشتن)، اشتباهاً «HODL» نوشت. این اشتباه به نمادی از مقاومت و نگه‌داشتن بیت کوین در برابر فروش در نوسانات بازار تبدیل شد. هنوز هم از اصطلاح هودل برای نگهداری ارزهای دیجیتال استفاده می‌کنند.
فوریه ۲۰۱۴ – ورشکستگی Mt. Gox
سرانجام صرافی ام‌تی گاکس پس از اینکه ۸۵۰,۰۰۰ بیت کوین (معادل ۴۵۰میلیون دلار) را از دست داد اعلام ورشکستگی کرد. این یکی از بزرگ‌ترین شکست‌های تاریخ ارزهای دیجیتال بود.
اکتبر ۲۰۱۵ – راه‌اندازی Liquid
در این سال بلاک‌استریم پروژه Liquid را راه‌اندازی کرد تا تراکنش‌های سریع‌تر و محرمانه‌تری را برای بیت کوین ارائه دهد. این فناوری برای بهبود نقل و انتقالات بین صرافی‌ها و مؤسسات مالی ایجاد شد.
۱۴ ژانویه ۲۰۱۶ – انتشار وایت پیپر شبکه لایتنینگ
در این تاریخ جوزف پون و تادیوس دریا مقاله‌ای درباره شبکه لایتنینگ منتشر کردند. این فناوری برای انجام تراکنش‌های سریع و مقیاس‌پذیر خارج از زنجیره بیت‌کوین طراحی شده بود. هدف اصلی آن، کاهش ازدحام شبکه و افزایش سرعت تراکنش‌ها بود.
۹ ژوئیه ۲۰۱۶ – دومین هاوینگ بیت کوین
دومین هاوینگ بیت کوین هم انجام شد و طی آن پاداش بلاک از ۲۵ بیت کوین به ۱۲٫۵ بیت کوین کاهش یافت. پس از دومین هاوینگ، قیمت بیت کوین ابتدا در کوتاه‌مدت با کمی کاهش مواجه شد و حدود ۴۰درصد افت کرد. بااین‌حال، قیمت بیت کوین در سال بعد افزایش قابل‌توجهی داشت و تا پایان سال ۲۰۱۷ به نزدیک ۲۰٬۰۰۰ دلار رسید.
۱۰ مه ۲۰۱۷ – اولین پرداخت لایتنینگ روی لایت کوین
یک توسعه‌دهنده به نام ACINQ اولین تراکنش موفق شبکه لایتنینگ را با ارسال ۰٫۰۰۰۱ لایت کوین از زوریخ به سانفرانسیسکو انجام داد. این اتفاق نشان‌دهنده آغاز استفاده از راهکارهای مقیاس‌پذیری برای پرداخت‌های سریع‌تر بود.
۱ اوت ۲۰۱۷ – هارد فورک بیت‌کوین و ظهور بیت کوین کش
به‌دلیل اختلافات در جامعه بیت کوین، گروهی از ماینرها و توسعه‌دهندگان، بیت‌کوین کش (BCH) را با ایجاد هاردفورکی از بیت کوین ایجاد کردند. بیت‌کوین کش با افزایش سایز بلاک به ۳۲ مگابایت، توانست تراکنش‌های بیشتری را پردازش کند و کارمزدها را کاهش دهد.
۲۳ اوت ۲۰۱۷ – فعال‌سازی آپدیت سگویت (SegWit)
سگویت با هدف حل مشکلات مقیاس‌پذیری و امنیتی در بلاک شماره ۴۸۱۸۲۴ فعال شد. این فناوری اندازه تراکنش‌ها را کوچک کرد، ظرفیت بلاک‌ها را افزایش داد و مقدمه‌ای برای توسعه شبکه لایتنینگ شد.
۱ ژانویه ۲۰۱۸ – راه‌اندازی شبکه اصلی RSK
شبکه روت‌استاک یا RSK یک زنجیره جانبی یا سایدچین برای بیت کوین است که قراردادهای هوشمند و اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز را در این شبکه امکان‌پذیر می‌کند. بنابراین روت‌استاک با هدف اضافه‌کردن قابلیت قراردادهای هوشمند به بیت کوین راه‌اندازی شد.
مه ۲۰۲۰ – سومین هاوینگ بیت کوین
با رخ‌دادن هاوینگ سوم، پاداش استخراج بلاک بیت‌کوین از ۱۲٫۵ به ۶٫۲۵ کاهش یافت. این رویداد تأثیر زیادی بر عرضه و قیمت بیت کوین داشت.
ژانویه ۲۰۲۱ – راه‌اندازی لایه Stacks روی بیت کوین
در این سال، لایه Stacks برای اجرای قراردادهای هوشمند، دیفای و NFTها روی بیت کوین معرفی شد. این لایه با استفاده از زبان برنامه‌نویسی Clarity، امکان اجرای برنامه‌های غیرمتمرکز را بر بستر بیت کوین فراهم کرد.
۱۹ فوریه ۲۰۲۱ – رسیدن بیت کوین به ارزش بازار ۱ تریلیون دلار
در این تاریخ قیمت بیت کوین به ۵۴هزار دلار رسید و ارزش کل بازار آن از ۱ تریلیون دلار عبور کرد.
۷ سپتامبر ۲۰۲۱ – انتخاب بیت کوین به‌عنوان ارز قانونی در السالوادور
السالوادور اولین کشوری است که بیت کوین را به‌عنوان ارز قانونی پذیرفت. این اقدام با هدف جذب سرمایه‌گذاری، کاهش هزینه‌های حواله و افزایش عمومیت خدمات مالی انجام شد. در این راستا، بیش از ۱۵۰۰ دستگاه خودپرداز بیت‌کوین در این کشور نصب شد.
۱۹ اکتبر ۲۰۲۱ – اولین ETF بیت کوین در بورس نیویورک
اولین صندوق ETF بیت کوین با نام ProShares Bitcoin Strategy در بورس نیویورک معامله شد. این ETF قیمت بیت کوین را از طریق قراردادهای آتی در بورس شیکاگو (CME) دنبال می‌کرد و باعث افزایش پذیرش سرمایه‌گذاران نهادی بیت کوین شد.
۱۴ نوامبر ۲۰۲۱ – ارتقای تپ روت (Taproot)
سافت فورک تپروت در این تاریخ فعال شد که بزرگ‌ترین پیشرفت بیت کوین بعد از سافت فورک سگویت (۲۰۱۷) به شمار می‌رود. این به‌روزرسانی باعث بهبود امنیت، حریم خصوصی و انعطافپذیری تراکنش‌ها شد. مهم‌ترین ویژگی آن ترکیب چندین اسکریپت تراکنش در یک تراکنش بود که حریم خصوصی را افزایش داد.
۲۱ ژانویه ۲۰۲۳ – راه‌اندازی پروتکل اردینالز (Ordinals)
کیسی رودآرمور پروتکل اردینالز را معرفی کرد که امکان اختصاص‌دادن شماره‌های یکتا به هر ساتوشی را فراهم کرد. این ویژگی به کاربران امکان می‌دهد محتوا را روی ساتوشی‌ها حک کنند و به‌نوعی NFTهای خود را روی بلاکچین بیت کوین بسازند.
۱ فوریه ۲۰۲۳ – ثبت بزرگ‌ترین تراکنش بیت کوین
یک اینسکریپشن از اردینالز با نام Taproot Wizards، بزرگ‌ترین تراکنش تاریخ بیت کوین را ایجاد کرد که تقریباً به سقف ۴ مگابایتی بلاک‌ها رسید.
۸ مارس ۲۰۲۳ – معرفی استاندارد BRC-20
استاندارد توکن BRC-20 معرفی شد که از تئوری اردینالز برای ایجاد توکن‌های مثلی روی بلاکچین بیت کوین استفاده می‌کرد. محبوبیت آن باعث افزایش شدید کارمزدهای شبکه بیت کوین شد.
۶ آوریل ۲۰۲۳ – راه‌اندازی Bitcoin Stamps
پروتکل Bitcoin Stamps راه‌اندازی شد که امکان ایجاد توکن‌های نیمه‌مثلی و کلکسیونی را فراهم آورد. این رویداد سومین نوآوری بزرگ در نیمه اول ۲۰۲۳ بود که کاربردهای جدیدی برای بیت کوین ایجاد کرد.
۱۰ ژانویه ۲۰۲۴ – تأیید ETFهای اسپات بیت کوین
کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) تأییدیه یازده ETF اسپات بیت کوین را صادر کرد. این اتفاق باعث شد سرمایه‌گذاران به‌طور قانونی و مستقیم روی بیت‌کوین سرمایه‌گذاری کنند. در سه روز اول، ۱٫۹ میلیارد دلار به این ETFها وارد شد که بیت‌کوین را به یک دارایی پذیرفته‌شده در بازارهای مالی تبدیل کرد.
۱۳ مارس ۲۰۲۴ – رکورد تاریخی ۷۳,۰۰۰ دلاری بیت کوین
در این تاریخ بیت کوین به قیمت ۷۳,۰۰۰ دلار رسید. این افزایش قیمت به‌دلیل ورود سرمایه‌های عظیم به ETFهای اسپات بود. تقاضای بالا باعث شد عرضه هفتگی ۶۳۰۰ واحد بیت کوین نتواند پاسخگوی نیاز بازار باشد.
۱۹ آوریل ۲۰۲۴ – چهارمین هاوینگ بیت کوین
طی هاوینگ اخیر پاداش استخراج بیت کوین از ۶٫۲۵ به ۳٫۱۲۵ واحد کاهش یافت. برخلاف هاوینگ‌های قبلی، این رویداد تأثیر فوری بر قیمت نداشت؛ زیرا بیت کوین ماه‌ها قبل به اوج قیمتی خود رسیده بود.
۱۹ آوریل ۲۰۲۴ – راه‌اندازی پروتکل رونز (Runes)
در این زمان کیسی رودآرمور پروتکل Runes را معرفی کرد که راهی ساده‌تر و کارآمدتر برای ایجاد و مدیریت توکن‌های مثلی روی بلاکچین بیت کوین بود. این پروتکل باعث کاهش هزینه‌ها و بهبود پردازش تراکنش‌ها شد.
۵ مه ۲۰۲۴ – یک میلیاردمین تراکنش بیت کوین
۱۵ سال بعد از استخراج اولین بلاک بیت کوین، این ارز دیجیتال به رکورد ۱ میلیارد تراکنش رسید. در این زمان، شبکه بیت کوین روزانه به‌طور متوسط ۱۷۸,۴۷۵ تراکنش پردازش می‌کرد که نشان‌دهنده پذیرش گسترده و رشد این رمزارز بود.
تاریخچه آپدیت‌ها و سافت فورک‌های بیت‌کوین
در عمر شبکه بیت کوین، سافت فورک‌های (Soft Forks) مختلفی انجام شده است که باعث بهبود عملکرد و ویژگی‌های شبکه شده‌اند. سافت فورک‌ها تغییراتی هستند که به‌طور کلی سازگاری معکوس (backward compatibility) دارند. این بدان معناست که همه نسخه‌های قدیمی‌تر شبکه می‌توانند به‌طور صحیح با نسخه‌های جدید کار کنند، بدون اینکه نیاز به یک به‌روزرسانی بزرگ یا هارد فورک (Hard Fork) داشته باشند. در ادامه، مهم‌ترین سافت فورک‌های بیت کوین را بررسی می‌کنیم.
BIP 16 یا P2SH یا Pay-to-Script-Hash
این ارتقا در سال ۲۰۱۲ فعال شد و مفهوم جدیدی به نام «هش اسکریپت» (Script Hash) را معرفی کرد که امکان ایجاد انواع پیچیده‌تری از تراکنش‌ها را فراهم می‌کرد. یکی از آن‌ها، تراکنش‌های چندامضایی است که در آن چند نفر باید تراکنش را امضا کنند تا اجرا شود. این تغییر، انعطافپذیری بیت کوین را بدون آسیب‌زدن به تراکنش‌های قبلی افزایش داد.
BIP 34 یا Block v2 – نسخه جدید بلاک‌ها
این ارتقا در سال ۲۰۱۲ فعال شد و یک سیستم جدید برای نسخه‌بندی بلاک‌ها معرفی کرد. در این سافت فورک، از بلاک‌ها خواسته شد که یک ارتفاع بلاک (block height) را در تراکنش پایه یا «کوین‌بیس» (coinbase) خود درج کنند. این تغییر احتمال امکان‌پذیری آپدیت‌های پروتکلی آینده را فراهم کرد، زیرا حالا تغییرات می‌توانستند بر اساس ارتفاع بلاک‌ها اعمال شوند.
BIP 66 (امضاهای Strict DER) – استاندارد امضای دیجیتال
سافت فورک BIP 66 در ۲۰۱۵ فعال شد و قوانین سخت‌گیرانه‌تری برای امضاهای دیجیتال وضع کرد. در این سافت فورک تأکید بر آن بود که امضاهای بیت کوین که برای تأیید درستی تراکنش‌ها به کار می‌روند، الزاماً مطابق با فرمت Distinguished Encoding Rules باشند. به این ترتیب، امضاها به‌طور یکنواخت کدگذاری می‌شوند تا مشکلی در تفسیر آن‌ها به وجود نیاید. با این رویکرد از مشکل انعطافپذیری تراکنش‌ها جلوگیری به عمل می‌آید؛ یعنی تغییرات غیرمجاز در تراکنش‌ها که می‌تواند به امنیت شبکه آسیب برساند نمی‌توانند در آن اعمال شوند. به این ترتیب، امنیت تراکنش‌ها افزایش می‌یابد.
سگویت یا Segregated Witness
سافت فورک سگویت (SegWit) در سال ۲۰۱۷ یکی از مهم‌ترین ارتقاها در تاریخ بیت کوین بود که به‌طور عمده برای حل مشکلات مختلفی همچون انعطافپذیری تراکنش‌ها (transaction malleability) و بحث مقیاس‌پذیری طراحی شد. این ارتقا با جدا کردن داده‌های امضا (که به آن‌ها شاهد یا witness می‌گویند) از داده‌های اصلی تراکنش، به افزایش ظرفیت بلاک‌ها کمک کرد. به این ترتیب، تعداد بیشتری تراکنش در هر بلاک قرار می‌گرفتند و کارایی شبکه نیز بهبود می‌یافت. همچنین سگویت بستری برای توسعه لایه دوم بیت کوین مانند شبکه لایتنینگ (Lightning Network) فراهم کرد.
BIP 65 یا OP_CHECKLOCKTIMEVERIFY
سافت فورک BIP 65 در سال ۲۰۱۵ یک کد عملیات جدید به نام OP_CHECKLOCKTIMEVERIFY را معرفی کرد. این کد به‌طور خاص به قراردادهای هوشمند اجازه می‌دهد که شرایط زمانی را در نظر بگیرند. به این معنی که می‌توانند تراکنش‌ها را تا یک زمان خاص یا تحت شرایط خاصی به تعویق بیندازند. این ویژگی باعث شد که تراکنش‌ها و قراردادها قابلیت‌های پیچیده‌تری پیدا کنند و کاربردهای جدیدی مانند تراکنش‌های مشروط یا تأخیری (time-delayed transactions) ارائه دهند.
BIP 141 یا SegWit v0
سافت فورک BIP 141 در ۲۰۱۷ بخشی از ارتقای سگویت بود که قوانین پیاده‌سازی و فعال‌سازی سگویت را مشخص کرد. این سافت فورک همچنین قالب جدیدی برای تراکنش‌ها معرفی کرد و ظرفیت بلاک‌ها را از 1MB به 4MB افزایش داد. این تغییر با انتقال داده‌های شاهد (witness data) به خارج از ساختار پایه بلاک‌ها، ظرفیت بلاک‌ها را بیشتر کرد. به همین دلیل یکی از اقدامات مهم برای رفع مشکل مقیاس‌پذیری بیت کوین بود.
BIP 340, 341, 342 یا آپدیت تپ روت
این سه BIP به‌طور همزمان به ارتقای معروف تپروت (Taproot) تعلق دارند. تپروت اولین تغییر بزرگ بیت کوین پس از سگویت بود که با هدف بهبود کارایی و حریم خصوصی شبکه بیت کوین طراحی شد. یکی از ویژگی‌های اصلی تپروت، معرفی امضاهای اشنور (Schnorr) بود که به‌طور قابل‌توجهی کارایی تراکنش‌ها را افزایش می‌دهد و امکان قراردادهای هوشمند پیچیده‌تر و حریم خصوصی بیشتر را فراهم می‌کند. این ارتقا همچنین بهبودهایی در تراکنش‌های چند امضایی ارائه داد.
تاریخچه همه هاوینگ‌های بیت کوین و جزئیات آن
| سال | پاداش بلاک | کل بیت‌کوین‌های استخراج‌شده | بیت‌کوین‌های جدید استخراج‌شده | درصد بیت‌کوین‌های استخراج‌شده |
| ۲۰۰۹ | ۵۰ | ۰ | ۰ | ۰٫۰۰٪ |
| ۲۰۱۲ | ۲۵ | ۱۰۵۰۰۰۰۰ | ۱۰۵۰۰۰۰۰ | ۵۰٫۰۰٪ |
| ۲۰۱۶ | ۱۲٫۵ | ۱۵۷۵۰۰۰۰ | ۵۲۵۰۰۰۰ | ۷۵٫۰۰٪ |
| ۲۰۲۰ | ۶٫۲۵ | ۱۸۳۷۵۰۰۰ | ۲۶۲۵۰۰۰ | ۸۷٫۵۰٪ |
| ۲۰۲۴ | ۳٫۱۲۵ | ۱۹۶۸۷۵۰۰ | ۱۳۱۲۵۰۰ | ۹۳٫۷۵٪ |
| ۲۰۲۸ | ۱٫۵۶۲۵ | ۲۰۳۴۳۷۵۰ | ۶۵۶۲۵۰ | ۹۶٫۸۸٪ |
| ۲۰۳۲ | ۰٫۷۸۱۲۵ | ۲۰۶۷۱۸۷۵ | ۳۲۸۱۲۵ | ۹۸٫۴۴٪ |
| ۲۰۳۶ | ۰٫۳۹۰۶۲۵ | ۲۰۸۳۵۹۳۷٫۵ | ۱۶۴۰۶۲٫۵ | ۹۹٫۲۲٪ |
| ۲۰۴۰ | ۰٫۱۹۵۳۱۲۵ | ۲۰۹۱۷۹۶۸٫۷۵ | ۸۲۰۳۱٫۲۵ | ۹۹٫۶۱٪ |
| ۲۰۴۴ | ۰٫۰۹۷۶۵۶۲۵ | ۲۰۹۵۸۹۸۴٫۳۷۵ | ۴۱۰۱۵٫۶۲۵ | ۹۹٫۸۰٪ |
| ۲۰۴۸ | ۰٫۰۴۸۸۲۸۱۲۵ | ۲۰۹۷۹۴۹۲٫۱۸۷۵ | ۲۰۵۰۷٫۸۱۲۵ | ۹۹٫۹۰٪ |
| ۲۰۵۲ | ۰٫۰۲۴۴۱۴۰۶۳ | ۲۰۹۸۹۷۴۶٫۰۹۳۷۵ | ۱۰۲۵۳٫۹۰۶۲۵ | ۹۹٫۹۵٪ |
| ۲۰۵۶ | ۰٫۰۱۲۲۰۷۰۳۱ | ۲۰۹۹۴۸۷۳٫۰۴۶۸۷۵ | ۵۱۲۶٫۹۵۳۱۲۵ | ۹۹٫۹۸٪ |
| ۲۰۶۰ | ۰٫۰۰۶۱۰۳۵۱۶ | ۲۰۹۹۷۴۳۶٫۵۲۳۴۳۷۵ | ۲۵۶۳٫۴۷۶۵۶۲۵ | ۹۹٫۹۹٪ |
| ۲۰۶۴ | ۰٫۰۰۳۰۵۱۷۵۸ | ۲۰۹۹۸۷۱۸٫۲۶۱۷۱۸۷۵ | ۱۲۸۱٫۷۳۸۲۸۱۲۵ | ۹۹٫۹۹۴٪ |
| ۲۰۶۸ | ۰٫۰۰۱۵۲۵۸۷۹ | ۲۰۹۹۹۳۵۹٫۱۳۰۸۵۹۳۷۵ | ۶۴۰٫۸۶۹۱۴۰۶۲۵ | ۹۹٫۹۹۷٪ |
| ۲۰۷۲ | ۰٫۰۰۰۷۶۲۹۳۹ | ۲۰۹۹۹۶۷۹٫۵۶۵۴۲۹۶۸ | ۳۲۰٫۴۳۴۵۷۰۳۱۲۵ | ۹۹٫۹۹۸٪ |
| ۲۰۷۶ | ۰٫۰۰۰۳۸۱۴۷۰ | ۲۰۹۹۹۸۳۹٫۷۸۲۷۱۴۸۴ | ۱۶۰٫۲۱۷۲۸۵۱۵۶۲۵ | ۹۹٫۹۹۹٪ |
| ۲۰۸۰ | ۰٫۰۰۰۱۹۰۷۳۵ | ۲۰۹۹۹۹۱۹٫۸۹۱۳۵۷۴۲۲ | ۸۰٫۱۰۸۶۴۲۵۷۸۱۲۵ | ۹۹٫۹۹۹۶٪ |
| ۲۰۸۴ | ۰٫۰۰۰۰۹۵۳۶۷ | ۲۰۹۹۹۹۵۹٫۹۴۵۶۷۸۷۱۱ | ۴۰٫۰۵۴۳۲۱۲۸۹۰۶۲۵ | ۹۹٫۹۹۹۸٪ |
| ۲۰۸۸ | ۰٫۰۰۰۰۴۷۶۸۴ | ۲۰۹۹۹۹۷۹٫۹۷۲۸۳۹۳۵۵ | ۲۰٫۰۲۷۱۶۰۶۴۴۵۳۱۲۵ | ۹۹٫۹۹۹۹٪ |
| ۲۰۹۲ | ۰٫۰۰۰۰۲۳۸۴۲ | ۲۰۹۹۹۹۸۹٫۹۸۶۴۱۹۶۷ | ۱۰٫۰۱۳۵۸۰۳۲۲۶۵۶۲۵ | ۹۹٫۹۹۹۹۵٪ |
| ۲۰۹۶ | ۰٫۰۰۰۰۱۱۹۲۱ | ۲۰۹۹۹۹۹۴٫۹۹۳۲۰۹۸۳۹ | ۵٫۰۰۶۷۹۰۱۶۱۳۲۸۱۲۵ | ۹۹٫۹۹۹۹۸٪ |
| ۲۱۰۰ | ۰٫۰۰۰۰۰۵۹۶۰ | ۲۰۹۹۹۹۹۷٫۴۹۶۶۰۴۹۱۹ | ۲٫۵۰۳۳۹۵۰۸۰۵۶۴۰۶۲۵ | ۹۹٫۹۹۹۹۹٪ |
| ۲۱۰۴ | ۰٫۰۰۰۰۰۲۹۸۰ | ۲۰۹۹۹۹۹۸٫۷۴۸۳۰۲۴۶ | ۱٫۲۵۱۶۹۷۵۴۰۲۸۳۲۰۳۱ | ۹۹٫۹۹۹۹۹۴٪ |
| ۲۱۰۸ | ۰٫۰۰۰۰۰۱۴۹۰ | ۲۰۹۹۹۹۹۹٫۳۷۴۱۵۱۲۳ | ۰٫۶۲۵۸۴۸۷۷۰۱۴۱۶۰۱۶ | ۹۹٫۹۹۹۹۹۷٪ |
| ۲۱۱۲ | ۰٫۰۰۰۰۰۰۷۵ | ۲۰۹۹۹۹۹۹٫۶۸۷۰۷۵۶۱۵ | ۰٫۳۱۲۹۲۴۳۸۵۰۷۰۸۰۰۸ | ۹۹٫۹۹۹۹۹۹٪ |
| ۲۱۱۶ | ۰٫۰۰۰۰۰۰۳۷ | ۲۰۹۹۹۹۹۹٫۸۴۳۵۳۷۸۰۷ | ۰٫۱۵۶۴۶۲۱۹۲۵۳۵۴۰۰۴ | ۹۹٫۹۹۹۹۹۹۳٪ |
| ۲۱۲۰ | ۰٫۰۰۰۰۰۰۱۹ | ۲۰۹۹۹۹۹۹٫۹۲۱۷۶۸۹۰۴ | ۰٫۰۷۸۲۳۱۰۹۶۲۶۷۷۰۰۲ | ۹۹٫۹۹۹۹۹۹۶٪ |
| ۲۱۲۴ | ۰٫۰۰۰۰۰۰۰۹ | ۲۰۹۹۹۹۹۹٫۹۶۰۸۸۴۴۵۲ | ۰٫۰۳۹۱۱۵۵۴۸۱۳۳۸۵۰۱ | ۹۹٫۹۹۹۹۹۹۸٪ |
| ۲۱۲۸ | ۰٫۰۰۰۰۰۰۰۰۵ | ۲۰۹۹۹۹۹۹٫۹۸۰۴۴۲۲۲۶ | ۰٫۰۱۹۵۵۷۷۷۴۰۶۶۹۲۵۰۵ | ۹۹٫۹۹۹۹۹۹۹٪ |
| ۲۱۳۲ | ۰٫۰۰۰۰۰۰۰۰۲ | ۲۰۹۹۹۹۹۹٫۹۹۰۲۲۱۱۱۳ | ۰٫۰۰۹۷۷۸۸۸۷۰۳۳۴۶۲۵۲۵ | ۹۹٫۹۹۹۹۹۹۹۵٪ |
| ۲۱۳۶ | ۰٫۰۰۰۰۰۰۰۰۱ | ۲۰۹۹۹۹۹۹٫۹۹۵۱۱۰۵۵۶ | ۰٫۰۰۴۸۸۹۴۴۳۵۱۶۷۳۱۲۶۵ | ۹۹٫۹۹۹۹۹۹۹۸٪ |
| ۲۱۴۰ | ۰٫۰۰۰۰۰۰۰۰۱ | ۲۱۰۰۰۰۰۰۰ | ۰٫۰۰۴۸۸۹۴۴۳۵۱۶۷۳۱۲۶۵ | ۱۰۰٫۰۰٪ |
دقت کنید که برخی از اعداد گرد شده‌اند تا در جدول جا شوند.
تاریخچه قیمت بیت کوین
تاریخچه قیمت بیت کوین را می‌توان به چند دوره مهم تقسیم کرد:
- سال‌های اولیه (۲۰۰۹-۲۰۱۲): بیت کوین یک پروژه فنی آزمایشی بود.
- جلب توجه سرمایه‌گذاران (۲۰۱۳-۲۰۱۷): رسانه‌ها و کاربران بیشتری به بیت کوین علاقه‌مند شدند.
- رشد و جهش قیمت (۲۰۱۸-۲۰۲۰): سرمایه‌گذاران نهادی وارد بازار شدند و رکوردهای جدیدی ثبت شد.
- فشارهای قانونی و نوسانات شدید (۲۰۲۱-۲۰۲۳): قوانین سخت‌گیرانه و نرخ بهره بالا باعث نوسانات شدید شدند.
- عرضه ETFهای بیت کوین (۲۰۲۴): نقطه عطفی در پذیرش بیت کوین توسط نهادهای مالی.
سال‌های آغازین بیت کوین (۲۰۰۹-۲۰۱۲)
بیت کوین در سال ۲۰۰۹ با استخراج اولین بلاک توسط ساتوشی ناکاموتو متولد شد. در ابتدا هیچ ارزش پولی نداشت و فقط در میان علاقه‌مندان در انجمن‌های اینترنتی خرید و فروش می‌شد.
تا پایان سال ۲۰۱۰، قیمت بیت کوین هرگز از ۰٫۴۰ دلار فراتر نرفت اما در فوریه ۲۰۱۱، برای اولین بار ۱ دلار را رد کرد و در ماه مه همان سال به ۸ دلار رسید. دوره هاوینگ اول در سال ۲۰۱۲ نقطه عطفی در عرضه بیت کوین بود و تأثیر طولانی‌مدتی بر قیمت آن داشت.
در این سال‌ها، هک صرافی‌ها و بررسی‌های قانونی باعث نوسانات شدید قیمت شد. بااین‌حال، همین دوره پایه‌ای برای رشدهای بزرگ بعدی بیت کوین به حساب می‌آید.
افزایش نوسانی بیت کوین و جذب سرمایه‌گذاران (۲۰۱۳-۲۰۱۷)
بین سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۷، بیت‌کوین توجه رسانه‌ها را جلب کرد و سرمایه‌گذاران بیشتری به آن علاقه‌مند شدند. اولین نقطه عطف بزرگ در سال ۲۰۱۳ رخ داد؛ زمانی که قیمت بیت کوین برای اولین بار از ۱۰۰ دلار عبور کرد. این اتفاق نشان داد که بیت کوین به یک دارایی معتبر تبدیل شده است.
این دوره آغاز نوسانات شدید بیت کوین بود. دلایل اصلی رشد قیمت در سال ۲۰۱۳ عبارت بودند از:
- افزایش سفته‌بازی: مردم بیشتر درباره بیت کوین شنیدند و روی آینده آن شرط‌بندی کردند. این باعث شد تقاضا بالا برود و قیمت افزایش یابد، زیرا عرضه بیت‌کوین محدود است.
- توجه رسانه‌ها: پوشش خبری مثبت، هیجان پیرامون بیت کوین را افزایش داد و سرمایه‌گذاران بیشتری را جذب کرد.
- رشد صرافی‌ها: پلتفرم‌های معاملاتی جدید خرید و فروش بیت کوین را ساده‌تر کردند و نقدینگی بازار افزایش یافت.
در سال ۲۰۱۴، ورشکستگی صرافی Mt. Gox که یکی از بزرگ‌ترین صرافی‌های بیت کوین در آن زمان بود، شوک بزرگی به بازار وارد کرد. در طی هک این صرافی، صدها هزار بیت کوین به‌سرقت رفت که باعث وحشت سرمایه‌گذاران و سقوط قیمت شد. این اتفاق ریسک‌های سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال را نشان داد؛ به‌طوری که اعتماد به بازار تا حد زیادی کاهش یافت.
بااین‌حال، شبکه بیت کوین همچنان بدون اختلال به فعالیت خود ادامه داد. این پایداری باعث شد سرمایه‌گذاران اعتماد بیشتری به آن پیدا کنند. در سال ۲۰۱۷، بازار وارد یک روند صعودی تاریخی شد.
عوامل اصلی این رشد عبارت بودند از:
- سرمایه‌گذاری نهادی: شرکت‌های سرمایه‌گذاری و صندوق‌های پوشش ریسک شروع به خرید بیت کوین کردند و تقاضا را افزایش دادند.
- افزایش پذیرش: تعداد کسب‌وکارهایی که بیت کوین را به‌عنوان روش پرداخت پذیرفتند، بیشتر شد و این ارز دیجیتال اعتبار بیشتری پیدا کرد.
در دسامبر ۲۰۱۷، قیمت BTC به رکورد تاریخی نزدیک به ۲۰,۰۰۰ دلار رسید. این اتفاق جایگاه بیت کوین را به‌عنوان یک دارایی مالی جهانی تثبیت کرد و نشان داد که پتانسیل رشد بلندمدت دارد.
سقوط، بهبود و رشد بیت کوین (۲۰۱۸-۲۰۲۰)
پس از رشد شدید در سال ۲۰۱۷، قیمت بیت کوین در اوایل ۲۰۱۸ به‌شدت سقوط کرد. عوامل این افت قیمت عبارت بودند از فشارهای قانونی، کاهش پذیرش و افت احساسات بازار.
سپس در طول سال ۲۰۱۹، قیمت بیت کوین در محدوده‌ای ثابت نوسان داشت و در مقاطعی افزایش یافت اما دوباره کاهش پیدا کرد. همین کاهش شدید قیمت BTC، باعث شد سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ به زمستان کریپتو معروف شوند.
بار دیگر در اوایل ۲۰۲۰، با آغاز همه‌گیری کرونا، بازار دچار سقوط شد. بااین‌حال، روند بهبود بیت کوین در سال ۲۰۲۰ سریع و چشمگیر بود. عوامل اصلی این رشد عبارت بودند از:
- بحران اقتصادی ناشی از کرونا: بی‌ثباتی اقتصادی و بسته‌های حمایتی دولت‌ها باعث شد بسیاری از سرمایه‌گذاران بیت کوین را به‌عنوان پوششی در برابر تورم و کاهش ارزش پول ببینند.
- ورود شرکت‌های بزرگ: سرمایه‌گذاری شرکت‌هایی مثل مایکرواستراتژی و پذیرش بیت کوین در درگاه‌های پرداختی همچون PayPal باعث افزایش اعتماد به بازار شد.
در نتیجه، تا پایان ۲۰۲۰، بیت کوین رکوردهای جدیدی را ثبت کرد و جایگاه مناسبی به‌عنوان یک دارایی ارزشمند در دوران پساکرونا به دست آورد.
فشار قوانین و افزایش نرخ بهره بر بیت کوین (۲۰۲۱-۲۰۲۳)
بین سال‌های ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۳، بیت کوین با چالش‌های جدیدی روبه‌رو شد. افزایش نرخ بهره فدرال رزرو و فشارهای نظارتی تأثیر قابل‌توجهی بر بازار گذاشتند.
افزایش نرخ بهره باعث شد سرمایه‌گذاران دارایی‌های پرریسک مثل بیت کوین را بفروشند و به گزینه‌های مطمئن‌تری روی آورند. هزینه‌های وام‌گیری بالا رفت و تقاضا برای ارزهای دیجیتال کاهش یافت.
از سوی دیگر، قوانین سخت‌گیرانه نگرانی‌هایی ایجاد کردند؛ هرچند می‌توان گفت این قوانین گامی مهم برای مشروعیت بخشیدن به بیت کوین بودند. شفافیت حاصل از مقررات باعث شد این ارز دیجیتال به بخشی از نظام مالی سنتی تبدیل شود.
سقوط قیمت بیت کوین در سال ۲۰۲۲ تحت‌تأثیر چند عامل رخ داد:
- تورم و افزایش نرخ بهره
- اختلال در زنجیره تأمین جهانی
- تنش‌های ژئوپلیتیکی
- ورشکستگی شرکت‌های بزرگ کریپتو که اعتماد سرمایه‌گذاران را کاهش داد.
آغاز ETFهای بیت کوین: ۲۰۲۴ و بعد از آن
در ژانویه ۲۰۲۴ تا ژانویه ۲۰۲۵، بیت‌کوین شاهد تحولات مهمی بود. یکی از این تحولات، معرفی اولین ETFهای بیت کوین در ایالات متحده بود. پس از ماه‌ها گمانه‌زنی، کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) به بیت کوین اجازه داد در قالب ETF معامله شود. ۱۱ مدیر صندوق مجوز فهرست‌کردن این صندوق‌ها را به دست آوردند و به این ترتیب، اولین ETFهای بیت کوین در ۱۱ ژانویه ۲۰۲۴ شروع به معامله کردند. قیمت بیت‌کوین پیش از اعلام این خبر به نزدیک ۴۹,۰۰۰ دلار رسید، اما بعد از آن کمی کاهش پیدا کرد.
در سال ۲۰۲۴، پول زیادی وارد این صندوق‌ها شد و قیمت بیت کوین را به بالاترین سطح تاریخی خود، یعنی بیش از ۷۳,۰۰۰ دلار در ماه مارس، رساند. بااین‌حال، در ماه‌های تابستان، قیمت بیت کوین کاهش یافت و بیشتر در محدوده ۶۰,۰۰۰ دلار معامله می‌شد. حتی در سپتامبر به کمتر از ۵۵,۰۰۰ دلار رسید.
در دسامبر ۲۰۲۴، قیمت بیت کوین به اوج جدیدی رسید و برای اولین بار بیش از ۱۰۰,۰۰۰ دلار شد. این افزایش قیمت ناشی از خوش‌بینی بازار و پیروزی انتخاباتی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین ایالات متحده، بود که از ارزهای دیجیتال حمایت کرد. در ژانویه ۲۰۲۵، ترامپ یک فرمان اجرایی امضا کرد که بر دارایی‌های دیجیتال تمرکز داشت و گروهی برای پیشنهاد مقررات صنعت کریپتو تشکیل داد.
بااین‌حال در مارس ۲۰۲۵، بیت کوین با کاهش ۵٫۴۷درصدی به ۸۱,۵۵۴٫۶۷ دلار رسید. این کاهش ممکن است به‌دلیل عوامل مختلفی مانند افزایش نرخ بهره، فشارهای نظارتی و تغییرات در احساسات سرمایه‌گذاران رخ داده باشد.
کلام پایانی
بیت کوین از زمان پیدایش خود در سال ۲۰۰۹ به‌عنوان اولین ارز دیجیتال غیرمتمرکز، مسیر پرفرازونشیبی را طی کرده است. در طول سال‌ها، بیت‌کوین با اتفاقات کلیدی مانند اولین تراکنش (۲۰۰۹)، اولین قیمت‌گذاری در صرافی (۲۰۱۰) و طراحی لوگوی رسمی خود (۲۰۱۰) محبوب شد. سال ۲۰۱۱ اولین حباب قیمتی BTC رخ داد و نخستین هک آن که در صرافی Mt. Gox اتفاق افتاد، باعث سقوط شدید قیمتش شد.
یکی از مهم‌ترین رویدادهای بیت کوین هاوینگ‌ها هستند که عرضه این ارز دیجیتال را محدود می‌کنند و تأثیر قابل‌توجهی بر قیمت آن دارند. اولین هاوینگ در سال ۲۰۱۲، دومی در ۲۰۱۶، سومی در ۲۰۲۰ و چهارمی در ۲۰۲۴ رخ داد. علاوه بر هاوینگ، ارتقاهای فنی مانند سگویت (۲۰۱۷)، تپ روت (۲۰۲۱) و راه‌اندازی پروتکل‌های جدید مانند اردینالز (۲۰۲۳) و رونز (۲۰۲۴) هم کاربردهای BTC را گسترش داده‌اند. تأیید ETFهای بیت کوین در سال ۲۰۲۴ هم نقطه عطفی در تاریخ این ارز دیجیتال به شمار می‌رود.
سؤالات متداول
بیت کوین یک ارز دیجیتال غیرمتمرکز است که بر بستر فناوری بلاکچین فعالیت می‌کند. تراکنش‌های آن بدون نیاز به واسطه انجام شده و از طریق فرایند استخراج (ماینینگ) تأیید می‌شوند.
فرد یا گروهی ناشناس با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو بیت کوین را در سال ۲۰۰۸ معرفی کردند. هویت ناکاموتو هنوز مشخص نشده است.
برخی از ویژگی‌های بیت کوین ازجمله کمیابی (به‌دلیل داشتن سقف عرضه محدود به‌اندازه ۲۱میلیون واحد)، غیرمتمرکز بودن، امنیت بالا و پذیرش گسترده باعث شده است بیت کوین ارزشمند باشد.
برای ذخیره بیت کوین باید از کیف پول‌های دیجیتال که به دو نوع سخت‌افزاری (مانند لجر و ترزور) و نرم‌افزاری (مانند تراست والت و متامسک) تقسیم می‌شوند استفاده کرد.
بله، تا زمانی که کلید خصوصی خود را در جای امن نگه دارید، بیت کوین‌های خود را از دست نخواهید داد. بااین‌حال، باید مراقب حملات فیشینگ و بدافزارها هم باشید.
در برخی کشورها مانند السالوادور، آمریکا و اتحادیه اروپا بیت کوین قانونی است، اما در برخی مناطق دیگر با محدودیت‌هایی روبه‌رو است.
