بازار ارزهای دیجیتال به دلیل ماهیت غیرمتمرکز، متأسفانه محیطی جذاب برای کلاهبرداران دارد. یکی از روش‌های پرکاربرد کلاهبرداری در دنیای رمزارزها، هانی پات (Honeypot) نام دارد. در این روش، مهاجمان با طراحی یک تله به ظاهر سودآور، سرمایه کاربران را جذب کرده و سپس امکان برداشت یا فروش توکن‌ها را از آنها سلب می‌کنند.
در این مقاله به بررسی کامل مفهوم هانی پات، روش‌های تشخیص آن، ابزارهای کاربردی برای شناسایی توکن‌های کلاهبرداری و انواع هانی پات در دنیای کریپتو می‌پردازیم.
هانی پات چیست؟
هانی پات در دنیای امنیت سایبری و کریپتو به معنای دام یا تله دیجیتال است. در حوزه ارزهای دیجیتال، به پروژه یا توکنی گفته می‌شود که در ظاهر فرصت سودآوری بسیار بالایی دارد اما در واقع تنها برای فریب کاربران طراحی شده است. این پروژه‌ها طوری طراحی شده‌اند که مسیر واریز پول به آنها باز است، اما عمداً امکان برداشت یا فروش را به کاربران نمی‌دهند.
ویژگی‌های اصلی یک هانی پات در بازار ارز دیجیتال عبارت است از:
- ایجاد هیجان کاذب: با وعده سودهای نجومی یا رشد سریع قیمت.
- عدم شفافیت: اطلاعات ناکامل یا گمراه‌کننده در وایت‌پیپر یا سایت رسمی.
- محدودیت در فروش: کاربر می‌تواند توکن را بخرد اما هنگام فروش با خطا یا محدودیت مواجه می‌شود.
- قرارداد هوشمند مخرب: کدنویسی به شکلی است که تنها سازنده یا توسعه‌دهندگان امکان برداشت دارند.
به زبان ساده، هانی پات همانند ظرف عسلی است که زنبورها را جذب می‌کند، اما به محض ورود، راهی برای خروج وجود ندارد.
چگونه توکن‌های هانی پات را تشخیص دهیم؟
خوشبختانه ابزارهایی وجود دارند که می‌توانند در زمینه شناسایی توکن‌های هانی پات به شما کمک کنند که در ادامه یکی از آنها را معرفی خواهیم کرد.
استفاده از Honeypot Detector
وبسایت Honeypot.is ابزاری مختص پیداکردن توکن‌های هانی پات است. این ابزار به صورت شبیه‌سازی عمل می‌کنند؛ یعنی ابتدا با مقدار کمی از توکن معامله آزمایشی انجام می‌دهند تا بررسی کنند که آیا امکان فروش وجود دارد یا خیر. در صورتی که امکان فروش یک توکن وجود نداشته باشد، عبارت «Honeypot Detected» به کاربر نمایش داده می‌شود.
برای استفاده از Honeypot Detector، آدرس کانترکت توکن مورد نظر را کپی کنید. سپس در بخش مشخص شده در تصویر زیر وارد کرده و روی دکمه CHECK FOR HONEYPOT بزنید.
سپس با صفحه بررسی توکن مواجه می‌شوید. اگر این صفحه قرمز و عبارت Honeypot Detected در آن نوشته شده باشد، یعنی به احتمال زیاد با یک پروژه هانی پات طرف هستید و نباید روی آن سرمایه‌گذاری کنید.
انواع هانی پات در فضای ارز دیجیتال
هانی پات‌ها انواع مختلفی دارند که هرکدام روش فریب خاص خود را به کار می‌گیرند:
- هانی پات قرارداد هوشمند (Smart Contract Honeypot): کدی نوشته می‌شود که در آن تنها امکان خرید توکن وجود دارد و فروش آن آزاد نیست.
- هانی پات نقدینگی (Liquidity Honeypot): توسعه‌دهنده نقدینگی اولیه را قفل نمی‌کند و پس از جذب سرمایه، به سرعت نقدینگی را خارج می‌کند. این نوع از کلاهبرداری با عنوان راگ پول (Rug Pull) نیز شناخته می‌شود.
- هانی پات ایردراپ یا پاداش (Airdrop Honeypot): کاربران با وعده دریافت ارز دیجیتال رایگان یا پاداش جذب می‌شوند، اما برای برداشت باید ابتدا مقداری توکن بخرند که در نهایت قابل فروش نیست.
- هانی پات صرافی‌های تقلبی (Fake Exchange Honeypot): وبسایت یا اپلیکیشنی مشابه صرافی‌های معتبر طراحی می‌شود و کاربر با واریز دارایی، دیگر دسترسی به آن نخواهد داشت.
- هانی پات فیشینگ (Phishing Honeypot): کیف پول‌ها یا اپلیکیشن‌هایی جعلی طراحی می‌شوند که کلید خصوصی یا دارایی کاربران را سرقت می‌کنند.
توکن‌های هانی پات چطور تبلیغ می‌شوند؟
افراد سودجو اغلب از شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها، به‌طور خاص تلگرام، برای تبلیغ توکن‌های هانی پات استفاده می‌کنند. در برخی موارد، این افراد ممکن است پیام حاوی توصیه به خرید یک توکن را در قالب پست تبلیغاتی در کانال‌های عمومی منتشر کنند. بنابراین، به‌هیچ‌وجه نباید فقط به‌خاطر اعتمادی که به یک کانال یا شخص در فضای مجازی دارید، برای خرید توکن‌های ناشناس اقدام کنید.
خوب است به این نکته هم توجه داشته باشید که در فضای تلگرام برخی کانال‌ها با برچسب قرمزرنگ Scam مشخص شده‌اند. یعنی این کانال‌ها احتمالاً در گذشته مرتکب تخلف شده‌اند، بنابراین اگر توکنی از سوی این کانال‌ها برای خرید و سرمایه‌گذاری معرفی شود، ریسک زیادی دارد و ممکن است از نوع کلاهبرداری هانی پات باشد.
جمع‌بندی
کلاهبرداری هانی پات یکی از رایج‌ترین تهدیدات در بازار ارزهای دیجیتال است که می‌تواند سرمایه کاربران را در عرض چند دقیقه از بین ببرد. راهکار اصلی مقابله با این نوع کلاهبرداری، بالا بردن دانش و استفاده از ابزارهای تشخیص مانند Honeypot Detector است.
به یاد داشته باشید هیچ سود تضمینی در کریپتو وجود ندارد. همیشه قرارداد هوشمند، تیم توسعه‌دهنده و نقدینگی پروژه را بررسی کنید. اگر پیشنهادی بیش از حد خوب به نظر می‌رسد، احتمالاً یک تله هانی پات است. با دقت و تحقیق کافی، می‌توان جلوی بسیاری از کلاهبرداری‌های این‌چنینی را گرفت و سرمایه‌گذاری امن‌تری داشت.
