احتمالاً واژه‌‌ای تحت عنوان تابستان ارزهای دیجیتال (یا CryptoSummer) به گوشتان خورده است؛ یک بازهٔ زمانی خاص در تاریخ بازار ارزهای دیجیتال که نشانهٔ آن، افزایش فعالیت و هیجان در بازار همراه با صعود قیمت رمزارها و حجم معاملات است. در طی این چارچوب زمانی سرمایه‌گذاران و معامله‌گران نسبت به آیندهٔ بازار خوشبین بوده و در اصل همین امر یکی از دلایلی است که منجر به افزایش فعالیت‌های معاملاتی می‌شود؛ اما این مسئله دقیقا به چه معنی است و بیشتر شامل چه حوزه‌هایی می‌شود؟
مقدمه؛ حوزه‌های داغ تابستان کریپتویی امسال
تابستان ارزهای دیجیتال در سال ۲۰۲۱ میلادی زمانی اتفاق افتاد که ارزش کل بازار ارزهای دیجیتال از رقمی معادل ۱ تریلیون دلار در ژانویه، به ۲ تریلیون دلار در آوریل همان سال رسید. محرک اصلی آن هم افزایش علاقهٔ سرمایه‌گذاران نهادی، رشد مقبولیت و تحولاتی در حوزه نوآوری در صنعت و قانون‌گذاری بود. تابستان ۲۰۲۲ هم مشخصاتی مشابه با سال گذشته داشت، با این تفاوت که محرک‌های آن را انتظار برای انتشار نسخهٔ دوم بلاک چین اتریوم، رشد سکتورهای دیفای و توکن‌های غیرمثلی یا NFTها و ظهور پروژه‌های لایهٔ دوم می‌دانستند.
با این تفاسیر نمی‌توان به طور قطع تاریخ تابستان ارزهای دیجیتال در سال ۲۰۲۳ را به شکلی دقیق مشخص کرد، اما یکی از محتمل‌ترینِ آن‌ها، سه‌ماههٔ دوم و سوم (Q2-3) است؛ علت آن را هم شاید بتوان در سیاست‌های کاهش نرخ تورمِ بانک‌های مرکزی و انتظار برای رویداد بسیار مهم هاوینگ در بیت کوین دانست.
حال که بیش از نیمی از سال ۲۰۲۳ میلادی گذشته و در چشم‌اندازِ همیشه در حال تغییرِ بازارهای مالی، بازار ارزهای دیجیتال همیشه در لبهٔ این حوزه به عنوان جایی برای سرمایه‌گذاری حرکت کرده است؛ در چنین شرایطی در این بازار نوظهور، شناسایی پروژه‌های امیدوارکننده در میان هزاران پروژه نیز به نظر کار آسانی نمی‌رسد. با شروع تابستان ۲۰۲۳ هم تب‌وتاب و انتظار برای شروع یک روند صعودی در بین علاقه‌مندان افزایش پیدا خواهد کرد. اگرچه ممکن است تاریخ شروع بازار گاوی یا به اصطلاح بول ران بعدی (Bull Run) غیرقابل پیشبینی به نظر برسد، نظرات سرمایه‌گذاران متعددی مبنی بر این است که این تاریخ ممکن است در بازه‌ای بین تابستان ۲۰۲۳ تا انتهای این سال میلادی باشد.
طبق یک نظرسنجی که بایننس اخیراً از میان ۲۰۰ سرمایه‌گذار نهادی در سراسر جهان انجام داده است، ۶۳.۵ درصد از پاسخ‌دهندگان اظهار داشتند که در مورد چشم‌انداز صنعت طی ۱۲ ماه آینده خوشبین هستند و این مقدار در مورد نظر آن‌ها در دههٔ آینده، به رقم ۸۸ درصد افزایش می‌یابد. در ادامه قصد داریم تعدادی از این پروژه‌های امیدوارکننده را به تفکیک سکتورهایی که به نظر عملکرد بهتری در تابستان ارزهای دیجیتال در سال ۲۰۲۳ خواهند داشت، معرفی کنیم. این پروژه‌ها با توجه به فاکتورهای مختلفی از جمله عوامل تأثیرگذار بر صنعت یا سکتور، ترندبودن یا نوآوری‌های موجود انتخاب شده‌اند؛ با مطالعهٔ ادامهٔ مطلب با ما همراه باشید.
لایه اول و دوم (L1& L2)
در میان این بخش‌ها یا به اصطلاح سکتورهایی از صنعت که مورد توجه نهادهای سرمایه‌گذاری شرکت‌کننده در این نظرسنجی هستند، پروژه‌های لایهٔ اول (L1) و لایهٔ دوم (L2) جایگاه ویژه‌ای دارند. این پروژه‌ها به معماری‌های متنوع بلاک چین اشاره دارند. پروژه‌های لایه اول (L1) به معماری اصلی بلاک چین اشاره دارند درحالی‌که پروژه‌های لایهٔ دوم (L2) به شبکه‌هایی اشاره دارند که بر روی بلاک چین‌های لایهٔ اول مستقر می‌شوند. راهکارهای لایهٔ اول ایمن‌تر بوده و به شبکه‌هایی اشاره دارند که ترجیح به تمرکززدایی دارند، درحالی‌که راهکارهای لایهٔ دوم بر روی زمان تأیید تراکنش، سرعت و هزینه‌های کمتر تمرکز کرده و سعی در کاهش بار روی شبکهٔ اصلی دارند.
۵۳.۹ درصد از این نهادها، بخش بزرگی از سرمایه‌های صندوق خود را به این زیرساخت‌ها اختصاص داده‌اند. سکتور گیمینگ، توکن‌های غیرمثلی (NFT) و متاورس نیز عموماً کم‌اهمیت‌تر تلقی می‌شوند.
حال اگر بخواهیم رد سرمایه‌گذاران را در پروژه‌های این سکتور دنبال کنیم، می‌توانیم از این روش جالب استفاده می‌کنیم. پروژه‌های لایهٔ اولی که در سایت کوین مارکت کپ (CMC) بیشترین میزان مشاهده را در سه‌ماههٔ ابتدایی سال ۲۰۲۳ داشته‌اند به‌ترتیب اتریوم (Ethereum)، کاردانو (Cardano)، بایننس کوین (Binance Coin)، فانتوم (Fantom) و اولنچ (Avalanche) هستند. نرخ بالای مشاهدهٔ صفحهٔ اتریوم را در این سایت، عمدتاً می‌توان به به‌روزرسانی شانگهای در ماه آوریل مرتبط ساخت.
پروژه‌های لایهٔ دوم نیز در این سه ماه، رشد ارزش بازاری را معادل ۶۷.۱۰ درصد تجربه کرده‌اند. ایردراپ در پروژهٔ آربیتروم (Arbitrum) ، اعلامیهٔ کوین بیس در ارتباط با پروژه بیس (Base) و اعلامیهٔ مترلبز مبنی بر راه‌اندازی شبکهٔ اصلی زی‌کی سینک (zkSync)، سوخت اصلی رشد ارزش بازار را در این بخش تأمین کرده‌اند. از پروژه‌های مهم دیگر در این ساب سکتور هم می‌توان به آپتیمیزم (Optimism)، لوپرینگ (Loopring)، آزتِک (Aztec)، بوبا (Boba) و اسکرول (Scroll) اشاره کرد.
نکتهٔ قابل‌توجه دیگری که از تصویر بالا دریافت می‌شود، رشد حدوداً ۸۰ درصدی ارزش بازار سکتورِ سهام‌گذاری در اتریوم ۲.۰ است.
سهام‌گذاری در اتریوم ۲.۰ (ETH 2.0 Staking)
سهام‌گذاری یا استیکینگ در اتریوم ۲.۰ فرآیندی است که طی آن مقادیر مشخصی از اتر (ETH) در کیف پولی که از این کوین پشتیبانی می‌کند، نگهداری شده و در ازای آن به نگهدارنده پاداش داده می‌شود. این فرآیند شامل قفل‌کردن مقادیر مشخصی اتر در یک قرارداد هوشمند و طی یک دورهٔ معین است. طبق داده‌های دیفای لاما (Defillama)، معادل ۱۰.۴۴ میلیون توکن اتر (معادل ۲۰ میلیارد دلار) در قرارداد سهام‌گذاری اتریوم قفل شده است.
از این ۲۰ میلیارد دلار تقریباً رقمی معادل ۷۵ درصد از آن از مسیر پروژهٔ لیدو (Lido) است. این پروژه شناخته‌ترین نمونهٔ پلتفرم‌های غیرمترمرکز لیکویید استیکینگ برای ارزهای دیجیتالی با مکانیزم اجماع اثبات سهام مانند اتر، سولانا و ماتیک است. رشد ارزش بازار در این سکتور را نیز می‌توان به به‌روزرسانی شانگهای در اتریوم و انتشار نسخهٔ دوم لیدو (Lido V2) مرتبط ساخت. راکت پول (RocketPool) و فِرَکس فایننس (Frax Finance) نیز به‌ترتیب رتبه‌های دوم و سوم را از لحاظ ارزش قفل‌شده در این سکتور و در بخش دیفای دارند.
حوزه‌های دیگر
- در خط مقدم ترکیب حوزه‌های بلاک چین و تکنولوژی نیز حوزه‌هایی هستند که پتانسیل رشد و بهبود عملکرد را در آینده خواهند داشت و البته که ممکن است ریسک سرمایه‌گذاری بالاتری داشته باشند. توکن‌های این پروژه‌ها نیز ممکن است به‌تازگی انتشار یافته یا در صرافی‌ها فهرست شده باشند؛ یک نمونه از این پروژه‌ها، توکن‌های مرتبط با هوش مصنوعی مثل سینگولریتی نت (SingularityNET) هستند که با انتشار چت جی‌پی‌تی توجه زیادی را به این حوزه جلب کردند.
- طبق نظرسنجی بایننس که در ابتدای مقاله هم به آن اشاره کردیم، یکی دیگر از حیطه‌هایی که ممکن است در آینده تمرکز بیشتری به آن جلب شود، نوآوری در کیف پول‌ها است. از این قبیل نوآوری‌ها، می‌توان به قابلیت خودحضانتی، محاسبات چندجانبه و بهبود تجربه کاربری (UI/UX) اشاره کرد. از میان مهم‌ترین کیف پول‌هایی که توکن خود را عرضه کرده‌اند، تراست ولت (Trust Wallet) و سیف پل (SafePal) را می‌توان نام برد.
- شرکت‌کنندگان این نظرسنجی بیشترین نرخ تعامل را با صرافی‌های غیرمتمرکز (به‌خصوص در بازارهای اسپات و فیوچرز) داشته‌اند. یونی سواپ (UniSwap) با توجه به سهم ۵۷.۵ درصدی از بازار، تسلط بالایی بر سکتورِ DEXها در سه‌ماههٔ ابتدایی سال ۲۰۲۳ داشته، به‌طوری‌که حجم بازار اسپاتِ (نقدی) آن با کوین بیس برابر بوده است. سه صرافی غیرمتمرکز یونی سواپ، پنکیک سواپ (PancakeSwap) و کِرو (Curve) تقریباً ۸۰ درصد از سهم بازار را در اختیار خود گرفته‌اند.
سخن پایانی
بر اساس گزارشات، ارزش بازار ارزهای دیجیتال در سال ۲۰۲۲، رقمی معادل ۰۱۹,۲ میلیارد دلار (به‌عبارتی ۲ تریلیون دلار) بوده است و پیشبینی می‌شود که این رقم با نرخ رشد مرکب سالانه‌ای معادل ۱۱.۷ درصد در طی سال‌های ۲۰۲۳ الی ۲۰۲۸ افزایش یابد. با توجه به پیشبینی‌ها این انتظار وجود دارد که نرخ بهره نیز در سال ۲۰۲۳ روندی کاهشی داشته باشد که این امر در کنار هاوینگ بیت کوین منجر به افزایش قیمت دارایی‌های دیجیتال و پرریسک شود. با این تفاسیر توجه به این نکته حیاتی است که بدانیم این بازار ماهیتی بی‌ثبات داشته و غیرقابل پیشبینیِ دقیق است.
