حد سود و حد ضرر چیست؟ آموزش تعیین استاپ لاس (Stop Loss) و تیک پرافیت (Take Profit)

شاید اصطلاحاتی مانند حد سود (T/P) و حد ضرر (S/L) پیچیده به نظر برسد و فکر کنید که تنها تحلیلگرها و تریدرهای حرفه‌ای از این نوع سفارشات استفاده می‌کنند. در حقیقت اینطور نیست و حتی سرمایه‌گذاران خرد و افرادی که تازه وارد بازار کریپتو شده‌اند هم می‌توانند تنها با دانستن نحوه تنظیم این سفارشات در پنل حساب صرافی خود، در معاملات حد ضرر و حد سود تعیین کنند.

سوال اینجا است که چرا باید نحوه تنظیم حد سود و حد ضرر را یاد بگیریم و در معاملات ارز دیجیتال خود از آنها استفاده کنیم؟ اکثر سرمایه‌گذاران نمی‌توانند تمام مدت نوسانات بازار را زیر نظر داشته باشند و در هر ساعت از شبانه‌روز که دارایی آنها شروع به سود یا ضرر کرد آن را بفروشند. سفارشات حد سود و حد ضرر اینجا به کار می‌آیند. این سفارشات پس از تنظیم، به صورت خودکار انجام می‌شود. با تنظیم حد سود، اگر دارایی شما به سود معینی رسید سودها را به صورت اتوماتیک برداشت می‌کنید و با تنظیم حد ضرر، اگر ارزش دارایی ریزش کرد با فروش آن از ضرر خود جلوگیری می‌کنید. در ادامه با ما همراه باشید تا جزئیات نحوه استفاده از حد سود و حد ضرر برای مبتدیان را توضیح داده و نحوه تنظیم این سفارشات را آموزش دهیم.

حد ضرر در معاملات چیست؟

سفارش حد ضرر یا Stop-Loss یک ابزار مهم در معاملات است که به کمک آن می‌توانیم از ضررهای بزرگ جلوگیری کنیم. زمانی که شما یک معامله باز می‌کنید، می‌توانید برای آن حد ضرری تعیین کنید تا اگر قیمت رمزارز به سطح مشخصی رسید، به صورت خودکار دارایی شما فروخته شود. هدف اصلی از تعیین حد ضرر این است که میزان زیان را محدود کنید و نگذارید ضرر بیشتر از حدی که خودتان تعیین کرده‌اید بشود. تعیین حد ضرر و حد سود یکی از مهم‌ترین روش‌های مدیریت ریسک در بازار کریپتو است.

وقتی وارد معامله‌ای می‌شوید، باید از قبل تصمیم بگیرید که چقدر حاضر هستید ریسک کنید. حد ضرر دقیقاً به همین منظور استفاده می‌شود. شما می‌توانید حد ضرر را به صورت درصدی از سرمایه، یک قیمت مشخص یا بر اساس سود و زیان کلی (PnL) تنظیم کنید. به این ترتیب، اگر بازار برخلاف پیش‌بینی شما حرکت کند، معامله به صورت خودکار بسته می‌شود و از ضرر بیشتر جلوگیری می‌کنید.

حد ضرر در واقع یک دستور به صرافی یا پلتفرم معاملاتی است که وقتی قیمت به سطح تعیین‌شده رسید، دارایی شما را بفروشد یا موقعیت معاملاتی را ببندد. به این قیمت تعیین‌شده، «قیمت استاپ» یا Stop Price گفته می‌شود. زمانی که قیمت بازار به این سطح برسد، دستور شما به یک سفارش بازار تبدیل می‌شود و معامله در اولین فرصت اجرایی انجام خواهد شد.

نکته جالب اینجا است که تا قبل از رسیدن قیمت بازار به قیمت استاپ، سفارش حد ضرر شما در دفتر سفارشات صرافی قرار نمی‌گیرد. به زبان ساده‌تر، این سفارش‌ها مثل سفارش‌های مخفی هستند و وقتی قیمت بازار به قیمت استاپ برسد، تازه به صورت یک سفارش بازار (Market Order) فعال می‌شوند و وارد دفتر سفارشات می‌شوند.

برای مثال، فرض کنید شما یک رمزارز را خریده‌اید و برای آن حد ضرری ۱۰ درصد پایین‌تر از قیمت خرید تعیین می‌کنید. اگر قیمت رمزارز افت کند و به این سطح برسد، حد ضرر فعال می‌شود و دارایی شما به فروش می‌رسد. این کار باعث می‌شود از ضررهای بزرگ‌تر جلوگیری کنید.

تفاوت سفارش حد ضرر با سفارش استاپ لیمیت

باید توجه داشته باشید که سفارش حد ضرر با سفارش استاپ لیمیت (Stop-Limit Order) متفاوت است. در سفارش استاپ لیمیت، شما قیمتی دقیق برای خرید یا فروش تعیین می‌کنید. یعنی زمانی که ارزش دارایی به قیمت استاپ برسد، سفارش شما تازه تبدیل به یک سفارش محدود (Limit Order) می‌شود. مشکل اینجاست که اگر قیمت بازار به آن سطح نرسد یا نقدینگی کافی وجود نداشته باشد، ممکن است سفارش شما اجرا نشود.

در حالی که در سفارش حد ضرر به محض رسیدن به قیمت استاپ، معامله با بهترین قیمت موجود انجام می‌شود. زیرا سفارش با رسیدن به قیمت استاپ تبدیل به یک سفارش بازار (Market Order) می‌شود. البته این نکته را هم باید بدانید که برای اجرای سفارش‌های حد ضرر، باید خریدار یا فروشنده‌ای در بازار وجود داشته باشد.

بیشتر بخوانید: معرفی انواع سفارش‌ها در ترید ارز دیجیتال؛ کدام سفارش مناسب شماست؟

	سفارش حد ضرر	سفارش استاپ لیمیت
نوع سفارش بعد از فعال شدن	Market (بازار)	Limit (محدود)
احتمال اجرا	خیلی بالا (ولی با احتمال لغزش)	بستگی به بازار دارد؛ ممکن است اجرا نشود
قیمت اجرا	بهترین قیمت موجود	قیمت تعیین شده یا بهتر
دیده شدن در دفتر سفارشات	تا قبل از فعال شدن، دیده نمی‌شود	تا قبل از فعال شدن، دیده نمی‌شود

حد ضرر فقط برای فروش دارایی‌ها نیست!

بسیاری از معامله‌گران فکر می‌کنند حد ضرر فقط برای زمانی است که یک دارایی را خریده‌اند و می‌خواهند از کاهش قیمت آن محافظت کنند. در حالی که این تصور درست نیست. حد ضرر در هر دو حالت خرید (Long) و فروش (Short) قابل استفاده است.

وقتی شما وارد یک موقعیت خرید یا Long می‌شوید، انتظار دارید قیمت دارایی افزایش پیدا کند تا سود کنید. اما اگر بازار برخلاف پیش‌بینی شما حرکت کند و قیمت شروع به کاهش کند، با تعیین حد ضرر می‌توانید جلوی ضرر بیشتر را بگیرید. در این حالت، به محض اینکه قیمت به سطح توقف مورد نظر شما برسد، صرافی به طور خودکار سفارش فروش ثبت می‌کند. این کار باعث می‌شود معامله بسته شود و از ادامه ضرر جلوگیری شود.

از طرف دیگر، اگر وارد یک موقعیت فروش یا Short شوید، به این معناست که شما روی کاهش قیمت دارایی حساب باز کرده‌اید. در پوزیشن شورت، شما در واقع یک دارایی را قرض می‌گیرید و میفروشید، به این امید که بعداً آن را ارزون‌تر بخرید و به قرض‌دهنده برگردانید. اما اگر قیمت دارایی برخلاف انتظار شما افزایش پیدا کند، ضرر خواهید کرد. برای مدیریت این ریسک، می‌توانید برای موقعیت فروش هم حد ضرر تعیین کنید. وقتی قیمت به سطح استاپ برسد، صرافی سفارش خرید ثبت می‌کند تا معامله شما را ببندد و از ضرر بیشتر جلوگیری کند.

به طور خلاصه، حد ضرر ابزاری است که در هر دو نوع معامله به کار می‌رود، چه بخواهید از کاهش قیمت در موقعیت خرید محافظت کنید و چه از افزایش قیمت در موقعیت فروش.

نوع پوزیشن	روند قیمت	حد ضرر چه کار می‌کند؟
Long (خرید)	قیمت کاهش پیدا کند	سفارش فروش می‌گذارد تا ضرر را محدود کند
Short (فروش)	قیمت افزایش پیدا کند	سفارش خرید می‌گذارد تا ضرر را محدود کند

استفاده از حد ضرر یکی از مهم‌ترین روش‌های مدیریت ریسک در معاملات کریپتو است. با کمک این ابزار، می‌توانید احساسات را از معاملات خود حذف کرده و بر اساس برنامه‌ریزی قبلی عمل کنید.

حد سود در معاملات کریپتو چیست؟

سفارش حد سود یا Take-Profit ابزاری برای قفل کردن سود معامله است. زمانی که شما وارد یک معامله می‌شوید و قیمت دارایی شروع به حرکت به سمت هدف شما می‌کند، با تعیین حد سود می‌توانید سود به‌دست‌آمده را قطعی کنید. در واقع، حد سود سفارشی است که به محض رسیدن قیمت به سطح مشخص‌شده، معامله را به طور خودکار می‌بندد و سود شما را ثبت می‌کند.

استفاده از حد سود باعث می‌شود نیازی نباشد که دائماً بازار را زیر نظر داشته باشید. اگر قیمت به نقطه هدف برسد، معامله به صورت خودکار بسته می‌شود و سود مورد نظر شما به دست می‌آید. این موضوع به‌ویژه برای معامله‌گران کوتاه‌مدت بسیار مفید است، چون به آن‌ها کمک می‌کند از نوسان‌های سریع بازار بهره ببرند و بدون نگرانی از برگشت قیمت، سود خود را ثبت کنند.

برای تعیین حد سود، باید قیمتی را مشخص کنید که در آن، تمایل دارید معامله را ببندید و سودتان را برداشت کنید. این قیمت معمولاً بالاتر از قیمت فعلی بازار برای معاملات خرید (لانگ) یا پایین‌تر از قیمت فعلی بازار برای معاملات فروش (شورت) تعیین می‌شود.

نکته مهم این است که حد سود در اصل نوعی سفارش محدود یا لیمیت اوردر است. یعنی شما به صرافی می‌گویید که اگر قیمت دارایی به سطح تعیین‌شده برسد، معامله من را ببند و سودم را ثبت کن. اما اگر قیمت هرگز به آن سطح نرسد، سفارش شما فعال نمی‌شود.

معامله‌گران برای تعیین سطح حد سود، اغلب از تحلیل‌های تکنیکال یا فاندامنتال استفاده می‌کنند. مثلاً بررسی سطوح مقاومت و حمایت، الگوهای قیمتی، یا استفاده از روش‌های مدیریت سرمایه به تعیین دقیق این سطوح کمک می‌کند. همچنین در معاملات خودکار یا الگوریتمی، سفارش‌های حد سود به عنوان یک ابزار مدیریت ریسک بسیار مؤثر به کار می‌رود، چون قابل تعریف و مشخص است و سیستم می‌تواند بدون دخالت انسان آن را اجرا کند.

حد سود به شما کمک می‌کند سود خود را به موقع ثبت کنید و از ریسک بازگشت ناگهانی بازار در امان بمانید. اگر به دنبال استراتژی‌های کوتاه‌مدت هستید و می‌خواهید با آرامش بیشتری معامله کنید، استفاده از حد سود یکی از بهترین روش‌های مدیریت معامله است.

تشخیص نسبت ریسک به پاداش با حد سود و حد ضرر

حد سود مانند حد ضرر، یک ابزار مدیریت ریسک است. بسیاری از معامله‌گران حرفه‌ای هر دو را در کنار هم استفاده می‌کنند. فرض کنید قیمت به حد سود برسد؛ در این صورت، معامله با سود بسته می‌شود. اگر قیمت به حد ضرر برسد، معامله با زیان بسته خواهد شد. فاصله بین قیمت بازار تا این دو نقطه، نسبت ریسک به پاداش معامله را مشخص می‌کند. این نسبت یکی از عوامل کلیدی برای مدیریت سرمایه و تصمیم‌گیری در معاملات است.

وقتی می‌خواهیم وارد یک معامله شویم، سه قیمت برای ما مهم است:

1. قیمت ورود (قیمتی که با آن خرید یا فروش را شروع می‌کنیم.)
2. حد سود (قیمتی که اگر بازار به آن برسد، معامله را با سود می‌بندیم.)
3. حد ضرر (قیمتی که اگر بازار به آن برسد، معامله را با ضرر می‌بندیم.)

فاصله بین قیمت ورود به معامله تا دو نقطه‌ی حد سود و حد ضرر، نسبت ریسک به پاداش معامله را نشان می‌دهد. منظور از این نسبت، مقایسه‌ی مقدار سود احتمالی با مقدار ضرر احتمالی در هر معامله است. این نسبت به معامله‌گر کمک می‌کند که تصمیم بگیرد آیا معامله‌ای که قصد انجام آن را دارد، ارزش ریسک کردن دارد یا خیر.

برای درک بهتر، یک مثال ساده می‌زنیم. فرض کنید شما قصد خرید یک ارز دیجیتال را دارید:

• قیمت ورود: ۱۰۰ دلار
• حد سود: ۱۲۰ دلار
• حد ضرر: ۹۰ دلار

در این حالت، اگر بازار به حد سود برسد، ۲۰ دلار سود می‌کنید. اگر بازار به حد ضرر برسد، ۱۰ دلار ضرر خواهید داشت. پس سود احتمالی ۲۰ دلار و ضرر احتمالی ۱۰ دلار است.

برای محاسبه نسبت ریسک به پاداش، کافی است مقدار ضرر احتمالی را بر سود احتمالی تقسیم کنید که در این مثال ۱۰/۲۰ یا ۰.۵ یا ۱ به ۲ می‌شود.

این یعنی شما در این معامله به ازای هر ۱ واحد ریسک، انتظار ۲ واحد سود دارید. هرچه این نسبت بهتر باشد، مثلاً ۱ به ۲ یا ۱ به ۳، معامله از نظر مدیریت سرمایه جذاب‌تر خواهد بود.

معامله‌گران حرفه‌ای همیشه پیش از ورود به بازار، این نسبت را بررسی می‌کنند. چرا که بدون داشتن نسبت مناسب، حتی اگر تحلیل درستی داشته باشید، در بلندمدت بازده مطلوبی به دست نمی‌آورید. تعیین درست حد سود و حد ضرر، نه‌تنها به کاهش استرس و هیجان در معاملات کمک می‌کند، بلکه باعث می‌شود تصمیم‌های منطقی‌تر و بهتری بگیرید.

در نتیجه، هنگام تعیین حد سود و حد ضرر، فقط به تحلیل بازار توجه نکنید؛ حتماً نسبت ریسک به پاداش معامله را هم در نظر بگیرید. این کار یکی از کلیدی‌ترین اصول مدیریت ریسک در بازارهای مالی به‌ویژه کریپتو است.

چرا حد سود به اندازه حد ضرر در معاملات مهم است؟

یکی از مزایای مهم حد سود این است که به شما کمک می‌کند از تردیدهای ذهنی و احساسات لحظه‌ای دور بمانید. بسیاری از معامله‌گران وقتی بازار به سود می‌رسد، دچار وسوسه می‌شوند که منتظر سود بیشتر بمانند. این طمع ممکن است باعث شود بازار برگردد و سودشان از بین برود. با تعیین حد سود، از این خطا جلوگیری می‌شود و سودتان به موقع ثبت خواهد شد.

البته باید توجه داشت که استفاده از حد سود معایبی هم دارد. بازار ممکن است بعد از رسیدن به حد سود شما، همچنان به رشد ادامه دهد. در این حالت، سفارش حد سود باعث می‌شود زودتر از روند صعودی بازار خارج شوید و فرصت سود بیشتر را از دست بدهید. به همین دلیل، معامله‌گران بلندمدت معمولاً کمتر از حد سود استفاده می‌کنند و بیشتر روی رشد بلندمدت دارایی‌های خود حساب باز می‌کنند.

چگونه حد سود و حد ضرر درست را در معاملات خود تشخیص دهیم؟

حالا که فهمیدیم حد سود و حد ضرر چیست، چگونه مقدار درست آنها را در معاملات خود تشخیص دهیم؟ قسمت مهم و سخت ماجرا همین جا است، چرا که نیاز به دانش عمیق‌تر و تحلیل‌های کاربردی دارد. تعیین دقیق حد سود و حد ضرر، یکی از مهم‌ترین بخش‌های مدیریت ریسک در معاملات است. انتخاب این سطوح باید بر اساس تحلیل و استراتژی مشخص باشد، نه صرفاً حدس و احساس. در ادامه، مهم‌ترین روش‌هایی که معامله‌گران حرفه‌ای برای تعیین این نقاط استفاده می‌کنند را توضیح می‌دهیم:

تحلیل تکنیکال

بیشتر معامله‌گران از نمودارهای قیمتی و به‌طور کلی تحلیل تکنیکال برای تعیین سطوح کلیدی استفاده می‌کنند:

• سطوح حمایت و مقاومت: سطوح مقاومت برای تعیین حد سود در معاملات خرید یا حد ضرر در معاملات فروش کاربرد دارند. سطوح حمایت نیز برای حد ضرر در معاملات خرید یا حد سود در معاملات فروش استفاده می‌شوند.
• الگوهای نمودار: اگر بازار یک الگوی کلاسیک مثل «سر و شانه»، «مثلث»، یا «پرچم» تشکیل دهد، می‌توان بر اساس هدف قیمتی الگو، حد سود یا حد ضرر را تنظیم کرد.
• اندیکاتورها: ابزارهایی مثل میانگین‌های متحرک (MA)، اندیکاتور RSI، باندهای بولینگر یا ATR کمک می‌کنند تا نقاط منطقی برای خروج یا جلوگیری از ضرر انتخاب کنیم.

تعیین نسبت ریسک به پاداش

قبل از هر معامله، بهتر است نسبت ریسک به پاداش را تعیین کنیم که در بخش بالاتر راجع به آن توضیح دادیم. یک قانون طلایی این است که نسبت را حداقل ۱:۲ یا ۱:۳ در نظر بگیریم؛ یعنی اگر قرار است ۱۰۰ دلار ریسک کنیم، حداقل انتظار سود ۲۰۰ یا ۳۰۰ دلار داشته باشیم.

توجه به میانگین نوسانات بازار

بازارهای پرنوسان نیاز به حد ضرر و حد سود بازتر دارند. برای این کار از اندیکاتور میانگین بازه حقیقی یا ATR استفاده می‌شود. مثلاً اگر بیت‌کوین روزانه ۱۰۰۰ دلار نوسان دارد، تعیین حد سود یا حد ضرر در فاصله‌ای کمتر از این مقدار منطقی نیست، چون احتمال فعال شدن تصادفی سفارش بالا می‌رود.

زمان‌بندی یا تایم‌فریم معاملات

زمان‌بندی معاملات هم مهم است. برای معاملات کوتاه‌مدت (اسکالپ یا ترید روزانه)، حد سود و حد ضرر کوتاه‌تر و سریع‌تر تعیین می‌شود. برای معاملات بلندمدت (سوینگ تریدینگ یا هولد)، می‌توان فاصله حد سود و حد ضرر را بیشتر گرفت تا نوسانات کوتاه‌مدت باعث خروج زودهنگام نشود.

روانشناسی بازار و اخبار

تحلیل عوامل فاندامنتال، اخبار مهم، یا احساسات بازار هم نقش دارند. اگر خبری تاثیرگذار منتشر شود یا فاز هیجانی بازار تغییر کند، بهتر است حد سود یا حد ضرر را بر اساس تاثیر آن به‌روزرسانی کنیم.

مثال‌هایی از استراتژی‌های مورد استفاده با حد ضرر

در بازارهای پرنوسان مثل کریپتو، استفاده از حد ضرر یکی از مهم‌ترین ابزارهای مدیریت ریسک است. بدون داشتن حد ضرر، کوچک‌ترین نوسانات بازار می‌تواند ضررهای بزرگی به همراه داشته باشد. بسته به استراتژی معاملاتی که انتخاب می‌کنید، نحوه تعیین محل قرارگیری حد ضرر هم متفاوت خواهد بود. در ادامه با سه روش رایج برای استفاده از حد ضرر آشنا می‌شویم.

دقت کنید که استراتژی‌های حد سود و حد ضرر اغلب از ابزارهای مشابهی مانند حمایت و مقاومت، الگوهای تکنیکال، و اندیکاتورها برای تنظیم نقاط ورود و خروج استفاده می‌کنند. تنها تفاوت در این است که از حد ضرر بیشتر برای محدود کردن ضرر استفاده می‌شود، در حالی که حد سود بیشتر به دنبال قفل کردن سود در زمانی است که قیمت به نقطه مطلوب رسید.

معاملات بر اساس بازگشت قیمت (Bounce Trading)

در استراتژی معاملات بازگشتی، تریدر زمانی وارد بازار می‌شود که قیمت از سطح حمایت باز می‌گردد. بازگشت قیمت به معنی حرکت قیمت در جهت مخالف از روند قبلی است در این حالت، منطقی‌ترین محل برای قرار دادن حد ضرر، درست زیر پایین‌ترین نقطه‌ی اخیر است؛ یعنی نزدیک‌ترین سطح قیمتی که قیمت قبل از بازگشت، به آن رسیده است. بسیاری از معامله‌گران از همین روش استفاده می‌کنند.

با این حال، نباید حد ضرر را بدون تایید گرفتن از بازار و به‌صورت کورکورانه زیر این نقطه قرار دهید. بهتر است ابتدا منتظر شکل‌گیری یک «کف بالاتر» (Higher Low) باشید. این نشانه، تأیید بهتری برای بازگشت قیمت است و احتمال موفقیت معامله را افزایش می‌دهد.

اگر به محض اولین برخورد قیمت با سطح حمایت وارد معامله شوید، ممکن است بازار کمی بیشتر به پایین حرکت کند و معامله‌ی شما را زودتر از موعد با ضرر ببندد. استفاده از نشانه‌هایی مثل ساختار بازار یا اندیکاتورهای کمکی به شما کمک می‌کند تا نقطه ورود و محل مناسب حد ضرر را هوشمندانه‌تر انتخاب کنید. این کار در طول زمان باعث صرفه‌جویی در هزینه‌ها و کاهش ضررهای ناخواسته خواهد شد.

معاملات بر اساس شکست قیمت (Breakout Trading)

در استراتژی معاملات شکست یا بریک اوت، تعیین محل حد ضرر کمی چالش‌برانگیزتر است. به‌خصوص اگر دارایی مورد نظر در روندی قوی قرار داشته باشد. بسیاری از معامله‌گران حد ضرر خود را زیر پایین‌ترین نقطه قبلی قرار می‌دهند. مثلاً اگر قیمت در حال صعود باشد، بسیاری از معامله‌گران حد ضرر خود را زیر آخرین نقطه‌ای قرار می‌دهند که قیمت قبل از حرکت صعودی، پایین رفته و به آن نقطه رسیده است. این نقطه به عنوان پایین‌ترین نقطه قبلی شناخته می‌شود و معمولاً به‌عنوان سطح حمایت در نظر گرفته می‌شود. اگر قیمت به این سطح برسد و آن را بشکند، احتمال دارد روند صعودی معکوس شود و به همین دلیل حد ضرر را در آن سطح قرار می‌دهند.

به عنوان مثال، اگر قیمت یک ارز دیجیتال از ۱۰۰ دلار به ۹۵ دلار کاهش پیدا کند و سپس شروع به صعود کند، بسیاری از معامله‌گران حد ضرر را زیر ۹۵ دلار (یعنی مثلاً در ۹۴ دلار) قرار می‌دهند. اگر قیمت به ۹۴ دلار برسد، این احتمال وجود دارد که روند صعودی شکسته شود و روند نزولی آغاز گردد.

ولی این روش همیشه نتیجه‌بخش نیست و در برخی شرایط بازار، ممکن است بازار با یک حرکت بازگشتی کوچک، حد ضرر شما را فعال کند و سپس به مسیر اصلی خود بازگردد.

برای بهبود این استراتژی، می‌توانید به جای قرار دادن حد ضرر فقط زیر کف قبلی، از روش‌های دیگری استفاده کنید. مثلاً قرار دادن حد ضرر زیر میانگین‌های متحرک (Moving Averages) که به عنوان سطوح دینامیک حمایت عمل می‌کنند. همچنین استفاده از حد ضرر متحرک (Trailing Stop) می‌تواند گزینه مناسبی باشد. با این روش، اگر قیمت به نفع شما حرکت کند، حد ضرر به صورت خودکار به دنبال قیمت تنظیم می‌شود و به شما کمک می‌کند سود بیشتری حفظ کنید.

معاملات بر اساس تغییر روند یا الگوی Swing Failure

الگوی Swing Failure که به آن «نوسان ناقص» هم می‌گویند، یکی از الگوهای محبوب در تحلیل قیمت است. در این الگو، قیمت به سمت نقاطی از بازار که نقدینگی بالایی دارند حرکت می‌کند تا سفارش‌های بزرگ در آن نواحی تکمیل شود. این حرکت اغلب توسط فروشندگان یا خریداران قدرتمند برای پر کردن سفارش‌های خود مهندسی می‌شود.

فرض کنید بازار نقدینگی زیادی بالای قله قبلی دارد. بازیگران بزرگ بازار قیمت را به سمت این سطح می‌برند، سفارش‌های خرید فعال می‌شود و پس از آن بازار معکوس می‌شود. در چنین شرایطی، معامله‌گران حرفه‌ای معمولاً حد ضرر خود را بالاتر از سقف جدید که بعد از جذب نقدینگی ایجاد شده، قرار می‌دهند.

این نوع معاملات اغلب سریع اتفاق می‌افتند و باید در همان مراحل اولیه‌ی برگشت قیمت بسته شوند. اگر بازار وارد فاز اصلاحی شد و نشانه‌های کاهش سرعت اصلاح ظاهر شد، بهترین زمان برای بستن معامله و تثبیت سود خواهد بود.

مثالی از استراتژی معاملاتی با ترکیب حد سود و حد ضرر

فرض کنید یک تریدر یک الگوی مثلث صعودی (Ascending Triangle) را در نمودار شناسایی کرده و یک پوزیشن خرید (Long) جدید باز می‌کند. اگر قیمت سهام از این الگو خارج شود و بریک اوت اتفاق بیفتد و به سمت بالا حرکت کند، تریدر انتظار دارد که قیمت حدود ۱۵ درصد از قیمت فعلی افزایش پیدا کند. اگر قیمت سهام از این سطح عبور نکند و شکست نخورده باقی بماند، تریدر می‌خواهد سریعاً پوزیشن خود را ببندد و به فرصت بعدی منتقل شود.

برای این که این اهداف به طور خودکار محقق شود، تریدر می‌تواند یک سفارش حد سود تنظیم کند که ۱۵ درصد بالاتر از قیمت فعلی بازار باشد. به این ترتیب، وقتی قیمت به این سطح برسد، سفارش به‌طور خودکار اجرا می‌شود و سهام فروخته می‌شود. در همین حال، تریدر می‌تواند یک سفارش حد ضرر نیز قرار دهد که ۵ درصد پایین‌تر از قیمت فعلی بازار باشد.

این ترکیب از سفارش‌های حد سود و حد ضرر، یک نسبت ریسک به پاداش ۵:۱۵ ایجاد می‌کند. به این معنی که برای هر ۵ درصد ریسکی که تریدر آماده است در صورت زیان متحمل شود، ۱۵ درصد پتانسیل سود وجود دارد. این نسبت، نسبت مطلوبی است، به‌ویژه اگر شانس بیشتری به نفع سناریوی شکست (Breakout) باشد.

با قرار دادن یک سفارش حد سود، تریدر دیگر نیازی به پیگیری دقیق سهام در طول روز یا حدس زدن در مورد اینکه قیمت تا کجا ممکن است بالا برود ندارد. او می‌داند که در صورت رسیدن قیمت به سطح هدف، معامله به‌طور خودکار بسته می‌شود. این کار باعث می‌شود که تریدر بدون نگرانی در مورد نوسانات بازار، با یک رویکرد منظم و با آگاهی از ریسک و بازده، معامله کند.

آموزش تعیین حد سود و حد ضرر در نوبیتکس

نوبیتکس یک بخش سفارش «حد ضرر» در پنل خود دارد، اما برای سفارش «حد سود» بخش جداگانه‌ای ندارد. همانطور که گفتیم، سفارش حد سود از نوع سفارشات محدود است. بنابراین از طریق «سفارش با تعیین قیمت» می‌توانید حد سود خود را نیز در نوبیتکس تعیین کنید.

سفارش حد سود در نوبیتکس

فرض می‌کنیم الان قیمت بیت کوین در نوبیتکس ۸۰٬۰۰۰ دلار است. ما قبلاً بیت کوین خریدیم و قصد داریم وقتی قیمت به ۸۵٬۰۰۰ دلار رسید، آن را بفروشیم تا سود خود را قفل کنیم.
برای این کار:

• وارد بازار BTC/IRT می‌شویم.
• در تب اسپات، گزینه فروش را انتخاب می‌کنیم.
• نوع سفارش را روی سفارش با تعیین قیمت می‌گذاریم.
• در کادر قیمت، قیمت فروش را وارد می‌کنیم. دقت کنید که در بازار تومانی، این قیمت باید به تومان باشد.
• در کادر مقدار، مقدار بیت کوینی که می‌خواهیم بفروشیم را وارد می‌کنیم.

• سیستم به ما جمع کل، کارمزد و دریافتی نهایی را نشان می‌دهد.
• سفارش را ثبت می‌کنیم.
• وقتی قیمت بیت‌کوین به قیمت تعیین شده برسد، سفارش فروش فعال می‌شود. در آن زمان اگر خریداری برای آن وجود داشته باشد، اجرا می‌شود.
• برای خرید با سفارش حد سود نیز همین مراحل را دنبال می‌کنیم، فقط باید گزینه خرید را انتخاب کنیم.

سفارش حد ضرر در نوبیتکس

سفارش حد ضرر در نوبیتکس یک بخش جداگانه دارد. برای این کار:

• وارد بازار نوبیتکس و حساب کاربری خود شوید.
• جفت ارزی که می‌خواهید را انتخاب کنید (مثلاً در اینجا بیت کوین / تومان).
• نوع بازار را روی اسپات بگذارید.
• تب «حد ضرر» را مطابق تصویر انتخاب کنید.
• سپس باید سه جزء اصلی سفارش حد ضرر را وارد کنید که شامل موارد زیر می‌شود:

1. قیمت فعال شدن حد ضرر (Trigger Price)

این عدد، قیمتی است که وقتی بازار به آن برسد یا از آن عبور کند، سفارش حد ضرر شما فعال می‌شود. در واقع تا قبل از رسیدن قیمت بازار به این عدد، هیچ سفارشی در دفتر سفارشات ثبت نشده است.

2. قیمت سفارش حد ضرر یا همان قیمت استاپ (Stop Price)

پس از فعال شدن سفارش، این قیمتی است که سفارش واقعی فروش (یا خرید) شما در آن ثبت می‌شود. معمولاً کمی پایین‌تر (برای فروش) یا بالاتر (برای خرید) از قیمت فعال‌سازی وارد می‌شود تا شانس انجام آن بیشتر باشد.

3. مقدار

میزان دارایی (مثلاً بیت‌کوین) که می‌خواهید در صورت رسیدن قیمت به حد ضرر بفروشید یا بخرید.

در اینجا با یک مثال سفارش حد ضرر در نوبیتکس را بهتر توضیح می‌دهیم. فرض کنید الان قیمت بیت کوین ۸۰٬۰۰۰ دلار است. 

شما قصد دارید اگر قیمت بیت کوین به ۷۵٬۰۰۰ دلار رسید، آن را بفروشید تا از ضرر بیشتر جلوگیری کنید. در این صورت می‌توانید با تنظیمات زیر جلو بروید:

• قیمت فعال شدن حد ضرر: معادل ۷۵٬۰۰۰ دلار به تومان (اگر قیمت به این عدد یا پایین‌تر برسد، سفارش فعال می‌شود)
• قیمت سفارش حد ضرر: معادل ۷۴٬۹۵۰ دلار به تومان (سفارش واقعی در این قیمت یعنی کمی پایین‌تر ثبت می‌شود تا از اجرای آن اطمینان حاصل کنید.)
• مقدار: مقدار بیت کوینی که می‌خواهید بفروشید.

هدف از تنظیم سفارشات خرید/فروش حد سود و خرید/فروش حد ضرر در پوزیشن‌های لانگ و شورت

شاید برای شما سوال پیش بیاید که تریدرها چه زمانی از خرید و فروش در سفارشات حد سود و حد ضرر استفاده می‌کنند. هر کدام از این سفارش‌ها در پوزیشن‌های معاملاتی خاصی (مثلاً شورت یا لانگ) کاربرد بیشتری دارند که در جدول زیر توضیح دادیم:

نوع سفارش	هدف اصلی	استفاده در پوزیشن لانگ	استفاده در پوزیشن شورت
خرید با حد سود	ورود به بازار هنگام شکست مقاومت و شروع روند صعودی (تأیید روند صعودی)	شروع پوزیشن لانگ هنگام تأیید روند صعودی	معمولاً استفاده نمی‌شود یا کاربرد خاصی ندارد
فروش با حد سود	خروج از بازار با کسب سود در قیمت بالاتر (فروش در مقاومت)	بستن پوزیشن لانگ با سود	ورود به پوزیشن شورت با قیمت بهتر
خرید با حد ضرر	ورود به بازار برای بستن پوزیشن شورت در صورت صعودی شدن قیمت (کاهش ضرر در شورت)	معمولاً استفاده نمی‌شود یا کاربرد خاصی ندارد	بستن پوزیشن شورت برای جلوگیری از ضرر بیشتر
فروش با حد ضرر	خروج از بازار برای جلوگیری از ضرر بیشتر در زمان ریزش قیمت (محافظت از پوزیشن لانگ)	بستن پوزیشن لانگ برای جلوگیری از ضرر بیشتر	معمولاً استفاده نمی‌شود یا کاربرد خاصی ندارد.

هدف از خرید با حد سود

این سفارش برای زمانی است که می‌خواهیم در صورت عبور قیمت از یک مقاومت مشخص وارد بازار شویم.

فرض کنیم قیمت فعلی بیت‌کوین ۷۵۰۰۰ دلار است، و تحلیل ما می‌گوید اگر قیمت به ۸۰۰۰۰ دلار برسد، روند صعودی تأیید می‌شود و احتمال رشد بیشتر وجود دارد.

در این حالت، سفارش خرید با حد سود روی ۸۰۰۰۰ دلار قرار می‌دهیم تا وقتی قیمت به این سطح رسید، به طور خودکار وارد معامله شویم و از ادامه رشد قیمت جا نمانیم.

هدف از فروش با حد سود

سفارش فروش با حد سود زمانی استفاده می‌شود که بخواهیم دارایی خود را در قیمت بالاتر بفروشیم و سود کسب کنیم.

فرض کنیم با قیمت ۷۵۰۰۰ دلار بیت کوین خریدیم و تحلیل کرده‌ایم که قیمت به ۸۲۰۰۰ دلار خواهد رسید.

در این حالت، سفارش فروش با حد سود را روی ۸۲۰۰۰ دلار قرار می‌دهیم تا اگر قیمت به این نقطه رسید، دارایی به طور خودکار فروخته شود و سودمان را قطعی کنیم.

هدف از خرید با حد ضرر

این سفارش بیشتر برای پوشش ریسک در پوزیشن‌های شورت یا برای زمانی است که می‌خواهیم در صورت برگشت بازار وارد شویم.

فرض کنیم در بازار نزولی منتظر کاهش قیمت هستیم، ولی نگران برگشت ناگهانی بازار هستیم. مثلاً قیمت فعلی بیت‌کوین ۷۵۰۰۰ دلار است و اگر قیمت به ۷۸۰۰۰ دلار برسد، احتمال ادامه صعود وجود دارد.

برای اینکه جلوی ضرر بیشتر را بگیریم یا همراه روند صعودی شویم، سفارش خرید با حد ضرر را روی ۷۸۰۰۰ دلار می‌گذاری.

هدف از فروش با حد ضرر

سفارش فروش با حد ضرر برای محافظت از دارایی در برابر کاهش شدید قیمت استفاده می‌شود.

فرض کنیم با قیمت ۷۵۰۰۰ دلار بیت کوین خریده‌ایم. برای اینکه در صورت ریزش بازار ضرر زیادی نکنیم، سفارش فروش با حد ضرر را روی ۷۲۰۰۰ دلار قرار می‌دهیم.

اگر بازار ناگهان بریزد و قیمت به ۷۲۰۰۰ دلار برسد، سفارش فروش فعال می‌شود و دارایی‌ ما را با ضرر محدود می‌فروشد تا جلوی ضرر بیشتر را بگیرد.

اشتباهات رایج هنگام تنظیم حد سود و حد ضرر

مدیریت ریسک در معاملات اهمیت زیادی دارد و استفاده نادرست از حد سود و حد ضرر می‌تواند به ضرر شما تمام شود. بسیاری از معامله‌گران مبتدی به دام اشتباهاتی می‌افتند که معامله‌گران حرفه‌ای با تجربه خود از آن‌ها اجتناب می‌کنند. در این بخش، به بررسی اشتباهات رایج در تنظیم حد سود و حد ضرر و نحوه اصلاح آن‌ها می‌پردازیم.

تنظیم حد ضرر خیلی نزدیک به قیمت ورود

یکی از اشتباهات رایج این است که حد ضرر را خیلی نزدیک به قیمت ورود قرار دهیم. این کار باعث می‌شود که نوسانات جزئی قیمت، حد ضرر شما را فعال کرده و به طور مکرر باعث خروج زودهنگام از معامله می‌شود.

مثال: فرض کنید قیمت بیت‌کوین ۲۰,۰۰۰ دلار است و شما حد ضرر خود را در ۱۹,۹۵۰ دلار قرار می‌دهید. حالا اگر قیمت به طور موقت به ۱۹,۹۵۰ دلار برسد، معامله شما بسته می‌شود، حتی اگر قیمت بلافاصله دوباره به سمت بالا برگردد.

برای جلوگیری از این اشتباه، می‌توانید از اندیکاتورهای تکنیکال مانند سطوح حمایت و مقاومت یا اندازه‌گیری نوسانات مانند ATR استفاده کنید. این اندیکاتورها به شما کمک می‌کنند حد ضرر را در فاصله‌ای امن از نوسانات جزئی قیمت تنظیم کنید.

نادیده گرفتن نوسانات بازار

نوسانات بالا می‌تواند قیمت‌ها را فراتر از حد انتظار حرکت دهد. فرض کنید شما حد سود را برای سولانا در ۳۵ دلار قرار داده‌اید، اما یک جهش ناگهانی قیمت ممکن است آن را به ۴۰ دلار برساند. در چنین مواقعی باید سطح‌های حد سود و حد ضرر خود را به طور پویا تنظیم کنید تا با نوسانات بزرگتر بازار هماهنگ شود.

یکی از راه‌ها برای انجام این کار، استفاده از اندیکاتور ATR است. ابتدا باید بدانید که ATR (میانگین بازه حقیقی) به شما می‌گوید که یک دارایی معمولاً چقدر نوسان می‌کند. به عنوان مثال، اگر ATR برای سولانا ۲ دلار باشد، این یعنی قیمت سولانا در طول روز ممکن است به طور متوسط ۲ دلار بالا یا پایین برود.

حالا فرض کنید قیمت سولانا در حال حاضر ۳۰ دلار است. برای اینکه حد ضرر و حد سود خود را با توجه به ATR تنظیم کنید، شما می‌توانید حد ضرر و حد سود خود را اینگونه تنظیم کنید:

حد ضرر: حد ضرر را می‌توانید بین ۱.۵ تا ۲ برابر ATR از قیمت ورود خود تنظیم کنید. پس اگر ATR سولانا ۲ دلار باشد، حد ضرر شما می‌تواند به ترتیب بین ۲۶ تا ۲۷ دلار قرار گیرد.

حد سود: به همین ترتیب، حد سود خود را هم می‌توانید با استفاده از ATR تنظیم کنید. به عنوان مثال، اگر ۲ برابر ATR را برای حد سود در نظر بگیرید، حد سود شما باید حدود ۳۴ دلار باشد.

در نتیجه، با استفاده از ATR، شما می‌توانید حد ضرر و حد سود را به شکلی منطقی و با توجه به نوسانات طبیعی بازار تعیین کنید. این کار به شما کمک می‌کند که به‌جای تنظیم حد ضرر و حد سود در فاصله‌های خیلی نزدیک یا خیلی دور، آن‌ها را به‌طور معقول و منطقی تعیین کنید.

تنظیم هدف حد سود غیرواقعی

امید به سودهای کلان می‌تواند معامله‌گران را وادار کند که اهداف حد سود خود را در سطوح غیرواقعی قرار دهند. برای مثال، فرض کنید قیمت بیت‌کوین ۱۰۰,۰۰۰ دلار است و شما انتظار دارید که قیمت افزایش یابد. به جای تنظیم یک حد سود معقول در ۱۰۵,۰۰۰ دلار، شما آن را در ۱۵۰,۰۰۰ دلار قرار می‌دهید. اگر قیمت فقط به ۱۰۶,۰۰۰ دلار برسد و سپس تغییر جهت دهد، شما فرصت قفل کردن سود را از دست خواهید داد.

یک روش منطقی‌تر این است که از نسبت ریسک به پاداش برای تنظیم حد سود و حد ضرر استفاده کنید. در این روش، شما یک مقدار معقول ریسک (مثلاً ۱,۰۰۰ دلار) را برای حد ضرر در نظر می‌گیرید. سپس با استفاده از نسبت ریسک به پاداش، برای هر ۱ دلار ریسک، هدف تعیین می‌کنید که ۲ دلار سود کنید یعنی نسبت ریسک به پاداش ۱:۲. به این ترتیب، اگر حد ضرر شما ۱,۰۰۰ دلار باشد، حد سود باید ۲,۰۰۰ دلار بالاتر از قیمت ورود قرار گیرد. این روش به شما یک رویکرد ساختاری و منظم برای معامله می‌دهد و به کاهش تصمیمات هیجانی کمک می‌کند.

تغییر مداوم حد ضرر و حد سود به دلیل احساسات

یکی دیگر از اشتباهات رایج این است که معامله‌گران به دلیل احساسات خود، مکرراً حد ضرر و حد سود خود را تغییر می‌دهند. این کار می‌تواند باعث شود که شما تصمیمات غیرمنطقی و هیجانی بگیرید که نتیجه آن زیان بیشتر خواهد بود. برای مثال، اگر قیمت در حال نزول باشد و شما به دلیل ترس حد ضرر را جابجا کنید، ممکن است خودتان را در معرض زیان‌های بیشتر قرار دهید.

برای مقابله با این مشکل، بهتر است که حد ضرر و حد سود خود را بر اساس تحلیل‌های تکنیکال و استراتژی مشخص تنظیم کرده و از تغییرات مکرر آن‌ها پرهیز کنید. این کار باعث می‌شود که تصمیمات شما منطقی‌تر و بر اساس تحلیل صحیح باشد.

استفاده از حد سود و حد ضرر برای کسب سود به جای مدیریت ریسک

نکته‌ی دیگر این است که برخی از معامله‌گران به جای استفاده از حد سود و حد ضرر برای مدیریت ریسک، فقط به دنبال سودهای سریع می‌روند. این کار می‌تواند باعث شود که در صورت تغییر جهت بازار، شما در معرض ضررهای بزرگ قرار بگیرید.

استفاده از حد سود و حد ضرر به شما کمک می‌کند که میزان ریسک خود را کنترل کرده و در صورت نیاز، معامله را در زمان مناسب ببندید. این ابزارها نه تنها برای محافظت در برابر ضررهای بزرگ، بلکه برای قفل کردن سودهای کوچک و مطمئن نیز ضروری هستند.

جمع‌بندی

حد سود و حد ضرر ابزارهای ضروری در معاملات کریپتو هستند که به معامله‌گران کمک می‌کنند تا ریسک‌های خود را مدیریت کنند. حد ضرر به شما این امکان را می‌دهد که در صورت حرکت بازار ضرر شما، به طور خودکار دارایی خود را بفروشید و از ضررهای بیشتر جلوگیری کنید. این ابزار نه تنها در موقعیت‌های خرید (Long) بلکه در موقعیت‌های فروش (Short) نیز کاربرد دارد و می‌تواند از ضررهای بزرگ جلوگیری کند.

حد سود نیز به طور مشابه برای ثبت سود و قفل کردن آن استفاده می‌شود. با تعیین سطحی از قیمت که به آن رسیدید، می‌توانید از سود خود محافظت کرده و به جای اینکه تردید و احساسات معامله شما را خراب کنند، سود منطقی خود را دریافت کنید. ترکیب این دو ابزار به شما کمک می‌کند تا به‌طور مؤثری نسبت ریسک به پاداش خود را مدیریت کنید و از نوسانات ناگهانی بازار در امان بمانید.

پرسش‌های متداول