در روزها و ماه‌های اخیر ممکن است چندین و چند بار نام گیم فای به گوشتان خورده باشد. در دنیایی که با رشد روزافزون فناوری روبروست، اتصال صنعت بازی و رمزارزها، به‌طور مشخص امور مالی غیرمتمرکز (دیفای)، یکی از پدیده‌های جالب و نو در دنیای فناوری و ارزهای دیجیتال است. رابطه این دو دنیا، نه تنها نشان‌دهنده یک خلاقیت و نوآوری جدید در عرصه فناوری است بلکه نمادی از وجود تغییرات جذاب در حوزه بازی‌های آنلاین و به‌خصوص رمزارزها است. گیم فای پدیده‌ای است که نقش متصل‌کننده این دو دنیای پرطرفدار را ایفا می‌کند.
با ظهور مفاهیمی مانند “GameFi” و “Play to Earn” که در ادامه با جزئیات به آنها خواهیم پرداخت، یک دوره تازه از ارتباط و تعامل بین انسان‌ها و دنیای مجازی آغاز شده است. این تجربه نه تنها از نظر بازیکنان این بازی‌ها، بلکه از جنبه‌های اقتصادی و موارد مرتبط با فناوری نیز توجه زیادی را به خود جلب کرده است.
در این مقاله، قصد داریم به طور جامع به مفهوم گیم فای (GameFi) و موارد مرتبط با آن بپردازیم. با یک بررسی گسترده، سعی خواهیم کرد تا به عنوان یک منبع و راهنمای جامع و مفید در زمینه گیم فای عمل کنیم و خوانندگان را با جزئیات بیشتری از این پدیده آشنا کنیم. با ما همراه باشید.
گیم فای چیست؟
گیم فای ترکیبی از دو کلمه Gaming و Finance است که به ادغام دنیای بازی و امورمالی اشاره دارد. این پدیده از سه بخش اصلی تشکیل شده است که عبارت‌اند از:
- بازی (در بستر بلاک چین)
- امورمالی غیرمتمرکز (دیفای)
- توکن‌های ان اف تی (NFT)
بازی‌ها خود بستری هستند که گیم فای روی آن ساخته شده است. امورمالی غیرمتمرکز نیز عاملی است که موجب راه‌اندازی و کار کردن گیم فای می‌شود. در نهایت، توکن‌های NFT هم نقش دارایی‌های دیجیتالی را دارند که درون بازی قابل‌دستیابی هستند.
در گیم فای از فناوری بلاک چین و رمزارزها برای ایجاد یک اکوسیستم بازی استفاده می‌شود که به‌عنوان پاداش به بازیکنان توکن‌هایی را می‌دهد که در دنیای واقعی دارای ارزش واقعی هستند. بازی‌های گیم فای اغلب از مکانیزم Play to Earn یا P2E پیروی می‌کنند که در آن بازیکنان می‌توانند با کامل کردن وظایف محول شده مشخص یا رسیدن به هدف‌های مشخصی، توکن‌های گیم فای به‌دست بیاورند.
این توکن‌ها در آینده می‌توانند برای اهداف متنوعی مانند ترید کردن، سهام‌گذاری یا حتی پرداخت هزینه‌ها استفاده شوند. هرچند گیم فای هنوز یک مفهوم تازه در دنیای بازی و ارزهای دیجیتال است، اما این پتانسیل در این مفهوم وجود دارد تا بتواند با استفاده از فراهم کردن موقعیت‌های جدید برای کسب درآمد غیرفعال در بین بازیکنان، یک تغییر شگرف در صنعت بازی و بلاک چین به وجود بیاورد.
گیم فای همچنین سطح بالایی از اعتماد را میان بازیکنان و توسعه‌دهندگان بازی‌ها ایجاد می‌کند؛ از آنجا که فناوری بلاک چین امکان صحت‌سنجی و ثبت کردن تراکنش‌های درون بازی را فراهم می‌کند، بازیکنان می‌توانند اطمینان حاصل کنند که پاداش‌های آنها با استفاده از قراردادهای هوشمند از امنیت لازم برخوردار است. این مسئله همچنین موجب عدم نیاز به واسطه‌های متمرکز، برای مثال ناشران بازی‌ها، برای مدیریت تراکنش‌های درون بازی می‌شود.
ویژگی مهم دیگر گیم فای این مسئله است که مسیرهای جدیدی برای کسب سود هم برای بازیکنان و هم برای توسعه‌دهندگان بازی ایجاد می‌کند. بنابراین بازیکنان علاوه بر افزایش مهارت‌های خود در بازی، از تجربه بازی کردن نیز لذت خواهند برد.
Play to Earn چیست؟
Play to Earn یا P2E یک مفهوم کسب‌و‌کاری است که از آن در پروژه‌های گیم فای استفاده می‌شود. این مدل با مدل‌های دیگر متداول مانند Pay to Play یا P2P متفاوت است. در مدل P2P شما ملزم به خرید کنسول، یک جواز (Licence) و یا یک حق عضویت برای شرکت در بازی هستید. در اکثر موارد با استفاده از این مدل، بازی به شما اجازه دریافت پاداش نقدی و واقعی را نخواهد داد. همچنین این شرکت‌های ساخت بازی هستند که کنترل دارایی‌ها درون بازی که شما خریداری کرده‌اید را در اختیار دارند. در مدل P2E اما این اجازه به شما داده می‌شود که به طور کامل بر روی مواد خریدرای شده در بازی کنترل داشته باشید. همچنین این روش برای شما فرصت‌هایی برای کسب درآمد فراهم می‌کند. برای شرکت در اکثر بازی‌های P2E، شما باید یک سرمایه‌گذاری مالی عمدتا در قالب توکن‌های NFT انجام دهید. در عوض، شما این فرصت را خواهید داشت که از طریق برنده‌شدن نبردها و تکمیل وظایف خود پول کسب کنید و ارزش توکن‌های ان اف تی خود را افزایش دهید؛ یا اینکه می‌توانید دارایی‌های خود را به دیگر بازیکنان اجاره دهید و از این طریق کسب درآمد کنید.
توجه داشته باشید که برخی از بازی‌های P2E روش Free-to-Play را در پیش می‌گیرند که در آن هیچ هزینه‌ای در رابطه با دانلود بازی یا شرکت در آن از بازیکنان دریافت نمی‌شود. اما اگر می‌خواهید که از بازی مورد نظر پول دربیاورید، باید اقدام به خرید یک توکن غیرمثلی یا دیگر دارایی‌های دیجیتال کنید.
تاریخچه گیم فای
اولین مرتبه‌ای که از تغییر در صنعت بازی به‌وسیله رمزارزها سخن به میان آمد به سال ۲۰۱۹ برمی‌گردد. جایی که در طول کنفرانس جهانی بلاک چین ووژن در کشور چین، جید ژانگ، مدیر اجرایی MixMarvel بیان کرد که رمزارزها فناوری هستند که موجب رشد صنعت بازی می‌شوند. او در همان زمان موفقیت قریب‌الوقوع ترکیب صنعت بازی و فناوری بلاک چین را پیش‌بینی کرد. عبارت “گیم فای” اما برای اولین بار در سال ۲۰۲۰ توسط اندره کرونجی، موسس پروتکل وام‌دهی دیفای Yearn.Finance استفاده شد. او از این عبارت در راستای توصیف بازی‌هایی که بر اساس فناوری بلاک چین هستند به کار برد. با همه اینها اما اولین قدم‌ها در رابطه با ادغام و توسعه صنعت بازی و فناوری بلاک چین در سال ۲۰۱۵ و با به وجود آمدن اتریوم برداشته شد.
گیم فای چگونه کار می‌کند؟
در حالی که گیم فای بسته به پروژه‌های مختلف متفاوت است اما یک سری اجزا و عوامل کلی وجود دارد که در تمامی پروژه‌های گیم فای و شکل‌گیری پدیده گیم فای فعلی نقش دارند. اولین مورد فناوری بلاک چین است که پایه و اساس گیم فای است؛ چرا که این فناوری بلاک چین است که به بازی‌ها امکان استفاده از توکن‌های درون بازی را می‌دهد. مزیت دیگر استفاده از بلاک چین در صنعت بازی تامین امنیت و شفافیت در تراکنش‌های صورت گرفته بین توسعه‌دهندگان بازی و بازیکنان است. همچنین قراردادهای هوشمند نیز نقش مهمی در گیم فای دارند. قراردادهای هوشمند به غیرمتمرکز شدن تجربه آنلاین بازی کمک می‌کنند. پلتفرم‌های گیم فای به وسیله این قراردادهای هوشمند پشتیبانی می‌شوند؛ این قراردادها این امکان را دارند که در صورت محقق شدن یک سری شروط مشخص، به‌صورت خودکار اجرا شوند. هر بازی معمولا چند قرارداد هوشمند دارد که برای مقاصد و موارد مشخصی در بازی طراحی شده‌اند. در کنار اینها، مواردی مانند امورمالی غیرمتمرکز، توکن‌های غیرمثلی و مکانیزم‌های Play to Earn نیز به ممکن شدن گیم فای کمک می‌کنند. شما می‌توانید با سرمایه‌گذاری در گیم فای و کامل کردن وظایف مشخص شده در بازی‌ها، به درآمد برسید. این دارایی می‌تواند از طریق توکن‌های اختصاصی گیم فای یا دیگر رمزارزهایی که مشخص شده دریافت شود.
انواع گیم فای (بهترین بازی‌های گیم فای)
پروژه‌های مختلفی در دنیای گیم فای توسعه یافته است و کاربران می‌توانند هر یک از این پروژه‌ها را برای سرمایه‌گذاری در گیم فای انتخاب کنند. در اینجا سه مورد از بهترین بازی های گیم فای را به شما معرفی می‌کنیم.
۱- بازی Axie Infinity
این بازی امروزه جز مشهورترین و محبوب‌ترین بازی‌های بلاک چینی در صنعت گیم فای است. این بازی دارای موجوداتی به نام Axies است که شما به‌عنوان بازیکن می‌توانید آنها را جمع‌آوری کرده، سطح آنها را بالاتر برده و از آنها به‌منظور پیروزی در نبردهای خود در بازی استفاده کنید. این بازی به بازیکنان اجازه خرید و فروش Axieها را می‌دهد؛ گران‌ترین خرید و فروشی که در این بازی انجام شده قیمتی بالغ بر ۳۰۰ اتریوم داشته است که مبلغ بسیار قابل توجهی است. این موضوع خود نشان‌دهنده اهمیت بالای این بازی در گیم فای است. نکته دیگر اینکه بازی Axie Infinity عمدتا از توکن‌های AXS برای خرید و فروش در بازی، اختصاص دادن پاداش و فراهم‌کردن مقدمات سهام‌گذاری (استیکینگ) استفاده می‌کند.
2- بازی Illuvium
این بازی که پیش از انتشار آن در سال ۲۰۲۲ بسیاری از بازیکنان انتظارش را می‌کشیدند یکی دیگر از بازی‌های محبوب دنیای گیم فای است. در این بازی شما باید Illuvais ها را جمع‌آوری کنید و آنها را برای افزایش شانس خود برای پیروزی در نبردها آموزش دهید. شما می‌توانید از توکن اختصاصی این بازی یعنی توکن ILV برای خریدهای درون بازی و عملیات سهام‌گذاری استفاده کنید.
3- بازی Gods Unchained
GODS Unchained یک بازی کارتی در بستر بلاک چین اتریوم است که به شما وعده کنترل کامل بر روی کارتهای به‌دست آمده در بازی را می‌دهد. از لحاظ تاکتیکی در این بازی لازم است که شما از طریق محاسبات گسترده و پیچیده رقیبان خود را شکست دهید و معمولا شانس نقش کمی در این بازی ایفا می‌کند. این بازی از توکن‌های اختصاصی GODS برای انجام خرید و فروش‌های درون برنامه‌ای و حق رای استفاده می‌کند. در بازی Gods Unchained شما برای تغییر شرایط به نفع خودتان بازی می‌کنید و به جمع‌آوری کارتهای موجود می‌پردازید. همچنین می‌توانید از دیگر بازیکنان کارت‌ها را خریداری کنید یا اینکه کارتهای خود را به بازیکنان دیگر بفروشید. از طرف دیگر می‌توانید با جمع‌آوری و نگهداری کارت‌ها سطح خود در بازی را بالاتر برده و شرایط خوبی در بازی برای خود فراهم کنید.
مزایا و معایب گیم فای
گیم فای دارای مزایا و معایبی است که به شرح زیر است:
مزایای گیم فای:
- مکانیزم P2E یک جایگزین مناسب برای مدل‌های سنتی بازی‌های ویدیویی Pay-to-Play است. این مدل فرصت‌های بیشتری را برای کسب درآمد در اختیار بازیکنان قرار می‌دهد. همچنین این نوع بازی‌ها مشوق شرکت‌های شاغل در صنعت بازی هستند.
- توکن‌های غیرمثلی راهی برای تبلیغ مالکیت دارایی‌های مجازی هستند که توسط واحدهای متمرکز کنترل نمی‌شوند. برای بسیاری از افرادی که تا به حال مزیت‌های آیتم‌های درون بازی را ندیده‌اند، توکن‌های غیرمثلی راهی برای به حداکثر رساندن درآمد جمع‌آوری دارایی‌های کمیاب و ارزشمند است.
- برخی از بازی‌های سنتی از بازی کردن بازیکنان علاقه‌مند در نقاطی از دنیا ممانعت به عمل می‌آورند. از طرف دیگر اما گیم فای از مرزهای موجود فراتر می‌رود و به همه کاربران در سرتاسر دنیا اجازه می‌دهد تا با این صنعت در حال رشد ارتباط برقرار کنند.
معایب گیم فای:
- انجام بازی‌های بلاک چینی در صورتی که فرد از بازی‌های مجازی اطلاعات و دانش کافی نداشته باشد، می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. توسعه‌دهندگان بازی‌ها می‌توانند با طراحی بازی‌هایی آسان و دارای راهنمای مناسب این مشکل را حل نمایند.
- توکن‌های غیرمثلی و توکن‌های گیم فای ممکن است دچار نوسان قیمتی شوند. این اتفاق می‌تواند موجب متحمل‌شدن ضرر از سوی بازیکنان شود.
- گیم فای هنوز دارای قوانین و مقررات قطعی نیست. این مسئله بدین معنی است که یک ریسک می‌تواند در رابطه با نهاد تنظیم‌کننده قوانین و مقررات بازی‌های بلاک چینی و کسب درآمد و خرید و فروش توکن‌های گیم فای وجود داشته باشد.
- وجود خطر کلاه‌برداری یکی دیگر از معایب گیم فای است. برخی پروژه‌های توسعه‌یافته رمزارزی ممکن است کلاه‌برداری باشند و کاربران باید با مطالعه و دانش مناسب سرمایه‌گذاری خود را در رابطه با این پدیده انجام دهند.
چگونه فعالیت در گیم فای را شروع کنیم؟
پیش از شروع کردن سفر خود در دنیای گیم فای یا هر بازی P2E دیگری، باید به یاد داشته باشید که هر پروژه ویژگی ها و مشخصات مختص به خود را دارد که آن را از دیگر پروژه‌ها متمایز می‌کند. برای کسب اطلاعات و جزئیات بیشتر وب سایت‌های بازی‌ها را نگاه کنید و حتی وایت پیپر پروژه را بخوانید.
برای شروع سفر خود در دنیای گیم فای باید مراحل زیر را انجام دهید:
۱- یک کیف پول ارز دیجیتال بسازید
شما باید یک کیف پول ارز دیجیتال داشته باشید که با بازی‌های مورد نظر شما سازگار باشد. از این طریق می‌توانید به ویژگی‌های پولی در گیم فای دسترسی داشته باشید. به‌عنوان مثال، کیف پول‌های متامسک و تراست ولت به‌عنوان یک کیف پول با ارزش و مناسب برای گیم فای شناخته می‌شود. نکته قابل توجه دیگر اینکه اگر بخواهید بازی را انجام دهید که بر پایه بلاک چین اتریوم است، شما به کیف پولی نیاز دارید که با آن بازی و همچنین شبکه اتریوم سازگار باشد. برخی از بازی‌ها نیز از شما می‌خواهند تا در درون کیف پول درون بازی یک حساب بسازید تا در هزینه‌ها صرفه‌جویی شود. بازی Axie Infinity یک نمونه از این بازی‌هاست.
۲- به‌وسیله متصل شدن به کیف پول خود به بازی مورد نظر بپیوندید
پس از ساختن کیف پول رمزارزی خود، قدم بعدی این است که آن را به بازی که قصد انجام را دارید متصل کنید. برای انجام این کار، می‌توانید به وب سایت رسمی بازی مورد نظر بروید و راهنمای مربوطه را مطالعه کنید. در اکثر موارد ثبت نام در یک بازی P2E نیازی به ایجاد نام کاربری و کلمه عبور ندارد؛ این یکی از مزیت‌های این نوع بازی‌ها نسبت به بازی‌های ویدیویی سنتی است. تنها کافی است به‌راحتی به کیف پول رمزارزی خود متصل شوید و به بازی کردن بپردازید.
۳- ابتدا در رابطه با قوانین بازی مورد نظر بخوانید و با آنها آشنا شوید و سپس شروع به بازی و کسب درآمد کنید
پس از متصل کردن کیف پول خود به بازی مورد نظر، شما قادر خواهید بود که توکن‌های غیرمثلی یا دیگر دارایی‌های درون بازی مورد نیاز خود را خریداری کنید. ذکر این نکته لازم است که پیش از شروع بازی باید سعی کنید تا جای ممکن در مورد بازی که قصد انجامش را دارید مطالعه کنید. همچنین در رابطه پتانسیل کسب درآمد از این بازی و ریسک‌های موجود اطلاعات کسب کنید. در نهایت، یک کار دیگر که باید انجام دهید این است که بررسی کنید تقریبا چه مقدار زمان برای بازگشت سرمایه اولیه و رسیدن به سود لازم است.
بررسی آینده گیم فای
با توجه به رشد روزافزون و قابل انتظار گیم فای در جامعه ارزهای دیجیتال، ظهور مدل‌ها و پروژه‌های متفاوت و جذاب در آینده نزدیک اجتناب‌ناپذیر خواهد بود. فضای موجود در دنیای گیم فای و Web3 به سرعت در حال رشد و نوآوری است و در حال حاضر نیز آزمایشات پروژه‌های مختلف در مقیاس‌های بزرگ به‌منظور توسعه بیشتر این صنعت در حال انجام است.
از لحاظ آماری نیز ارزش بازار گیم فای در سال ۲۰۲۲ معادل ۱۱۴۵۹.۷ میلیون دلار آمریکا تخمین زده شد که انتظار می‌رود در آینده و تا سال ۲۰۲۸ این رقم به ۴۸۸۳۰ میلیون دلار برسد که رقم بسیار قابل توجهی است.
به طور کلی، با توجه به شرایط موجود، استقبال بازیکنان و پروژه‌هایی نوآورانه‌ای که در آینده از آنها رونمایی خواهد شد، می‌توان آینده روشنی برای این پدیده نوظهور متصور بود و با ورود با اطلاع و دانش به این عرصه در کنار لذت بردن از بازی کردن به سرمایه‌گذاری و کسب سود نیز پرداخت.
جمع‌بندی
در این مقاله سعی کردیم تا یک راهنمای جامع از گیم فای در اختیار شما قرار دهیم. چگونگی کار کردن، مزایا و معایب و مواردی که برای ورود به دنیای گیم فای لازم است از جمله مواردی بود گه در این مقاله مطرح شد. نکته مهمی که باید در رابطه با گیم فای در نظر داشته باشید نوظهور بودن این پدیده است. این نوظهور بودن هم می‌تواند منجر به ایجاد فرصت‌هایی خوب برای سرمایه‌گذاری و سود شود و هم از طرف دیگر می‌تواند چالش برانگیز باشد؛ چرا که هنوز مشکلاتی بر سر راه گیم فای وجود دارد که حل نشده باقی مانده است. نبود نهاد تنطیم‌کننده قوانین و مقررات و خطر کلاه‌برداری از این دست مشکلات هستند. اگر قصد ورود به گیم فای و سرمایه‌گذاری در آن را دارید، پیشنهاد می‌کنیم که پیش از ورود جنبه‌های مختلف را در نظر بگیرید و به‌خوبی در رابطه با پروژه مورد نظر خود مطالعه کنید. سعی کنید ریسک‌های موجود را در نظر بگیرد و نسبت ریسک به پاداش دریافتی را محاسبه کنید. در صورت رعایت این موارد و با توجه به آینده روشن گیم فای می‌توانید از دستیابی به یک سود خوب لذت ببرید.
