در شرایطی که هر روز ارزش پول ملی زیر فشار تحریم و تورم آب می‌رود، حفظ دارایی به یکی از بزرگ‌ترین دغدغه‌های مردم تبدیل شده است. بسیاری از افراد برای حفظ ارزش پولشان سراغ دلار کاغذی می‌روند و آن را یک پناهگاه امن می‌دانند، اما عده دیگری ترجیح می‌دهند با سرمایه‌گذاری روی ارزهای دیجیتال به‌ویژه خرید تتر (USDT) سرمایه خود را حفظ کنند و برخی نیز بر سر این دوراهی می‌پرسند؛ دلار بهتر است یا تتر؟ آیا دلار کاغذی امن‌تر است یا تتر دیجیتال؟ کدام یک نقدشوندگی بیشتری دارد؟ هر کدام از این دو دارایی مزایای خاص خودشان را دارند؛ دلار کاغذی به‌عنوان قدیمی‌ترین ابزار حفظ ارزش شناخته می‌شود و تتر به‌خاطر ماهیت دیجیتالی و دسترسی آسان پرطرفدارترین استیبل کوین جهان به شمار می‌رود.
در این مقاله از مجله نوبیتکس تلاش می‌کنیم با مقایسه دلار و تتر از جنبه‌های مختلف نظیر کاربرد، امنیت و فرصت‌های سرمایه‌گذاری، پاسخ «دلار بخریم یا تتر؟» را بیابیم.
دلار کاغذی چیست و چرا هنوز محبوب است؟
دلار آمریکا (USD) واحد پول رسمی ایالات متحده و یکی از پرکاربردترین ارزهای جهان است. این ارز فیات علاوه‌بر اینکه نقش مهمی را در معاملات داخلی آمریکا ایفا می‌کند، به‌عنوان اصلی‌ترین ابزار مبادلات بین‌المللی نیز شناخته می‌شود. حدود ۶۰ درصد از ذخایر ارزی بانک‌های مرکزی جهان به دلار نگهداری می‌شود و نزدیک به ۴۰ درصد از پرداخت‌های جهانی بر پایه این ارز صورت می‌گیرد. همین موضوع باعث تثبیت جایگاه دلار به‌عنوان یک «ارز ذخیره جهانی» شده است.
تاریخچه دلار، به سال ۱۷۹۲ و تصویب قانون ضرب سکه (Coinage Act) برمی‌گردد. در ابتدا دلار با پشتوانه طلا و نقره منتشر می‌شد، اما پس از لغو توافق برتون وودز (Bretton Woods Agreement) در سال ۱۹۷۱، به یک ارز فیات بدون پشتوانه فیزیکی تبدیل شد که ارزش آن مستقیماً تحت تاثیر عوامل اقتصادی مانند سیاست‌های پولی ایالات متحده، نرخ تورم و پویایی تجارت بین‌المللی قرار دارد.
ویژگی مهم دلار کاغذی، نقدشوندگی بسیار بالا و پذیرش آن در بیش از ۱۴۰ کشور جهان است. تقریباً در هر نقطه‌ای از دنیا می‌توان دلار را به کالا، خدمات یا ارز محلی تبدیل کرد. همین قابلیت، باعث شده دلار در دوره‌های بی‌ثباتی اقتصادی یا کاهش ارزش پول ملی کشورها، به‌عنوان پناهگاه امن سرمایه‌گذاران شناخته شود.
تتر چیست و چرا محبوب‌ترین استیبل‌کوین است؟
تتر (USDT) یک ارز دیجیتال است که در دسته استیبل‌کوین‌ها قرار می‌گیرد. منظور از استیبل کوین، رمزارزهایی هستند که ارزش آن‌ها به یک دارایی پایدار مانند پول‌های فیات، طلا یا سایر فلزات گران‌بها متصل (Peg) می‌شود تا برخلاف بیت‌کوین و سایر ارزهای دیجیتال دچار نوسان‌های قیمتی شدید نشوند. پشتوانه ارز دیجیتال تتر، ترکیبی از دلار آمریکا و سایر معادل‌های نقدی مانند اوراق قرضه است و قیمت آن از دلار تبعیت می‌کند. به‌عبارت دیگر هر واحد تتر همواره حدود ۱ دلار ارزش دارد.
این استیبل کوین در سال ۲۰۱۴ توسط شرکت تتر لیمیتد (Tether Limited) معرفی شد و خیلی زود جایگاه ویژه‌ای در بازار پیدا کرد. درحال‌حاضر تتر با ارزش بازار نزدیک به ۱۶۹ میلیارد دلار، بعد از بیت کوین، اتریوم و ریپل در رتبه چهارم بازار قرار دارد و در عین حال بزرگ‌ترین و پرکاربردترین استیبل‌کوین جهان به شمار می‌رود.
اما دلیل این محبوبیت چیست؟ چرا اغلب کاربران بازار رمزارزها به جای دلار کاغذی یا حتی سایر استیبل‌کوین‌ها، تتر را انتخاب می‌کنند؟ سه عامل اصلی عبارتنداز:
- ثبات قیمتی و پشتوانه دلاری تتر که خیال کاربران را از بابت حفظ ارزش سرمایه راحت می‌کند.
- نقدشوندگی و پذیرش گسترده در صرافی‌ها و بازارهای مختلف که باعث تسهیل خرید و فروش تتر یا تبدیل آن به سایر ارزهای دیجیتال می‌شود.
- امکان انتقال سریع و کم‌هزینه در شبکه‌های بلاکچینی مختلف که استفاده از آن را برای پرداخت‌ها و جابه‌جایی سرمایه بسیار آسان می‌کند.
چرا قیمت تتر همیشه دقیقا با ۱ دلار برابر نیست؟
همان‌طور که گفتیم تتر یک استیبل کوین متصل به دلار است و به همین دلیل قیمت هر واحد آن به ارزش دلار گرده خورده است. اما در عمل گاهی پیش می‌آید که قیمت تتر کمی بالاتر یا پایین‌تر از یک دلار معامله می‌شود. این موضوع به عوامل مختلفی برمی‌گردد:
میزان عرضه و تقاضا در بازار ارزهای دیجیتال
در زمان‌هایی که تقاضا برای خرید تتر زیاد می‌شود، مثلاً هنگامی که کاربران برای پوشش نوسان شدید قیمت بیت کوین یا سایر ارزهای دیجیتال به تتر روی می‌آورند، ممکن است قیمت آن در برخی صرافی‌ها بالاتر از یک دلار برود. بالعکس، زمانی که عرضه زیاد باشد یا تقاضا کاهش پیدا کند، قیمت تتر اندکی از یک دلار پایین‌تر می‌رود.
محدودیت نقدینگی و تأخیر در تبدیل
تبدیل مستقیم تتر به دلار همیشه فوری نیست و به زیرساخت صرافی‌ها بستگی دارد. گاهی همین محدودیت‌ها باعث می‌شود قیمت لحظه‌ای تتر در بازار بالاتر یا پایین‌تر از یک دلار معامله شود.
فرصت‌های آربیتراژ بین صرافی‌ها
برخی از معامله‌گران با توجه اختلاف قیمت در صرافی‌های مختلف تلاش می‌کنند از خرید و فروش همزمان سود بگیرند. همین فعالیت‌های آربیتراژی باعث افزایش نوسان‌های کوتاه‌مدت در قیمت تتر می‌شود.
کاهش اعتماد نسبت به پشتوانه تتر
اگر شفافیت ذخایر تتر زیر سوال برود یا اخبار منفی درباره پشتوانه آن منتشر شود، بعضی کاربران حاضر می‌شوند تترهای خود را با قیمت کمتر از ۱ دلار بفروشند.
تفاوت بازارهای محلی و جهانی
در کشورهایی که محدودیت‌های ارزی وجود دارد مانند ایران، قیمت تتر معمولاً با نرخ ارز آزاد تعیین می‌شود و ممکن است نسبت به قیمت جهانی اختلاف داشته باشد.
مزایا و معایب دلار کاغذی و تتر؛ کدام گزینه مناسب‌تر است؟
برای اینکه بتوانیم تصمیم درستی بین خرید دلار کاغذی و USDT بگیریم، لازم است مزایا و معایب هر کدام را بشناسیم. هر دو دارایی ابزاری برای حفظ ارزش هستند، اما نقاط قوت و ضعف متفاوتی دارند که آگاهی از آن‌ها انتخاب ما را آسان‌تر می‌کند.
مزایا و معایب تتر
مزایا:
- ثبات قیمتی: تتر به دلار آمریکا متصل است و برخلاف سایر رمزارزها نوسان شدیدی ندارد.
- نقدشوندگی بالا: در اکثر صرافی‌های ارز دیجیتال دنیا قابل معامله است و می‌توان آن را به سرعت به ارزهای فیات یا سایر ارزهای دیجیتال تبدیل کرد.
- سهولت استفاده: انتقال و جابه‌جایی تتر به سرعت روی بلاکچین و با کارمزد نسبتاً پایین انجام می‌شود.
- دسترسی به بازار رمزارزها: تتر در بسیاری از معاملات رمزارزی به‌عنوان جفت‌ارز پایه استفاده می‌شود و حکم یک پناهگاه امن را در بازار پرنوسان کریپتو بازی می‌کند.
معایب:
- شفافیت ذخایر و اعتماد: همواره نگرانی‌هایی درباره پشتوانه دلاری تتر وجود داشته است.
- ریسک‌های نظارتی: احتمال محدودیت‌های بین‌المللی و فریز شدن دارایی به‌ویژه در کشورهای تحت تحریم وجود دارد.
- وابستگی به ناشر: تتر یک استیبل کوین متمرکز است و ارزش آن کاملاً به عملکرد شرکت تتر لیمیتد وابسته است.
- انحراف قیمتی کوتاه‌مدت: ممکن است گاهی قیمت تتر کمی بالاتر یا پایین‌تر از یک دلار معامله شود.
مزایا و معایب دلار کاغذی
مزایا:
- ثبات نسبی: دلار یکی از معتبرترین ارزهای جهانی است و پشتوانه آن اقتصاد آمریکا است.
- نقدشوندگی جهانی: تقریباً در همه کشورها پذیرفته می‌شود و ابزار اصلی تجارت بین‌المللی به‌شمار می‌آید.
- چارچوب قانونی: تحت نظارت دولت آمریکا و نظام بانکی جهانی است.
معایب:
- مشکل در نگهداری فیزیکی: نگهداری دلار کاغذی با ریسک سرقت یا مفقود شدن مواجه است.
- انتقال دشوار بین‌المللی: جابه‌جایی دلار بین کشورها محدودیت و هزینه‌های بالایی دارد.
تفاوت دلار و تتر چیست؟
اگرچه دلار و تتر هر دو به‌عنوان ابزار حفظ ارزش و مبادله شناخته می‌شوند، اما از نظر ماهیت، نحوه انتشار و قانون‌گذاری، تفاوت‌های مهمی دارند. در جدول زیر مهم‌ترین تفاوت‌های دلار و تتر را بررسی می‌کنیم:
| تتر (USDT) | دلار آمریکا (USD) | فاکتور |
| استیبل کوین دیجیتال | ارز فیات (کاغذی و دیجیتال) | نوع ارز |
| شرکت تتر لیمیتد | دولت ایالات متحده | صادرکننده |
| نظارت محدود | تحت کنترل مقامات مالی ایالات متحده | نظارت و قانون‌گذاری |
| ذخایر اعلام‌شده توسط تتر | اقتصاد و اعتبار دولت آمریکا | پشتوانه |
| نگرانی درباره شفافیت | حسابرسی و نظارت‌های رسمی دولتی | شفافیت |
| مبادله در صرافی‌های ارز دیجیتال، کسب درآمد از سرویس‌های دیفای، پوشش نوسان‌های بازار ارزهای دیجیتال | اقتصاد سنتی، تجارت جهانی، ذخیره ارزش | کاربرد اصلی |
| متصل به دلار آمریکا؛ اما ممکن است اندکی نوسان داشته باشد | نسبتا پایدار؛ اما وابسته به سیاست‌های پولی | نوسان قیمتی |
| بالا | بالا | نقدینگی |
| بالا به دلیل ابهامات قانونی | پایین به‌عنوان ارز رسمی | ریسک قانونی |
| بسیار گسترده | محدود | کاربرد در صنعت کریپتو |
مقایسه دلار و تتر از نظر کاربرد
دلار و تتر هر دو ارزش برابری دارند؛ اما حوزه استفاده آن‌ها کاملاً متفاوت است. دلار به‌عنوان یک ارز رسمی جهانی در اقتصاد سنتی و تجارت بین‌المللی نقش‌آفرینی می‌کند، در حالی‌که تتر در فضای رمزارزها به‌عنوان یک ابزار سریع و کاربردی شناخته می‌شود.
کاربردهای دلار
- معاملات روزمره: خرید کالا و خدمات در داخل و خارج از آمریکا.
- تجارت بین‌المللی: ارز پایه در اکثر تبادلات تجاری و ذخایر ارزی بانک‌های مرکزی.
- ذخیره ارزش: یکی از مطمئن‌ترین دارایی‌ها برای سرمایه‌گذاران سنتی و دولت‌ها به‌عنوان پشتوانه ارزی.
- نقدشوندگی بالا: در تمام بازارهای مالی دنیا قابل تبدیل است.
- پایه ارزش‌گذاری سایر دارایی‌ها: بسیاری از کالاهای جهانی مانند نفت و طلا بر اساس دلار قیمت‌گذاری می‌شوند.
کاربردهای اصلی تتر
- معاملات در صرافی‌های ارز دیجیتال: پرکاربردترین جفت معاملاتی در صرافی‌های متمرکز و غیرمتمرکز
- مدیریت ریسک و پوشش نوسان‌ها: حفظ ارزش دارایی‌های کریپتویی در زمان ریزش بازار.
- دیفای: مشارکت در پلتفرم‌های وام‌دهی، استیکینگ، استخرهای نقدینگی و دریافت سود در پروژه‌هایی ییلدفارمینگ.
- پرداخت‌ها و انتقالات بین‌المللی: تراکنش‌های سریع و کم‌هزینه بدون محدودیت‌های بانکی.
- پرداخت‌های خرد و تجارت الکترونیک: امکان خرید در بسیاری از فروشگاه‌ها و پلتفرم‌های آنلاین در سراسر دنیا.
- تنوع‌بخشی به سبد سرمایه‌گذاری: نگهداری بخشی از سرمایه در قالب یک دارایی باثبات برای تعادل ریسک.
- آربیتراژ: خرید و فروش همزمان تتر در میان صرافی‌ها با هدف کسب سود از اختلاف قیمت.
مقایسه دلار و تتر از نظر فرصت‌های سرمایه‌گذاری
سال‌ها است که بسیاری از سرمایه‌گذاران ایرانی خرید و نگهداری دلار کاغذی را به‌عنوان یکی از روش‌های رایج مقابله با کاهش ارزش پول انتخاب کرده‌اند. مزیت اصلی دلار، نقدشوندگی بالا در بازار داخل و پذیرش جهانی آن است. با این حال، نگهداری صرفِ دلار کاغذی بیشتر جنبه حفظ ارزش دارد و معمولاً بازده مستقیمی ایجاد نمی‌کند.
در مقابل، تت ربه‌عنوان یک استیبل‌کوین دیجیتال، فرصت‌های متنوع‌تری را برای سرمایه‌گذاران را فراهم می‌کند. افراد می‌توانند از دارایی‌های تتر خود در سرویس‌های دیفای مانند استیکینگ، وام‌دهی یا تأمین نقدینگی در استخرها استفاده کنند تا در کنار حفظ ارزش، سود هم به دست می‌آورند. البته درحالی‌که این روش گزینه جذاب‌تری برای کسب بازده است؛ اما ریسک بیشتری هم دارد.
مقایسه دلار و تتر از نظر امنیت
حالا که صحبت از امنیت سرمایه است باید بگوییم که هم دلار کاغذی و هم تتر نقاط قوت و ضعف خودشان را دارند. برای خرید دلار در ایران، باید به صرافی‌ها یا اشخاص ثالث در بازار آزاد مراجعه کنید. اولین نگرانی در این مسیر ریسک دریافت اسکناس تقلبی است. علاوه بر این، نگهداری دلار فیزیکی دردسرهای خاص خودش را دارد که از جمله آن‌ها خطر سرقت، گم‌شدن یا آسیب دیدن اسکناس‌ها است. به‌همین دلیل افراد برای اطمینان بیشتر، بخشی از دارایی خود را در صندوق‌های امن نگهداری می‌کنند؛ اما این روش هم یک هزینه اضافی را ایجاد می‌کند.
در مقابل، خرید و نگهداری تتر برای کاربران ایرانی معمولاً ساده‌تر و کم‌دردسرتر از دلار کاغذی است. کافی است در یک صرافی معتبر ارز دیجیتال ثبت‌نام کنید تا بتوانید در هر ساعت از شبانه‌روز و با هر مبلغی که خواستید تتر بخرید. این انعطاف‌پذیری در مقایسه با خرید دلار کاغذی از صرافی‌ها یا افراد ثالث، که هم محدودیت زمانی دارد و هم نگرانی‌هایی مثل جعلی بودن اسکناس یا سرقت، مزیت بزرگی محسوب می‌شود.
برای نگهداری به یک کیف پول تتر نیاز دارید. اگر قصد نگهداری بلندمدت دارید، استفاده از کیف پول سخت‌افزاری توصیه می‌شود، زیرا امنیت بالاتری دارد. اما اگر از کیف پول‌های نرم‌افزاری استفاده می‌کنید باید مراقب ریسک‌های امنیتی، هک‌ها و دسترسی‌های غیرمجاز باشید. همچنین در کیف پول‌های غیرامانی، مدیریت کلید خصوصی کاملاً بر عهده شماست و در صورت فراموشی یا از دست دادن آن، دسترسی به دارایی برای همیشه غیرممکن خواهد شد.
یکی دیگر از موضوعات امنیتی مربوط به تتر، احتمال فریز شدن دارایی توسط شرکت صادرکننده است. اگرچه این موضوع معمولاً در شرایط خاص و برای کیف پول‌های مشکوک به فعالیت‌های غیرقانونی اتفاق می‌افتد، اما به‌عنوان یک ریسک بالقوه باید مدنظر قرار گیرد. علاوه بر این، هنگام انجام تراکنش‌ها دقت به انتخاب شبکه و آدرس صحیح بسیار مهم است، چرا که ارسال اشتباه ممکن است باعث از دست رفتن همیشگی دارایی‌های شما شود.
گفتنی است تتر تا امروز بحران جدی در مقیاس گسترده نداشته و در عمل یکی از پرکاربردترین و قابل اعتمادترین استیبل‌کوین‌ها در بازار به‌شمار می‌آید. اگر نکات امنیتی را رعایت کنید، تتر گزینه کارآمدی برای ذخیره ارزش و استفاده در معاملات بازار ارزهای دیجیتال است.
نحوه تبدیل تتر به دلار کاغذی چگونه است؟
تبدیل مستقیم تتر به دلار کاغذی در ایران امکان‌پذیر نیست، زیرا صرافی‌های ارز دیجیتال بیشتر به معاملات دیجیتال محدود هستند و دلار فیزیکی ارائه نمی‌دهند. بنابراین اگر قصد دارید تترهای خود را به دلار کاغذی تبدیل کنید، باید یک مسیر دو مرحله‌ای را طی کنید:
ابتدا تتر خود را در یک صرافی ارز دیجیتال ایرانی به تومان تبدیل کنید. پس از واریز وجه نقد و دریافت موجودی ریالی، می‌توانید با یکی از صرافی‌های فیزیکی معتبر دلار کاغذی بخرید.
اگرچه این روش کمی زمان‌بر است، اما فعلا تنها راه تبدیل دارایی‌های دیجیتال به ارز فیزیکی در ایران است. نکته مهم این است که همواره باید از منابع معتبر خرید کنید و نرخ‌ها و کارمزدهای هر مرحله را بررسی کنید تا در فرایند تبادل با کمترین ریسک مواجه شوید.
خرید تتر به بهترین قیمت
اگر تصمیم گرفتید بخشی از سرمایه خود را به تتر تبدیل کنید، یکی از گزینه‌های مطمئن برای شروع، صرافی نوبیتکس است. کافی است ثبت‌نام کنید و بعد از تأیید حساب، با حداقل ۵۰ هزار تومان در بازار «تتر/تومان» خرید خود را انجام دهید.
همچنین بخوانید: آموزش خرید تتر در ایران
جمع‌بندی
تتر و دلار از نظر ماهیت تفاوت چندانی ندارند؛ چرا که ارزش هر واحد تتر به‌طور مستقیم به دلار گره خورده است. اگر دنبال راهی برای انتقال سریع، آسان و کم‌هزینه دارایی هستید، اگر می‌خواهید از نوسان‌های بازار کریپتو در امان بمانید یا اگر قصد کسب درآمد از دنیای دیفای، استخرهای نقدینگی، وام‌دهی و سایر فرصت‌های کریپتویی را دارید، تتر یک گزینه کاربردی است. اما اگر اولویت شما نگهداری فیزیکی و خارج از بسترهای دیجیتال است، باید سراغ دلار کاغذی بروید؛ اما باید چالش‌هایی مانند خرید مطمئن از منابع معتبر، خطر سرقت یا هزینه‌های نگهداری را نیز در نظر بگیرید. با این اوصاف، در پاسخ به این سوال که «تتر بهتر است یا دلار» نمی‌توان یک پاسخ قطعی را برای همه تجویز کرد. انتخاب نهایی به هدف سرمایه‌گذاری، میزان ریسک‌پذیری و حتی سبک زندگی مالی شما بستگی دارد. آنچه اهمیت دارد این است که با آگاهی کامل تصمیم بگیرید و بدانید هر دو گزینه می‌توانند در جای خود نقش ارزشمندی را در مدیریت سرمایه ایفا کنند.
سوالات متداول
دلار یک ارز فیات و رسمی است که توسط دولت آمریکا پشتیبانی می‌شود، در حالی که تتر یک استیبل‌کوین دیجیتال است که ارزش آن به دلار وابسته است و در بازار رمزارزها استفاده می‌شود.
این موضوع به هدف شما بستگی دارد؛ اگر دنبال انتقال سریع و استفاده در بازار ارزهای دیجیتال هستید تتر بهتر است، اما برای نگهداری فیزیکی و بدون وابستگی به پلتفرم‌های دیجیتال، دلار کاغذی مناسب‌تر است.
گاهی اوقات به دلیل بر هم خوردن تعادل میان عرضه و تقاضا، ممکن است قیمت تتر در صرافی‌ها کمی بالاتر یا پایین‌تر از ۱ دلار معامله شود، اما معمولاً این اختلاف بسیار جزئی است.
بله، در نوبیتکس امکان تبدیل تومان به تتر یا بالعکس به سادگی وجود دارد.
هر دو مزایا و معایب خود را دارند؛ دلار کاغذی ریسک سرقت یا تقلب دارد، در حالی که نگهداری تتر به یک کیف پول دیجیتال امن نیاز دارد و ممکن است در معرض ریسک‌های دیجیتال قرار بگیرد.
