تفاوت بلاکچین با بیت کوین و ارز دیجیتال؛ چگونه بلاکچین را با بیت کوین و ارز دیجیتال اشتباه نگیریم؟
اصطلاحات و تعاریف مرتبط با حوزه رمز ارز می‌تواند برای هر کسی گمراه‌کننده باشد. در واقع شباهت‌ها و تفاوت‌های تعاریف هر اصطلاح در این حوزه آن‌قدر زیاد است که دست تازه‌کاران را برای گیج شدن کاملاً باز می‌گذارد!
برخی ممکن است از ویژگی‌های فناوری بلاکچین به عنوان ویژگی بیت کوین یاد کنند یا رمزارزها را با بلاکچین اشتباه بگیرند. البته همان‌طور که گفتیم تعاریف در حوزه ارزهای دیجیتال در هم گره‌خورده است و پیدا کردن مرز تفاوت و تمایز، می‌تواند کمی پیچیده باشد. بااین‌وجود برای گیج نشدن و درک درست تنها کافی است به درکی کلی از اصول اولیه هر کدام برسیم. آن زمان این خطاها به‌خودی‌خود حل می‌شوند و دیگر چیزی برای اشتباه گرفتن وجود نخواهد داشت.
تفاوت مفاهیم اصلی دنیای ارزهای دیجیتال در چیست؟
بد نیست با یک مقایسه غیر مرتبط، کمی این تفاوت را شفاف کنیم:
- وبسایت‌ها نوعی فناوری مخصوص‌اند که برای اشتراک‌گذاری داده‌ایجادشده‌اند.
- موتورهای جست‌وجو، شناخته‌شده‌ترین راه برای جست‌وجو میان وبسایت‌های مختلف است.
- مشهورترین موتور جست‌وجو، گوگل است.
حال با توجه به مطالب بالا، بخش پایین را در نظر داشته باشید:
- بلاک چین یک تکنولوژی مخصوص است که برای ثبت داده‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- رمزارز یکی از متداول‌ترین و شناخته‌شده‌ترین راه‌ها برای بهره‌مندی از بلاک چین است.
- بیت کوین به عنوان اولین و معروف‌ترین رمزارز شناخته می‌شود.
مفهوم بلاک چین؛ بلاکچین چیست؟
بد نیست برای تعریف هرچه ساده‌تر بلاکچین از تعریف دفتر حساب کل استفاده کنیم. دفترهای کل یک روش سنتی برای ثبت و جمع‌آوری اطلاعات مالی یک شرکت هستند. ساده‌ترین کاربرد این دفاتر برای صاحبان کسب‌وکار، ثبت وقایع مالی شرکت است. در واقع به کمک این دفتر وضعیت مالی شرکت مشخص می‌شود. تقریباً در هر تجارتی یک دفتر حساب کل وجود دارد.
بلاک چین را می‌توان به نسخه دیجیتالی یک دفتر کل تشبیه کرد که وظیفه ثبت لیست تراکنش‌ها را بر عهده دارد. معمولاً بیشتر بلاک چین‌ها به صورت یک دفتر کل دیجیتالی “توزیع‌شده” و “غیرمتمرکز” طراحی می‌شوند. به بیان دقیق‌تر، بلاک چین، زنجیره‌ای خطی از چندین بلوک است. این بلوک‌ها حاوی داده‌هایی بوده که به کمک اثبات رمزنگاری به یکدیگر متصل شده و محافظت می‌شوند.
با این تفاسیر ممکن است این‌طور برداشت شود که فناوری بلاکچین تنها در فعالیت‌های مالی کاربرد دارد؛ اما تنها لزوماً تنها کاربرد بلاکچین در عملیات‌های مالی خلاصه نمی‌شود. هرچند که در خصوص رمزارزها، بلاکچین‌ها مسئول ثبت دائمی کلیه تراکنش‌های تائید شده‌اند.
اصطلاحات “توزیع‌شده” و “غیرمتمرکز” دقیقاً به چه معنی‌اند؟
این مسئله یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های بلاکچین با یک دفتر کل معمولی را بیان می‌کند. بد نیست با یک مثال ساده آن را بهتر درک کنیم:
یک بانک از نسخه سنتی دفتر کل استفاده می‌کند!
بانک برای کنترل و بررسی سابقه برداشت‌ها از دستگاه خودپرداز، تراکنش‌ها را در یک دفتر کل ثبت می‌کند. این دفتر کل متعلق به بانک است که تراکنش‌ها در آن ثبت و نگهداری می‌شوند. بنابراین یک نهاد نظارتی به نام بانک وجود دارد که بر جریان ثبت تراکنش‌ها نظارت می‌کند و داده‌ها یا سوابق برداشت را در یک نسخه دفتر کل ثبت و نگهداری می‌کند. علاوه بر این تنها نسخه مورد قبول این دفتر، در اختیار خود بانک است. با این تفاسیر، دفترهای کل سنتی، متمرکز هستند زیرا کنترل آن به دست یک نهاد واحد است و معمولاً تنها به یک پایگاه داده متکی هستند.
در مقابل این ساختار متمرکز بلاکچین قرار دارد. بلاک چین به صورت یک سیستم توزیع‌شده است که در قالب یک دفتر کل مرکزی غیرمتمرکز عمل می‌کند. این مسئله به این معنی است که هیچ نسخه اصلی‌ای از دفتر اصلی وجود ندارد و هیچ فرد یا نهادی کنترل و نظارت را بر عهده ندارد. اما پس چه کسی مسئولیت کنترل و نظارت را بر عهده می‌گیرد؟ در اصل هر کاربری که می‌خواهد در روند حفظ و نگهداری بلاکچین مشارکت کند؛ یک نسخه الکترونیکی همگام‌سازی شده به آخرین داده‌های ثبتی در بلاکچین را دریافت می‌کند. این نسخه دقیقاً مشابه نسخه‌ای است که دیگر شرکت‌کنندگان در اختیار دارند.
یک سیستم توزیع‌شده را فعالیت جمعی مشارکت‌کنندگان بسیاری که در سرتاسر جهان پخش‌شده‌اند؛ اداره می‌کنند. به این مشارکت‌کنندگان، گره‌های شبکه (Nodes) نیز گفته می‌شود. همه این گره‌ها، طبق قوانین سیستم، در روند تائید و اعتبار سنجی تراکنش‌ها شرکت می‌کنند. بنابراین هیچ قدرت مرکزی‌ای وجود ندارد و قدرت چنین شبکه‌ای در غیرمتمرکز بودن آن است.
ساختار بلاک چین به چه شکل است؟
نام بلاکچین خود گویای شیوه‌ای است که با آن سوابق و داده‌ها را سازماندهی می‌کند. زنجیره بلوک‌های مرتبط با یکدیگر. اما این بلوک‌ها حاوی چه اطلاعاتی هستند؟
اساساً، درون یک بلوک، چیزی به جز داده‌ها و لیستی از تراکنش‌ها وجود ندارد. بلوک‌ها و تراکنش‌ها به صورت عمومی قابل مشاهده بوده؛ اما قابل تغییر نیستند . با اضافه شدن بلوک‌های جدید به بلاک چین، یک سابقه یا رکورد از بلوک‌های مرتبط با یکدیگر تشکیل می‌شود. البته این روند بسیار پیچیده‌تر از چیزی است که ما در اینجا توضیح داده‌ایم.
حالا این سؤال پیش می‌آید که داده‌های درون بلاکچین چگونه غیرقابل تغییر هستند؟ استفاده از اثبات رمزنگاری برای ایمن‌سازی شبکه و همچنین ارتباط زنجیره‌وار این بلوک‌ها با یکدیگر؛ تغییر هر بلوک را غیرممکن می‌کند.
برای تولید بلوک‌های جدید، شرکت‌کنندگان در اداره شبکه باید در یک فعالیت محاسباتی بسیار پرهزینه و رقابتی شرکت کنند. به این فعالیت در اصطلاح استخراج یا ماینینگ گفته می‌شود. اصولاً ماینرها یا استخراج‌کنندگان وظیفه تائید تراکنش‌ها و گروه‌بندی آن‌ها در بلوک‌های تازه ایجادشده‌ای را بر عهده‌دارند. این بلوک‌ها قرار است بعداً به بلاک چین اضافه شوند. ماینرها برای استخراج موفق هر بلوک، سکه‌های جدید دریافت می‌کنند.
هر بلوک تائید شده جدید به کمک رمزنگاری به بلوک قبل از خود متصل می‌شود. به‌این‌ترتیب عملاً تغییر و دستکاری داده‌ها در بلوک‌هایی که به بلاکچین اضافه می‌شوند؛ غیرممکن خواهد بود زیرا آن‌ها با اثبات رمزنگاری ایمن شده‌اند و روند تولیدی بسیار هزینه‌بر را طی کرده‌اند. به‌این‌ترتیب هزینه هرگونه تغییر و دستکاری بسیار دشوار و گران‌قیمت‌تر از آن خواهد بود که بتوان دست به انجام آن زد.
به طور خلاصه در بلاک چین با بلوک‌های داده‌ای که زنجیروار به یکدیگر پیوند خورده مواجهیم که به صورت ترتیب زمانی سازمان‌یافته و شبکه این بلوک‌ها با بهره‌مندی از اثبات رمزنگاری ایمن شده است.
ارز دیجیتال یا رمزارز چیست؟
رمزارز را می‌توان شکل دیجیتال پول در نظر گرفت که به عنوان واسطه تبادل در یک شبکه توزیع‌شده، میان کاربران مورد استفاده قرار می‌گیرد. برخلاف سیستم‌های بانکی سنتی، تراکنش‌های این سیستم از طریق دفتر کل دیجیتال عمومی (بلاکچین) ردیابی شده و ممکن است این تراکنش‌ها به صورت مستقیم و بدون نیاز به واسطه میان شرکت‌کنندگان (به صورت همتا به همتا) انجام بگیرد.
واژه “رمز” به علم رمزنگاری استفاده‌شده در ر رمزارزها اشاره دارد. در واقع علم رمزنگاری بخش‌های مختلفی از این سازوکار را پشتیبانی می‌کند. به عنوان نمونه اطمینان از ایمنی اقتصاد سیستم، بررسی صحت واحد رمزرازهایی که در این سازوکار به وجود می‌آیند و همین‌طور درستی و تائید تراکنش‌ها همگی متکی بر علم رمزنگاری پایه‌گذاری شده است.
اگرچه همه رمزارزها قابل استخراج نیستند؛ اما بسیاری از ارزها مانند بیت کوین به روند استخراج وابسته‌اند. این مسئله منجر به پدید آمدن یک روند رشد آهسته و کنترل‌شده در تولید سکه‌های در گردش می‌شود. در رمزارزهایی که از الگوریتم اجماع اثبات کار بهره می‌برند ماینینگ یا استخراج تنها راه ایجاد واحدهای جدید سکه است و این مسئله آن‌ها را در برابر خطر تورمی که ارزهای فیات را تهدید می‌کند؛ حفظ می‌کند. برای خرید ارز دیجیتال می توانید به نوبیتکس مراجعه کنید.
بیت کوین چیست؟
بیت کوین اولین رمزارز دنیای ارزهای دیجیتال و طبیعتاً معروف‌ترین و موردتوجه‌ترین آن نیز است. خرید بیت کوین اخیرا به یکی از مهم ترین گزینه های کسب درامد تبدیل شده است. بیت کوین در سال 2009 توسط توسعه‌دهنده‌ای با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو به جهان معرفی شد. بیت کوین با هدف ایجاد سیستم پرداخت الکترونیکی مستقل و غیرمتمرکزی بر اساس اثبات ریاضی و رمزنگاری ایجاد شد.
با اینکه بیت کوین معروف‌ترین رمز ارز حال حاضر است اما بیش از نه هزار رمزارز دیگر وجود دارند که هرکدام بر ویژگی‌ها و مکانیزم خاص خود، تکیه می‌کنند. علاوه بر این همه آن‌ها بلاک چین اختصاصی خود را ندارند. برخی روی بلاک چین‌های موجود ایجاد و توسعه‌یافته‌اند و برخی هم کاملاً متکی بر شبکه خود هستند.
همانند بسیاری دیگر از رمز ارزها بیت کوین از عرضه محدودی برخوردار است. به این معنی که پس از رسیدن به حداکثر میزان عرضه ، دیگر هیچ بیت کوین جدیدی در سیستم تولید نخواهد شد. حداکثر میزان عرضه بیت کوین به 21 میلیون واحد محدودشده است.
پروتکل بیت کوین منبع باز است و هر کسی می‌تواند کد را بازبینی یا کپی کند. بسیاری از توسعه‌دهندگان در سراسر جهان کماکان در توسعه این پروژه سهیم هستند.
سخن پایانی
همان‌طور که دیدیم اگرچه تفکیک اصطلاحات در دنیای ارزهای دیجیتال کار ساده‌ای نیست اما با یک بررسی دقیق و مفهومی می‌توان با این اصطلاحات آشنا شد و راه ورود به دنیای ارزهای دیجیتال را هموار کرد. دانستن معنای این اصطلاحات برای هرکسی در برخورد با بازار ارزهای دیجیتال الزامی است که به‌طورقطع به تصمیم‌گیری شما در این رابطه کمک بسیاری خواهد کرد.
