چگونه در بازار نزولی سود کنیم؟ آموزش بهترین روش‌ها

اگر با ساختار کلی بازارهای مالی آشنا باشید، حتما متوجه چرخه‌های بازار شده‌اید. به طور کلی فرقی نمی‌کند در کدام بازار فعال هستید، نقطه مشترک تمام این ساختارها این است که در اغلب اوقات، بازی در اختیار دو گروه است که حاصل فعالیت آنها به دو چرخه ختم می‌شود. یکی از آنها چرخه صعودی یا گاوی است و دیگری چرخه ریزشی و خرسی است. بسیاری از افراد به دلیل شناخت ناکافی ممکن است در زمان رکود و ریزش به کلی از خرید و فروش اجتناب کنند. در این مقاله قصد داریم با شکل و ساختار بازار خرسی بیشتر آشنا شویم و  سپس روش‌های کسب سود در بازار ریزشی را بررسی کنیم. با ما همراه باشید.

چه وضعیتی بازار ریزشی به حساب می‌آید؟

بازار خرسی یا ریزشی به زمانی گفته می‌شود که بازاری به شکل طولانی مدت افت قیمت را تجربه کند. اغلب اوضاع به گونه‌ای است که دارایی‌ها حداقل 20 درصد یا بیشتر از اوج‌های قیمتی خود فاصله می‌گیرند و جو بدبینی و احساسات منفی گسترده‌ای در میان سرمایه‌گذاران به وجود می‌آید.

به طور کلی منظور از بازار نزولی زمانی است که کاهش در کل بازار یا شاخص معینی مشاهده شود. برای نمونه اگر شاخص S&P 500 در بازار سهام یا کل بازار رمزارزها، با ویژگی‌هایی که بیان شد، دچار ریزش شوند، آن را بازار ریزشی در نظر می‌گیریم. البته بازار ریزشی ممکن است در یک ارز دیجیتال یا یک اوراق بهادار به طور خاص نیز به وجود بیاید و دیگر دارایی‌های آن طبقه دچار آن نشوند. هرچند بد نیست بدانید که با استناد به تاریخ می‌توان اینطور استنباط کرد که عموما بازارهای نزولی ممکن است با رکودهای اقتصادی همراه شوند.

درک ساختار بازارهای خرسی

قیمت دارایی‌ها به خودی خود نمایانگر انتظاراتی هستند که از عملکرد آینده آنها می‌رود. هرچه این انتظارات و پیش‌بینی‌ها منفی‌تر شده و امیدها کم‌رنگ‌تر شود، قیمت دارایی مورد نظر می‌تواند کاهش بیشتری پیدا کند. در چنین مواقعی رفتار هیجانی، ترس و عجله برای محافظت از ضررهای احتمالی به طور چشم‌گیری افزایش پیدا می‌کند. همین امر منجر به طولانی‌تر شدن افت قیمت و رکود می‌شود.

به طور عمومی یکی از تعاریفی که  در بیان بازار ریزشی مورد پذیرش قرار گرفته این است: اگر یک دارایی به طور میانگین حداقل 20 درصد از ارزش خود را نسبت به اوج بالاترین قیمت از دست دهد، بازار ریزشی یا خرسی شده است. اما 20 درصد یک عدد دلخواه است و منطقی محکمی پشت آن قرار ندارد. تعریف درست‌تر بازار ریزشی این است: زمانی که سرمایه‌گذاران ریسک‌گریزتر رفتار می‌کنند و ماجراجویی پر‌ریسک را کنار می‌گذارند، بازار خرسی به وجود می‌آید.. با توجه به این تعریف می‌توان انتظار داشت که بازار خرسی، ماه‌ها یا سال‌ها ادامه داشته باشد.

چگونه در بازار نزولی سود کنیم؟

در این بخش قصد داریم روش‌هایی را که می‌توان در یک بازار ریزشی به سود رسید، بررسی کنیم.

استراتژی موقعیت‌های فروش یا (Short Positions)

یکی از روش‌های برای کسب سود در هنگام ریزش بازار ورود به یک موقعیت فروش یا شورت است که خود انواع و اقسام مختلفی دارد. نکته مشترکی چنین موقعیت‌هایی پتانسیل کسب سود محدود است. با این وجود پتانسیل نامحدودی برای زیان از این موقعیت‌ها وجود دارد. به طور کلی زمانی که یک معامله‌گر متوجه بازار ریزشی می‌شود، با ورود به موقعیت فروش یا اصطلاحا شورت گرفتن، می‌تواند از روند کاهش ارزش یک دارایی سود بدست آورد.

 ایده اصلی استراتژی Short position این است که بتوان ارزهای دیجیتال یا سهام‌هایی که بیش از حد ارزش‌گذاری شده‌اند یا حتی بیش از اندازه هایپ شده‌اند را شناسایی کرد و به نفع خود از آنها سود بدست آورد. زیرا این نوع دارایی‌ها همانطور که رشد قابل‌توجهی را تجربه کرده‌اند خیلی زود محکوم به ریزش خواهند بود و این همین جایی است که موقعیت‌های فروش استفاده می‌شوند.

در اکثر موارد افرادی که قصد بهره‌مندی از موقعیت‌های فروش یا (Short Positions) را دارند سهام یا رمزارز را از یک شرکت سرمایه‌گذاری یا صرافی رمزارز قرض می‌گیرید تا آنها را به سرمایه‌گذار دیگری بفروشند. البته باید توجه داشت که در نهایت، باید دارایی قرض گرفته شده به شرکت یا صرافی بازگردانده شود. بنابراین منطق این استراتژی ساده است، فروش سهام با بالاترین قیمت تا زمانی که خریدار وجود دارد و خرید ارز دیجیتال با قیمت پایین‌تر تا بتوان ارز قرض گرفته شده را به شرکت سرمایه‌گذاری بازگرداند. 

این روش تا حد زیادی شبیه کاری است که در معامله تعهدی نوبیتکس انجام می‌شود اما در صرافی ارز دیجیتال نوبیتکس همه‌چیز قانون‌مند‌تر، شفاف‌تر و با رعایت حداکثر اصول مدیریت ریسک انجام می‌شود تا از ضررهای ناگهانی جلوگیری شود.

به عنوان نمونه فرض کنید سهام یک شرکت را با قیمت 35 دلار به ازای هر سهم در موقعیت فروش (Short position) قرار می‌دهید و در مدتی معین قیمت سهام به 20 دلار کاهش می‌یابد، در این بازه شما فرصت دارید تا سهام را با قیمت 20 دلار بازخرید کنید تا موقعیت فروش را ببندید. سود کلی شما 15 دلار به ازای هر سهم خواهد بود. البته هزینه کارمزد هم از سود کلی شما کاسته خواهد شد.

استراتژی معاملات اختیار فروش (Put Options)

بهره‌مندی از معاملات آپشن فروش یا همان Put Options به دارنده چنین قراردادی این حق را می‌دهد که یک دارایی مانند ارز دیجیتال یا سهام را با قیمتی خاص در یک تاریخ معین در آینده به فروش برساند. البته برای ورود به معاملات آپشن باید مقداری مشخص را پرداخت می‌کنید که با نام حق العمل معروف است.

با کاهش قیمت دارایی مورد نظر در چنین سناریویی، ارزش قرارداد اختیار فروش یا همان Put option افزایش می‌یابد. اگر قیمت سهام کمتر از “قیمت هدف فروش” قرارداد شود، این امکان وجود دارد که فرد از حق فروش سهام با قیمتی بالاتر از قیمت هدف یا اعمال قرارداد استفاده کند یا خود قرارداد اختیار فروش را برای کسب سود به فروش برساند.

استراتژی صندوق‌های ETF فروش

همان‌طور که در مقاله معرفی ETF به طور کامل درباره صندوق‌های قابل معامله در بورس آموختیم، نوعی از صندوق‌های ETF فروش وجود دارد که به آنها ای تی اف معکوس یا inverse ETF نیز گفته می‌شود. سود این نوع ETFها زمانی ایجاد می‌شود که روند معکوسی در یک شاخص شکل گیرد.

 ETF‌های فروش برای بهره‌مندی از افت قیمت ایجاد شده‌اند. به عنوان نمونه فرض کنید یک ETF معکوس یا فروش، نسبت معکوس با شاخص  نزدک 100 (Nasdaq 100) دارد و بر این اساس کار می‌کند. در صورتی که این شاخص 25 درصد کاهش یابد، ارزش این صندوق ETF حدود 25 درصد افزایش می‌یابد و سرمایه‌گذاران صندوق ای تی اف به سود می‌رسند.

یکی دیگر از کاربردهای این نوع صندوق‌ها به منظور پوشش ریسک و محافظت از موقعیت‌های خرید در زمان‌های ریزش بازار است.

انباشت با میانگین هزینه دلاری (Dollar Cost Averaging)

مهمترین موضوعی که باید در طول رکود اقتصادی یا ریزش بازار به خاطر داشت این است که وضعیت نا‌مساعد و از دست رفتن ارزش یک دارایی، بخشی از چرخه بازار است. در صورتی که شما یک سرمایه‌گذار بلند مدت هستید، یکی از بهترین روش‌ها برای افزایش سرمایه، استفاده از استراتژی میانگین هزینه دلاری (DCA) است. وقتی بازار در چرخه ریزشی قرار دارد با خرید یک دارایی بدون در نظر گرفتن قیمت حال آن می‌توان در درازمدت از این استراتژی به سود رسید، زیرا چرخه صعودی فرا خواهد رسید و نهایتا قیمت تمام شده ارز یا سهام مورد نظر برای شما کمتر خواهد بود. در نتیجه با گذشت زمان و ورود به بازار گاوی می‌توانید از استراتژی میانگین هزینه دلاری به سود برسید.

تنوع‌بخشی به سبد سرمایه‌گذاری

سرمایه‌گذاری بخشی از پرتفوی افراد در میان طبقات دارایی مختلف از جمله سهام، اوراق قرضه، پول نقد و دارایی‌های جایگزین مانند ارزهای دیجیتال،امری منطقی محسوب می‌شود. علت اصلی تنوع‌بخشی حفاظت از سرمایه کلی سرمایه‌گذار است، زیرا ممکن است یک بازار یا شاخص دچار رکود و ریزش شود اما از سوی دیگر بازارهای دیگری صعودی و با رونق باشند. بنابراین میزان ریسک به طور معناداری در کل سبد سرمایه تقسیم می‌شود و احتمال بروز ضرر و آسیب‌های کلان تا حد زیادی قابل پیش‌گیری می‌شود.

شکار رمزارزهای دارای ارزش

بازارهای ریزشی ممکن است فرصت مناسبی برای سرمایه‌گذاران هوشمند فراهم کند. موضوع هم خیلی ساده است یک سرمایه‌گذار هوشمند می‌تواند به فکر آینده باشد و با شناسایی ارزهای دیجیتال دارای پایه و بنیان خوب اقدام به خرید آنها در زمان روزهای قرمز بازار کند. 

برای نمونه در زمان رکود بازار، قیمت بیت کوین و قیمت اتریوم بعد از ثبت قیمت‌های جدید صورت معناداری با ریزش مواجه شدند. به طور دقیق‌تر ارز اتریوم در بازه‌ای تا 150 دلار افت قیمت را تجربه کرده بود و در اوج قیمت به بیش از 4500 دلار رسید. حال تصور کنید فردی که حتی آشنایی بسیاری با ارزهای دیجیتال هم ندارد با کمی جست‌وجو می‌توانست متوجه شود که اتریوم یا بیت کوین باید بخشی از سبد سرمایه‌گذاریش باشند و تنها با کمی صبر و یک تصمیم عاقلانه می‌توانست سرمایه خود را چندین برابر کند و حتی بیش از تبدیل دارایی خود به استیبل کوین‌ از  ارزش سرمایه خود محافظت کرده بود.

 این استراتژی در بسیاری از موسسات مالی و توسط سرمایه‌گذاران بزرگ مورد استفاده قرار می‌گیرد. در واقع با شکار چنین موقعیت‌هایی بدون استرس تنها با اتکا به صبر و حساب کردن روی ترس اکثریت فعالان و همچنین استفاده از تحلیل فاندامنتال، می‌توان از بازار نزولی نیز سود به دست آورد.

تبدیل دارایی‌های دیجیتال به استیبل کوین

یک استراتژی پوشش ریسک بی‌دردسر برای بسیاری از بازیگران بازار ارزهای دیجیتال در زمان بازار نزولی، تبدیل اغلب دارایی‌ها به استیبل کوین است. برای نمونه این امر با خرید تتر امکان‌پذیر می‌شود. از آنجایی که قیمت ارزهای دیجیتال قابل پیش‌بینی نیست در این استراتژی افراد ترجیح می‌دهند تا زمانی که چرخه بازار نزولی پایان نیافته است از بازار خارج شوند و ارزهای دیجیتال خود را تبدیل به ارزهای با ثبات می‌کنند. این کار در شرایط منفی بازار تنها برای حفظ و به ثبات رسیدن ارزش کلی سرمایه صورت می‌گیرد.

پیروی از الگوهای شمعی نمودار

اگر یک معامله‌گر با تجربه هستید و دوست دارید در زمان بازار خرسی نیز به اندازه بازار گاوی در این فضا فعال باشید، شاید بهتر باشد در شناسایی الگوهای نمودار شمعی استاد شوید. در بازار ریزشی الگوهای تکرار شونده‌ای وجود دارد که با شناسایی آنها می‌توان معاملات مختلفی را آغاز کرد. برای نمونه الگوهایی مانند سر و شانه، مثلث‌های نزولی به طور مداوم در نمودار ارزهای دیجیتال در زمان ریزش تشکیل می‌شوند. با فراگیری تحلیل تکنیکال و نحوه رفتار در هنگام مشاهده این نمونه از الگوها می‌توان از یک بازار ریزشی سود کسب کرد. 

واضح است که در این استراتژی زمان‌بندی نقطه ورود به بازار با توجه به وضعیت ریزشی بازار از اهمیت بسیاری برخوردار است. با این حال، تعیین دقیق زمان ورود به ارزهای دیجیتال یا خرید دارایی‌های خاص، اگر نگوییم غیرممکن می‌تواند برای بسیاری از افراد دشوار باشد.

استراتژی کشت سود یا ییلد فارمینگ

کشت سود یا همان Yield farming، که با عنوان استخراج نقدینگی نیز شناخته می‌شود، فرآیندی است که در آن ارزهای دیجیتال اشخاص به استخرهای نقدینگی یا ساختارهایی مشابه انتقال داده می‌شود و در ازای تامین نقدینگی، سودی معین در بازه زمانی‌های مشخص به شرکت‌کنندگان تعلق می‌گیرد. 

اگر این استراتژی را به طور دقیق‌تری مورد بررسی قرار دهیم متوجه می‌شویم که این عمل اغلب در امور مالی غیرمتمرکز دیفای صورت می‌پذیرد. بنابراین بسیاری از فعالیت بازار رمزارز ترجیح می‌دهند از خواب سبد خود جلوگیری کنند و سازوکار‌هایی این‌چنین باعث تشویق آنها به چرخش نقدینگی و همچنین کسب سود از سرمایه خواب افراد در بازار نزولی می‌شود.

کشت سود می‌تواند در شرایطی یک استراتژی سودآور باشد، اما مانند خرید ارزهای دیجیتال یا فروش آنها ممکن است مراحل زمان‌بری داشته باشد و همچنین نیاز به درک عمیقی از اکوسیستم DeFi را طلب کند. برای آشنایی بیشتر با کشت سود ارزهای دیجیتال می‌تواند به صفحه ییلد فارمینگ نوبیتکس مراجعه کنید.

سخن پایانی

در این مقاله با بازار نزولی و ساختار آن بیشتر آشنا شدیم. همچنین با استراتژی و روش‌هایی آشنا شدیم که می‌تواند باعث کسب سود از بازار خرسی شود. 

در مجموع باید توجه داشت که در بلندمدت، بازار ارزهای دیجیتال و همین‌طور سهام حالت صعودی به خود می‌گیرند زیرا طبیعت اقتصاد این است که با کمی استراحت مسیر رشد را در پیش بگیرد. بنابر نظر بسیاری از اقتصاددانان در صورتی که بازار خرسی وجود نداشته باشد رشد سالم بازار اتفاق نمی‌افتد و تنها در صورت وقوع این رکودها است که امکان رشد بسیار زیاد دارایی‌ها فراهم می‌شود.

در نهایت به نظر می‌رسد سرمایه‌گذاری هوشمندانه در هنگام بازار ریزشی، با کمی صبر باعث شده است که سود قابل توجهی برای بسیاری از افراد فراهم شود. بنابراین شاید بهتر باشد به بازار نزولی نیز به اندازه بازار صعودی در معاملات و برنامه‌های خود اهمیت دهیم.‌

سؤالات متداول