در هر جای دنیا که باشید هنر و ورزش طرفداران زیادی دارند. در گذشته رابطه میان هواداران و ورزشکاران محبوبشان درست مثل جاده یک‌طرفه بود. برای مثال، هواداران یک باشگاه ورزشی تنها خریدار بلیط یا محصولات ورزشی بودند و نمی‌توانستند در تصمیم‌گیری‌های تیم مورد علاقه خودشان شرکت کنند. با ظهور فناوری بلاکچین، مفهومی به نام توکن هواداری (Fan Token) یا فن توکن به وجود آمد که باعث شد تعامل طرفین بیشتر از قبل شود. فن توکن‌ها در واقع نوعی ارز دیجیتال هستند که مزایای زیادی را در اختیار هواداران یک تیم ورزشی، باشگاه یا گروه هنری قرار می‌دهند. در ادامه این مقاله از نوبیتکس با توکن‌های هواداری، کاربرد و نحوه خرید آن‌ها بیشتر آشنا خواهید شد. با ما همراه باشید.
توکن هواداری (Fan Token) چیست؟
توکن هواداری (Fan Token) یا فن توکن یکی از محبوب‌ترین انواع توکن است که دارندگان آن می‌توانند از مزایای مختلفی مثل حق رأی بهره‌مند شوند. در گذشته رابطه هواداران با نهادهای محبوبشان کاملاً منفعل بود و اغلب محدود به خرید بلیط و کالا می‌شد. توکن هواداری به‌خوبی توانست تعامل بین طرفداران و نهادهای محبوبشان را بهبود دهد. برای مثال هواداران یک باشگاه ورزشی با خرید مقدار مشخصی از یک فن توکن می‌توانند در مورد لباس بازیکنان نظر دهند. معمولاً کاربرانی که توکن هواداری بیشتری را در اختیار داشته باشند، به تیم محبوبشان وفاداری بیشتری دارند و در نتیجه نفوذ بیشتری بر روی تصمیم‌گیری‌ها خواهند داشت.
فن توکن‌ها معمولاً حقوق حاکمیتی محدودی را در اختیار هواداران قرار می‌دهند. برای مثال دارندگان توکن باشگاه پاریسنژرمن طرح روی جلد بازی فیفا ۲۲ (Fan Edition) یا شعارهای درون رختکن تیم را در بازی ماه می ۲۰۲۱ (اردیبهشت ۱۴۰۰) تعیین کردند. این نوع توکن‌ها اصولاً با رمز‌ارزهایی مثل اتریوم یا چین لینک تفاوت دارند، چون هدف آن‌ها حل مشکلات فنی بلاکچین نیست. به عبارت دیگر، آن‌ها بیشتر یک توکن مبتنی بر سرگرمی و پاداش محسوب می‌شوند و به همین دلیل سازوکار ارزش‌گذاری متفاوتی نسبت به سایر ارزهای دیجیتال دارند.
مروری بر تاریخچه فن توکن
مفهوم توکن هواداری (Fan Token) با ورود پلتفرمی به نام سوسیوس (Socios) مورد توجه جامعه ارزهای دیجیتال قرار گرفت. این پلتفرم به تیم‌های ورزشی کمک می‌کرد که توکن‌های مورد نظر خود را منتشر کنند و در اختیار هواداران خود قرار دهند. اولین تیمی که پا به دنیای فن توکن‌ها گذاشت تیم یوونتوس بود. این باشگاه فوتبال در تاریخ نوامبر ۲۰۱۹ (آبان ۱۳۹۸)، توکن‌های خود را با نام اختصاری JUV برای هواداران خود منتشر کرد. هواداران این باشگاه با این توکن‌ها می‌توانستند در رأی‌گیری‌ها و نظرسنجی‌ها شرکت کنند، پاداش بگیرند و به محتوای انحصاری این باشگاه دسترسی داشته باشند.
به دنبال تیم یوونتوس، باشگاه‌های ورزشی دیگری همچون پاریسنژرمن، اتلتیکو مادرید و بارسلونا نیز پا به دنیای ارزهای دیجیتال گذاشتند. این فن توکن‌ها نه‌تنها درآمد قابل توجهی را برای باشگاه‌ها رقم زدند، بلکه به هواداران اجازه دادند که در تصمیمات باشگاه تأثیر داشته باشند و بدین ترتیب، ساختار سنتی این باشگاه‌ها کاملاً متحول شد. در تاریخ ژوئن ۲۰۲۱ (خرداد ۱۴۰۰) اتحادیه ملی بسکتبال (NBA) از همکاری خود با پلتفرم چیلیز (Chiliz) برای صدور توکن هواداری (Fan Token) تمام تیم‌های NBA پرده برداشت.
یک ماه بعد از ورود NBA، سازمان یو‌اف‌سی (مسابقات قهرمانی مبارزه شدید) نیز به این حوزه پیوست و در ماه‌های بعد نیز شاهد ورود فرمول وان (Formula 1) بودیم. در پی افزایش استقبال از مفهوم فن توکن در ورزش، پای این توکن‌ها به حوزه‌های سرگرمی و هنر هم باز شد و طرفداران این حوزه توانستند با هنرمندان و افراد مشهور تعامل بیشتری داشته باشند. برای مثال، توکن KPOP برای طرفداران موسیقی پاپ کره، موسوم به کی پاپ متولد شد. پس از آن نیز شرکت‌های بازی‌سازی وارد این عرصه شدند و فن توکن‌های خود را برای بازی‌های رایانه‌ای خود و جامعه گیمرها منتشر کردند.
هدف از انتشار توکن هواداری (Fan Token) چیست؟
باشگاه‌های ورزشی و گروه‌های هنری برای انتشار توکن‌های هواداری اهداف متفاوتی دارند، اما معمولاً در چند مورد با یکدیگر اشتراک دارند که به چند مورد از آن‌ها اشاره می‌کنیم.
۱. افزایش تعامل با هواداران
محبوبیت و جایگاه یک باشگاه ورزشی در میان طرفداران خود، اهمیت بسیار زیادی در پیشرفت و موفقیت آن دارد. هدف اصلی فن توکن‌ها نیز در همین راستا است و باشگاه‌های ورزشی اغلب قصد دارند این محبوبیت را با افزایش تعامل با هواداران افزایش دهند.
۲. ایجاد حس مالکیت در هواداران
طرفداران یک تیم ورزشی با نگهداری توکن هواداری، نسبت به تیم‌ها و ورزشکاران مورد علاقه خود احساس مالکیت پیدا می‌کنند. این احساس مالکیت در نهایت می‌تواند منجر به افزایش وفاداری و مشارکت طرفداران و در نتیجه، بزرگتر شدن جامعه هواداران باشگاه شود.
۳. ایجاد منبع درآمد ثانویه برای باشگاه‌ها
هدف نهایی یک باشگاه ورزشی از گسترش جامعه هواداران و افزایش محبوبیت این است که به یک منبع درآمد ثانویه دست پیدا کند. علاوه بر این فن توکن‌ها یک منبع تأمین سرمایه مناسب برای پروژه‌ها، توسعه زیرساخت و جذب استعدادها محسوب می‌شوند.
فن توکن چه کاربردها و مزایایی دارد؟
هدف توکن هواداری (Fan Token) ایجاد یک رابطه دوطرفه و فعال بین باشگاه‌ها و افراد مشهور با طرفداران خود است. در این راستا، مزایای زیادی در اختیار دارندگان این توکن‌ها قرار می‌گیرد که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مشارکت در نظرسنجی‌هایی مانند انتخاب آهنگ خوش‌آمدگویی و رنگ پیراهن تیم
- شرکت در قرعه‌کشی‌های ویژه با پاداش‌هایی مثل کلکسیون‌های کمیاب تیم
- دسترسی به توکن‌های غیر‌مثلی (NFT) انحصاری باشگاه
- امکان ملاقات با بازیکنان و مربیان تیم به‌صورت حضوری
- تخفیف بر روی کالاهای تیم ورزشی و بلیط‌های مسابقه
- امکان پیش‌خرید بلیط مسابقه با توکن هواداری
- امکان حضور در جلسات تمرین تیم
- قابلیت تعیین مکان مسابقات
توکن هواداری (Fan Token) چگونه منتشر می‌شود؟
تیم‌های ورزشی، باشگاه‌ها و گروه‌های هنری برای انتشار توکن‌ها خود باید به پلتفرم‌های بلاکچینی مانند سوسیوس مراجعه کنند. پس از این‌که توکن‌های هواداری توسط پلتفرم ایجاد شد، از طریق مکانیزمی به نام FTO (عرضه اولیه فن توکن) در اختیار هواداران قرار می‌گیرد. این مکانیزم شباهت زیادی به مکانیزم عرضه اولیه سکه (ICO) دارد. عرضه این توکن‌ها بر مبنای سازوکار FCFS (ساختار نوبتی) انجام می‌شود؛ یعنی اولین درخواست‌کنندگان در اولویت دریافت توکن قرار می‌گیرند.
برخلاف مکانیزم ICO که هدف آن تأمین مالی یک پروژه بلاکچینی است، در مکانیزم FTO هدف اصلی این است که عموم مردم بتوانند با استفاده از پول رایج یا ارزهای دیجیتال این توکن‌ها را با یک قیمت ثابت خریداری کنند و از امتیازات باشگاه محبوبشان بهره‌مند شوند. در هر FTO اطلاعاتی مانند تاریخ شروع و پایان عرضه، قیمت باز شدن و ارزش بازار رقیق‌شده برای سرمایه‌گذاران قابل مشاهده است تا بتوانند تصمیم درستی بگیرند.
ارزش فن توکن‌ها چگونه تأمین می‌شود؟
به دلیل ماهیتی که توکن‌های هواداری دارند، ارزش‌گذاری بر روی آن‌ها لزوماً مشابه سازوکار ارزش‌گذاری روی بیت کوین یا اتریوم نیست. ارزش این نوع توکن‌ها به میزان ارزشی که هواداران برای مشارکت در فعالیت‌های باشگاه و کسب مزایای منحصربه‌فرد قائل هستند، بستگی دارد. پس از پایان فرایند عرضه اولیه و ورود به بازار، قیمت این توکن‌ها بسته به عملکرد تیم، کاربردها و عرضه و تقاضا تغییر می‌کند. از طرفی نمی‌توان تأثیرات عوامل کلان اقتصادی مانند وضعیت بازار ارزهای دیجیتال و اقتصاد جهانی را بر روی قیمت توکن هواداری نادیده گرفت.
سهم توکن هواداری (Fan Token) از بازار ارزهای دیجیتال چقدر است؟
طبق اطلاعات سایت کوین مارکت کپ (CoinMarketCap)، در زمان نگارش این مطلب کل ارزش بازار فن توکن‌ها در حدود ۲۴۰ میلیون دلار است. با این حساب، این دسته از توکن‌ها از نظر ارزش بازار پس از میم کوین‌ها در رتبه ۷۵ دسته‌بندی‌های این سایت قرار می‌گیرند. برای محاسبه ارزش بازار کل این دسته از توکن‌ها، تعداد ۸۴ فن توکن لیست‌شده در سایت لحاظ شده است. در حال حاضر ارزش کل معاملات فن توکن‌ها در ۲۴ ساعت اخیر حدود ۴۵ میلیون دلار است.
در صورتی‌که قصد دارید اطلاعات دقیق این توکن‌ها را مشاهده کنید کافی است وارد سایت کوین مارکت کپ شوید و از سربرگ «Categories»، روی دسته «Fan Token» کلیک کنید. در زمان نگارش این مطلب، توکن باشگاه بارسلونا (BAR) با ارزش بازاری در حدود ۲۳.۵ میلیون دلار رتبه نخست این دسته توکن‌ها را در اختیار دارد. در انتهای این جدول نیز فن توکن انیمیشن محبوب شرک با نام Shrek ERC قرار دارد که با ارزش بازار بسیار کوچکی در حدود ۳۰ هزار دلار، در دسته رمز‌ارزهای پرریسک قرار می‌گیرد.
معرفی سایت فن مارکت کپ
علاوه بر سایت کوین مارکت کپ، سایت دیگری به نام فن مارکت کپ (FanMarketCap) نیز وجود دارد که به‌صورت تخصصی در حوزه فن توکن‌ها فعالیت می‌کند. در قسمت بالای صفحه اصلی این سایت می‌توانید تعداد توکن‌های لیست‌شده، ارزش کل بازار توکن‌های هواداری و ارزش معاملات ۲۴ ساعته را مشاهده کنید. در قسمت پایین‌تر تمام توکن‌های هواداری تیم‌های مختلف به همراه اطلاعاتی مانند قیمت، تغییرات قیمت در ۲۴ ساعت اخیر، ارزش بازار و حجم معاملات قابل مشاهده است. با کلیک بر روی هر توکن می‌توانید اطلاعات دقیق‌تری مانند ناشر توکن و آدرس قرارداد (Contract Address) را نیز دریافت کنید. در ادامه نیز نظرسنجی تیم مربوطه و صرافی‌های عرضه‌کننده توکن هواداری (Fan Token) مربوطه قابل مشاهده است.
تفاوت توکن هواداری با سایر رمز‌ارزها چیست؟
برخلاف ان‌اف‌تی‌ها (NFT) که منحصربه‌فرد بودن ویژگی اصلی آن‌هاست، توکن‌های هواداری از نوع مِثلی (Fungible) یا قابل تعویض (Interchangeable) هستند. قابل تعویض بودن فن توکن‌ها به این معناست که هر یک آن‌ها را می‌توان به راحتی با توکن‌های هواداری دیگر جایگزین کرد. به زبان ساده‌تر، این توکن‌ها درست مثل پول نقد و فلزات گران‌بها قابلیت مبادله دارند و می‌توان آن‌ها را به واحدهای کوچکتر تقسیم کرد. از آن‌جایی که توکن‌های هواداری به دارندگان خود حق رأی در تصمیمات تیم را می‌دهند، می‌توان آن‌ها را به سهام شرکت‌ها تشبیه کرد.
از طرفی، بسیاری از افراد توکن‌های هواداری را با توکن‌های حاکمیتی (Governance Token) یکسان می‌دانند. شاید در نگاه اول این دو نوع توکن شبیه به هم باشند و دارندگان آن احساس کنند که بخشی از باشگاه محبوب خود هستند، اما در یک ویژگی مهم متفاوت‌اند. توکن‌های حاکمیتی معمولاً برای شرکت در تصمیم‌گیری‌های بنیادی و مهم یک پروژه مورد استفاده قرار می‌گیرند؛ در حالی که توکن هواداری در مسائل ابتدایی مثل رنگ پیراهن بازیکنان کاربرد دارد و معمولاً به برنامه‌های اصلی یک باشگاه جهت نمی‌دهد.
کاربرد پلتفرم سوسیوس (Socios) و توکن چیلیز چیست؟
چیلیز (Chiliz) محبوب‌ترین پلتفرم توکن هواداری (Fan Token) تا به امروز محسوب می‌شود و در عمل، شکل‌گیری این نوع توکن‌ها مدیون این پلتفرم است. توکن کاربردی این شبکه با نماد اختصاری CHZ، از استاندارد ERC-20 پیروی می‌کند و امنیت آن توسط بلاکچین اتریوم تأمین می‌شود. چیلیز برای این‌که تیم‌های ورزشی و باشگاه بتوانند با طرفداران خود تعامل داشته باشند پلتفرم سوسیوس (Socios) را توسعه داد. این پلتفرم در دسته اوراکل‌ها (Oracle) قرار می‌گیرد و وظیفه ایجاد ارتباط میان بلاکچین اتریوم و زنجیره جانبی (ساید چین) چیلیز را برعهده دارد.
توکن چیلیز را می‌توان سوخت پلتفرم سوسیوس دانست. کاربران این پلتفرم با توکن CHZ می‌توانند در نظرسنجی‌ها و رأی‌گیری‌ها شرکت کنند و پاداش بگیرند. علاوه بر این، هواداران برای خرید توکن تیم محبوبشان باید این توکن را در حساب خود داشته باشند. علاوه بر توکن چیلیز، توکنی به نام SSU نیز در پلتفرم سوسیوس وجود دارد که یک توکن وفاداری محسوب می‌شود. کاربران برای دریافت توکن SSU باید در فعالیت‌های مختلف این پلتفرم شرکت کنند و هر چه تعداد توکن‌های دریافتی آن‌ها بیشتر باشد، پاداش بیشتر و بهتری را از بخش «Fan Rewards» دریافت خواهند کرد.
معرفی برترین توکن‌های هواداری از نظر ارزش بازار
اگرچه در حال حاضر ارزش بازار توکن‌های هواداری به ۲۴۰ میلیون دلار می‌رسد، اما بخش قابل توجهی از آن به چند توکن مشهور فوتبالی اختصاص دارد که در این بخش به آن‌ها می‌پردازیم. توجه داشته باشید که این لیست صرفاً به ترتیب ارزش بازار مرتب شده است و به معنای برتری یکی بر دیگری نیست.
۱. توکن باشگاه بارسلونا با نماد BAR
لقب بزرگترین فن توکن بازار ارزهای دیجیتال به توکن باشگاه بارسلونا با نماد اختصاری BAR تعلق می‌گیرد. این توکن با ارزش بازاری در حدود ۲۳.۵ میلیون دلار، رتبه ۵۳۷ کل بازار را در اختیار دارد. این باشگاه که در سال ۱۸۹۹ تأسیس شد، توکن‌های هواداری BAR را در ژوئن ۲۰۲۰ (خرداد ۱۳۹۹) منتشر کرد.
دارندگان این توکن می‌توانند علاوه بر رأی دادن در تصمیمات باشگاه، از مزایایی مثل تعیین پیام روی بازوبند کاپیتان، ملاقات با اعضای تیم و بلیط رایگان بهره‌مند شوند. قیمت این توکن در اواخر آوریل ۲۰۲۱ (اردیبهشت ۱۴۰۰) به بالاترین قیمت خود یعنی ۷۹.۲۶ دلار رسید و در ژوئن ۲۰۲۳ (خرداد ۱۴۰۲)، کمترین قیمت خود را در ۲.۰۷ دلار تجربه کرد. در زمان نگارش این مطلب هر واحد از توکن BAR با قیمت ۲.۲۶ دلار معامله می‌شود.
۲. توکن تیم آلپاین اف وان با نماد ALPINE
رتبه دوم بزرگترین فن توکن‌های بازار به یک تیم اتومبیل‌رانی فرمول یک با نام BWT Alpine F1 تعلق می‌گیرد. این تیم پرافتخار سابقه شرکت در بیش از ۴۰ جام را در کارنامه خود دارد. توکن هواداری این تیم با نماد ALPINE نشان داده می‌شود و با ارزش بازار ۲۰ میلیون دلار، در رتبه ۵۶۱ بازار قرار دارد. صرافی بایننس در تاریخ فوریه ۲۰۲۲ (بهمن ۱۴۰۰) توکن‌های هواداری ALPINE را به هواداران این تیم عرضه کرد.
هواداران این تیم می‌توانند از توکن‌های ALPINE برای خرید NFT، دریافت کالاهای امضا شده توسط بازیکنان یا ملاقات حضوری با آن‌ها استفاده کنند. بالاترین قیمت این توکن در مارس ۲۰۲۲ (اسفند ۱۴۰۰)، در حوالی ۱۱.۵ دلار به ثبت رسید و در ماه مه همین سال (اردیبهشت ۱۴۰۱) کمترین قیمت خود را در ۱.۲۶ دلار دید. در حال حاضر این توکن با قیمت ۱.۷۷ دلار معامله می‌شود.
۳. توکن انجمن او جی با نماد OG
او جی (OG) نام یک انجمن اروپایی فعال در حوزه ورزش الکترونیک (Esport) است که در سال ۲۰۱۵ پایه‌گذاری شد. توکن هواداری این انجمن با نام OG عرضه شده است و با مارکت کپ ۱۷.۵ میلیون دلاری، در رتبه ۵۹۲ رمز‌ارزهای بازار قرار دارد. این فن توکن در ماه ژوئن ۲۰۲۰ (خرداد ۱۳۹۹) در پلتفرم سوسیوس توزیع شد و بیش از ۲ میلیون دلار سرمایه را جذب خود کرد.
دارندگان توکن OG می‌توانند روی بلیط رویدادها تخفیف بگیرند یا کالاهای اختصاصی این انجمن را خریداری کنند. اوج قیمت این توکن در انتهای دسامبر ۲۰۲۰ (دی ۱۳۹۹) و در قیمت ۲۳.۱ دلار دیده شد و در ماه مه ۲۰۲۲ (اردیبهشت ۱۴۰۱) به کمترین قیمت خود یعنی ۱.۱۶ دلار رسید. این توکن در حال حاضر با قیمت ۴.۵۵ دلار قابل خریداری است.
۴. توکن باشگاه منچسترسیتی با نماد CITY
باشگاه فوتبال منچسترسیتی اولین تیم حاضر در لیگ برتر انگلستان بود که پا به دنیای بلاکچین گذاشت. این تیم پرافتخار انگلیسی توکن اختصاصی خود با نام اختصاری CITY را در مارس ۲۰۲۱ (اسفند ۱۳۹۹) در اختیار هواداران قرار داد. ارزش بازار توکن CITY حدود ۱۶.۵ میلیون دلار است و جایگاه ۶۰۸ بازار را در اختیار دارد.
دارندگان این توکن می‌توانند از مزایایی مانند خرید کالاهای مارک‌دار باشگاه، جایگاه وی‌آی‌پی در ورزشگاه خانگی، دیدار و گفتگو با اعضای تیم و دریافت کالاهای امضا شده استفاده کنند. بالاترین و پایین‌ترین قیمت این توکن ۳۶.۹ و ۲.۸۵ دلار بود که به ترتیب در اواخر آگوست ۲۰۲۱ (شهریور ۱۴۰۰) و سپتامبر ۲۰۲۳ (شهریور ۱۴۰۲) به ثبت رسید. این توکن در زمان نگارش مطلب ۲.۸۷ دلار ارزش دارد و در حوالی کف قیمتی معامله می‌شود.
۵. توکن باشگاه لاتزیو با نماد LAZIO
باشگاه لاتزیو یکی از قدیمی‌ترین تیم‌های فوتبال ایتالیا محسوب می‌شود و قدمت آن به سال ۱۲۷۹ شمسی برمی‌گردد. توکن این باشگاه با نام اختصاری LAZIO در اکتبر ۲۰۲۱ (مهر ۱۴۰۰) توسط صرافی بایننس عرضه شد. طبق اطلاعات سایت کوین مارکت کپ، این توکن با ارزش بازار ۱۵ میلیون دلار در جایگاه ۶۲۲ بازار قرار دارد.
دارندگان توکن LAZIO می‌توانند علاوه بر شرکت در رأی‌گیری و نظرسنجی، شانس خود را برای برنده‌شدن ان‌اف‌تی‌ها و اقلام کلکسیونی باشگاه لاتزیو امتحان کنند. این توکن در اکتبر ۲۰۲۱ (مهر ۱۴۰۰) به بالاترین قیمت خود یعنی ۳۵.۷۶ دلار رسید، ولی در عبور از آن ناتوان بود. در نهایت این توکن در مه ۲۰۲۲ (اردیبهشت ۱۴۰۱) تا ۰.۹۱ دلار هم رسید و در حال حاضر با قیمت ۱.۷۸ دلار خرید و فروش می‌شود.
۶. توکن تیم پاریسنژرمن با نماد PSG
باشگاه فوتبال پاریسنژرمن یکی از جدیدترین باشگاه‌های فوتبال حرفه‌ای محسوب می‌شود. این تیم در مدت کوتاهی موفق شد عناوین زیادی را کسب کند. توکن این باشگاه با نماد PSG در ژانویه 2020 (خرداد ۱۳۹۹) در اختیار هواداران قرار گرفت. ارزش بازار این توکن حدود ۱۴.۵ میلیون دلار است و رتبه ۶۴۲ را در اختیار دارد.
هوادارانی که توکن PSG را خریداری می‌کنند می‌توانند از مزایایی مثل تعیین پیام روی بازوبند کاپیتان، خرید کالاهای امضا شده، خدمات ویژه در ورزشگاه و دیدار با بازیکنان باشگاه استفاده کنند. قیمت این توکن در آگوست ۲۰۲۱ (مرداد ۱۴۰۰) به سقف خود یعنی ۶۱.۲۳ دلار رسید و در ژانویه ۲۰۲۰ (خرداد ۱۳۹۹) نیز کمترین مقدار خود یعنی ۲.۷۷ دلار را ثبت کرد. این توکن در حال حاضر با قیمتی در حدود ۳ دلار معامله می‌شود.
چه عواملی بر روی قیمت توکن هواداری (Fan Token) تأثیرگذار هستند؟
اولین عاملی که می‌تواند روی قیمت فن توکن تأثیرگذار باشد میزان محبوبیت تیم یا گروه هنری است. طرفداران تیم‌های محبوب، تمایل بیشتری به خرید توکن دارند و در نتیجه با افزایش تقاضا، قیمت آن نیز افزایش می‌یابد. در کنار محبوبیت، عملکرد تیم در لیگ یا یک جام نیز اهمیت زیادی در جهت‌دهی به قیمت توکن هواداری (Fan Token) دارد.
از طرفی میزان مزایایی که باشگاه در اختیار هواداران خود می‌دهد به افزایش تقاضا و قیمت کمک زیادی می‌کند. علاوه بر مواردی که اشاره کردیم، عوامل خارجی مختلفی مثل رویدادهای مهم ورزشی، اخبار تیم، برد و باخت تیم در مسابقات مهم، خرید و فروش بازیکنان سرشناس و جذب مربی جدید می‌تواند به افزایش یا کاهش قیمت این نوع توکن‌ها کمک کنند.
چگونه توکن هواداری بخریم؟
برای خرید توکن هواداری (Fan Token) کافی است سه گام ساده را دنبال کنید که در ادامه به آن‌ها خواهیم پرداخت. لازم به ذکر است که برخی صرافی‌های ارز دیجیتال امکان خرید مستقیم تعدادی از این توکن‌ها را فراهم کرده‌اند و برای خرید آن‌ها نیازی به این مراحل نخواهید داشت. برای توکن‌هایی که به دلایلی مانند نداشتن مجوزهای لازم یا کوچک بودن ارزش بازار هنوز در صرافی‌های بزرگ لیست نشده‌اند باید گام‌های زیر را طی کنید.
۱. یک حساب کاربری در سوسیوس بسازید
برای توکن هواداری ابتدا باید وارد سایت سوسیوس (Socios.com) شوید یا اپلیکیشن اختصاصی آن را نصب کنید. در این سایت می‌توانید توکن بیش از ۱۰۰ تیم باشگاهی مختلف را خریداری کنید. پس از ورود به سایت یا اپلیکیشن، یک حساب کاربری بسازید.
۲. توکن CHZ را خریداری کنید
برای خرید فن توکن بر روی پلتفرم سوسیوس باید از توکن چیلیز با نماد CHZ استفاده کنید. این توکن را می‌توانید از صرافی‌های خارجی یا صرافی‌های ایرانی مانند صرافی نوبیتکس خریداری کنید و به حساب خود در پلتفرم سوسیوس انتقال دهید.
۳. فن توکن را خریداری و به کیف پول منتقل کنید
بعد از انتقال توکن چیلیز به حساب خود، کافی است فن توکن خود را خریداری کنید. توجه داشته باشید که این فن توکن در کیف پول خود پلتفرم ذخیره می‌شود و اگر قصد نگهداری آن را دارید بهتر است از یک کیف پول ارز دیجیتال استفاده کنید.
نگاهی بر آینده توکن هواداری
به طور کلی، توکن هواداری (Fan Token) یکی از کاربردهای خلاقانه فناوری بلاکچین است که نحوه تعامل هواداران با تیم‌های ورزشی و سلبریتی‌ها را متحول کرد. در سال‌های اخیر و با شیوع ویروس کرونا، حضور هواداران در رویدادهای زنده سخت‌تر شد و باشگاه‌های ورزشی و هنرمندان یکی از منابع درآمد خود را از دست دادند. اینجا بود که این باشگاه‌ها و افراد مشهور به سراغ راه‌های ارتباطی جایگزین برای ارتباط با طرفداران رفتند تا این افت درآمد را جبران کنند. برای مثال، باشگاه بارسلونا با فروش توکن‌های خود موفق شد بیش از ۱.۳ میلیون دلار درآمد بدست آورد.
این جریان درآمد جدید می‌تواند به رشد و گسترش تیم‌ها یا هنرمندان کمک زیادی کند. برای مثال، تیم‌ها می‌توانند برای تأمین بودجه پروژه‌های جدید یا سرمایه‌گذاری بر روی زیرساخت‌های خود، توکن‌های هواداری را به طرفداران خود بفروشند. به همین دلیل است که می‌توانیم برای فن توکن آینده روشنی را متصور شویم. با این حال نباید فراموش کرد که تیم‌های ورزشی نیز برای حفظ خود، کسب درآمد مستمر و کسب سود باید مانند یک کسب‌وکار موفق عمل کنند. البته این نوع توکن هنوز یک کلاس دارایی نسبتاً جدید محسوب می‌شود و مانند خرید و فروش ارز دیجیتال ریسک‌های خاص خود را دارد.
جمع‌بندی
طرفداران تیم‌های ورزشی، بازیکنان و هنرمندان همواره به دنبال راهی برای تعامل بیشتر با فرد یا باشگاه محبوب خود هستند. از طرفی باشگاه‌های ورزشی نیز در دوران کرونا و افت درآمدهای حاصل از هواداران، کمبود چنین راهی را به شدت احساس کردند. این‌گونه محبوبیت فناوری بلاکچین در ورزش و هنر بیشتر شد و مفهومی به نام توکن هواداری (Fan Token) یا فن توکن مورد توجه بسیاری از باشگاه‌های ورزشی و گروه‌های هنری قرار گرفت. این توکن‌ها علاوه بر ایجاد تحول در رابطه باشگاه‌ها و گروه‌های هنری و هواداران آن‌ها، یک جریان درآمد ثانویه را برای آن‌ها رقم زد.
در این مقاله سعی کردیم به ساده‌ترین و جامع‌ترین شکل ممکن شما را با توکن‌های هواداری آشنا کنیم. در پایان توجه داشته باشید که ارزش بازار این دسته از توکن‌ها در مقایسه با سایر ارزهای دیجیتال بازار بسیار کم است و احتمال دستکاری قیمت وجود دارد. از طرفی قیمت این نوع توکن‌ها به‌شدت تحت تأثیر خبر قرار دارند و با انتشار یک خبر می‌توانند نوسانات شدیدی را ایجاد کنند. به همین دلیل توصیه می‌کنیم هنگام سرمایه‌گذاری بر روی توکن‌های هواداری، علاوه مدیریت سرمایه و ریسک به این نکات نیز توجه داشته باشید.
