گزارش جامع A16z از وضعیت صنعت ارزهای دیجیتال در سال ۲۰۲۴
دنیای کریپتو و ارزهای دیجیتال تا دو سال پیش کاملاً متفاوت بود. در آن زمان ارزهای دیجیتال، مسائل مربوط به آن و قانون گذاری آن در دستور کار سیاستگذاران قرار نداشت. در آن زمان محصولات و صندوقهای قابل معامله در بورس (ETFها و ETPها) هنوز توسط کمیسیون بورس و اوراق بهادار تایید نشده بودند. بلاک چین اتریوم هنوز مکانیزم اجماع خود را به اثبات سهام (PoS) تغییر نداده و به رویکرد به حداقل رساندن انرژی مصرفی روی نیاورده بود.
شبکههای لایه دو (L2) که برای افزایش ظرفیت و کاهش هزینههای تراکنشهای اتریوم و دیگر بلاک چینهای بزرگ طراحی شدهاند، کمیابتر و تا حد زیادی غیر فعال بودند. همچنین تراکنشهایی که روی آنها پردازش میشد بسیار بیشتر از امروز هزینه داشت.
گزارش وضعیت بازار کریپتو در سال ۲۰۲۴ که به تازگی توسط شرکت اندریسن هوروویتز (A16z) منتشر شده است، این تغییرات را به خوبی نشان میدهد. این گزارش ظهور رمزارزها به عنوان یک موضوع داغ سیاسی را بررسی کرده و بسیاری از پیشرفتهای فناوری اخیر در شبکههای بلاک چین و آخرین روندها در میان سازندگان و کاربران کریپتو را پوشش میدهد. بخش بررسی بازار ارزهای دیجیتال اندریسن هوروویتز در این گزارش همچنین:
- پیدایش برنامههای کاربردی کلیدی مانند استیبل کوینها در بازار کریپتو را بررسی میکند.
- تقاطع ارزهای دیجیتال و دیگر گرایشهای کلیدی فناوری مانند هوش مصنوعی، شبکههای اجتماعی و بازیها را بررسی میکند.
- دادههای جدیدی را در مورد سطح علاقه ایالتهای چرخشی به ارزهای دیجیتال قبل از انتخابات ایالات متحده و موارد دیگر به اشتراک میگذارد. در نظام سیاسی آمریکا، ایالت چرخشی به ایالتی گفته میشود که به طور قاطع از هیچ کدام از دو حزب اصلی جمهوریخواه یا دموکرات پشتیبانی نمیکند و گاهی به حزب دموکرات و گاهی به حزب جمهوریخواه رای میدهد.
گزارش «وضعیت بازار کریپتو در سال ۲۰۲۴» نشان میدهد که امسال بالاترین سطح فعالیت ارزهای دیجیتال را به خود دیده است. همچنین چگونگی بلوغ زیرساختهای بلاک چین را تجزیه و تحلیل میکند، به ویژه پس از آپدیت دنکان (Dencun) در سال اخیر که مقیاسپذیری را افزایش و به شدت هزینههای تراکنشهای اتریوم را کاهش داد؛ اتفاقی که باعث پیدایش شبکههای لایه ۲ و همینطور دیگر بلاکچینهای با توان پردازشی بالا شد.
امسال پلتفرم اندریسن هوروویتز ابزار جدیدی را نیز معرفی کرده است: داشبورد «انرژی سازندگی» یا «Energy Builder» در ارزهای دیجیتال. نیرو یا انرژی سازندگی در فضای ارزهای دیجیتال به مقدار علاقه سازندگان و توسعهدهندگان برای ساختن پروتکلها یا اپلیکیشنهای کاربردی در بلاک چینهای بخصوص اشاره دارد. به این ترتیب، هر چه مقدار علاقه توسعهدهنگان به ساختن برنامههای جدید روی یک بلاک چین بیشتر باشد، انرژی سازندگی در آن بلاک چین بیشتر است.
این پلتفرم از دیدگاه و دادههای اختصاصی خود استفاده کرده تا اطلاعات مهم و کاربردی را در اختیار کاربران قرار دهد و چشم انداز دنیای ارزهای دیجیتال را با وضوح بیشتری ترسیم کند. داشبورد جدید انرژی سازندگی در این پلتفرم شامل هزاران نقطه داده است که از تحقیقات تیم سرمایهگذاری، برنامه شتابدهنده استارتاپ CSX این پلتفرم و سایر مراکز ردیابی در سراسر صنعت کریپتو استخراج شدهاند.
از طریق ابزار و داشبورد انرژی سازندگی، هر کاربری میتواند نقطه نظر سازندگان ارزهای دیجیتال و سایر ابزار و محصولات غیرمتمرکز را بفهمد و فعالیت و علایق این سازندگان را دنبال کند. با این ابزار میتوانید دنبال کنید که سازندگان و توسعهدهندگان روی کدام بلاک چینها برنامه یا توکن میسازند، چه نوع برنامههایی میسازند، برای ساخت از چه فناوری استفاده میکنند و دفتر مرکزی آنها کجا است.
شرکت اندریسن هوروویتز گردآوری «گزارشات سالیانه درباره وضعیت بازار کریپتو» را از دو سال پیش آغاز کرده و قصد دارد این گزارشها را هر سال بهروزرسانی کند. با ما همراه باشید تا جزئیات این گزارش را با یکدیگر بررسی کنیم.
نکات مهم در گزارش وضعیت کریپتو در سال ۲۰۲۴
- در سال ۲۰۲۴، فعالیت کاربران در زمینه کریپتو و استفاده از ارزهای دیجیتال به بالاترین حد خود رسیده است.
- صنعت کریپتو و ارزهای دیجیتال در آستانه انتخابات ایالات متحده آمریکا به یک موضوع سیاسی کلیدی تبدیل شده است.
- استیبل کوینها تناسب میان محصول و بازار را پیدا کردهاند. تناسب محصول/بازار اشاره به این دارد که یک محصول، نیاز و تقاضای بالای کاربران را پاسخ دهد.
- بهبود زیرساخت بلاک چین و ارزهای دیجیتال، ظرفیت آنها را افزایش داده و هزینههای معاملات را به شدت کاهش داده است.
- بخش دیفای یا امور مالی غیرمتمرکز همچنان محبوب و به سرعت در حال رشد است.
- در این سال ثابت شد که تکنولوژی ارزهای دیجیتال میتواند برخی از چالشهای مهم هوش مصنوعی را حل کند.
- زیرساختهای ارزهای دیجیتال مقیاسپذیرتر شده و باعث شده که راه برای کاربردهای درون-زنجیرهای جدیدی باز شود.
در ادامه هر کدام از این یافتههای جدید در سال ۲۰۲۴ را با جزئیات بررسی میکنیم.
به حداکثر رسیدن فعالیت کاربران در زمینه کریپتو و استفاده از ارزهای دیجیتال در سال ۲۰۲۴
در سال ۲۰۲۴، تعداد آدرس کیف پولهای فعال به بیشترین حد خود از زمان پیدایش ارزهای دیجیتال رسیده است. در ماه سپتامبر، ۲۲۰ میلیون آدرس حداقل یک بار با یک بلاک چین تعامل داشتند، رقمی که از پایان سال ۲۰۲۳ بیش از سه برابر شده است.
این رشد انفجاری فعال شدن کیف پولها در درجه اول به دلیل بلاک چین سولانا (SOL) است که حدود ۱۰۰ میلیون آدرس فعال را به خود اختصاص داده است. پس از آن، بلاک چینهای زیر به ترتیب بیشترین تعداد آدرسهای فعال را به خود اختصاص دادند:
- پروتکل NEAR با 31 میلیون آدرس فعال،
- بلاک چین بیس – لایه ۲ محبوب ساخته شده توسط کوین بیس – با ۲۲ میلیون آدرس فعال،
- بلاک چین ترون با ۱۴ میلیون آدرس فعال،
- بیت کوین با ۱۱ میلیون آدرس فعال.
همچنین از میان زنجیرهها و بلاک چینهای مبتنی بر ماشین مجازی اتریوم (EVM)، زنجیرههای زیر بیشترین تعداد آدرس فعال را دارند:
- بیس (Base): ۲۲ میلیون
- زنجیره BNB بایننس: ۱۰ میلیون
- بلاک چین اتریوم: ۶ میلیون.
تاثیر این روندها و فعالیتها در داشبورد انرژی سازندگی سایت اندریسن هوروویتز نیز منعکس شده است. از نظر میزان علاقه به توسعه و سازندگی در یک بلاک چین، سولانا شاهد بیشترین تغییر بوده است. کل سهم بنیانگذارانی که گزارش دادهاند که علاقهمند به ساخت و ساز و توسعه در بلاک چین سولانا هستند، از ۵/۱ درصد در سال گذشته به ۱۱/۲ درصد در سال جاری افزایش یافته است.
پس از سولانا، بلاک چین بیس بزرگترین جهش بعدی را تجربه کرده؛ سهم کل علاقه توسعهدهندگان به ساخت و ساز در بیس از ۷/۸ درصد در سال گذشته به ۱۰/۷ درصد افزایش یافت. پس از آن بیت کوین بود که از ۲/۶ درصد در سال گذشته به ۴/۲ درصد افزایش داشته است.
اگر آمار مطلق را در نظر بگیریم، یعنی محاسبه کنیم که در سال ۲۰۲۴ هر بلاک چین چه سهمی از علاقه و انرژی سازندگان را به خود اختصاص داده، باید اتریوم را با ۲۰/۸ درصد سهم برنده اعلام کنیم. پس از آن پالیگان (۷/۹ درصد)، آپتیمیزم (۶/۷ درصد)، آربیتروم (۶/۲ درصد)، اولنچ (۴/۲ درصد)، بیت کوین (۴/۲ درصد) و غیره.
در همین حال، تعداد کاربران ماهانهای که از نسخه موبایلی کیف پولها استفاده میکنند در ژوئن ۲۰۲۴ به بالاترین حد خود یعنی ۲۹ میلیون نفر رسید. در حالی که ایالات متحده با ۱۲ درصد بیشترین سهم را از کاربران ماهانه کیف پول موبایلی دارد، سهم این کشور از کل پایگاه کاربران کیف پول موبایلی در سالهای اخیر کاهش یافته است. دلیل این امر این است که ارزهای دیجیتال در سطح جهانی به پذیرش گستردهتری رسیدهاند و مدیران پروژههای کریپتو برای اینکه با قوانین ایالات متحده آمریکا در این زمینه منطبق باشند، دسترسی کاربران آمریکایی را به پلتفرم خود محدود میکنند.
ردپای صنعت کریپتو به کشورها و قارههای مختلف گسترش یافته است. پس از ایالات متحده، کشورهایی با بیشترین سهم از کاربران کیف پول موبایلی عبارتند از:
- نیجریه، که اخیراً به دنبال ارائه شفافیت مقرراتی در حوزه ارزهای دیجیتال بوده و رشد قابل توجهی در استفاده مصرف کنندگان ارز ارزهای دیجیتال برای اموری مانند پرداخت قبض و خریدهای خرد داشته است،
- هند، که همراه با رشد جمعیت خود شاهد افزایش پذیرش گوشی موبایل در میان این جمعیت نیز بوده،
- و آرژانتین، جایی که بسیاری از ساکنان آن در بحبوحه کاهش ارزش پول به سوی ارزهای دیجیتال به ویژه استیبل کوینها روی آوردهاند.
در حالی که آمارگیری از آدرسهای فعال و کاربران ماهانه کیف پول موبایلی آسان است، اندازهگیری تعداد واقعی کاربران فعال ارزهای دیجیتال بسیار دشوارتر است. با این حال، با استفاده از ترکیبی از رویکردهای متدولوژیکی، تخمین زده شده که به صورت ماهانه ۳۰ تا ۶۰ میلیون کاربر فعال ارزهای دیجیتال در سراسر جهان وجود دارد. جالب است که این نسبت تنها ۵ تا ۱۰ درصد از تعداد کل ۶۱۷ میلیون صاحبان ارز دیجیتال را شامل میشود، یعنی ۹۰ تا ۹۵ درصد از صاحبان ارزهای دیجیتال، کاربران غیرفعال یا همان هولدرها هستند.
بیشتر بخوانید: Hold یا هولد کردن چیست؟ همه چیز در مورد استراتژی سرمایهگذاری هودل (HODL)
این نابرابری و اختلاف زیاد میان دارندگان ارزهای دیجیتال و تعداد کاربران فعال صرفاً نشانه بدی نیست، بلکه میتواند پیشزمینه فرصتی بزرگ برای تعامل مجدد و فعالیت هولدرهای رمزارزها باشد. از آنجایی که پیشرفتهای عمده زیرساختها باعث نوآوری اپلیکیشنهای جدید و جذاب و افزایش و بهبود تجربیات مصرفکننده میشود، با گذر زمان هولدرها و کاربران غیرفعال ارزهای دیجیتال پتانسیل این را دارند که به کاربران فعال بلاک چین تبدیل شوند.
صنعت کریپتو و ارزهای دیجیتال: یک موضوع سیاسی کلیدی در آستانه انتخاب ایالات متحده آمریکا
یک تغییر بزرگ و قابل بحث در این زمینه این است که در این چرخه انتخاباتی ایالات متحده، موضوع کریپتو و ارزهای دیجیتال وارد گفتمان ملی شده است.
شرکت اندریسن هوروویتز سطح نسبی علاقه به ارزهای دیجیتال در ایالتهای چرخشی را اندازهگیری کرده است. ایالات چرخشی در آمریکا به ایالاتی گفته میشود که به طور کامل طرفدار هیچ کدام از دو حزب دموکرات و جمهوریخواه نیستند و در هر انتخابات رای آنها تغییر میکند.
ایالتهای چرخشی پنسیلوانیا و ویسکانسین چهارمین و پنجمین جهش بزرگ در میزان سرچ گوگل درباره رمزارزها از آخرین انتخابات در سال ۲۰۲۰ را شاهد بودهاند که با استفاده از ابزار Google Trends اندازهگیری میشود. ایالت میشیگان نیز شاهد هشتمین جهش بزرگ در سرچ ارزهای دیجیتال بود، در حالی که ایالت جورجیا در جایگاه قبلی خود باقی ماند. در همین حال، ایالات آریزونا و نوادا از سال ۲۰۲۰ شاهد کاهش علاقه کاربران به سرچ کردن درباره ارزهای دیجیتال بودند.
یکی از عواملی که احتمالاً علاقه مردم به ارزهای دیجیتال را در سال جاری افزایش میدهد، تایید و لیست شدن محصولات قابل معامله در بورس (ETP) مانند بیت کوین و اتریوم بود. با افزایش دسترسی سرمایهگذاران به ETPها، تعداد آمریکاییهایی که دارای ارز دیجیتال هستند احتمالاً افزایش مییابد. در حال حاضر، مجموع ETPهای بیتکوین و اتریوم با هم ۶۵ میلیارد دلار ارزش در سپردههای کاربران دارند. (توجه: اگرچه معمولاً این محصولات ETF نامیده میشوند، اما در واقع توسط کمیسیون بورس و اوراق بهادار به عنوان ETP ثبت میشوند ، که نشان میدهد پرتفولیوهای آنها شامل اوراق بهادار نیستند.)
تایید شدن صندوقهای قابل معامله در بورس توسط کمیسیون بورس و اوراق بهادار یکی از مهمترین نقاط عطف در سیاستهای مربوط به ارزهای دیجیتال است. صرف نظر از اینکه کدام حزب در ماه نوامبر برنده انتخابات آمریکا میشود، تعداد فزایندهای از سیاستگذاران و سیاستمداران هر دو حزب رویکرد مثبتی نسبت به ارزهای دیجیتال دارند.
از منظر سیاستگذاری و قانونگذاری، صنعت ارزهای دیجیتال در سال ۲۰۲۴ شاهد پیشرفتهای دیگری نیز بوده است. در سطح فدرال، مجلس نمایندگان قانون نوآوری و فناوری مالی برای قرن بیست و یکم (FIT21) را با حمایت دو حزب، از جمله ۲۰۸ رای موافق جمهوریخواه و ۷۱ رای موافق دموکرات، تصویب کرد. البته این لایحه هنوز در انتظار امور اداری و تصویب سنا است، اما میتواند شفافیت قوانین نظارتی را برای کارآفرینان حوزه کریپتو بهبود بخشد.
در سطح ایالتی، وایومینگ قانون انجمن غیرانتفاعی غیرمتمرکز (DUNA) را تصویب کرد، قانونی که سازمانهای مستقل غیرمتمرکز (DAOs) را به رسمیت میشناسد و باعث میشود شبکههای بلاک چین به طور قانونی، بدون اینکه از تمرکززدایی خود دست بکشند، کار کنند.
اتحادیه اروپا و بریتانیا بیشترین آمار تعامل با مردم در مورد مسائل مربوط به سیاستها و مقررات ارزهای دیجیتال را داشتهاند. کشورهای مختلف اروپایی نسبت به کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده تلاش بیشتری برای دریافت نظرات مردم کردند. همچنین، قانون بازارهای ارزهای دیجیتال اتحادیه اروپا (MiCA) اولین قانون تصویب شده مرتبط با ارزهای دیجیتال است و قرار است تا پایان سال به طور کامل اجرایی شود.
یکی از بزرگتترین موضوعات مورد بحث در سیاستهای آمریکا استیبل کوینها هستند. استیبل کوینها جز محبوبترین و پرکاربردترین دسته ارزهای دیجیتال محسوب میشوند و در حال حاضر چندین لایحه در خصوص استیبل کوینها در کنگره آمریکا در گردش است.
یکی از مزایای استیبل کوینها برای ایالات متحده آمریکا این است که این دسته از ارزهای دیجیتال میتوانند موقعیت دلار آمریکا را در خارج از کشور تقویت کنند، حتی با کاهش ذخیره جهانی دلار. امروزه بیش از ۹۹ درصد از استیبل کوینها به دلار آمریکا هستند و رتبه بعدی با آمار ۰/۲ درصد متعلق به یورو است.
علاوه بر منعکس کردن قدرت دلار آمریکا در سراسر جهان، استیبل کوینها جایگاه مالی آمریکا را در داخل کشور تقویت می کنند. علیرغم اینکه تنها یک دهه از پیدایش استیبل کوینها میگذرد، این دسته از ارزهای دیجیتال وارد لیست ۲۰ دارنده بزرگ اوراق قرضه و اوراق بهادار آمریکا شده و از کشورهایی مثل آلمان نیز در این زمینه پیشی گرفته است.
در حالی که برخی کشورها در حال بررسی و پذیرش ارزهای دیجیتال بانک مرکزی (CBDCs) برای کشور خود هستند، کشور آمریکا این فرصت بزرگ را دارد که روی گسترش استیبل کوینها تمرکز کند و صنعت این ارزهای دیجیتال را از آن خود کند. بین این بحثها و تعداد فزاینده چهرههای سیاسی که روی ارزهای دیجیتال تمرکز کردهاند، انتظار میرود که در آینده کشورهای مختلف دقت بیشتری روی سیاستگذاری و مقررات رمزارزها به کار گیرند.
پیدایش تناسب محصول/بازار در استیبل کوینها
استیبل کوینها باعث دسترسی به پرداختهای سریع، ارزان و جهانی شدند و البته کاربردهای دیگری هم دارند. از همین جهت، آنها به یکی از موفقترین محصولات در حوزه ارزهای دیجیتال تبدیل شدند. نماینده نیویورک در کنگره آمریکا، ریچی تورس، در سپتامبر در مقالهای در روزنامه نیویورک دیلی نیوز نوشت: «تکثیر استیبل کوینهای دلاری که با فراگیر شدن تلفنهای هوشمند و تکنولوژی رمزنگاری در بلاک چینها ممکن شده است، میتواند به بزرگترین آزمایش در زمینه توانمندسازی مالی بشریت تا کنون شود.»
پیشرفت و بهبود مداوم در زمینه مقیاسپذیری بلاک چینها باعث شده که هزینه پردازش تراکنشهای ارزهای دیجیتال، از جمله استیبل کوینها، در برخی موارد تا بیش از ۹۹ درصد کاهش یابد. در بلاک چین اتریوم، تراکنشهای مربوط به استیبل کوین یواسدیکوین (USDC) که به دلار آمریکا پگ شده، اخیراً به طور متوسط یک دلار هزینه گس داشتند، در حالی که میانگین این هزینه گس در سال ۲۰۲۱ حدود ۱۲ دلار بود. انتقال و ارسال USDC در شبکه بیس (Base)، به طور متوسط کمتر از یک سنت هزینه دارد. (البته توجه داشته باشید که این ارقام ممکن است برخی از هزینههای ورود و خروج معاملات را در بر نگیرد.)
حال این هزینهها را با ۴۴ دلاری که برای ارسال حواله بینالمللی پرداخت میشود، مقایسه کنید.
بنابراین، استیبل کوینها انتقال پول را آسان میکنند. استیبل کوینها در سه ماهه دوم سال ۲۰۲۴ به ۸/۵ تریلیون دلار حجم تراکنش و تعداد ۱/۱ میلیارد تراکنش رسیدند. اکنون استیبلکوینها با سرویسهای پرداخت معروف و جاافتادهای مانند ویزا، پیپال، فدوایر ACH همرده در نظر گرفته میشوند و این نشاندهنده کاربرد گسترده آنها است.
استیبل کوینها یک علاقه زودگذر هم نیستند. اگر فعالیت استیبل کوینها را با چرخههای نوسان بازار کریپتو مقایسه کنید، ارتباط خاصی پیدا نمیکنید. در واقع، تعداد آدرسهای ارسال ماهانه استیبلکوینها حتی با کاهش حجم معاملات اسپات ارزهای دیجیتال، همچنان در حال افزایش است. به عبارت دیگر، به نظر میرسد که مردم از استیبل کوینها برای اموری بیشتر از ترید استفاده میکنند.
تمام این فعالیتها در آمار استفاده مردم از استیبل کوینها منعکس میشود. استیبل کوینها تقریباً یک سوم از کل مصرف روزانه ارزهای دیجیتال را با ۳۲ درصد تشکیل میدهد. البته در این زمینه صنعت دیفای رتبه اول را کسب میکند که ۳۴ درصد از کل استفاده روزانه ارزهای دیجیتال را از آن خود کرده است. بقیه موارد استفاده از ارزهای دیجیتال در زیرساختها (پلها، اوراکلها، حداکثر دارایی قابل استخراج، حسابهای انتزاعی و غیره)، انتقال توکنها و تعداد کمی از حوزههای دیگر، از جمله برنامههای کاربردی نوظهوری مانند بازیها، NFTها و شبکههای اجتماعی پخش میشود.
افزایش ظرفیت بلاک چینها و کاهش هزینه تراکنشها به دلیل بهبود زیرساخت
یکی از دلایل محبوبیت استیبل کوینها و راحتی استفاده از آنها، پیشرفت در زیرساخت تکنولوژی آن است. ظرفیت بلاک چینها در حال افزایش است و به لطف ظهور شبکههای لایه ۲ اتریوم و دیگر بلاکچینهای پرتوان، نسبت پردازش تراکنش بر ثانیه در بلاکچینها اکنون بیش از ۵۰ برابر بیشتر از چهار سال پیش است.
همچنین یکی از بزرگترین آپدیتهای اتریوم به نام دنکان، که به آن پروتودنک شاردینگ یا EIP-4844 نیز میگویند، که در مارس ۲۰۲۴ اجرا شد، به طور قابلتوجهی کارمزد شبکههای لایه ۲ را کاهش داد. بنابراین، شبکههای بلاک چین به یکباره محبوبتر و کارآمدتر شدند.
تکنولوژی اثبات دانش صفر (ZK Proofs) نیز داستان مشابهی دارد، فناوری دیگری که پیامدهای مهمی برای افزایش مقیاسپذیری بلاک چین، حریم خصوصی و قابلیت همکاری دارد. بلاک چین اتریوم از این تکنولوژی برای بهبود مقیاسپذیری خود استفاده میکند. با اینکه هزینهای که ماهانه برای تایید اثبات دانش صفر در اتریوم صرف میشود کاهش یافته، ارزش اتریوم در رولآپهای ZK افزایش یافته است. به عبارت دیگر، با اینکه استفاده از رولآپهای ZK در اتریوم افزایش داشته، هزینه استفاده از آنها پایین آمده است.
فناوری اثبات دانش صفر بسیار امیدوارکننده است زیرا مسیرهای ارزان قیمتتر و معتبرتر جدیدی را برای توسعه دهندگان باز میکند. با این حال، ماشینهای مجازی مبتنی بر اثبات دانش صفر (zkVM) راه درازی در پیش دارند تا بتوانند به عملکرد قوی و کارایی رایانههای سنتی برسند.
با تمام این پیشرفتهای زیرساختی، به راحتی میتوان فهمید که چرا زیرساختهای بلاک چین یکی از محبوبترینها برای سازندگان و توسعهدهندگان است و چرا شبکههای لایه ۲ به یکی از ۵ زیرمجموعه برتر برای ساخت و ساز تبدیل شده است.
محبوبیت روزافزون امور مالی غیرمتمرکز یا دیفای
تنها زیرمجموعهای که بیش از زیرساختهای بلاک چین و شبکههای لایه ۲ سازندگان و توسعهدهدنگان را به خود جذب میکند، امور مالی غیرمتمرکز یا دیفای (DeFi) است. صنعت دیفای همچنین بیشترین استفاده از رمزارزها را با ۳۴ درصد از آدرسهای فعال روزانه به خود اختصاص میدهد. از زمان ظهور دیفای در تابستان ۲۰۲۰، صرافیهای غیرمتمرکز یا DEXها رشد زیادی کردهاند و ۱۰ درصد از فعالیتهای معاملات اسپات ارز دیجیتال را به خود اختصاص دادهاند. همگی این معاملات و فعالیتها تنها چهار سال پیش در صرافیهای متمرکز اتفاق میافتاد.
اکنون بیش از ۱۶۹ میلیارد دلار در داخل هزاران پروتکل دیفای قفل شده است. برخی از زیرمجموعههای بسیار موفق دیفای شامل پروتکلهای استیکینگ و وامدهی است.
اکنون کمی بیش از دو سال از زمانی که اتریوم آپدیت مرج را پشت سر گذاشت و به مکانیزم اجماع اثبات سهام (PoS) منتقل شد میگذرد و این تغییر مصرف انرژی و ردپای زیستمحیطی شبکه را به شدت کاهش داده است. از آن زمان به بعد، مقدار اتریوم (ETH) استیک شده به ۲۹ درصد افزایش یافته است؛ رقمی که دو سال پیش ۱۱ درصد بود. هر چه مقدار اتریوم استیک شده بیشتر باشد امنیت آن نیز افزایش مییابد.
صنعت دیفای هنوز در مراحل اولیه خود است، اما یک جایگزین امیدوارکننده برای تمرکززدایی از قدرتی است که سیستم مالی ایالات متحده و دیگر کشورها را در بر گرفته است. در آمریکا تعداد بانکها از سال ۱۹۹۰ به میزان دو سوم کاهش یافته است و این یعنی که چند بانک بسیار بزرگ و قدرتمند بر اکثر داراییها تسلط دارند. هدف صنعت دیفای این است که همین تمرکز قدرت در نظام مالی و فناوری را تا حدودی از بین ببرد.
کمک تکنولوژی کریپتو به حل چالشهای هوش مصنوعی
هوش مصنوعی یکی از داغترین ترندهای امسال است؛ نه تنها در حوزه فناوری بلکه به ویژه در حوزه ارزهای دیجیتال.
هوش مصنوعی یکی از ترندهایی است که اینفلوئنسرهای ارزهای دیجیتال در رسانههای اجتماعی درباره آن به وفور بحث و گفتگو کردند. جالب اینجا است که طبق آمار، بین بازدیدکنندگان هوش مصنوعی معروف چتجیپیتی و بازدیدکنندگان وبسایتهای برتر ارزهای دیجیتال همپوشانی بزرگی وجود دارد که نشاندهنده ارتباط قوی بین کاربران کریپتو و هوش مصنوعی است.
سازندگان ارزهای دیجیتال نیز پیوند محکمی با حوزه هوش مصنوعی دارند. حدود یک سوم از پروژههای ارز دیجیتال (۳۴ درصد از آن) میگویند که از تکنولوژی هوش مصنوعی استفاده میکنند، رقمی که در سال گذشته ۲۷٪ درصد بود. محبوبترین دسته برای استفاده از فناوری هوش مصنوعی در آن، پروژههای مربوط به زیرساخت بلاک چین است.
با توجه به اینکه هزینه آموزش هوشهای مصنوعی در طول ۱۰ سال گذشته ۴ برابر در سال افزایش یافته است، به نظر میرسد که هوش مصنوعی میتواند منجر به افزایش تمرکز قدرت در شود. بنابراین اگر این حوزه کنترل نشود، تنها بزرگترین شرکتهای فناوری میتوانند منابع لازم برای آموزش مدلهای هوش مصنوعی را مهیا کنند.
چالشهای مرتبط با تمرکز قدرت در هوش مصنوعی تقریباً معکوس فرصتهای غیرمتمرکز ارائه شده توسط شبکههای بلاک چین است. پروژههای ارز دیجیتال در حال حاضر در تلاش برای مقابله با برخی از این چالشها هستند؛ پروژههایی از جمله Gensyn (از طریق دموکراتیک کردن دسترسی به محاسبات هوش مصنوعی)، Story (با ردیابی آیپی برای کمک به پرداخت عادلانه ب)، Near (با اجرای هوش مصنوعی روی پروتکلهای منبع باز و متعلق به کاربر)، و Starling Labs (با کمک به تأیید صحت و منشأ رسانههای دیجیتال).
بنابراین، تلاقی و همکاری بین حوزههای ارز دیجیتال و هوش مصنوعی ممکن است در سالهای آینده تقویت شود.
افزایش کاربرد بلاک چین به دلیل افزایش مقیاسپذیری زیرساختها
با کاهش هزینههای تراکنش و افزایش ظرفیت بلاکچین، کاربرد آنها برای کاربران و اپلیکیشنهای کارآمد آنها برای مصرفکنندگان افزایش پیدا میکنند.
به عنوان مثال NFTها را در نظر بگیرید. زمانی که چند سال پیش تراکنشهای ارزهای دیجیتال بسیار گرانتر بودند، مردم NFTها را در بازارهای ثانویه با مبالغ هنگفتی به ارزش میلیاردها دلار معامله میکردند. این فعالیت از آن زمان فروکش کرده است و به جای آن رفتار جدیدی میان مصرفکنندگان شکل گرفته است: ایجاد مجموعههای NFT کم هزینه در برنامههای اجتماعی مانند Zora و Rodeo. این نشاندهنده یک تغییر قابل توجه برای بازار انافتی است، تغییری که قبل از کاهش شدید کارمزد معاملات، نمیتوانستیم تصورش کنیم.
شبکههای اجتماعی نمونه دیگری از افزایش کاربرد بلاک چین است. با اینکه امروزه تنها بخش کوچکی از فعالیتهای روزانه بلاک چینها را به خود اختصاص میدهند، اما سازندگان و توسعهدهندگان زیادی را به خود جذب میکنند. در سال ۲۰۲۴، ۱۰/۳ درصد از پروژههای ارز دیجیتال مربوط به شبکههای اجتماعی هستند. در واقع، پروژههای مرتبط با شبکههای اجتماعی، مانند پروژههای مرتبط با فارکستر (Farcaster)، یکی از ۵ زیرمجموعه برتر امسال برای سازندگان بودند.
سازندگان و کاربران بلاک چین به دنبال تجربیات اجتماعی بیشتری هستند و در این حین بازیهای بلاک چین از حداکثر ظرفیت مقیاسپذیری بلاک چین بهره میگیرند. تکنولوژی رولآپهای استفاده شده در برخی از این بازیها مانند Pirate Nation از هر رولآپ دیگری در اتریوم هزینه گس بر ثانیه بیشتری مصرف میکنند.
با نزدیک شدن به انتخابات نوامبر، بازارهای پیشبینی وشرطبندی مبتنی بر رمزارزها بسیار محبوب شدند؛ با وجود این که فعالیت آنها غیرقانونی است. یک بازار پیشبینی و شرطبندی غیر مبتنی بر کریپتو به نام Kalshi که در کمیسیون معاملات آتی کالاهای ایالات متحده ثبت شده است، در یک دادگاه بدوی در ماه گذشته برنده دادگاه شد و از هم اکنون، صرافیهای ثبت شده مجاز به ارائه قراردادهای آتی بر اساس نتایج انتخابات هستند.
این موارد نشان میدهد که رفتار مصرفکننده در این بازار در حال تغییر است. زمانی که زیرساخت بلاک چین تا این اندازه قوی نبود و هزینه تراکنشها بالاتر بود، هیچ کدام از این تجربیات جدید و پیشرفتها امکانپذیر نبود. همزمان که منحنی هزینه/عملکرد بلاک چینها بهبود پیدا میکند، انتظار میرود که برنامههای کاربردی مبتنی بر آنها نیز رشد کند.
اما همه این تحلیلها و آمارها چه چشماندازی را برای حوزه ارزهای دیجیتال و بلاک چین ترسیم میکند؟ بازار کریپتو در طول سال گذشته پیشرفتهای چشمگیری در سیاست، فناوری، پذیرش کاربران و موارد دیگر داشته است.
نقاط عطف سیاسی، از جمله تصویب و لیست شدن صندوقهای قابل معامله در بورس بیت کوین و اتریوم و همچنین تصویب قوانین ارزهای دیجیتال از سوی دو حزب، اهمیت قابلتوجهی داشت. همچنین پیشرفتهای زیرساختی عمدهای در این سال به وجود آمد، از ارتقاء مقیاسپذیری گرفته تا ظهور زنجیرههای لایه ۲ برای اتریوم و سایر بلاکچینهای پرتوان. برنامههای جدیدی نیز توسعه یافتند و کاربران زیادی پیدا کردند، مانند استیبل کوینها و دستههای نوپایی مانند هوش مصنوعی، شبکههای اجتماعی و بازیها.
هنوز مشخص نیست که آیا ما وارد موج پنجم چرخه قیمت/نوآوری در حوزه کریپتو شدهایم یا خیر. این چرخه چارچوب ما برای درک فراز و نشیبهای بسیاری از چرخههای بازار ارزهای دیجیتال است. در هر صورت، صنعت ارزهای دیجیتال در سال گذشته پیشرفت چشمگیر و غیرقابل انکاری داشته است.