استراتژی میانگین هزینه دلاری (DCA) یکی از استراتژی‌های معاملاتی رایج در بازار ارزهای دیجیتال است که با استفاده از آن می‌توانید تأثیر نوسان‌های قیمت ارزهای دیجیتال را روی سرمایه‌گذاری‌های خود به حداقل برسانید. این استراتژی برای معامله‌گرهایی مناسب است که دانش یا زمان کافی برای خرید و فروش ارزهای دیجیتال به‌صورت پیاپی ندارند و دید آنها نسبت به بازار بلندمدت‌تر است. با توجه به محبوبیت این استراتژی در میان فعالان بازار ارزهای دیجیتال، در این مقاله از مجله نوبیتکس قصد داریم به بررسی استراتژی متوسط هزینه دلاری بپردازیم و با نحوه انجام DCA در ارز دیجیتال آشنا شویم. پیشنهاد می‌کنیم تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.
میانگین هزینه دلاری چیست؟
میانگین هزینه دلاری (Dollar-Cost Averaging یا به اختصار DCA) یک استراتژی معاملاتی برای ساده‌تر کردن سرمایهگذاری در بازارهای پر از نوسانی مثل ارز دیجیتال است. در این استراتژی معاملاتی، باید خریدهای منظمی را در فواصل زمانی مشخص انجام دهید و کاری به نوسان‌های موقتی بازار و قیمت لحظه‌ای ارزهای دیجیتال نداشته باشید. با این کار، دیگر نیازی به دنبال کردن لحظه‌ای بازار برای پیدا کردن بهترین نقطه خرید ندارید و حتی می‌توانید سفارش‌های خرید خود را از قبل ثبت کنید تا در زمان مناسب به‌صورت خودکار انجام شود. استراتژی متوسط هزینه دلاری یکی از بهترین استراتژی‌های معاملاتی برای کاربران مبتدی بازار ارزهای دیجیتال محسوب می‌شود.
استراتژی DCA چطور انجام می‌شود؟
استراتژی میانگین هزینه دلاری یا DCA یک استراتژی بلندمدت است و همان‌طور که گفته شد با استفاده از آن می‌توانید بدون نگرانی از شرایط لحظه‌ای بازار، سرمایه خود را در طول زمان رشد دهید. در این استراتژی باید در بازه‌های زمانی منظم، مبلغ یکسانی از یک ارز دیجیتال را بدون در نظر گرفتن قیمت لحظه‌ای آن بخرید. مثلاً اگر قصد خرید بیت کوین دارید و سرمایه شما ۱۰ هزار دلار است، به جای اینکه کل آن را یکجا بخرید، در هر هفته یا هر ماه (یا هر بازه دلخواه دیگری) مقداری از آن را به خرید بیت کوین اختصاص می‌دهید. برای مثال اگر هفته‌ای ۱۰۰ دلار بیت کوین بخرید، با این سرمایه می‌توانید استراتژی DCA را تا ۱۰۰ هفته ادامه دهید. با این روش خرید تدریجی، هر بار بیت کوین را در یک قیمت متفاوت می‌خرید و میانگین قیمت خرید شما کاهش پیدا می‌کند.
نکته مهم درباره DCA اما این است که این استراتژی تنها باید برای دارایی‌هایی اجرا شود که به رشد آنها در بلندمدت تا حد زیادی اطمینان دارید. دارایی‌های که به نظر با ریسک زیادی همراه هستند و ممکن است در بلندمدت ناپایدار باشند، به‌هیچ‌وجه گزینه مناسبی برای سرمایهگذاری به روش DCA محسوب نمی‌شوند. ضمن اینکه این استراتژی با دید بلندمدت انجام شده و نتایج آن برای دوره‌های زمانی بلند مدت (مثلاً بیش از دو سال) ملموس خواهد بود.
مثال عددی استراتژی میانگین هزینه دلاری
برای درک بهتر استراتژی میانگین هزینه دلاری می‌توانیم آن را با یک مثال عددی بررسی کنیم. فرض کنید شخصی در ابتدای سال ۲۰۲۲ مبلغ ۱۰ هزار دلار از سرمایه خود را به خرید بیت کوین اختصاص داده است. با توجه به اینکه قیمت بیت کوین در ابتدای ژانویه ۲۰۲۲ تقریباً ۴۷٫۷۳۳ دلار بوده، یعنی این شخص تقریباً ۰.۲۰۹ بیت کوین خریده است. شخص دیگری در همان زمان سرمایه خود را به ۱۰ قسمت تقسیم کرده و هر ماه ۱۰۰۰ دلار بیت کوین خریده است. جدول زیر، مقدار خرید بیت کوین این شخص را در ماه‌های مختلف نشان می‌دهد:
| ماه | قیمت بیت‌کوین (دلار) | مقدار بیت کوین خریداری شده |
| ژانویه | ۴۷٫۷۳۳ | ۰.۰۲۰۹۵ |
| فوریه | ۴۱٫۲۳۰ | ۰.۰۲۴۲۵ |
| مارس | ۳۹٫۱۱۷ | ۰.۰۲۵۵۶ |
| آوریل | ۴۰٫۳۰۰ | ۰.۰۲۴۸۱ |
| مه | ۳۰٫۰۱۵ | ۰.۰۳۳۳۲ |
| ژوئن | ۲۰٫۱۹۳ | ۰.۰۴۹۵۲ |
| جولای | ۲۱٫۳۷۵ | ۰.۰۴۶۷۹ |
| آگوست | ۲۳٫۵۰۰ | ۰.۰۴۲۵۵ |
| سپتامبر | ۱۹٫۳۷۵ | ۰.۰۵۱۶۲ |
| اکتبر | ۲۰٫۲۱۵ | ۰.۰۴۹۴۵ |
جمع کل بیت کوین‌های شخص دوم تقریباً ۰.۳۶۸۸ واحد است. بنابراین شخص دوم با همان سرمایه ۱۰ هزار دلاری حدود ۰.۱۵۹۸ واحد بیشتر بیت کوین خریده است و در مجموع دارایی بیشتری در اختیار دارد.
مزایا و معایب میانگین هزینه دلاری
تمام استراتژی‌های معاملاتی در کنار مزایا و نقطه قوت‌های خود، محدودیت‌ها و نقاط ضعفی نیز دارند. استراتژی میانگین هزینه دلاری نیز از این موضوع مستثنی نیست و مزایا و معایب مختلفی دارد. اگر با نقاط ضعف و قوت DCA آشنا باشید، می‌توانید سرمایهگذاری آگاهانه‌تری انجام دهید و انتظارات واقع‌گرایانه‌ای از بازار داشته باشید.
مزایای میانگین هزینه دلاری
- ساده و قابل فهم بودن: استراتژی DCA فرآیند ساده‌ای دارد و برای انجام آن نیازی به محاسبات پیچیده یا استفاده از ابزارهای تحلیل تکنیکال نیست. بنابراین سرمایه‌گذاران و معامله‌گرهای مبتدی نیز می‌توانند بدون نیاز به دانش خاصی استراتژی متوسط هزینه دلاری را پیاده‌سازی کنند.
- کاهش ریسک خرید در سقف: در استراتژی میانگین هزینه دلاری، شما سرمایه خود را به چند بخش تقسیم می‌کنید و در چند مرحله خرید انجام می‌دهید. با توجه به اینکه هر یک از این خریدها در زمان متفاوتی انجام می‌شود، بسیار بعید است که تمام خریدهای خود را در سقف قیمت انجام دهید. بنابراین ریسک خرید در سقف و کاهش شدید قیمت بعد از خرید شما در این روش کم‌تر می‌شود.
- عدم نیاز به سرمایه زیاد در شروع کار: در روش میانگین هزینه دلاری یا DCA، خریدهای شما با مبالغ کم و در بازه‌های زمانی مشخصی انجام می‌شود، بنابراین حتی اگر سرمایه زیادی در اختیار نداشته باشید، باز هم می‌توانید این استراتژی را پیاده‌سازی کنید. برای مثال اگر بخشی از درآمد ماهیانه یا هفتگی شما اضافه است و قصد پس‌انداز آن را دارید، می‌توانید این مبلغ را به خرید ارز دیجیتال به روش DCA اختصاص دهید.
- شانس خرید در ریزش‌های ناگهانی: وقتی از استراتژی DCA استفاده می‌کنید، همیشه بخشی از پول شما نقد است. بنابراین اگر بازار به صورت ناگهانی ریزش کند، می‌توانید در قیمت پایین خرید کنید و میانگین خریدهای خود را کاهش دهید. در بازار ارزهای دیجیتال به دلیل نوسان‌های زیاد قیمت، فرصت‌های زیادی برای خرید در ریزش‌های بازار پیدا خواهید کرد.
- کاهش استرس: نوسان‌های زیاد بازار ارزهای دیجیتال استرس زیادی را به معامله‌گرها، به‌ویژه افراد تازه‌کار وارد می‌کند. این استرس باعث تصمیمات هیجانی و رفتارهایی می‌شود که احتمال ضرر کردن و از دست دادن سرمایه را بالا میبرد. در استراتژی میانگین هزینه دلاری این استرس‌ها وجود ندارد، چون از قبل می‌دانید که قرار است خرید خود را در چه زمانی و با چه مبلغی انجام دهید.
معایب میانگین هزینه دلاری
- بازدهی کم‌تر در بازار صعودی: اگر قیمت در یک روند صعودی قرار داشته باشد و بخواهید استراتژی DCA را پیاده‌سازی کنید، خرید شما در هر مرحله با قیمت بالاتری انجام می‌شود. بنابراین میانگین خرید شما افزایش می‌یابد و نتیجه عکس می‌گیرید. به همین دلیل استفاده از استراتژی میانگین هزینه دلاری در روندهای صعودی قدرتمند و بولران چندان مناسب نیست.
- کاهش شانس خرید در کف قیمتی: اگر بخواهید کاملاً به استراتژی میانگین هزینه دلاری پایبند باشید و خریدهای خود را در زمان دقیق (مثلاً روز اول هر ماه) انجام دهید، شانس خرید در کف قیمت کم‌تر خواهد بود. بنابراین بعضی از فرصت‌های جذاب بازار را از دست خواهید داد.
- سود کم‌تر در کوتاه‌مدت: میانگین هزینه دلاری یک استراتژی بلندمدت است و ممکن است از چند هفته تا چند ماه یا حتی چند سال زمان ببرد. اگر انتظار یک سود کوتاه‌مدت از بازار داشته باشید، استراتژی DCA برای شما مناسب نخواهد بود و احتمال اینکه در میانهٔ راه دست به معاملات احساسی بزنید و سرمایه خود را از دست بدهید بیشتر می‌شود.
استراتژی DCA برای چه کسانی مناسب است؟
استراتژی میانگین هزینه دلاری با وجود مزایایی که دارد، لزوماً برای همه مناسب نیست. این استراتژی معاملاتی نیاز به صبر و تحمل زیادی دارد و باید نگاه بلندمدتی به بازار داشته باشید. بنابراین اگر اهداف کوتاه‌مدتی دارید و نمی‌توانید منتظر رشد بازار بمانید، ممکن است این استراتژی برای شما مناسب نباشد.
به‌طور کلی استراتژی متوسط هزینه دلاری برای این افراد مناسب‌تر است:
- افراد تازه‌کار: اگر تجربه زیادی در ترید کردن ندارید، استراتژی DCA می‌تواند یکی از گزینه‌های خوب برای شروع سرمایهگذاری در ارز دیجیتال باشد. این استراتژی نیاز به دانش زیادی ندارد و با استفاده از آن می‌توانید سرمایه خود را به‌تدریج و با ریسک کم‌تری رشد دهید.
- افراد با سرمایه کم‌تر: اگر سرمایه زیادی به‌صورت یکجا در اختیار ندارید اما درآمد یا حقوق ماهیانه شما مناسب است، با استفاده از استراتژی DCA می‌توانید بخشی از درآمد خود را به‌صورت منظم برای سرمایهگذاری روی بیت کوین یا سایر ارزهای دیجیتال صرف کنید.
- افرادی که فرصت کافی برای معامله ندارند: در روش میانگین هزینه دلاری نیازی به دنبال کردن لحظه‌ای قیمت و تحلیل چارت نیست، بنابراین اگر وقت کافی برای ترید کردن ندارید می‌توانید از روش DCA برای سرمایهگذاری استفاده کنید.
میانگین هزینه ریالی چیست؟
با توجه به نوسان‌های دلار و قیمت تتر در ایران، معمولاً توصیه می‌شود که استراتژی DCA را بر اساس قیمت دلاری ارزهای دیجیتال انجام دهید. با این حال، از آنجایی که درآمد اکثر افراد در ایران به ریال است، می‌توان همین استراتژی را به صورت میانگین هزینه ریالی نیز پیاده‌سازی کرد. انجام این روش هیچ فرقی با روش دلاری ندارد و کافیست مبلغ سرمایه و خریدهای خود را با ریال حساب کنید.
برای درک بهتر این روش، یک مثال عددی آن را بررسی می‌کنیم:
فرض کنید شخصی ۲۵ میلیون تومان سرمایه دارد و می‌خواهد آن را از ابتدای سال ۲۰۲۲ در بیت کوین سرمایهگذاری کند. روش آسان‌تر و دم‌دستی‌تر این است که تمام این پول را در همان ابتدای سال به خرید بیت کوین اختصاص دهد. در این حالت، با توجه به قیمت ۴۷٫۷۰۰ دلاری بیت کوین و قیمت ۲۹٫۳۰۰ تومانی تتر، این شخص می‌تواند ۰.۰۱۷۹ بیت کوین خریداری کند.
اما اگر این شخص با همین مقدار سرمایه بخواهد از روش میانگین هزینه ریالی استفاده کرده و این مبلغ را به ۲۵ قسمت مساوی تقسیم کرده و در ابتدای ۲۵ هفته بیت کوین خریداری کند، در پایان هفته بیست و پنجم ۰.۰۲۵۷ بیت کوین در اختیار خواهد داشت که ۲۵ درصد بیشتر از حالت قبلی است.
میانگین هزینه دلاری بهینه چیست؟
اگر تجربه استفاده از اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال یا روش‌های تحلیلی دیگر را داشته باشید، می‌توانید استراتژی میانگین هزینه دلاری را به شکل بهینه‌تری پیاده‌سازی کنید. برای این کار کافیست خریدهای خود را در زمانی انجام دهید که اندیکاتورهای تکنیکال، سیگنال کف قیمتی را صادر کرده‌اند و قیمت در پایین‌ترین مقدار خود قرار دارد. برای مثال اگر قیمت به میانگین متحرک نزدیک شود و خط میانگین متحرک به عنوان یک سطح حمایتی عمل کند، می‌توانید خرید خود را در این ناحیه انجام دهید. ممکن است در این روش نتوانید کاملاً به زمان‌بندی استراتژی DCA پایبند بمانید، اما اگر تحلیل‌های درستی داشته باشید، می‌توانید سود بیشتری از میانگین هزینه دلاری کسب کنید.
جمع‌بندی
میانگین هزینه دلاری یا DCA یکی از استراتژی‌های کاربردی برای سرمایهگذاری در ارزهای دیجیتال است. در این استراتژی، تأثیر نوسان‌های قیمت روی سرمایهگذاری شما به حداقل می‌رسد و ریسک معاملات شما کاهش پیدا می‌کند. البته این به معنای بی‌خطر بودن استراتژی متوسط هزینه دلاری نیست و این استراتژی معاملاتی معایب و محدودیت‌های خاص خود را نیز دارد. استراتژی DCA بیشتر برای سرمایهگذاری بلندمدت مناسب است و اگر فرصت یا دانش کافی برای ترید روزانه نداشته باشید، با این روش می‌توانید در بازار ارزهای دیجیتال سرمایهگذاری کنید.
سؤالات متداول
اگر دید بلندمدتی داشته باشید، استراتژی DCA می‌تواند یکی از گزینه‌های خوب برای کاهش ریسک سرمایهگذاری در ارزهای دیجیتال مطمئن مثل بیت کوین باشد. البته این روش بدون ریسک نیست و باید مزایا و معایب آن را در کنار هم مد نظر داشته باشید.
خیر، DCA بهترین روش سرمایهگذاری برای تمام افراد نیست و انتخاب بهترین روش به اهداف شما، میزان ریسک‌پذیری و شرایط کلی بازار بستگی دارد. از طرف دیگر، استراتژی DCA در بازارهای صعودی بازده خوبی ندارد و حتی ممکن است باعث ضرر کردن شما شود.
اگر بازار در یک روند صعودی قوی قرار دارد و انتظار می‌رود قیمت‌ها تا چندین ماه افزایش پیدا کنند، استفاده از DCA یا میانگین هزینه دلاری باعث افزایش میانگین قیمت خرید شما می‌شود و حتی امکان دارد خریدهای شما در سقف قیمت انجام شود. در مورد ارزهایی هم که آینده نامشخصی دارند، به‌هیچ‌وجه نباید از DCA استفاده کرد.
بهترین زمان استفاده از DCA هنگامی است که بازار در حال نوسان یا در روند نزولی است. در این حالت، میانگین قیمت خرید شما کاهش پیدا می‌کند و بعد از رشد بازار در بلندمدت، سود خوبی نصیب شما خواهد شد.
