کیف پول‌ها

معرفی بهترین کیف پول‌های سرد و سخت افزاری

اگر در دنیای رمزارزها فعالیت می‌کنید، به ابزاری برای ذخیره و نگهداری دارایی خود نیاز دارید. برای این منظور می‌توانید از انواع کیف پول‌های موجود در حوزه ارزهای دیجیتال استفاده کنید. این کیف پول‌ها به دو دسته سرد (کلد ولت) و گرم (هات ولت) تقسیم‌بندی می‌شوند. بسته به میزان دارایی و الویت‌هایی که دارید می‌توانید یکی از این دو نوع کیف پول را برای حفظ رمزارزهای خود انتخاب کنید. هر کدام از این کیف پول‌ها مزایا و معایبی دارند که کاربر می‌تواند با بررسی و ارزیابی نکات مثبت و منفی آنها و همچنین در نظر گرفتن میزان هم‌راستایی این ویژگی‌ها با الویت‌های خود، برای نگهداری دارایی خود از کیف پول مورد نظر خود استفاده کند. در این مطلب به‌طور خاص به کیف پو‌ل‌های سرد و سخت‌افزاری پرداخته می‌شود. برای آشنایی با کیف پول‌های سرد و مرور بهترین کیف پول‌های سرد موجود در دنیای ارزهای دیجیتال با ما در این مقاله همراه باشید.

کیف پول ارز دیجیتال چیست؟

کیف پول ارز دیجیتال، نرم‌افزار یا سخت‌افزاری است که به کاربران این امکان را می‌دهد تا بتوانند برای ذخیره و نگهداری ارزهای دیجیتال خود از آنها استفاده کنند. کیف پول ارز دیجیتال برای کاربران امکان ارسال یا دریافت رمزارزهای مختلف از طریق انجام تراکنش را فراهم می‌کند. همانطور که یک حساب بانکی برای استفاده و ذخیره از ارزهای فیات لازم است، برای استفاده و ذخیره رمزارزها نیز به کیف پول نیاز است. کیف پول‌‌های ارز دیجیتال باید چندین ویژگی مهم داشته باشند؛ از جمله امنیت بالا، هزینه معامله مناسب، در دسترس بودن، پشتیبانی از تعداد بالای ارزهای دیجیتال و قابلیت اتصال به امور مالی غیرمتمرکز (دیفای). اولین تراکنش ارزهای دیجیتال مربوط به ارز بیت کوین بود. بدین صورت که  خالق بیت کوین، ساتوشی ناکاموتو، از کیف پول ارز دیجیتال خود به‌صورت آزمایشی ۱۰ عدد بیت کوین برای شخصی به نام هال فینی که با او در ارتباط بود ارسال کرد و اینجا بود که دنیای جذاب رمزارزها آغاز به کار کرد.

انواع کیف پول ارز دیجیتال

کیف پول‌‌های ارز دیجیتال به‌صورت کلی به دو دسته گرم و سرد تقسیم می‌شوند. کیف پول‌های گرم، کیف پول‌هایی هستند که به‌صورت آنلاین کار می‌کنند و به اینترنت متصل هستند. به این کیف پول‌ها کیف پول نرم‌افزاری نیز گفته می‌شود. این کیف پول‌ها خود به سه دسته طبقه‌بندی می‌شوند:

کیف پول‌های نسخه وب:

یکی از متداول‌ترین کیف پول‌های ارز دیجیتال است. این نسخه بر روی وب قرار دارد و کاربران به‌وسیله‌ی وارد شدن به سرویس آنلاین کیف پول مورد نظر می‌توانند به آن دسترسی پیدا کنند. 

کیف پول‌های نسخه دسکتاپ:

کلیدهای دسترسی در نرم‌افزاری که بر روی سیستم کاربر نصب است ذخیره می‌شوند.

کیف پول‌های نسخه موبایل:

یک نرم‌افزار موبایلی است که کلیدهای عمومی و خصوصی کاربر را به منظور استفاده و ذخیره ارزهای دیجیتال در خود ذخیره می‌کند.

کیف پول‌های گرم معمولا به‌سادگی قابل دسترسی هستند و کار کردن با آنها راحت است. ضمن اینکه استفاده از اکثر این کیف پول‌ها رایگان است. البته ذکر این نکته نیز لازم است که در مقایسه با کیف پول‌های سرد، کیف پول‌‌های گرم به‌دلیل فعالیت به‌صورت آنلاین امنیت نسبی کمتری دارند. برخی از کیف پول‌های گرم که از محبوبیت بالایی در بین کاربران برخوردارند عبارتند از:

  • کیف پول تراست ولت
  • کیف پول اکسودوس
  • کیف پول متامسک
  • کیف پول کوینومی

اما دسته دیگر کیف پول‌های ارز دیجیتال، کیف پول‌های سرد هستند. این کیف پول‌ها برخلاف کیف پول‌های گرم به‌صورت آفلاین از دارایی‌ نگهداری می‌کنند. این کیف پول‌ها ویژگی‌‌های خاص خود را دارند. در ادامه بیشتر با این نوع از کیف پول، انواع و ویژگی‌های آن آشنا خواهیم شد و بررسی جز به جز بهترین کیف پول‌های سرد موجود در دنیای ارزهای دیجیتال خواهیم پرداخت.

کیف پول سرد چیست؟

کیف پول سرد کیف پول ارز دیجیتالی است که به‌صورت آفلاین عمل می‌‌کند و از همین رو خطر هک از راه دور که یکی از معایب کیف پول‌های گرم است، تهدیدی برای این کیف پول‌ها محسوب نمی‌شود. این مسئله یک سپر امنیتی بسیار بزرگ برای سرمایه‌گذاران حوزه رمزارز است و موجب برتری امنیتی این کیف پول‌ها نسبت به کیف پول‌‌ گرم می‌شود. از طرف دیگر، این را هم باید گفت که ارسال و دریافت دارایی‌‌ها از طریق کیف پول‌های سرد کار مشکلی است. در این کیف پول‌ها تراکنش‌‌ها باید به‌وسیله‌ی خود دستگاه کیف پول و معمولا یک برنامه رابط یا بر روی کاغذ تایید شوند. برای مثال، فرض کنید که یک کاربر در یکی از انواع کیف پول سرد مقداری بیت کوین ذخیره کرده است. برای انجام یک تراکنش، کاربر باید از طریق برنامه آن کیف پول مقدار انتقال و آدرس مقصد را مشخص کند. سپس برای نهایی کردن تراکنش کاربر باید به‌صورت فیزیکی رمز پین را بر روی دستگاه کیف پول مورد استفاده اش وارد کند. در واقع بدون دسترسی به دستگاه کیف پول، امکان انجام تراکنش وجود نخواهد داشت. با همه اینها اما کیف پول‌‌‌های سرد امن‌ترین چیزی هستند که می‌توانید در دنیای ارزهای دیجیتال برای ذخیره دارایی خود از آنها استفاده کنید. لازم به ذکر است که برخی از کیف پول‌های سرد سخت‌‌افزاری ویژگی‌های اضافی مثل قابلیت سواپ و استیکینگ را نیز ارائه می‌دهند. هرچند که به‌کارگیری هر کدام از این ویژگی‌ها باز هم برای تایید به دستگاه فیزیکی کیف پول نیاز دارد.

انواع کیف پول سرد

 به‌صورت کلی، کیف پول‌های سرد بر دو نوع زیر هستند:

کیف پول کاغذی:

کیف پول کاغذی یک راه حل با فناوری پایین برای ذخیره دارایی‌های حوزه‌ی ارز دیجیتال است. ساز و کار آن به این‌گونه است که کاربر اطلاعات مربوط به کلید عمومی و خصوصی را بر روی یک کاغذ می‌نویسد. بعدها این رشد در این نوع کیف پول سرد به وجود آمد که کلیدها و کد QR بر روی کاغذها تعبیه شد تا موبایل‌ها بتوانند آنها را اسکن کنند. از کیف پول‌های کاغذی در گذشته دور استفاده می‌شد و در حال حاضر استفاده بسیار بسیار کمی دارند چرا که به‌آسانی قابل خرابی هستند و ممکن است گم شوند.

کیف پول سخت‌افزاری:

همانطور که از اسمشان مشخص است این کیف پول‌ها به‌صورت سخت‌افزاری موجود هستند و اطلاعات مربوط به کلید خصوصی کاربر در یک دستگاه فیزیکی ذخیره می‌شود که معمولا یک درایو یو اس بی است. شما می‌توانید با اتصال این کیف پول به رایانه خود تراکنش‌های خود را انجام دهید. هزینه تهیه این کیف پول‌‌ها معمولا چیزی در حدود ۵۰ الی  ۲۵۰ دلار آمریکا است.

بهترین کیف پول های سرد و سخت افزاری

در ادامه به معرفی بهترین کیف پول‌های سرد سخت‌افزاری خواهیم پرداخت و هر کدام را به‌صورت جز به جز بررسی خواهیم کرد.

۱- کیف پول ترزور مدل وان(Trezor Model One):

 کیف پول ترزور مدل وان

می‌توان گفت که از جمیع جهات کیف پول ترزور مدل وان یکی از بهترین کیف پول سرد و سخت‌افزاری موجود در بازار است. این مدل دارای یک دستگاه فیزیکی همراه با پین کد (رمز عبور) است. این کد پین که می‌تواند بین ۴ تا ۵۰ رقم باشد، باید برای انجام و تایید تراکنش‌ها به درون دستگاه وارد شود. این بدین معنی است که نمی‌توان از راه دور اجازه انجام تراکنش را صادر کرد و این خود نشان از امنیت بالای این کیف پول است. علاوه بر این، هنگام راه‌اندازی کیف پول، یک عبارت بازیابی پشتیبان متشکل از ۱۲ تا ۲۴ کلمه برای کاربران فراهم می‌شود. این مسئله زمانی که کاربر کد پین را گم کند و یا دستگاه گم یا دزدیده شود کاربرد دارد. کیف پول ترزور قابلیت پشتیبانی از ۱۳۰۰ ارز دیجیتال از جمله بیت کوین و آلت کوین‌های معروفی مثل اتر و ریپل و دوج کوین را دارد. ضعف این کیف پول عدم پشتیبانی از ویژگی استیکینگ است. در هر صورت اگر امنیت یک سرمایه‌گذاری حجیم و بلندمدت مد نظر شماست، این کیف پول ۶۹ دلاری می‌تواند گزینه مناسبی باشد.

۲- کیف پول لجر نانو اس پلاس(Ledger Nano S Plus):

کیف پول لجر نانو اس پلاس

این کیف پول نیز یکی از بهترین کیف پول‌های سخت‌افزاری موجود در بازار است که با قیمت مناسبی قابل تهیه است. برای خرید این کیف پول باید ۷۹ دلار بپردازید. ویژگی‌های این کیف پول تا حدودی شبیه به کیف پول ترزور مدل وان است. در این کیف پول هم هنگام راه‌اندازی یک عبارت بازیابی پشتیبان ۲۴ کلمه‌ای در اختیار کاربران قرار می‌گیرد. همچنین کاربران باید یک کد را ایجاد و آن را به یاد بسپارند. هنگام انجام تراکنش‌ها کاربران باید این کد را وارد دستگاه کنند تا تراکنش تایید شود. اگر این رمز را فراموش کردید، می‌توانید از عبارت بازیابی پشتیبان که در هنگام راه‌اندازی تعبیه شده استفاده کنید. اگر کیف پول لجر نانو اس پلاس آسیب ببیند یا گم شود، می‌توان از راه دور آن را با عبارت بازیابی بالا آورد. این کیف پول قابلیت پشتیبانی از ۵۰۰۰ ارز دیجیتال در چندین شبکه را دارد؛ برای نمونه می‌توان به پشتیبانی این کیف پول از ارزهای زیر اشاره کرد:

  •  بیت کوین
  •  پولکادات
  •  بایننس اسمارت چین
  •  ریپل
  •  اتر

 علاوه بر اینها، این کیف پول می‌تواند از لجر لایو پشتیبانی کند. لجر لایو یک برنامه و نرم‌افزار دسکتاپ است که ویژگی‌های تکمیلی را به کاربر ارائه می‌دهد. برای مثال با استفاده از لجر لایو می‌توان عملیات‌های سواپ و استکینگ را انجام داد یا اینکه می‌توان با پول فیات رمزارز خریداری کرد. ذکر این نکته ضروری است که به دلیل اینکه این ویژگی‌‌ها از سوی شخص ثالث فراهم می‌شود، لذا کارمزد و هزینه‌ اضافی نیز باید برای این خدمات پرداخت شود.

۳- کیف پول ترزور مدل تی(T):

 کیف پول ترزور مدل T

این کیف پول مدل پیشرفته‌تری از کیف پول‌های ترزور است و طبیعتا قیمت آن نیز نسبت به کیف پول ترزور مدل وان بالاتر است. شما می‌توانید با پرداخت ۲۱۹ دلار صاحب این کیف پول سخت‌افزاری شوید. این کیف پول که یکی از بهترین کیف پول‌های سرد و سخت‌افزاری است، اکثر ویژگی‌های موجود در کیف پول ترزور مدل وان را در خود دارد؛ از جمله عملکرد ذخیره آفلاین و کلیدهای خصوصی رمزنگاری شده. اما این مدل از کیف پول تفاوت‌هایی با مدل وان دارد. کیف پول ترزور مدل تی دارای یک صفحه نمایش لمسی است. همچنین این مدل برای انجام تراکنش‌ها مناسب‌تر و راحت‌تر است. علاوه بر این، کیف پول ترزور مدل تی از یو اس بی تایپ سی که در حال حاضر بسیار متداول است پشتیبانی می‌کند. ویژگی دیگر این کیف پول نیز این است که توانایی پشتیبانی از ۱۶۷ رمزارز بیشتر در مقایسه با ترزور مدل وان را داراست. همچنین این مدل از قابلیت استکینگ درون‌ساختاری بهره‌مند است؛ در واقع این ویژگی موجب می‌شود تا قابلیت استکینگ از بهترین کوین‌های بازار قابل استیکینگ بازار مانند کاردانو و تزوس فراهم شود. ذکر این نکته ضروری است که ویژگی‌های اضافی سواپ و استیکینگ توسط شخص ثالث فراهم می‌شوند و کاربر باید برای استفاده از آنها هزینه اضافی را پرداخت کند.

۴- کیف پول لجر استاکس(Stax):

 کیف پول لجر استاکس

کیف پول لجر استاکس پیشرفته‌ترین مدلی است که تاکنون از سوی لجر روانه بازار شده است. قیمت این کیف پول بسیار زیاد است و برای تهیه آن نیاز به پرداخت ۲۷۹ دلار آمریکا است که در مقایسه با مدل لجر نانو اس ۷۹ دلاری بسیار بالاتر است. یکی از تفاوت‌های اصلی لجر استاکس با لجر نانو اس، قابلیت پشتیبانی کیف پول لجر استاکس از بلوتوث است. این موضوع متصل شدن به نرم‌افزار لجر را بسیار آسان‌تر می‌کند. علاوه بر اینها، لجر استاکس از قابلیت شارژ بدون سیم نیز پشتیبانی می‌کند. تایید تراکنش‌ها در این کیف پول به‌دلیل دارا بودن یک صفحه لمسی منحنی نسبت به مدل نانو اس با دشواری کمتری همراه است. این کیف پول از قابلیت استیکنیگ نیز پشتیبانی می‌کند. ذکر این نکته نیز لازم است که با وجود قیمت بالای این کیف پول، در ابتدای عرضه آن پیش سفاراشات زیادی از سوی کاربران صورت گرفت و حتی برخی کاربران برای خریداری این کیف پول پیشرفته مجبور به قرارگیری در صف انتظار شدند.

 ۵- کیف پول کیپ کی(KeepKey):

کیف پول کیپ کی یکی از بهترین کیف پول‌های سخت‌افزاری برای دسترسی به برنامه‌های غیرمتمرکز وب 3.0 است. کیپ کی از چندین راه می‌تواند به‌صورت امن این مهم را فراهم کند. اولین گزینه دانلود نرم‌افزار کلاینت کیپ کی و نصب آن بر روی یک دستگاه دارای دسکتاپ است. این گزینه از ویندوز، مک و لینوکس پشتیبانی می‌کند. گزینه دیگر متصل کردن دستگاه کیپ کی به یک تلفن همراه هوشمند به‌وسیله‌ی کابل یو اس بی است. این اتصال زمانی تایید می‌شود که اجازه آن از سوی دستگاه فیزیکی کیف پول صادر شود. کیف پول کیپ کی از چندین و چند برنامه غیرمتمرکز از جمله یونی‌سواپ، اوپن‌سی و آوه پشتیبانی می‌کند. کاربران با استفاده از این کیف پول می‌توانند به روش غیرمتمرکز عملیات‌های سواپ و استیکینگ را نیز انجام دهند. به لحاظ امنیتی، کیپ کی دارای یک عبارت بازیابی ۱۲ کلمه‌ای است. این کیف پول هرگز به اینترنت وصل نمی‌شود، حتی در زمانی که در حال تعامل با برنامه‌های غیر متمرکز وب 3.0 است. در مجموع، کیف پول کیپ کی از ۷۲۰۰ ارز دیجیتال در ۳۴۸ شبکه استاندارد پشتیبانی می‌کند. قیمت این کیف پول ۴۹ دلار امریکا است و گزینه ارزانی محسوب می‌شود. 

۶- کیف پول کول ولت پرو(CoolWallet Pro):

کیف پول کول ولت پرو

هدف این کیف پول ارائه گزینه ای به شماست که بتواند میان امنیت و راحتی استفاده توازن برقرار کند. برای خرید این کیف پول باید ۱۴۹ دلار پرداخت شود. این کیف پول دارای یک نرم‌افزار موبایل برای اندروید و آی او اس است که از طریق بلوتوث به آن متصل می‌شود. این مسئله موجب می‌شود تا کاربران بتوانند پیش از صدور اجازه تراکنش در دستگاه فیزیکی، فرآیند انتقال را به‌راحتی در نرم‌افزار موبایل آغاز کنند. همچنین این کیف پول قابلیت پشتیبانی از برنامه‌های غیرمتمرکزی مثل یونی‌سواپ و اوپن‌سی را دارد. قابلیت استکینگ یکی دیگر از ویژگی‌‌های کیف پول کول ولت پرو است. این کیف پول از بیش از ۱۲۰۰۰ ارز دیجیتال بر روی ۲۷ شبکه بلاک چین پشتیبانی می‌کند. از دیگر ویژگی‌های این کیف پول سبک بودن آن است؛ به‌طوری که این کیف پول در دست به‌مانند یک کارت اعتباری یا کارت بانکی است.

۷- کیف پول سیف‌پل اس وان(Safepal S1):

کیف پول سیف‌پل ای وان

با وجود اینکه این کیف پول تنها ۴۹ دلار قیمت دارد، اما یکی از بهترین ویژگی‌های امنیتی بازار را ارائه می‌دهد. چرا که این کیف پول از مکانیزم ثبت و نام‌نویسی ایر-گپ پشتیبانی می‌کند. به زبان ساده‌تر، این ویژگی به کاربران اجازه می‌دهد تا تا بدون نیاز به سیم، بلوتوث و یا اتصال بی‌سیم تراکنش‌های خروجی را ثبت کنند. این کیف پول دارای یک برنامه موبایل و یک افزونه مرورگر نیز هست که به کاربران اجازه می‌دهد تا تراکنش را در آنها آغاز کنند؛ بدین صورت که پس از وارد کردن جزئیات تراکنش، یک کد QR نمایش داده می‌شود و دستگاه کیف پول با استفاده از دوربینی که درونش تعبیه شده اقدام به اسکن این کد می‌کند. سپس برای تایید تراکنش‌ها نیز نیاز است تا کاربر کد پین تعبیه شده را وارد دستگاه کیف پول کند. همچنین این کیف پول از تعداد بسیار زیادی ( بیش از ۳۰۰۰۰) از ارزهای دیجیتال پشتیبانی می‌کند و دارای قابلیت استیکنگ نیز می‌باشد.

۸- کیف پول الیپال تایتان(ELLIPAL Titan):

 کیف پول الیپال تایتان

این کیف پول ۱۰ سانتی متری از فلز ساخته شده است و وزن آن ۳۴۰ گرم است. عمر باتری این کیف پول برابر با ۲۴۹ ساعت است. کیف پول سخت‌افزاری الیپال تایتان قابلیت تایید تراکنش‌ها با استفاده از مکانیزم ایر-گپ را دارد. این کیف پول دارای برنامه موبایلی مخصوص به خود است؛ این دستگاه دارای یک دوربین برای اسکن کدهای QR تولید شده توسط برنامه موبایلی خود است. کاربران می‌توانند هر تعدادی که می‌خواهند در این دستگاه کیف پول ایجاد کنند و به‌صورت نامحدود عملیات ذخیره دارایی خود را انجام دهند. این کیف پول قابلیت پشتیبانی از ۵۲ بلاک چین و بیش از ۱۰۰۰۰ ارز دیجیتال را دارد. همچنین می‌توان با استفاده از پول‌های فیات نیز در این کیف پول خرید و فروش انجام داد. کیف پول الیپال تایتان به‌عنوان یکی از بهترین کیف پول‌های سخت‌افزاری بازار از قابلیت استیکینگ بر روی چندین کوین از جمله کاردانو، پولکادات و تزوس را پشتیبانی می‌کند. نکته دیگر اینکه این کیف پول توانایی اتصال به برنامه‌های غیرمتمرکز را از طریق متامسک یا ولت کانکت را نیز دارد.

مقایسه بهترین کیف پول های سخت افزاری

جدول زیر مقایسه ای را بین بهترین کیف پول‌های سخت‌افزاری بازار که در این مقاله بررسی شده‌اند را ارائه می‌کند:

نام کیف پول سخت‌افزاری پشتیبانی از ارزهای دیجیتال قیمت خرید برنامه موبایل قابلیت استیکینگ
ترزور مدل وان ۱۳۰۰ ارز ۶۹ دلار دارد ندارد
لجر نانو اس پلاس بیش از ۵۰۰۰ ارز ۷۹ دلار دارد دارد
ترزور مدل T بیش از ۱۴۵۰ ارز ۲۱۹ دلار دارد دارد
لجر استاکس بیش از ۵۰۰۰ ارز ۲۷۹ دلار دارد دارد
کیپ کی بیش از ۷۲۰۰ ارز ۴۹ دلار ندارد ندارد
کول ولت پرو بیش از ۱۲۰۰۰ ارز ۱۴۹ دلار ندارد دارد
سیف‌پل اس وان بیش از ۳۰۰۰۰ ارز ۴۹ دلار دارد دارد
الیپال تایتان بیش از ۱۰۰۰۰ ارز ۱۳۹ دلار دارد ندارد

مقایسه کیف پول سخت‌افزاری و نرم‌افزاری

در نهایت در جدول زیر مقایسه ای بین کیف پول‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری صورت گرفته و مزایا و معایب آنها آورده شده است.

نوع کیف پول مزایا معایب
کیف پول سخت‌افزاری
  • امنیت بالا
  • مناسب سرمایه‌گذاری‌‌های با حجم بالا و بلندمدت
  • رایگان نیست
  • به‌راحتی قابل دسترسی نیست
  • امکان آسیب رسیدن به آن وجود دارد
کیف پول نرم‌افزاری
  • رایگان است
  • به‌راحتی قابل دسترس است
  • امنیت پایین‌تر نسبت به کیف پول سخت‌افزاری

سخن پایانی

کیف پول‌های سخت‌افزاری متعددی وجود دارند که می‌توانند از دارایی‌های شما در بازار ارزهای دیجیتال نگهداری کنند. اگر می‌خواهید یک سرمایه‌گذاری در حجم بالا و به‌صورت بلندمدت انجام دهید، کیف پول‌های سخت‌افزاری به‌دلیل امنیت بالایشان می‌توانند گزینه بسیار مناسبی برای شما باشند. مثل هر کیف پول ارز دیجیتال دیگری، این کیف پول‌ها نیز دارای ضعف‌هایی هستند که باید هنگام استفاده در نظر گرفته شوند. اگر به دنبال استفاده از کیف پول سخت‌افزاری هستید، با بررسی و ارزیابی بهترین کیف پول‌‌های سرد و سخت‌افزاری ارز دیجیتال و مقایسه مزایا و معایب این کیف پول‌ها می‌توانید کیف پول مورد نیاز خود را متناسب با الویت‌هایتان انتخاب کنید. 

نوشته های مشابه

‫3 دیدگاه ها

  1. سلام
    اینکه در مورد کیف پول نرم افزاری صعیف تر بیان میشود، آیا صرفا به امنیت آن برمیگردد یا احتمال مسدودی تتر در کیف پول نرم افزاری در بلند مدت اشاره دارد؟

    1. به طور کلی کیف پول نرم افزاری به خاطر اتصال به اینترنت، سطح امنیت پایین‌تری داره.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

17 + 12 =