هر آنچه که درباره آربیتراژ ارز دیجیتال باید بدانید
بازار ارزهای دیجیتال، همواره بازار پر نوسانی است و به همین دلیل، افراد به دنبال راهی هستند که با سرمایهگذاری در آنها به سرعت، درآمد کسب کنند. کریپتوکارنسی این فرصت را در اختیار مردم سراسر جهان قرار میدهد تا بتوانند با اتصال به اینترنت، از فرصتهای سودآور استفاده کنند. یکی از روشهایی که میتوان از رمزارزها سود به دست آورد، آربیتراژ است.
این روش، نوعی استراتژی معاملاتی است که در آن سرمایهگذاران از اختلاف قیمتهای جزئی یک دارایی دیجیتال در بازار، سود کسب میکنند. این فرآیند دارای ریسک پایینی بوده و نیازی به سرمایهگذاری حرفهای ندارد. در ادامه مقاله به صورت کامل، این مبحث را بررسی میکنیم.
معاملات آربیتراژ چیست؟
آربیتراژ ارز دیجیتال، خرید دارایی دیجیتال در یک صرافی و فروش آن تقریباً به صورت همزمان با قیمت بالاتر در یک صرافی دیگر است. این نوع معاملات، مدتها پیش از ظهور بازار ارزهای دیجیتال، در بازارهای سنتی وجود داشته است. با این حال به نظر میرسد تبلیغات بیشتری پیرامون پتانسیل فرصتهای آربیتراژ (Arbitrage) در کریپتو وجود دارد. شاید مهمترین دلیل آن، نوسانات زیادی است که در بازار رمزارزها نسبت به سایر بازارهای مالی، دیده میشود. این بدان معنا است که قیمت داراییهای دیجیتال در طی یک دوره زمانی خاص میتواند به طور قابل توجهی، تغییر کند.
از آنجایی که رمزارزها در سراسر جهان در صدها صرافی به صورت ۲۴ ساعته و ۷ روز هفته، معامله میشوند، فرصتهای بیشتری برای معاملهگران Arbitrage، وجود دارد تا اختلاف قیمتهای سودآور را پیدا کنند.
روش کسب سود از آربیتراژ Arbitrage چگونه است؟
تنها کاری که یک معاملهگر باید انجام دهد، این است که تفاوت قیمت یک دارایی دیجیتال را در دو یا چند صرافی، تشخیص داده و یک سری تراکنش را برای کسب سود از آن انجام دهد. برای مثال، تصور کنید که قیمت بیت کوین در صرافی کوین بیس، ۴۵۰۰۰ دلار و در صرافی کراکن، ۴۵۲۰۰ دلار است. در این شرایط، آربیتراژورهای کریپتو اگر متوجه این اختلاف قیمت شوند، بیت کوین را از صرافی کوین بیس (Coinbase)، خریداری کرده و در صرافی کراکن (Kraken)، میفروشند.
در طی این معامله، ۲۰۰ دلار سود، نصیب آنها میشود. البته باید کارمزد تراکنش را هم در این معامله نظر گرفت. این تنها یک مثال ساده از آربیتراژ ارز دیجیتال است.
چرا قیمت رمزارزها در صرافیهای مختلف متفاوت است؟
قیمت رمزارزها در صرافیهای مختلف، یکسان نبوده و نحوه تعیین قیمت در آنها متفاوت است. در این بخش از دو منظر صرافی متمرکز و غیرمتمرکز، این موضوع را بررسی میکنیم.
صرافی متمرکز
اولین چیزی که باید بدانید این است که قیمتگذاری دارایی در صرافی متمرکز به جدیدترین سفارش براساس میزان تقاضا در صرافی، بستگی دارد. به عبارت دیگر، جدیدترین قیمتی که یک معاملهگر با آن یک دارایی دیجیتال را در یک صرافی خرید و فروش میکند، قیمت لحظهای آن دارایی در نظر گرفته میشود. به عنوان مثال اگر سفارش خرید بیت کوین به قیمت ۶۰۰۰۰ دلار، جدیدترین سفارش در یک صرافی باشد، به عنوان آخرین قیمت بیت کوین در آن صرافی، در نظر گرفته میشود.
سفارش منطبق بعدی نیز، قیمت جدید دارایی دیجیتال را تعیین میکند. بنابراین کشف قیمت در صرافیها یک فرآیند مستمر است که براساس آخرین قیمت فروش یک دارایی دیجیتال است. این قیمتها در صرافیهای مختلف، یکسان نبوده و به همین دلیل، فرصت آربیتراژ را فراهم میکند.
صرافی غیرمتمرکز
صرافیهای غیرمتمرکز از روشی متفاوت برای قیمتگذاری داراییهای کریپتو استفاده میکنند. این سیستم که به عنوان بازارساز خودکار (Automated Market Maker)، شناخته میشود، به طور مستقیم به معاملهگران آربیتراژ کریپتو متکی است تا قیمتها را مطابق با آن چه در صرافیها نشان داده میشود، حفظ کنند. در این جا، یک سیستم دفتر سفارش (Order Book) وجود ندارد که خریداران و فروشندگان کریپتو، با یکدیگر براساس قیمت و مقدار سفارش، هماهنگ شوند. بلکه صرافیهای غیرمتمرکز به استخر نقدینگی، متکی هستند.
معاملهگران میتوانند با توجه به تفاوت قیمتها در صرافی ارز دیجیتال متمرکز و غیرمتمرکز، از فرآیند آربیتراژ استفاده کنند. در صرافی غیرمتمرکز، برای هر جفت معاملاتی کریپتو باید یک استخر جداگانه ایجاد شود. برای مثال اگر کسی بخواهد اتر ETH را با لینک Link، معامله کند، باید یک استخر نقدینگی ETH/LINK را در صرافی، پیدا کند. نقدینگی هر استخر به صورت داوطلبانه توسط برخی سرمایهگذاران، تأمین میشود. این مشارکتکنندگان، داراییهای رمزنگاری خود را سپرده کرده و در ازای آن سهم متناسبی از کارمزد را دریافت میکنند.
مزیت اصلی این سیستم آن است که معاملهگران میتوانند بدون اتلاف وقت و انتظار زیاد، دارایی خود را به قیمت معین، مبادله کنند. در واقع، خرید و فروش در هر زمان، قابل انجام است. به طور کلی، فرصتهای آربیتراژ زیادی در بازار کریپتو وجود دارد که با شناسایی به موقع آنها میتوان سودهای خوبی به دست آورد.
در اکثر صرافیهای غیرمتمرکز، قیمت هر دو گروه دارایی A و B در استخر، با یک فرمول ریاضی حفظ میشود. این فرمول، نسبت داراییهای موجود در استخر را متعادل نگه میدارد. در شرایطی که یک معاملهگر، نسبت را به طور قابل توجهی در یک استخر، تغییر دهد (انجام معامله بزرگ)، میتواند تفاوت زیادی در قیمت داراییهای موجود در استخر، در مقایسه با ارزش بازار آنها ایجاد کند.
انواع استراتژیهای آربیتراژ کریپتو
راههای زیادی وجود دارد که آربیتراژورهای کریپتو میتوانند از اختلاف قیمتی بازار، سود ببرند. در ادامه هر یک از این روشها به صورت جداگانه توضیح میدهیم.
استراتژی آربیتراژ بین صرافی
این روش، متداولترین شکل Arbitrage است که در آن یک معاملهگر تلاش میکند با خرید ارز دیجیتال در یک صرافی و فروش آن در صرافی دیگر، سود ایجاد کند.
استراتژی آربیتراژ فضایی
این روش، یک نوع دیگر از استراتژی بین صرافی است. تنها تفاوت اصلی این است که صرافیها در مناطق مختلف، قرار گرفتهاند. به عنوان مثال شما میتوانید از تفاوت قیمت تتر در آمریکا و کره جنوبی، سرمایه خود را افزایش دهید.
استراتژی آربیتراژ مثلثی
آربیتراژ مثلثی، نوعی استراتژی است که از تفاوت قیمت سه جفت ارز در یک صرافی، سود کسب میکنید. یک معاملهگر میتواند یک چرخه معاملاتی ایجاد کند که با بیت کوین شروع شده و مجدداً با بیت کوین، به پایان میرسد. برای مثال، شما میتوانید بیت کوین را ابتدا با اتر و سپس اتر را با توکن ADA کاردانو مبادله کنید. در نهایت کاردانو را دوباره به بیت کوین، تبدیل کنید.
در این حالت، معاملهگر، وجوه خود را بین سه جفت معاملاتی که شامل BTC/ETH، ETH/ADA و ADA/BTC جابهجا کرده است. اگر در هر یک از سه جفت معاملاتی کریپتو، اختلاف قیمت وجود داشته باشد، معاملهگر، بیت کوین بیشتری نسبت به ابتدای معامله خواهد داشت. در این آربیتراژ، تمام معاملات در یک صرافی انجام میشود و نیازی به برداشت یا واریز وجوه در چندین صرافی، نیست.
استراتژی آربیتراژ غیرمتمرکز
این فرصت در صرافیهای غیرمتمرکز یا بازارسازان خودکار، رایج است که با کمک قراردادهای هوشمند که خودکار و غیرمتمرکز هستند، قیمت جفتهای معاملاتی کریپتو را کشف میکنند. اگر قیمت جفت ارزها به طور قابل توجهی، متفاوت از قیمت اسپات (یکی از اصطلاحات ارز دیجیتال) آنها در صرافیهای متمرکز باشد، معاملهگران آربیتراژ میتوانند وارد شوند و معاملات بین صرافی را انجام دهند.
استراتژی آربیتراژ آماری
معاملهگرانی که از این روش استفاده میکنند، اغلب به مدلهای ریاضی و رباتهای معاملاتی برای اجرای Arbitrage و حداکثر کردن سود، متکی هستند. این رباتها مکانیزمهای معاملاتی خودکاری، هستند که حجم بالایی از معاملات را در زمان کوتاهی براساس استراتژیهای معاملاتی از پیش تعیین شده، انجام میدهند.
چرا آربیتراژ ارز دیجیتال، یک استراتژی کمخطر در نظر گرفته میشود؟
شاید متوجه شده باشید که بر خلاف تریدرهای روزانه، معاملهگران آربیتراژ کریپتو، مجبور نیستند قیمت ارزهای دیجیتال را در آینده پیشبینی کنند. همچنین لزومی ندارد وارد معاملاتی شوند که ممکن است ساعتها و روزها طول بکشد تا در نهایت منجر به سود شود. تریدرها بدون آن که نیازی به تجزیه و تحلیل احساسات بازار و استراتژی قیمتگذاری داشته باشند، فرصتهای Arbitrage را شناسایی و بر روی آنها سرمایهگذاری میکنند.
علاوه بر آن، با توجه به منابعی که در اختیار معاملهگران است، امکان ورود و خروج از معامله آربیتراژ در چند ثانیه یا چند دقیقه وجود دارد. بنابراین با در نظر گرفتن این عوامل میتوان موارد زیرا را نتیجه گرفت:
- ریسک موجود در معامله آربیتراژ ارز دیجیتال، تا حدودی کمتر از سایر استراتژیهای معاملاتی است. زیرا معمولاً به تجزیه و تحلیل و پیشبینی، نیاز ندارد.
- معاملهگران Arbitrage باید معاملاتی را انجام دهند که حداکثر چند دقیقه طول میکشد. بنابراین قرار گرفتن در معرض ریسک معاملات به طور قابل توجهی، کاهش مییابد. با این حال، بدین معنا نیست که آربیتراژورهای کریپتو کاملاً عاری از خطر هستند.
ریسک معاملات آربیتراژ کریپتو
برخی عوامل میتوانند شانس آربیتراژور را برای ایجاد سود، کاهش دهند. باید در نظر گرفت که ریسک کمتر، منجر به سود کمتر میشود. بنابراین آربیتراژورها باید حجم بالایی از معاملات را برای ایجاد سود قابل توجه، انجام دهند.
کارمزد
به یاد داشته باشید معاملات آربیتراژ در دو صرافی، ممکن است با کارمزدهای برداشت، واریز و معاملات همراه باشد. برای مثال، تصور کنید که هزینه برداشت از Coinbase، واریز به Kraken و کارمزد معامله روی هم، ۲ درصد باشد. 45000+ (2%*45000) = 45900
اگر فرض را بر این بگیریم که سود بالقوه آن ۲۰۰ دلار است، معاملهگر کریپتو ضرر کرده است. برای کاهش ریسک ناشی از کارمزدهای بالا، تریدرها میتوانند فعالیت خود را به مبادلات با کارمزدهای رقابتی، محدود کنند. یکی دیگر از روشها برای کاهش کارمزد، سپردهگذاری در صرافیهای مختلف است. به عنوان مثال، فردی را در نظر بگیرید که تفاوت قیمت بیت کوین در Coinbase و Kraken را تشخیص میدهد.
اما به جای انتقال وجوه بین دو صرافی، از قبل دارای وجوهی است که به صورت تتر USDT در Coinbase و ۱ بیت کوین در صرافی Kraken است. بنابراین تنها کاری که او باید انجام دهد این است که BTC را در کراکن به قیمت ۴۵۲۰۰ دلار بفروشد و BTC در کوین بیس را با ۴۵۰۰۰ دلار USDT بخرد. در پایان معامله آربیتراژ، او بدون پرداخت کارمزد برداشت و سپرده، همچنان ۲۰۰ دلار سود به دست میآورد.
در این جا تنها هزینهای که آن فرد باید برای آن نگران باشد، کارمزد معامله است. شایان ذکر است که کارمزدهای معاملاتی برای تریدرهایی که حجم معاملات بالایی دارند، نسبتاً پایین است.
زمانبندی
معاملات آربیتراژ کریپتو به زمان حساس است. همانطور که معاملهگران بیشتری بر روی یک فرصت Arbitrage خاص، سرمایهگذاری میکنند، کم کم، اختلاف قیمت آنها از بین میرود. برای مثال دو فرد A و B را در نظر بگیرید. شخص Aاولین فردی است که فرصت Arbitrage را شناسایی کرده و از آن استفاده میکند. علاوه بر او، شخص B نیز این موقعیت را پیدا میکند.
زمانی که شخص A بیت کوین را با قیمت ۴۵۰۰۰ دلار در کوین بیس، خریداری کرده و در کراکن به قیمت ۴۵۰۲۰ میفروشد، شخص B ممکن است دیگر این معامله را با این قیمت انجام ندهد. به دلیل ماهیت رقابتی بازار، احتمال دارد فرد B مجبور شود بیت کوین را در Coinbase به قیمت ۴۵۰۰۵ دلار بخرد و در Kraken به قیمت ۴۵۰۱۵ دلار بفروشد.
همگرایی قیمت بیت کوین در کراکن و کوین بیس، تا زمانی که دیگر اختلاف قیمتی وجود نداشته باشد، ادامه خواهد یافت. در زیر برخی عوامل وجود دارد که میتواند بر زمان لازم برای اجرای معاملات آربیتراژ کریپتو، تأثیر منفی بگذارد.
- سرعت تراکنش بلاکچین
هنگام اجرای تراکنشهای بین صرافی، مدت زمان اعتبارسنجی چنین انتقالهایی در بلاکچین، بر اثربخشی استراتژی معاملاتی، اثرگذار است. به عنوان مثال، تأیید تراکنشها در بلاکچین بیت کوین، ۱۰ دقیقه تا ۱ ساعت، طول میکشد. در این زمان، ممکن است بازار، خلاف تصور شما پیش برود. بنابراین تریدرها برای معاملات آربیتراژ باید به بلاکچینهایی با سرعت بالا متکی باشند.
- سرورهای صرافی آفلاین
برای صرافیهای ارز دیجیتال، موضوعی غیرعادی نیست که دچار قطعی (آفلاین) شوند. حتی در برخی موارد ممکن است صرافیها، برداشت و واریز داراییهای دیجیتالی خاص را محدود کنند. زمانی که این اتفاق میافتد، فرصت استفاده از آربیتراژ نیز کاهش پیدا میکند.
آیا معاملات Arbitrage امن است؟
از آن جایی که معاملهگران Arbitrage باید وجوه زیادی را در کیف پولهای صرافی، واریز کنند، در معرض ریسکهای امنیتی مانند هک صرافی و exit scam هستند. Exit Scam زمانی اتفاق میافتد که یک شرکت به طور ناگهانی، عملیات خود را متوقف میکند و سرمایه کاربران از بین میرود. با توجه به این موضوع، توصیه میشود قبل از هر گونه معامله آربیتراژ، بررسیهای لازم را در مورد صرافیهای مورد نظر انجام دهید.
نحوه شروع معاملات آربیتراژ
امروزه پلتفرمهای متعددی برای معاملهگران مبتدی یا حرفهای وجود دارد که فرصتهای Arbitrage و اختلاف قیمتها را به صورت خودکار، شناسایی میکنند. این پلتفرمها میتوانند یک فرصت درآمد خوب برای تریدرهایی باشند که به دنبال راه حل معاملاتی کمریسک هستند. از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- Arbismart
- Pionex
- Cryptohopper
آیا معاملات آربیتراژ، قانونی است؟
معاملات Arbitrage، قانونی بوده و تریدرها میتوانند با شناسایی فرصتهای ایجاد شده، از اختلاف قیمتها سود به دست آورند. تفاوت قیمت ارزهای دیجیتال در صرافیهای مختلف، به دلیل وجود آربیتراژورها نیست. علاوه بر آن، اگر تعداد افراد بیشتری، آربیتراژ بگیرند، قیمت داراییهای دیجیتال در انواع صرافیها با سرعت بیشتری به تعادل میرسد.
نکات مهم برای کسب درآمد از Arbitrage
برخی نکات وجود دارد که در صورت رعایت آنها میتوانید درآمد بهتری کسب کنید.
- سرعت عمل مناسب، یکی از مواردی است که منجر به کسب سود بیشتر برای معاملهگران میشود. هر چه زودتر بتوانید اختلاف قیمتها را تشخیص دهید، آربیتراژ پرسودتری خواهید داشت.
- بهتر است صرافیای را انتخاب کنید که حجم معاملات بالایی داشته باشد. لیست این صرافیها را میتوانید در سایت کوین مارکت کپ، پیدا کنید.
- واضح است که نمیتوانید اختلاف قیمت صدها دارایی را در صرافیهای مختلف، رصد کنید. چرا که ممکن است تفاوت قیمت یک ارز دیجیتال در دو صرافی، در زمان کوتاهی مانند چند دقیقه از بین برود. بنابراین بهتر است گزینههای خود را محدودتر کرده تا بتوانید در سریعترین زمان ممکن، از فرصت آربیتراژ، استفاده کنید.
بهترین صرافیهای خارجی برای Arbitrage ارز دیجیتال
سایت کپتین آلتکوین، چند صرافی را به عنوان بهترین گزینهها برای معاملات Arbitrage، انتخاب و بررسی کرده است. در جدول زیر، آنها را با یکدیگر مقایسه میکنیم. لازم به ذکر است که این مقاله هیچ توصیهای به خرید و فروش در صرافیهای مذکور نمیکند و بهتر است قبل از هر اقدامی، تحقیقات لازم را راجع به هر یک از آنها انجام دهید.
صرافی | ویژگیها | مزایا | معایب |
بایننس Binance | دارای طیف گستردهای از گزینههای معاملاتی، نمودارهای بازار و صدها ارز دیجیتال، ارائه انواع سفارشات و مشتقات رمزنگاری | دارای حجم معاملات بالا، پلتفرمهای آموزشی و پلتفرم NFT | غیرقابل دسترس برای کاربران آمریکا |
کوکوین KuCoin | انواع رباتهای معاملاتی داخلی، مشتقات رمزنگاری | حجم معاملات بالا | غیر تنظیم شده |
کراکن Kraken | پشتیبانی از بیش از ۱۰۰ جفت معاملاتی | نقدینگی بالا از نظر حجم یورو | پیچیده بودن بخش داشبورد پیشرفته برای معاملهگران مبتدی |
گیت Gate.io | ارائه مشتقات رمزارزها برای آربیتراژ یا پوشش ریسک با استفاده از اهرم | حجم معاملات بالا، رابط کاربری مناسب و امنیت | تعداد کم ارزهای فیات قابل پشتیبانی |
بای بیت Bybit | ارائه مجموعهای جامع از ابزارهای معاملاتی پیشرفته | امنیت بالا، حجم معاملات بالا | عدم ارائه در ایالات متحده |
سخن پایانی
همانطور که متوجه شدید نه تنها افراد حرفهای بلکه افراد مبتدی نیز میتوانند از فرصتهای سرمایهگذاری در آربیتراژ استفاده کنند. این روش به دلیل کم خطر بودن، مناسب افرادی است که نمیخواهند سرمایه خود را در معرض ریسک زیادی قرار دهند. استراتژیهای مختلفی برای انجام Arbitrage وجود دارد که میتوان از آنها استفاده کرد. اگرچه این روش، کمریسک محسوب میشود، اما همیشه باید جانب احتیاط را رعایت کرد و از نظر مشاوران و متخصصان در این زمینه بهره گرفت.