فارکس یا ارز دیجیتال؟ مقایسه سوددهی دو بازار

زمانی که تصمیم می‌گیریم وارد حوزه معامله‌گری و ترید شویم، اولین دوراهی که سر راه ما قرار می‌گیرد این است که کدام بازار را انتخاب کنیم؛ فارکس یا ارز دیجیتال؟ کدام‌یک برای مبتدیان سودآورتر است؟ نه فقط مبتدیان، افرادی که هم در فارکس یا برعکس، در کریپتو تجربه دارند و تصمیم گرفته‌اند بازار حوزه فعالیت خود را تغییر دهند، باید همه جوانب را بسنجند و با مقایسه آن دو، این تصمیم مهم را عملی کنند. انتخاب بین فارکس و کریپتو باید بر اساس اهداف مالی، میزان پذیرش ریسک و شناخت شما از هر بازار باشد. در این مقاله، می‌خواهیم بازار فارکس را با ارز دیجیتال مقایسه کنیم تا ببینید که کدام یک با اهداف شما سازگارتر است و راحت تصمیم‌گیری کنید.

بازار فارکس چیست و چگونه کار می‌کند؟

بازار فارکس که به اختصار FX نیز نامیده می‌شود، بزرگ‌ترین بازار مالی جهان است و بیشترین میزان نقدینگی را دارد. حجم معاملات روزانه این بازار بیش از ۶ تریلیون دلار است که آن را به یکی از پرطرفدارترین بازارهای مالی تبدیل کرده است. در این بازار، افراد و مؤسسات مالی ارزهای مختلف را با یکدیگر مبادله می‌کنند تا از نوسانات نرخ ارز سود ببرند.

نحوه معامله در فارکس و سشن‌های معاملاتی

معامله در بازار فارکس به این صورت است که یک ارز را با ارز دیگری مبادله می‌کنید. هدف از این کار، کسب سود از تغییرات نرخ تبادل میان دو ارز است.

برخی از جفت ارزهای مهم و پرمعامله در بازار فارکس شامل EUR/USD (یورو/دلار آمریکا)، USD/JPY (دلار آمریکا/ین ژاپن) و GBP/USD (پوند بریتانیا/دلار آمریکا) هستند. علاوه بر این، جفت ارزهای فرعی و جفت‌های نادر نیز در این بازار وجود دارند که نقدینگی کمتری نسبت به جفت‌های اصلی دارند.

معاملات در چهار سشن معاملاتی اصلی شامل سیدنی، توکیو، لندن و نیویورک انجام می‌شود و هم‌پوشانی این جلسات باعث فرصت‌های معاملاتی مداوم می‌شود.

ویژگی‌های کلیدی بازار فارکس

بازار فارکس ویژگی‌هایی دارد که آن را از سایر بازارهای مالی متمایز می‌کند:

• معامله به‌صورت جفت ارزی
• نقدشوندگی بالا
• دسترسی جهانی در ۲۴ ساعت شبانه‌روز و ۵ روز هفته
•  امکان کسب سود قابل‌توجه

مفهوم جفت ارزها در فارکس

در فارکس، معاملات همیشه به‌صورت جفت ارزی انجام می‌شود. یعنی شما یک ارز را خریداری می‌کنید و ارز دیگری را می‌فروشید. برای مثال، در جفت ارز EUR/USD، اگر معامله‌گر انتظار داشته باشد که قیمت یورو نسبت به دلار افزایش پیدا کند، یورو را می‌خرد و دلار را می‌فروشد. در مقابل، اگر پیش‌بینی کند که قیمت یورو کاهش خواهد یافت، دلار را خریداری کرده و یورو را می‌فروشد. معاملات فارکس به‌صورت ۲۴ ساعته در روزهای کاری هفته انجام می‌شود و مراکز مهم مالی مانند لندن، نیویورک، توکیو و سیدنی نقش کلیدی در این بازار دارند.

روش‌های تحلیل بازار فارکس

تریدرهای فارکس برای تصمیم‌گیری در معاملات خود از سه روش تحلیل اصلی استفاده می‌کنند:

1. تحلیل بنیادی (Fundamental Analysis): در این روش، تریدرها با بررسی عواملی مانند نرخ بهره، نرخ تورم، رشد تولید ناخالص داخلی (GDP) و رویدادهای سیاسی و اقتصادی، روند حرکتی ارزها را پیش‌بینی می‌کنند. این تحلیل به بررسی کلی وضعیت اقتصادی کشورها می‌پردازد و تأثیر آن بر نرخ تبادل ارزها را ارزیابی می‌کند.
   
2. تحلیل تکنیکال (Technical Analysis): این روش مبتنی بر بررسی نمودارهای قیمتی، شاخص‌ها و داده‌های تاریخی بازار است. تحلیلگران تکنیکال معتقدند که تغییرات قیمتی گذشته می‌تواند نشانه‌ای از روندهای آینده بازار باشد. آن‌ها از ابزارهایی مانند میانگین متحرک، باندهای بولینگر و سطوح حمایت و مقاومت برای پیش‌بینی حرکات قیمت استفاده می‌کنند.
   
3. تحلیل احساسات بازار (Sentiment Analysis): این نوع تحلیل بر اساس بررسی روانشناسی بازار و رفتار معامله‌گران انجام می‌شود. برای این کار، تحلیلگران تلاش می‌کنند اخبار، شبکه‌های اجتماعی و داده‌های مربوط به میزان خرید و فروش را بررسی کنند تا متوجه شوند که بازار بیشتر به‌سمت خرید یک ارز خاص متمایل است یا فروش آن.

نقش نقدینگی و اهرم در فارکس

یکی از ویژگی‌های مهم بازار فارکس، نقدینگی بالا است. به این معنا که تریدرها می‌توانند به راحتی وارد یک معامله یا از آن خارج شوند، بدون اینکه تأثیر زیادی بر قیمت بازار بگذارند.

همچنین در فارکس، تریدرها می‌توانند از اهرم (Leverage) استفاده کنند. اهرم به تریدرها این امکان را می‌دهد که با سرمایه کمتر، حجم بزرگ‌تری از معاملات را انجام دهند و سود بیشتری کسب کنند. این ابزار درعین‌حال ریسک بالایی دارد و می‌تواند زیان‌های قابل‌توجهی به بار آورد.

مدیریت ریسک در معاملات فارکس

باتوجه‌به اینکه فارکس بازار پرنوسانی است و استفاده از اهرم می‌تواند زیان‌های سنگینی به همراه داشته باشد، مدیریت ریسک در آن اهمیت زیادی دارد. معامله‌گران برای کاهش ریسک‌ها از تعیین حجم معاملات مناسب، تنظیم حد ضرر (Stop-Loss) و استراتژی‌های مدیریت سرمایه استفاده می‌کنند. این روش‌ها به آن‌ها کمک می‌کند تا در صورت حرکت بازار در خلاف جهت پیش‌بینی‌هایشان، از ضررهای سنگین جلوگیری کنند.

انواع معاملات در بازار فارکس

در فارکس می‌توان به روش‌های مختلفی مانند معاملات اسپات (Spot)، قراردادهای فوروارد (Forwards)، قراردادهای فیوچرز (Futures) و CFD ترید کرد. اگر نمی‌دانید CFD چیست، توضیح کوتاهی درباره آن ارائه می‌دهیم.

قرارداد مابه‌التفاوت (CFD) یکی از روش‌های محبوب برای معامله در بازار فارکس است. در این نوع قرارداد، تریدر صرفاً روی تفاوت قیمت یک جفت ارز از زمان باز شدن معامله تا زمان بسته شدن آن سرمایه‌گذاری می‌کند، بدون آنکه مالک واقعی ارزها شود. اگر قیمت در جهت پیش‌بینی‌شده حرکت کند، تریدر سود می‌برد اما در صورت حرکت قیمت در جهت مخالف، دچار زیان می‌شود.

CFDها دارای اهرم نیز هستند. استفاده از اهرم یا لوریج به این معنی است که می‌توانید با استفاده از مارجین (یعنی بخشی از کل موجودی حسابتان)، موقعیتی بزرگ‌تر از موجودی واقعی خود در بازار ایجاد کنید.

بازار کریپتو یا ارز دیجیتال چیست؟

ارز دیجیتال نوعی پول مجازی است که برای امنیت از رمزنگاری پیشرفته استفاده می‌کند. برخلاف ارزهای سنتی که دولت‌ها آن‌ها را صادر و تنظیم می‌کنند، ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز هستند و بر پایه فناوری بلاک چین فعالیت می‌کنند. این ویژگی باعث شده است که ارزهای دیجیتال نیازی به یک نهاد مرکزی برای مدیریت نداشته باشند و تراکنش‌ها به‌صورت همتا به همتا (P2P) انجام شوند.

ارزهای دیجیتال از زمان معرفی بیت کوین (BTC) در سال ۲۰۰۹ به شهرت زیادی دست یافتند. بیت کوین، به‌عنوان اولین ارز دیجیتال جهان، راه را برای ظهور هزاران ارز دیجیتال دیگر هموار کرد. بااین‌حال، تنها بخش کوچکی از این ارزها دارای ارزش بازار قابل‌توجه هستند و در معاملات نقش مهمی دارند.

ارزهای دیجیتال به‌دلیل فناوری نوآورانه، نوسانات شدید قیمتی، پتانسیل سودآوری بالا، دسترسی جهانی و ماهیت سفته‌بازانه مورد توجه قرار گرفتند. برخلاف بازارهای سنتی که از کارگزاری‌ها و بانک‌ها استفاده می‌کنند، معاملات کریپتو از طریق صرافی‌های غیرمتمرکز و متمرکز ارز دیجیتال انجام می‌شود.

نحوه و ساعات معامله در بازار کریپتو

تریدرها می‌توانند ارزهای دیجیتال را مستقیماً از حساب بانکی، از طریق معاملات همتا به همتا (P2P) یا در قالب جفت‌ارزهای دیجیتال در صرافی‌ها خرید و فروش کنند. یکی از رایج‌ترین جفت‌های معاملاتی BTC/USDT است که در آن معامله‌گران می‌توانند بیت کوین را با تتر (USDT) معامله کنند. استیبل کوین‌ها (مانند USDT و USDC) نیز نقش مهمی در نقدینگی و تسویه حساب‌های مالی در بازار کریپتو دارند، زیرا ارزش آن‌ها معادل ارزهای فیات مانند دلار آمریکا است.

بازار کریپتو برخلاف بازار فارکس، ۲۴ ساعت شبانه‌روز و 7 روز هفته فعال است. اگرچه واریز و برداشت‌ها ممکن است محدودیت‌هایی بر اساس مقررات بانکی داشته باشند، امکان معامله در هر زمان از شبانه‌روز باعث جذب بسیاری از معامله‌گران شده است.

روش‌های تحلیل بازار ارز دیجیتال

همان روش‌های کلی تحلیل بازار فارکس در تحلیل بازار کریپتو نیز به کار گرفته می‌شود:

1. تحلیل تکنیکال: بررسی نمودارهای قیمتی، الگوهای قیمت و شاخص‌های فنی برای پیش‌بینی روند بازار.
2. تحلیل فاندامنتال: بررسی عواملی مانند فناوری بلاک چین، میزان پذیرش، اخبار و توسعه‌های جدید که می‌تواند بر ارزش ارز دیجیتال تأثیر بگذارد.
3. تحلیل احساسات بازار: بررسی رسانه‌های اجتماعی، اخبار و میزان خرید و فروش‌ها برای درک تمایلات کلی معامله‌گران در بازار.

تفاوت استراتژی‌های معاملاتی در بازار فارکس و کریپتو

بسیاری از استراتژی‌های معاملاتی که در بازار ارز دیجیتال استفاده می‌شوند، در فارکس نیز کاربرد دارند. بااین‌حال، به‌دلیل تفاوت‌های ساخ‍تاری این دو بازار، برخی تنظیمات و روش‌های معاملاتی ممکن است در هر بازار کمی متفاوت باشند.

استراتژی‌های مشترک بین فارکس و ارز دیجیتال

معاملات روزانه (Day Trading): هم در فارکس و هم در کریپتو رایج است. معامله‌گران در طول روز چندین بار خرید و فروش انجام می‌دهند تا از نوسانات کوتاه‌مدت سود ببرند. ترید روزانه معمولاً نیاز به تحلیل تکنیکال قوی و سرعت عمل بالا دارد.

معاملات نوسانی (Swing Trading): در این استراتژی معامله‌گران دارایی را برای چند روز تا چند هفته نگه می‌دارند. در هر دو بازار رایج است، اما در کریپتو به‌دلیل نوسانات بیشتر، فرصت‌های بیشتری برای سودآوری وجود دارد. تحلیل تکنیکال و بنیادی در این روش نقش مهمی ایفا می‌کنند.

معاملات بلندمدت (Position Trading یا HODLing): در فارکس، معامله‌گران بر اساس تحلیل بنیادی و نرخ بهره بانک‌های مرکزی، یک جفت ارز را برای مدت طولانی نگه می‌دارند. در کریپتو، سرمایه‌گذاران HODL می‌کنند (مثلاً بیت کوین را برای سال‌ها نگه می‌دارند). این روش بیشتر برای سرمایه‌گذاران مناسب است، نه برای معامله‌گران کوتاه‌مدت.

آربیتراژ (Arbitrage Trading): در فارکس، آربیتراژ بین کارگزاری‌های مختلف انجام می‌شود. در کریپتو، معامله‌گران از اختلاف قیمت بین صرافی‌های مختلف سود می‌برند.

معاملات الگوریتمی (Algorithmic Trading): در هر دو بازار فارکس و کریپتو، از ربات‌های معاملاتی و الگوریتم‌ها برای اجرای خودکار معاملات استفاده می‌شود. در فارکس، این روش به‌دلیل حجم نقدینگی بالا و ثبات بازار کارآمدتر است.

استراتژی‌هایی که در فارکس بیشتر رایج‌اند

معاملات اسکالپینگ (Scalping): خرید و فروش با فواصل زمانی چند ثانیه یا چند دقیقه برای کسب سودهای بسیار کوچک. به‌دلیل نقدینگی بالا و اسپرد کم، در فارکس کاربرد بیشتری دارد. اسکالپینگ در کریپتو هم استفاده می‌شود، اما به‌خاطر کارمزدهای بالا در برخی صرافی‌ها، کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

معاملات مبتنی بر اخبار (News Trading): در فارکس، معامله‌گران بر اساس اعلام نرخ بهره، گزارش‌های اقتصادی و اخبار سیاسی معامله می‌کنند. در کریپتو هم اخبار مهم تأثیر دارند، اما تأثیر آن‌ها بیشتر احساسی و کوتاه‌مدت است.

معاملات انتقالی (Carry Trading): در فارکس، معامله‌گران از تفاوت نرخ بهره بین دو ارز استفاده می‌کنند؛ یعنی ارزهایی با نرخ بهره بالا را می‌خرند و ارزهای با نرخ بهره پایین را می‌فروشند. این استراتژی در کریپتو کاربرد ندارد، زیرا نرخ بهره بین ارزهای دیجیتال مطرح نیست.

مقایسه ویژگی‌‌های کلیدی بازار کریپتو و فارکس

ویژگی	فارکس	ارز دیجیتال
نوع دارایی	ارزهای فیات مانند دلار، یورو و ین	ارزهای دیجیتال مانند بیت‌کوین و اتریوم
شرکت‌کنندگان در بازار	بانک‌های مرکزی، مؤسسات مالی، دولت‌ها	معامله‌گران خرد، سرمایه‌گذاران نهادی و ماینرها
پلتفرم‌های معاملاتی	پلتفرم‌هایی مانند MetaTrader 4 و 5	صرافی‌های ارز دیجیتال مانند نوبیتکس
روش‌های معامله	معامله جفت‌ارزها و قراردادهای CFD	خرید و فروش ارزهای دیجیتال و قراردادهای CFD
نوسان قیمت	نوسانات کم‌تر، اغلب تحت تأثیر رویدادهای اقتصادی	نوسانات شدید و تغییرات سریع قیمتی
نقدینگی	حجم معاملات بالا، نقدینگی زیاد	نقدینگی متغیر، بالا در ارزهای مشهور، پایین در دیگر ارزها
دسترسی به بازار	۲۴ ساعت در روز، پنج روز هفته	۲۴ ساعته، هفت روز هفته

مقایسه سوددهی در فارکس و ارز دیجیتال

سوددهی در بازارهای فارکس و کریپتو به طور کلی بستگی به شرایط بازار، استراتژی معاملاتی و میزان ریسک پذیری معامله‌گر دارد. در بازار فارکس، نوسانات قیمت معمولاً کمتر از بازار کریپتو است، به همین دلیل سودها معمولاً به صورت تدریجی و در بازه‌های زمانی طولانی‌تر حاصل می‌شود. بااین‌حال، استفاده از اهرم (leverage) در بازار فارکس می‌تواند پتانسیل سود را افزایش دهد. به این معنا که با سرمایه کمتر می‌توان حجم بیشتری از معامله را انجام داد و سود بیشتری کسب کرد. در این بازار، معمولاً برای دستیابی به سودهای معقول، معامله‌گران باید به تحلیل‌های تکنیکال و فاندامنتال مسلط باشند و تغییرات کوچک در نرخ ارز را مورد توجه قرار دهند.

در بازار کریپتو، به‌دلیل نوسانات شدید قیمت‌ها، پتانسیل سوددهی بسیار بالاتر است. قیمت ارزهای دیجیتال می‌تواند در عرض چند ساعت یا حتی چند دقیقه به‌شدت تغییر کند که فرصت‌های بیشتری برای کسب سودهای سریع و بزرگ ایجاد می‌کند. بااین‌حال، این نوسانات به‌معنای ریسک بالاتر نیز هست؛ چرا که حرکت قیمت‌ها در هر جهت ممکن است به‌سرعت به ضررهای بزرگ منجر شود. بنابراین در بازار کریپتو، سرمایه‌گذارانی که تحمل ریسک بالاتری دارند، می‌توانند از این نوسانات برای کسب سود استفاده کنند.

در نهایت، تفاوت اصلی در سوددهی این دو بازار به نوسانات آنها بستگی دارد. بازار فارکس بیشتر برای کسانی مناسب است که ترجیح می‌دهند با نوسانات کمتری مواجه شوند و به‌دنبال سودهای پایدارتر هستند. در مقابل، بازار کریپتو برای کسانی که به‌دنبال فرصت‌های بزرگ‌تر برای کسب سود سریع و با ریسک بیشتر هستند، جذاب‌تر است. هر دو بازار درصورتی‌که به‌درستی مدیریت شوند، می‌توانند سوددهی خوبی داشته باشند، اما برای هر کدام باید استراتژی و مدیریت ریسک مناسبی در نظر گرفته شود.

ریسک‌ها در فارکس و ارز دیجیتال

معاملات فارکس و ارز دیجیتال هر دو دارای ریسک‌های خاص خود هستند. معامله‌گران باید این ریسک‌ها را درک کرده و با احتیاط اقدام کنند. در ادامه، ریسک‌های اصلی این دو بازار را بررسی می‌کنیم.

ریسک‌های معاملات فارکس

۱. ریسک نرخ ارز: در معاملات فارکس، معامله‌گران یک ارز را در برابر ارز دیگر معامله می‌کنند. نرخ ارز می‌تواند به‌سرعت تغییر کند و تحت تأثیر عواملی مانند انتشار داده‌های اقتصادی، تحولات ژئوپلیتیکی و احساسات بازار قرار بگیرد. این نوسانات ممکن است به زیان‌های غیرمنتظره منجر شود.

۲. ریسک اهرم معاملات: اهرم یا لوریج به معامله‌گران این امکان را می‌دهد که با سرمایه‌ای کمتر، حجم معاملات بیشتری انجام دهند. بااین‌حال، همان‌طور که می‌تواند سود را افزایش دهد، ممکن است زیان‌های سنگینی نیز ایجاد کند. حتی نوسانات کوچک قیمت می‌توانند باعث ازدست‌رفتن سرمایه زیادی شوند، بنابراین معامله‌گران باید در استفاده از اهرم محتاط باشند.

۳. ریسک نرخ بهره: نرخ بهره که بانک‌های مرکزی آن را تعیین می‌کنند، بر بازار فارکس تأثیر می‌گذارد. تفاوت نرخ بهره بین دو ارز در یک جفت‌ارز می‌تواند ارزش یک ارز را تغییر دهد و باعث کاهش یا افزایش جذابیت آن در چشم معامله‌گران شود.

۴. ریسک رویدادهای اقتصادی: تغییرات در سیاست‌های دولتی، انتشار داده‌های اقتصادی مانند تولید ناخالص داخلی (GDP)، تورم، نرخ اشتغال و تحولات ژئوپلیتیکی می‌توانند تأثیر زیادی بر نرخ ارز داشته باشند. معامله‌گران باید همواره اخبار اقتصادی و سیاسی را دنبال کنند تا تأثیرات احتمالی این رویدادها را پیش‌بینی کنند.

۵. ریسک کارگزاری یا بروکر: انتخاب کارگزار یا بروکر مناسب در معاملات فارکس بسیار مهم است. برخی کارگزاران ممکن است متقلب باشند، رفتار غیراخلاقی داشته باشند یا حتی ورشکست شوند. برای کاهش این ریسک، معامله‌گران باید با کارگزارانی که تحت نظارت نهادهای مالی معتبر هستند، کار کنند.

ریسک‌های معاملات ارز دیجیتال

۱. ریسک نوسان قیمت: ارزهای دیجیتال به نوسانات شدید قیمتی معروف‌اند. قیمت‌ها در بازه‌های زمانی کوتاه می‌توانند به‌شدت تغییر کنند و ممکن است هم سودهای کلان و هم زیان‌های سنگین به همراه داشته باشند.

۲. ریسک‌های مقرراتی: مقررات مربوط به ارزهای دیجیتال در کشورهای مختلف متفاوت و در حال تغییر است. قوانین جدید، ممنوعیت‌ها یا محدودیت‌ها ممکن است دسترسی به بازار ارز دیجیتال را محدود کند و بر نقدینگی آن تأثیر بگذارد.

۳. ریسک امنیتی: یکی از نگرانی‌های مهم در معاملات ارز دیجیتال امکان هک، کلاهبرداری و سرقت دارایی‌های دیجیتال است. معامله‌گران باید اقدامات امنیتی سختگیرانه‌ای برای محافظت از کیف پول دیجیتال و دارایی‌های خود انجام دهند.

۴. ریسک نقدینگی: برخی از ارزهای دیجیتال و صرافی‌های کوچک نقدینگی کمتری دارند، به این معنی که ممکن است اجرای معاملات بزرگ بدون تأثیر شدید بر قیمت دشوار باشد.

۵. ریسک احساسات بازار: اخبار، روندهای شبکه‌های اجتماعی و احساسات کلی بازار می‌توانند تأثیر زیادی بر قیمت ارزهای دیجیتال بگذارند. تغییرات ناگهانی در احساسات بازار می‌توانند باعث نوسانات شدید قیمت شوند.

۶. ریسک فناوری: عملکرد و ارزش برخی از ارزهای دیجیتال ممکن است به‌دلیل مشکلاتی مانند ازدحام شبکه، نقص‌های نرم‌افزاری یا ایجاد هارد فورک‌ها تغییر کند.

۷. ریسک سرمایه‌گذاری: ارزهای دیجیتال ماهیت سفته‌بازانه‌ای دارند و سابقه بسیاری از پروژه‌ها موفق نبوده است. اگر معامله‌گران بدون بررسی کافی سرمایه‌گذاری کنند، ممکن است تمام سرمایه خود را از دست بدهند.

تفاوت‌های کلیدی بین فارکس و کریپتو

در این بخش تفاوت‌های کلیدی بین فارکس و کریپتو را بررسی می‌کنیم.

تعداد دارایی‌های قابل معامله

یکی از تفاوت‌های اصلی بین فارکس و ارز دیجیتال، تعداد دارایی‌های قابل معامله است. در بازار فارکس، تعداد محدودی ارز مانند دلار آمریکا، یورو، ین ژاپن، پوند انگلیس و یوان چین معامله می‌شود. اما در بازار ارز دیجیتال، بیش از ۱۴ هزار رمزارز وجود دارد. بیت کوین از نظر ارزش بازار، محبوبیت و میزان استفاده در صدر قرار دارد و رمزارزهایی مانند اتریوم، بایننس کوین، سولانا و کاردانو از جمله ارزهای پرمعامله در این بازار محسوب می‌شوند.

نقدینگی

نقدینگی (Liquidity) یکی دیگر از تفاوت‌های مهم این دو بازار است. در فارکس، میزان نقدینگی بسیار بالاست. این نقدینگی بالا باعث کاهش اسپرد یا اختلاف قیمت خرید و فروش (Bid-Ask Spread) می‌شود و معامله‌گران می‌توانند به‌راحتی دارایی‌های خود را نقد کنند. این در حالی است که در بازار ارز دیجیتال، میزان نقدینگی در هر رمزارز متفاوت است. برخی از رمزارزهای پرمعامله دارای نقدینگی بالا و اسپرد پایین هستند، اما ارزهایی که حجم معاملات کمی دارند، ممکن است با نوسانات شدید قیمت مواجه شوند و نقدینگی پایینی داشته باشند.

نوسانات قیمت

در بازار ارز دیجیتال نوسانات قیمت بسیار بیشتر از فارکس است. نوسانات بالا در کریپتو می‌تواند فرصت‌های سودآوری سریعی را ایجاد کند، اما ریسک بیشتری را نیز به همراه دارد. ارزهایی با حجم معاملات کم معمولاً نوسانات شدیدتری دارند، درحالی‌که رمزارزهای با ارزش بازار بالا، در کوتاه‌مدت ثبات بیشتری دارند. در مقابل، فارکس به‌دلیل نقدینگی بالاتر، نوسانات کمتری را تجربه می‌کند که هرچند به کنترل ریسک معاملات می‌انجامد، فرصت‌های سودهای کلان را نیز محدودتر می‌کند.

در بازار فارکس که نوسانات کمتر است، بیشتر جفت‌ارزها روزانه بین ۵۰ تا ۱۰۰ پیپ (۰.۵ تا ۱ درصد) حرکت می‌کنند؛ اما در بازار کریپتو، نوسانات بسیار بیشتر است و قیمت‌ها می‌توانند روزانه بین ۵ تا ۲۰ درصد یا حتی بیشتر تغییر کنند.

پتانسیل سودآوری 

پتانسیل سودآوری در ارز دیجیتال به‌دلیل نوسانات بالای قیمت‌ها بیشتر است. بااین‌حال، مقدار سرمایه‌ای که به این کار اختصاص می‌دهید هم تأثیر زیادی در میزان سود دارد. هرچه سرمایه اولیه بیشتر باشد، احتمال کسب سودهای بزرگ‌تر بیشتر می‌شود. البته این فقط احتمال است و تضمینی برای آن وجود ندارد؛ درنتیجه، تنوع‌بخشی به سرمایه‌گذاری و آگاهی از روند بازار برای کاهش ریسک ضروری است. در فارکس نیز امکان سودآوری بالایی وجود دارد، اما میزان سود بیشتر به حجم سرمایه‌گذاری و نحوه استفاده از اهرم‌های معاملاتی بستگی دارد.

اندازه بازار

ازنظر اندازه بازار (Market Size) هم تفاوت قابل‌توجهی بین فارکس و کریپتو وجود دارد. بازار فارکس یک بازار بسیار بزرگ و قدیمی است و قدمت شکل فعلی آن به دهه ۱۹۷۰ می‌رسد؛ درحالی‌که ترید در بازار کریپتو هنوز به ۱۵ سال نرسیده است. معاملات فارکس شامل تراکنش‌های بین‌المللی از سوی بانک‌ها، شرکت‌ها، سرمایه‌گذاران و صندوق‌های مالی است و حجم معاملات روزانه آن بسیار بالاتر از ارزهای دیجیتال است. بااین‌حال، این نکته را فراموش نکنیم که با اینکه بازار کریپتو نسبتاً جدید است، در همین مدت کوتاه، با پیشرفت فناوری بلاک چین رشد قابل‌توجهی داشته است و انتظار می‌رود ارزش بازار جهانی آن تا سال ۲۰۲۸ به ۲.۳ تریلیون دلار برسد. 

شرکت‌کنندگان دو بازار

شرکت‌کنندگان نیز در این دو بازار متفاوت هستند. در فارکس، بانک‌های مرکزی، بانک‌های تجاری، صندوق‌های سرمایه‌گذاری، شرکت‌ها و کارگزاران خرد نقش پررنگی دارند. بانک‌های مرکزی معمولاً برای تثبیت نرخ ارز ملی و کنترل اقتصاد کشور وارد بازار می‌شوند، نه برای کسب سود. اما در بازار ارز دیجیتال، سه دسته شرکت‌کننده اصلی وجود دارند: 

• صرافی‌ها که به‌عنوان بازارهای دیجیتال برای خریدوفروش رمزارزها فعالیت می‌کنند.
• ماینرها و اعتبارسنج‌ها که وظیفه اعتبارسنجی تراکنش‌ها و ثبت آن‌ها در بلاک چین را دارند.
• معامله‌گران که روی تغییرات قیمت رمزارزها سفته‌بازی (Speculation) می‌کنند، بدون اینکه آنها را هولد کنند.

از یک منظر دیگر، بازار فارکس چندان برای مبتدیان راحت نیست و بیشتر معاملات آن را معامله‌گران حرفه‌ای انجام می‌دهند، درحالی‌که بازار ارزهای دیجیتال هنوز نوپا است و ترکیبی از سرمایه‌گذاران نهادی و افراد عادی در آن فعالیت می‌کنند. افرادی که از فارکس استفاده می‌کنند، معمولاً این کار را برای مبادلات کوچک تا متوسط یا به‌عنوان راهی برای محافظت از نوسانات ارزی انجام می‌دهند. در مقابل، شرکت‌کنندگان بازار کریپتو بیشتر به‌دنبال سفته‌بازی هستند. بااین‌حال، فارکس هم می‌تواند بازاری برای سفته‌بازی باشد، اما نه به اندازه ارزهای دیجیتال.

ساعات فعالیت بازارها

یکی از تفاوت‌های مهم بین فارکس و ارز دیجیتال ساعات فعالیت این بازارها است. بازار فارکس پنج روز در هفته باز است و معاملات در مراکز مالی مهم جهان انجام می‌شود. این یعنی با بسته‌شدن یک بازار، بازار دیگری باز می‌شود و معامله‌گران فرصت‌های مداومی برای معامله دارند. در مقابل، بازار ارز دیجیتال به‌صورت ۲۴ ساعته و هفت روز هفته فعال است و معامله‌گران می‌توانند در هر لحظه‌ای از شبانه‌روز معامله کنند.

نظارت قانونی

نظارت قانونی بر معاملات فارکس و ارز دیجیتال نیز بسیار متفاوت است. فارکس یک بازار به‌شدت تنظیم‌شده است و در بسیاری از کشورها تحت نظارت نهادهای مالی معتبر قرار دارد. این قوانین از معامله‌گران محافظت کرده و اطمینان می‌دهند که بازار شفاف و منصفانه باقی می‌ماند. در مقابل، بازار ارز دیجیتال هنوز در حال توسعه است و قوانین آن به‌سرعت در حال تغییر هستند. علاوه بر این، مقررات کریپتو در کشورهای مختلف متفاوت است و این موضوع می‌تواند ریسک‌های بیشتری را برای معامله‌گران ایجاد کند.

برای مبتدیان فارکس مناسب‌تر است یا کریپتو؟

معاملات فارکس و ارزهای دیجیتال از جهات مختلفی برای مبتدیان متفاوت هستند. فارکس محیطی پایدارتر و شناخته‌شده‌تر دارد، منابع آموزشی فراوانی در دسترس است، بازار آن تحت نظارت نهادهای قانونی است و امکان استفاده از حساب‌های آزمایشی (دمو) برای تمرین فراهم است. علاوه بر این، نوسانات کمتری دارد که باعث می‌شود برای معامله‌گران تازه‌کار، استرس کمتری ایجاد کند. بااین‌حال، برای موفقیت در فارکس، تجربه و مهارت زیاد و نیز درک عمیقی از عوامل اقتصادی جهانی و مدیریت ریسک‌های ناشی از اهرم مالی ضروری است.

در مقابل، معاملات کریپتو معمولاً به سرمایه اولیه کمتری نیاز دارد و بسیاری از صرافی‌ها، برنامه‌های موبایلی کاربرپسندی ارائه می‌دهند که کار را برای تازه‌واردان آسان‌تر می‌کند. بازار ارزهای دیجیتال برای مبتدیان هیجان‌انگیز و نوآورانه است، اما چالش‌های خاص خود را نیز دارد. برای مثال، می‌توان به نوسانات شدید، نبود نظارت کافی و نیاز به آشنایی با فناوری بلاک چین برای تشخیص پروژه‌های باکیفیت اشاره کرد. همچنین، معامله‌گران تازه‌کار باید نسبت به کلاهبرداری‌های رایج در این بازار هوشیار باشند.

برای موفقیت در هر بازار، نیاز به دانش فنی خاصی وجود دارد. در بازار فارکس، برای تحلیل و پیش‌بینی حرکت‌های قیمت ارزها، باید دانش خوبی از عوامل اقتصادی جهانی، سیاست‌های پولی، نرخ‌های بهره و تأثیرات رویدادهای سیاسی داشته باشید. علاوه بر این، آشنایی با تحلیل تکنیکال و بنیادی برای تصمیم‌گیری‌های معاملاتی ضروری است.

در بازار کریپتو، علاوه بر مهارت‌های مشابه، آشنایی با فناوری بلاکچین، نحوه عملکرد شبکه‌های غیرمتمرکز و تفاوت‌های میان ارزهای دیجیتال مختلف اهمیت دارد. همچنین، درک نوسانات شدید قیمت‌ها، چالش‌های امنیتی و ریسک‌های غیرقابل پیش‌بینی برای معامله‌گران در این بازار ضروری است. به‌طور کلی، در هر دو بازار، داشتن دانش فنی مناسب نه تنها ریسک‌ها را کاهش می‌دهد بلکه می‌تواند فرصت‌های معاملاتی سودآوری را ایجاد کند.

درنهایت فارکس را انتخاب کنیم یا کریپتو؟

اگر تمام آنچه را که در این مقاله گفتیم خلاصه کنیم، درنهایت انتخاب بین فارکس و کریپتو به میزان ریسک‌پذیری، علاقه، درک شما از هر بازار و سبک یادگیری شما بستگی دارد. فارکس به‌دلیل سابقه طولانی و ساختار قانون‌مند و باثبات خود ممکن است برای برخی معامله‌گران تازه‌کار احساس امنیت بیشتری ایجاد کند. از سوی دیگر، اگر به نوآوری، فناوری، بازدهی بیشتر و پذیرش ریسک بالا علاقه دارید، کریپتو می‌تواند گزینه جذابی باشد.

اگر از تریدرهایی هستید که به‌دنبال بازاری با حرکات قابل‌پیش‌بینی‌تر، هزینه‌های معامله پایین و تحلیل‌های اقتصادی کلاسیک هستند، فارکس برایتان بهتر است. از آن سو، بازار کریپتو برای افرادی مناسب‌تر است که تحمل ریسک بالا دارند، از نوسانات بازار بهره می‌برند و می‌توانند ۲۴ ساعته تغییرات بازار را زیر نظر داشته باشند. هر دو بازار به تحلیل تکنیکال وابسته‌اند، اما کریپتو بیش از فارکس به احساسات بازار و اخبار لحظه‌ای وابسته است. بنابراین پیگیری مداوم اخبار و تحلیل‌های شبکه‌های اجتماعی در آن نقش پررنگی دارد.

همچنین از خود بپرسید که آیا برای سود کوتاه‌مدت وارد بازار می‌شوید یا برای رشد بلندمدت؟ کریپتو برای سرمایه‌گذاری بلندمدت مناسب‌تر است، درحالی‌که فارکس برای معامله‌گران کوتاه‌مدت بهتر است. در هر صورت، مدیریت سرمایه، کنترل احساسات و یادگیری مداوم کلید موفقیت شما خواهد بود.

جمع‌بندی

بازار فارکس و بازار ارز دیجیتال هر دو گزینه‌های جذابی برای سرمایه‌گذاری و معامله‌گری هستند، اما تفاوت‌های مهمی میان آن‌ها وجود دارد که باید پیش از ورود به هرکدام آن‌ها را در نظر گرفت. فارکس به‌عنوان بزرگ‌ترین بازار مالی جهان با حجم معاملات روزانه بسیار بالا، بازاری پایدار با نقدینگی فراوان است. در این بازار ارزهای فیات خرید و فروش می‌شوند و بیشتر تحت تأثیر سیاست‌های پولی، نرخ بهره و اخبار اقتصادی قرار دارد. نوسانات آن نسبتاً کمتر است، اما با استفاده از اهرم‌های بالا می‌توان سودهای قابل‌توجهی به‌دست آورد، البته به شرط مدیریت صحیح ریسک.

در مقابل، بازار ارزهای دیجیتال فضای نوآورانه و پرهیجانی است که بر پایه فناوری بلاکچین شکل گرفته و دارایی‌های دیجیتالی مانند بیت کوین، اتریوم و آلت کوین‌ها در آن معامله می‌شود. این بازار به‌دلیل نوسانات بسیار بالا شناخته شده است و تغییرات روزانه قیمت‌ها گاهی به ۵ تا ۲۰ درصد می‌رسد. در دوره‌های صعودی، سودهای چشمگیر چند صد یا حتی چند هزار درصدی مشاهده شده است که سرمایه‌گذاران بسیاری را به خود جذب می‌کند. بااین‌حال، همین نوسانات بالا، خطر لیکویید شدن در معاملات اهرمی را به همراه دارد و تغییرات ناگهانی قوانین و تهدیدهای امنیتی هم مشکلات مهمی هستند.

سؤالات متداول